”یکی از مباحث اساسی و چالش برانگیز در قالب بررسی هر انقلابی، بحث اهداف آن انقلاب است. آیا اساساً انقلابها در جستجوی اهدافی شکل گرفتهاند و یا میتوان برای آنها پس از گذشت مدت زمانی از تاریخ وقوعشان اهدافی متصور شد؟ این پرسش، مسألهای است که در مورد انقلاب اسلامی نیز بسیار روشن و جدی خود را نشان میدهد، گرچه در موضوع انقلاب اسلامی وجود دو نکته مهم و اساسی، جایگاه و اهمیت بحث را متفاوت میکند؛ یکی از این نکات، فرهنگی بودن این انقلاب و تکیه آن بر اهداف مشخصی از جنس باور و اندیشه است که بنا به ادعای بسیاری از انقلابیون و تحلیلگران از ویژگیهای شاخص انقلاب سال 1357 ایران است و نکته دوم پایبندی آن بر راهکارهای مبتنی بر فرآیندهای جمعی و مردمی، به جای جنگ و لشکرکشی است که این امر بیشتر در قالب شعارها خود را نشان میداد“.
دکتر علیمحمد حاضری، مدیر گروه علمی ـ تخصصی جامعهشناسی و انقلاب با بیان مطالب بالا، در واقع مقدمهای را در بحث جلسه هجدهم اسفندماه سال 83 این گروه با عنوان ”اهداف انقلاب اسلامی و چالشهای آن در دهه سوم“ عنوان کرد.
پس از آن، سخنران این جلسه، دکتر محمدحسین پناهی در بحثی یک ساعته، به بیان تحقیق خود در این زمینه با عنوان ”جامعهشناسی شعارهای انقلاب اسلامی“ که به تازگی در قالب یک کتاب منتشر شده است، پرداخت. وی در آغاز سخنان خود گفت: ”راههای مختلفی برای برآورد اهداف انقلابها، از جمله انقلاب اسلامی، وجود دارد؛ یکی از این راهها پرسش از رهبران انقلاب است. علاوه بر آن، تحلیل گفتارهای رهبران و همچنین بررسی نقطه نظرات مردم و پرسش از آنها، به ویژه عدهای که در زمان انقلاب بودهاند؛ از جمله راههای دیگری است که در این مطالعات میتوان به آنها مراجعه کرد“.
دکتر پناهی در عین حال تأکید کرد: ”پرسش از نسل بعدی انقلاب نیز راهکار دیگری است که نه تنها مشکلی ایجاد نمیکند بلکه مقایسه بین دو نسل، سبب شناخت نظرات نسل بعد از انقلاب در مورد اهداف پدران و پیشینیان خود در رویکرد آنها به این موضوع میشود“.
او همچنین از بررسی ایدئولوژی انقلاب به عنوان روش دیگری برای بررسی اهداف آن یاد کرد و در عین حال گفت: ”یک راه بررسی اهداف انقلاب نیز بررسی شعارهای انقلاب است که من در تحقیق خود، این راه اخیر را انتخاب کردم و براساس تحلیل محتوای این شعارها اهداف انقلاب را مورد ارزیابی قرار دادهام“.
پناهی یادآور شد که زمان گردآوری این شعارها نیز در این روش باید زمان قابل قبولی باشد که او بر این اساس، مقطع زمانی چهار ساله از مهر 1356 تا شهریور 1360 را انتخاب کرده است چرا که به نظر میرسد در این مقطع، هنوز انقلاب در جریان بوده و مستقر نشده است.
او به گفته خود برای تحقیقش از تمامی منابع مکتوب از جمله منابع چاپی و غیرچاپی و حتی مطالب نوشته شده بر روی دیوارها استفاده کرده و از این میان، آنچه را تحت عنوان شعار آمده بود، استخراج کرده است.
شامل 10 صفحه فایل word قابل ویرایش
دانلود مقاله اهداف انقلاب اسلامی و چالشهای آن در دهه سوم