تعداد صفحات : 43 صفحه -
قالب بندی : word
چکیده
در طی سالهای اخیر توجه مردم به مصرف فرآوردههای رژیمی از جمله فرآوردههای لبنی کم چرب از قبیل ماست کم چرب ، پنیر کم چرب ، بستنی رژیمی و کره کم کالری افزایش یافته است .
چراکه اثبات شده مصرف بیش از اندازهی مواد غذایی پر چرب می تواند باعث ایجاد بیماریهایی از قبیل مشکلات قلبی – عروقی ، دیابت ، چاقی مفرط و حتی سرطان شود.
بنابراین در طی دو دهه ی گذشته مصرف ماست کم چرب به طور چشمگیری افزایش یافته است .
با افزایش مصرف کنندگان ماست کم چرب ، تلاش های زیادی برای بهبود بافت و سایر ویژگیهای محصولات رژیمی انجام شده است ، چرا که تغییر میزان چربی در ماستها ،ویژگی های رئولوژیک آنها را تغییر می دهد .
از جمله روشهای معمول و متعارفی که جهت بهبود بافت ماست کم چرب به کار میرود ، افزودن پایدار کنندهها به عنوان مثال صمغها میباشد . اماعلاوه بر اینکه استفاده از این ترکیبات سبب ایجاد بافت دانه دانه و نامطلوب و طعم پودری در فرآورده میشود ،در برخی از کشورها نیز غیر مجاز میباشند .
بنابراین محققان روشهای دیگری جهت تولید فرآوردههای کم چرب با دارا بودن خصوصیات عملکردی ، بافتی و طعم مشابه فرآوردههای پرچرب را بررسی کردهاند. این روشها عبارتند از :
استفاده از جایگزینهای چربی از قبیل ترکیبات هیدروکلوئیدی ، نشاستهای و پروتئینهای آب پنیر ، استفاده از فرآیند فشار هیدرواستاتیکی بالا (HHP) ، کاربرد مایههای میکروبی مولد پلی ساکارید خارج سلولی و استفاده از آنزیم ترانس گلوتامیناز .
به کارگیری هر یک از این روشها میتواند سبب تولید ماست کم چرب با ویژگیهای مطلوب از قبیل طعم و بافت مشابه ماست پرچرب شود .
واژههای کلیدی : ماست ، ماست کم چرب ، جایگزینهای چربی ، مایههای میکروبی ، ویژگیهای بافتی و رئولوژیک .
مقدمه :
از میان فرآوردههای بیشماری که از تخمیر شیر در سطوح محلی و منطقهای نقاط مختلف جهان تولید می شوند، در واقع ماست تنها فرآوردهای است که مصرف آن در سراسر جهان عمومیت یافته است . رواج این محصول ناشی از عوامل متعددی از قبیل داشتن عطر و طعم مطبوع ، قوام زیاد و خامه گونهی آن ، قابلیت مصرف با سایر مواد غذایی و اشتهار آن به داشتن اثرات درمانی است ]7[.
در خصوص منشاء تولید ماست تا کنون گزارش مستندی به دست نیامده است . ولی اعتقاد به اثرات مفید ماست در سلامتی انسان از زمانهای گذشته در جوامع متمدن وجود داشته است . به احتمال زیاد منشاء تولید ماست خاورمیانه است و تحول در این محصول تخمیری طی قرنها را میتوان مرهون مردم و عشایر ساکن در این نقطه از جهان دانست ]5[.
در طی فرآیند تولید این محصول ابتدا شیر با اعمال فرآیند حرارتی پاستوریزه شده و به درجه حرارت مناسب برای کشت مایه ماست رسانده میشود . سپس با تلقیح مایه ماست و گرمخانهگذاری ، تشکیل لخته صورت می گیرد .
مایه ماست شامل دو نوع باکتری میباشد که عبارتند از :
استرپتوکوکوس ترموفیلوس (Streptococcillus thermophilus)
لاکتوباسیلوس بولگاریکوس (Lactobacillus Bulgaricus)
بدون در نظر گرفتن نوع ماست تولیدی ، تمام واکنشهای بیوشیمیایی تشکیل لخته که به وسیلهی این دو نوع باکتری صورت میگیرد ، یکسان هستند . ماحصل فعالیت باکتریهای مایه ماست ، محصول ماست را به صورتی در می آورد که آن را برای هر نوع رژیم غذایی مناسب میسازد .
دانلود مقاله تکنولوژی تولید ماست کم چرب