اطلاعات سنواتی سود و واکنش بازار به تغییرات سود خالص در بورس اوراق بهادار تهراچکیده:
سهامداران به عنوان مالکان واحدهای تجاری در پی افزایش ثروت خود هستند و با توجه به اینکه افزایش ثروت ، نتیجه عملکرد مطلوب واحد تجاری است . ارزشیابی واحد تجاری برای مالکان دارای اهمیت فراوان می باشد . برای ارزیابی عملکرد شرکتها معیارهای مختلفی ارائه شده که از جمله جدیدترین این معیارها درصد پوشش سود و خطای پیش بینی سود می باشند .
هدف از این پژوهش بررسی رابطه بین خطای پیش بینی سود استاندارد شده ، درصد پوشش سود خالص ، درصد سهام شناور آزاد با واکنش های متفاوت بازار سهام شرکتها و بازدهی غیر عادی انباشته بوده است . برای بررسی این موضوع نمونه ای متشکل از 117 شرکت از شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران پس از حذف سیستماتیک و به صورت تصادفی گزینش و از رگرسیون چند متغیره و دو متغیره و ضریب همبستگی پیرسون برای بررسی رابطه بین متغیرها استفاده گردید .
یافته های پژوهش بیانگر آنست که در سطح اطمینان 95% می توان ادعا نمود که بین خطای پیش بینی سود استاندارد شده بابازدهی غیرعادی انباشته حول زمان مجمع هیچ گونه رابطه ای وجود ندارد اما بین خطای پیش بینی سود استاندارد شده با واکنش های متفاوت بازار سهام رابطه ای معنادار به صورت معکوس وجود دارد و در همین سطح از اطمینان می توان ادعا نمود که درصد پوشش سود خالص دارای رابطه ای مثبت و مستقیم با بازده های غیر عادی انباشته می باشد اما دارایرابطه ای معکوس با واکنش های متفاوت بازار سهام شرکتها است ومی توان بیان داشت که درصد سهام شناور آزاد دارای رابطه ایمنفییا معکوس با بازده های غیر عادی انباشته قبل از مجمع می باشد و دارای رابطه ای مثبت و مستقیم با بازده های غیر عادی انباشته بعد از مجمع بوده اما با واکنش های متفاوت بازار سهام شرکتها بدون رابطه است.
واژه های کلیدی: درصد پوشش سود خالص ، درصد سهام شناور آزاد، خطای پیش بینی سود استاندارد شده، واکنش های متفاوت بازار سهام شرکتها، بازده های غیر عادی انباشته
مقدمه:
سود یکی از با اهمیت ترین اقلام صورتهای مالی است که در شرکتها به عنوان یکی از معیارهای تصمیم گیری برای ارزیابی عملکرد و تعیین ارزش بنگاه اقتصادی محسوب می‌شود. هدف از گزارش سود، تامین و ارایه اطلاعات مفید برای اندازه‌گیری کارایی مدیریت، پیش بینی آینده واحد انتفاعی و توزیع آتی سودسهام، مبنایی برای تشخیص مالیات، بررسی قیمت محصولات و... برای ذینفعان میباشد.
سود حسابداری نقش عمده ای را در تعیین ارزش یک واحد تجاری ایفا می کند . لیکن باید توجه نمود که سود یک واحد تجاری حاصل عملیات آن در گذشته است و لذا شرایط و عوامل موثر در ایجاد سود آتی را می توان در وضعیت گذشته واحد تجاری بررسی نمود . بخش عمده ای از این عوامل در قالب اعداد و ارقام حسابداری در گزارشات حسابداری مالی منعکس می گردد و نشان دهنده آثار تصمیمات مدیریت بر سودهای آتی می باشند و لذا دارای قدرت پیش بینی هستند .
فصل اول
کلیات تحقیق
1-1 مقدمه
سود خالص از مهمترین اقلام اطلاعاتی حسابداری برای تفسیر وضعیت واحد اقتصادی به شمار می رود.
سود یکی ازاساسی ترین عناصر صورتهای مالی است ،که همواره مورد توجه کلیه ذینفعان قرار گرفته است و از آن به عنوان معیاری برای ارزیابی تداوم فعالیت ،عملکرد واحد تجاری ، سنجش توان سودآوری وپیش بینی فعالیت های آتی واحد تجاری استفاده می شود.
از جمله اطلاعاتی که بر قیمت سهام و به تبع آن بر بازده سهام اثر گذار است انتشار خبر سود خالص و یا پیش بینی هایی که توسط شرکتها درباره سود خالص (PEPS) صورت می گیرد می باشد. از این رو قابل پیش بینی است که سودپیش بینی شده و به طور خاص اعلام سود سهام موجب واکنش سرمایه گذاران گردد وهمچنین انتظار نوسانات قیمت و به تبع آن واکنش سرمایه گذاران در برابر تفاوت های موجود بین سود خالص پیش بینی شده و سود خالص تحقق یافته شرکتها در دوره های متفاوت است و بازده های غیرعادی (بازده ای کمتر یا بیشتر از بازده بازار) ایجاد کند. هدف این پژوهش نیز بررسی تاثیر اطلاعات حسابداری و پیش بینی های آتی از آن و ارتباط با بازده های غیر عادی آتی و خطای پیش بینی سود استاندارد شده و واکنشهای متفاوت بازار سهام شرکتها خواهد بود.
از جمله اطلاعاتی که استفاده کنندگان از اطلاعات مالی شرکتها در تصمیم گیری های خود مورد توجه قرار می دهند اطلاعات مرتبط با بازده سهام شرکتها است. در این میان هرگونه اطلاعاتی که بنحوی مرتبط با شرکت بوده و با عملکرد و وضعیت مالی شرکت ارتباط داشته باشد بر بازده سهام تاثیر گذار خواهد بود. به همین منظور نیز پژوهش های مختلفی در خصوص تغییرات بازده سهام شرکتها صورت گرفته و با روشهای مختلف به بررسی رفتار بازده سهام در برابر انتشار اطلاعات مرتبط با شرکت پرداخته اند.
انتظار می رود که سود حسابداری بخشی از اطلاعاتی باشد که توسط سرمایه گذاران برای ارزیابی مخاطره و بازده مورد استفاده قرار گیرد. از این رو قابل پیش بینی است که سود حسابداری و بطور خاص تفاوت بین سود خالص پیش بینی شده و سود خالص تحقق یافته طی دوره مختلف دارای محتوای اطلاعاتی باشد. همچنین انتظار نوسانات قیمت و به تبع آن محتوای اطلاعات مواردی همچون درصد پوشش سود پیش بینی شده ویا تغییر در مالکیت (درصد سهام شناور آزاد) دور از انتظار نیست.
وجود ارتباط بین درصد پوشش سود، خطای پیش بینی استاندارد شده ، واکنش های متفاوت بازار سهام شرکتها و بازده های غیر عادی انباشته می تواند سرمایه گذاران بالقوه و بالفعل و سایر ذی نفعان را در تصمیماتشان در مورد خرید و فروش و یا نگهداری سهام یاری کند.
پژوهشگر در این پژوهش در صدد است تا بررسی کند که بین بازده های غیر عادی انباشته ، درصد پوشش سود ، درصد سهام شناور آزاد ، خطای پیش بینی سود استاندارد شده و واکنش متفاوت بازار سهام شرکتها ارتباطی معنی دار وجود دارد .
2-1 تاریخچه مطالعاتی
3-1 بیان مسئله
تاثیر اطلاعات حسابداری و پیش بینی های صورت گرفته از اینگونه اطلاعات می تواند بر بازده سهام و واکنش های متفاوت قیمت سهام شرکتها تاثیر بگذارد . تاثیر اطلاعات مربوطه بر بازده های غیر عادی سهام ، با ویژگی مربوط بودن این اطلاعات ارتباط منطقی دارد (مربوط بودن اطلاعات حسابداری ، شامل توان تفسیر وضعیت قبلی و پیش بینی وضعیت آتی واحد اقتصادی است).
در بیانیه شماره یک هیات استانداردهای حسابداری مالی آمده است که سرمایه گذاران ،اعتباردهندگان و سایر استفاده کنندگان علاقه مندند که خالص جریان ورود وجوه نقد به واحد انتفاعی را در دوره های آتی ارزیابی کنند ، اما غالبا سود را برای ارزیابی توان سودآوری ،پیش بینی سودهای آتی، و یا ارزیابی مخاطره سرمایه گذاری یا اعطای وام واعتبار به واحد انتفاعی مورد استفاده قرار می گیرد (شباهنگ،1387،188)1.
دلایل زیر را می توان به عنوان علل و انگیزه پژوهش برای برگزیدن این موضوع که درباره خطای پیش بینی سود و رابطه آن با واکنش های متفاوت بازار سهام شرکتها و....می باشد، بیان نمود:
الف- خطای برآورد سود به خصوص زمانی که درصد پوشش سود پیش بینی شده پایین است سرمایه گذاران را دچار زیان می کند .
ب- سرمایه گذاران با اتکاء به اطلاعات پیش بینی سود هر سهم در قیمت گذاری سهام از آن استفاده می نمایند.ارتباط بین پیش بینی سود و واکنش های متفاوت بازار سهام شرکت ها و بوجود آمدن بازده های غیر عادی و وجود ارتباط بین خطای پیش بینی سود با درصد سهام شناور آزاد و درصد پوشش سود پیش بینی شده می تواند در تصمیم گیری برای خرید ،فروش و یا نگهداری سهم به سرمایه گذارن یاری رساند.
ج- تکامل دسترسی به داده ها و روشهای آماری ،امکانات رو به رشدی را برای پژوهش درباره پیش بینی سود واحد تجاری ارائه می دهد که در این زمینه می توان به پیشرفت آمار و رایانه و وجود بانک های اطلاعاتی بزرگ از قیمت های معاملاتی سهام و صورت های مالی استاندارد شده شرکتها و.. اشاره کرد.
د- تصمیم گیری سرمایه گذاران برای خرید،فروش یا نگهداری سهام بر مبنای سودهای پیش بینی شده بر اهمیت خطای پیش بینی سود می افزاید. خطای پیش بینی سود نقش مهمی در عملکرد بازار ثانویه دارد.
ه - شرکتها برای جلب سرمایه گذاران بالقوه و اطمینان خاطر سرمایه گذارن بالفعل تلاش می کنند سود هر سهم را با دقت پیش بینی کنند ، زیرا هر چه خطای پیش بینی سود کمتر باشد نوسانات قیمت سهم کمتر خواهد بود ،در غیر این صورت با نوسانات عمده قیمت سهام مواجه خواهند شد.
یکی از معیارهای حسابداری مورد توجه پژوهشگران در دهه های اخیر که ارتباط آن با بازده ،سود و قیمت و واکنش های متفاوت بازار سهام شرکتها و سهام شناور آزاد مورد مطالعه قرار گرفته است، بی شک، خطای پیش بینی سود است.
اطلاعات پیش بینی شده در گزارش های شرکتهای بورسی نسبت به سایر اطلاعات دارای اهمیت بسیار بالاتری می باشد زیرا مربوط به شرایط پیش بینی شده آینده بوده و نیز می تواند برآوردی از بازده های آتی و چشم اندازی از تفکر مدیریتی وفعالیت آتی شرکت باشد. میزان دقت و صحت اطلاعات افشا شده شرکتها تاثیر فراوانی در رفتار سرمایه گذاران دارد، تئوریهایی وجود دارند که بیان کننده این نکته هستند که ساختار سرمایه شرکت بر دقت پیش بینی سود تاثیر می گذارد .این مورد عمدتاً از طریق بررسی وجود بازده غیرعادی حول خبر اعلامیه سود خالص واقعی و پیش بینی شده سهام مورد آزمون قرار می گیرد. در صورت وجود چنین بار اطلاعاتی ناشی از خبر اعلام سود خالص واقعی و پیش بینی شده ، بررسی اثرات و جهت گیری تغییرات بازده های غیرعادی حاصل از این اطلاعیه مورد آزمون قرار خواهد گرفت.
باتوجه به مباحث مطرح شده ، ضرورت پژوهش هایی که بتواند ارتباط ساز و کارهای بین خطای پیش بینی سود ، درصد سهام شناور آزاد ، درصد پوشش سود خالص ، بازده های غیر عادی و واکنش های متفاوت بازار سهام شرکتها را در بازار سرمایه ایران مورد بررسی قرار دهد به خوبی احساس می شود . در نتیجه پژوهشگر با توجه به پیشنهادهای پژوهشگران گذشته مبنی بر مطالعات بیشتر در این زمینه و همچنین بررسی مقاله های ارائه شده برون کشوری و مطالعات کتابخانه ای ، این موضوع را برای پژوهش خویش برگزیده است .
در این پژوهش ؛ پژوهشگر تلاش دارد که به پرسشهای زیر پاسخ دهد :
1- آیا بین خطای پیش بینی سود استاندارد شده ، درصد پوشش سود خالص و درصد سهام شناور آزاد با بازده های غیر عادی انباشته قبل از مجمع رابطه معنی داری وجود دارد ؟
2- آیا بین خطای پیش بینی سود استاندارد شده ، درصد پوشش سود خالص و درصد سهام شناور آزاد با بازده های غیر عادی انباشته بعد از مجمع رابطه معنی داری وجود دارد ؟
3- آیا بین خطای پیش بینی سود استاندارد شده با واکنش های متفاوت بازار سهام شرکتها رابطه معنی داری وجود دارد ؟
4- آیا بین درصد پوشش سود خالص با واکنش های متفاوت بازار سهام شرکتها رابطه معنی داری وجود دارد ؟
5- آیا بین درصد سهام شناور آزاد با واکنش های متفاوت بازار سهام شرکتها رابطه معنی داری وجود دارد ؟
4-1 فرضیه های پژوهش
با توجه به پرسش های پژوهشگر ،فرضیه های زیر تبیین یافته است:
1-بین خطای پیش بینی سود استاندارد شده ، درصد پوشش سود خالص و درصد سهام شناور آزاد با بازده های غیر عادی انباشته قبل از مجمع رابطه معنی داری وجود دارد .
2-بین خطای پیش بینی سود استاندارد شده ، درصد پوشش سود خالص و درصد سهام شناور آزاد با بازده های غیر عادی انباشته بعد از مجمع رابطه معنی داری وجود دارد .
3- بین خطای پیش بینی سود استاندارد شده با واکنش های متفاوت بازار سهام شرکتها رابطه معنی داری وجود دارد .
4- بین درصد پوشش سود خالص با واکنش های متفاوت بازار سهام شرکتها رابطه معنی داری وجود دارد .
5- بین درصد سهام شناور آزاد با واکنش های متفاوت بازار سهام شرکتها رابطه معنی داری وجود دارد .
5-1 اهداف پژوهش
هدف نخست :
اطلاعات سنواتی سود و واکنش بازار به تغییرات سود خالص در بورس اوراق بهادار تهران .
اهداف بعدی :
1- تشویق و ترغیب سرمایه گذاران بالقوه در خرید سهام شرکتها
2- حفظ و نگهداشت سرمایه گذاران بالفعل
3- کمک به مدیران به خطای کمتر سود پیش بینی شده شرکتها
4- ترغیب و تشویق سرمایه گذارن با توجه به وضعیت شرکت از نظر اطلاعات ارائه شده در پیش بینی سودآوری آتی کسب حداکثر بازدهی ممکنه
6-1 اهمیت و ضرورت پژوهش
تصمیم گیری امری است که از ساده ترین تا پیچیده ترین امور زندگی انسان با آن درگیر است. سرعت توسعه فن آوری، گسترش ارتباطات، اتصال بازارهای کشورها به یکدیگر و نظایر آنها موجب وسیعترشدن گستره های عملیاتی و در نتیجه پیچیده تر شدن محیط های اقتصادی و سرمایه گذاری گردیده که در نتیجه آن امر تصمیم گیری اقتصادی به موضوعی تبدیل شده که انجام آن روز به روز مشکل تر و نیازمند داشتن اطلاعات و توانمندیهایی بالاتر برای تصمیم گیرندگان است. اینجاست که اهمیت کسب اطلاعات مفیدتر جهت تصمیم گیری های دقیق تر ضرورت بیش از پیش خود را آشکار می سازد و طبیعی است که در چنین فضای آکنده از رقابت و تغییر، تصمیم گیری های اقتصادی نیز هرچه بیشتر متکی بر دانش و اطلاعات گردیده و از جنبه های تصادفی و غیر منطقی فاصله می گیرد. در این میان پایه و اساس بسیاری از تصمیم گیری های اقتصادی استفاده کنندگان را می توان اطلاعات مالی و حسابداری و خاصه صورت های مالی اساسی دانست. از بین استفاده کنندگان از اطلاعات حسابداری، سرمایه گذاران مهمترین بهره وران تلقی می گردند.
بر این اساس اطلاعات حسابداری بایستی سرمایه گذاران را جهت پیش بینی رویدادهای آتی یاری دهد. سرمایه گذاران اغلب به دنبال به حداکثر رساندن بازده سرمایه گذاری خود هستند. جهت این امر تشخیص اینکه سهام چه زمانی خریداری شود و تا چه زمانی نگهداری و چه زمانی فروخته شود ایشان را قادر به تأمین هدف به حداکثر رسانی منافع حاصل از سرمایه گذاری های خود می نماید.
بدین علت موضوع اطلاعات سنواتی سود و واکنش بازار به تغییرات سود خالص در شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران انتخاب گردید تا از طریق بررسی تجربی و انجام آزمونهای علمی بر روی اطلاعات وقوع یافته طی سالهای متمادی در بورس اوراق بهادار تهران راهکارهای مفیدی با ارائه پیشنهادهای مطلوب به سرمایه گذاران جهت کسب بیشترین بازدهی در دوران های مشابه فراهم گردد. لذا این پژوهش در راستای کمک به تصمیم گیری سرمایه گذاران و صاحبان سهام جهت انجام معاملات در بازار سهام بورس اوراق بهادار تهران می باشد.
7-1 حدود مطالعاتی
قلمرو پژوهش از لحاظ زمانی، مکانی و موضوعی به شرح زیر می باشد؛
• قلمرو موضوعی
قلمرو این پژوهش از نظر موضوعی : اطلاعات سنواتی سود و واکنش بازار به تغییرات سود خالص در بورس اوراق بهادار تهران .
• قلمرو زمانی
قلمرو این پژوهش از نظر زمانی شش سال یعنی بین سالهای 1383 تا پایان 1388 می باشد.
• قلمرو مکانی
قلمرو پژوهش از نظر مکانی، شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران می باشد.
8-1 روش پژوهش
این پژوهش از نظر نوع هدف جزء پژوهش های کاربردی است . و روش پژوهش از نظر ماهیت و محتوایی همبستگی می باشد . انجام پژوهش در چارچوب استدلالات قیاسی – استقرایی صورت گرفته است. بدین ترتیب که مبانی نظری و پیشینه پژوهش از راه مطالعات کتابخانه ای ، مقالات و سایت ها در قالب قیاسی و گردآوری اطلاعات برای تایید و رد فرضیه ها به صورت استقرایی انجام گرفته است.
9-1 متغیر های پژوهش
متغیر های این پژوهش عبارتند از:
جدول (1-1) متغیر های پژوهش
فرضیه ها متغیر مستقل متغیر وابسته
1- خطای پیش بینی سود استاندارد شده بازده های غیر عادی انباشته قبل از مجمع
درصد پوشش سود خالص
درصد سهام شناور آزاد
2- خطای پیش بینی سود استاندارد شده بازده های غیر عادی انباشته بعد از مجمع
درصد پوشش سود خالص
درصد سهام شناور آزاد
3- خطای پیش بینی سود استاندارد شده واکنش های متفاوت بازار سهام شرکتها
4- درصد پوشش سود خالص واکنش های متفاوت بازار سهام شرکتها
5- درصد سهام شناور آزاد واکنش های متفاوت بازار سهام شرکتها
10-1 گرد آوری اطلاعات
اطلاعات مورد استفاده در این پژوهش از صورتهای مالی و یادداشت های پیوست صورتهای مالی و همچنین از اطلاعات اولیه تابلوی بورس (گردآوری شده در نرم افزار تدبیر پرداز ، ره آورد نوین و بانک اطلاعاتی اداره آمار شرکت بورس ) استفاده شده است .
11-1 واژگان کلیدی و اصطلاحات
بورس اوراق بهادار: بازار رسمی و سازمان‌یافتهٔ سرمایه است که در آن خرید و فروش سهام شرکتها و اوراق بهادار دولتی یا موسسات معتبر خصوصی، تحت ضوابط، قوانین و مقررات خاصی انجام می‌شود (بهکیش،1381،3)1.
سود خالص پیش بینی شده هر سهم : سودی است که نشان دهنده برآورد مدیریت از سود آتی شرکت را نشان می دهد و از حاصل کل سود پیش بینی شده بر تعداد سهام حاصل می شود (خوش طینت ، 1385 ، 3) .
سود خالص هر سهم : سودی که نشان دهنده تمام فعالیت های شرکت طی یک سال مالی است و به عنوان آخرین رقم در صورت سود و زیان ارائه می گردد (همان منبع، 4) .
بازده سهام : از جمع مبلغ سود پرداخت شده به سهام بعلاوه تغییر در ارزش آن طی یک دوره، مزایای سودسهمی و مزایای حق تقدم خرید سهام به دست می آید (زاده فرد، 1383، 21) .
بازده مورد انتظار: بازده مورد انتظار سرمایه بازدهی است که سهامداران انتظار دستیابی به آن را برای اینکه احساس کنند به اندازه کافی پاداش دریافت نموده اند، دارند (رودپشتی و دیگران،1386، 10) .
بازده غیرعادی: از تفاوت بازده واقعی سهام و بازده مورد انتظار سهام محاسبه می شود (پارسائیان ،س1385،227) .
بازده غیرعادی انباشته: از مجموع بازده های غیرعادی برای یک دوره زمانی حاصل می شود
(ویکی پدیا،2007،1) .
میانگین بازده غیرعادی انباشته : میانگین حسابی بازده های غیرعادی انباشته می باشد (همان منبع،1) .
ارزش دفتری هر سهم : ارزش دفتری بیان کننده ارزش شرکت بر اساس اصل بهای تمام شده تاریخی است و حاصل تقسیم حقوق صاحبان سهام بر تعداد سهام شرکت می باشد(همان منبع،3) .
سهام شناور آزاد :آن بخش از سهام منتشره را شامل می‌شود که در مالکیت سهامداران استراتژیک نباشد (کیانی ،1383،15) .
درصد پوشش سود : درصد پوشش سود برابر است با میزان محقق شده از PEPS ( سود پیش بینی شده هر سهم ) طی دوره های زمانی 9،6،3و 12 ماهه (یاری ،سال 1386،148) .
فصل دوم
مروری بر ادبیات تحقیق
1-2 مقدمه
در این فصل ، پژوهشگر مبانی نظری و پیشینه پژوهش را در قالب گفتارهای زیر تدوین داده است :
گفتار نخست : مفاهیم سود
گفتار دوم : خطای پیش بینی سود و انواع روشهای پیش بینی سود
گفتار سوم : سیاست های تقسیم سود
گفتار چهارم : تعریف شاخص و انواع آن
گفتار پنجم : بازده و انواع آن
گفتار ششم : تئوری گام تصادفی و تئوری کارآئی بازار
گفتار هفتم : درصد پوشش سود
گفتار هشتم : پیشینه پژوهش
2-2 گفتار نخست : مفاهیم سود
1-2-2سود سهام
سود خالص شرکت سهامی که بین سهامداران به نسبت سهام تقسیم می شود، مبلغی است که از محل منافع یک شرکت به سهامداران آن داده می شود.
مبلغ سودی که برای توزیع بین سهامداران بر حسب مقدار سهام به وسیله هیئت مدیره مشخص می شود. این مبلغ با توجه به حقوق گروه های مختلف سهامداران بین آنها توزیع می گردد. ذکر این نکته لازم است که سود نقدی تقسیم شده معمولاً به توزیع سود نقدی مربوط می شود. اگر سود از منابع دیگر غیر از سود جاری باشد، به آن واژه سود غیر نقدی اطلاق می شود.
سرمایه گذاران در ارتباط با سود سهام به دو گروه تقسیم می شوند. گروهی علاقه مند به دریافت سود نقدی هستند و گروهی دیگر متمایل به منافع سرمایه ای بلند مدت می باشند.
اتخاذ تصمیم در مورد سود سهام به این دلیل قابل توجه است که ثروت سهامداران یک شرکت سهامی، شامل ارزش بازار به اضافه سود سهام است (رودپشتی و دیگران، 1385، 268) .
2-2-2 مفهوم سود و تعاریف
سود یکی از اقلام مهم و اصلی صورتهای مالی است که در نوشته های مختلف کاربردهای متفاوت دارد. معمولاً سود به عنوان مبنایی برای محاسبه مالیات، عاملی برای تدوین سیاست پرداخت سود تقسیمی، راهنمایی برای سرمایه گذاران و تصمیم گیری و عاملی برای پیش بینی به تصور در می آید.
یکی از کاربردهای اصلی سود، استفاده از آن به عنوان ابزاری برای پیش بینی است که افراد را در امر پیش بینی سودها و رویدادهای اقتصادی آینده یاری می کند. در واقع ثابت شده است که برای پیش بینی مقادیر هر نوع سود می توان از مقادیر سود در گذشته استفاده کرد. سود شامل نتیجه های «عملیاتی یا سود عادی» و نتیجه های «غیر عملیاتی یا سود و زیان غیر عملیاتی ناشی از رویدادهای غیر مترقبه» می شود، که مجموع آنها برابر است با سود خالص. نتیجه پژوهش ها نشان می دهد که برای پیش بینی سود آینده، سود عادی یا جاری نسبت به سود خالص برتری دارد (پارسائیان، 1381،524) .
مفهوم سود حسابداری در بیانیه شماره یک هیأت استانداردهای حسابداری مالی فرض شده که سود حسابداری معیار خوبی برای ارزیابی عملکرد واحد تجاری است و می تواند برای پیش بینی گردش آتی نقدی مورد استفاده قرار گیرد. دیگر صاحبنظران فرض می کنند که سود حسابداری از لحاظ کلی، اطلاعاتی مربوط در مدلهای تصمیم گیری سرمایه گذاران و اعتبار دهندگان محسوب می شود.
اما اعتبار این فرضیات از طریق پژوهش های مشاهده ای تأیید نشده است. برخی دیگر از پژوهشگران حسابداری اظهار داشته اند که استفاده کنندگان از گزارشهای سود باید توجه داشته باشند که تنها در صورتی سود حسابداری قابل درک و استفاده است که نحوۀ اندازه گیری و قواعد عملیاتی مربوط به آن نیز روشن باشد (شباهنگ،1387،100) .
سود حسابداری نقش عمدهای را در تعیین ارزش یک واحد تجاری ایفا میکند .لیکن باید توجه نمود که سود یک واحدتجاری حاصل عملیات آن در گذشته است و لذا شرایط و عوامل موثر در ایجاد سود آتی را می توان در وضعیت گذشته واحد تجاری بررسی نمود .بخش عمده ای از این عوامل در قالب اعداد و ارقام حسابداری در گزارش های حسابداری مالی منعکس می گردد و نشان دهنده آثار تصمیم های مدیریت بر سودهای آتی می باشند و لذا دارای قدرت پیش بینی هستند (بهرامفر،1387،1) .
سود یکی از متغیرترین مفاهیم در دنیای پیچیده تجارت است که شاید روزی فرا نرسد که بتوان از سود تعریفی ارائه نمود که مورد قبول همگان واقع شود ، در میان تعاریف گوناگونی که تاکنون برای سود مطرح گردیده ،تعریف زیر یکی از جامع ترین آنان است :
«سود از تغییر در حقوق صاحبان سهام یا تغییر در خالص داراییهای یک واحد تجاری طی یک دوره مالی ناشی می گردد ،به بیان دقیق تر ،سود برآیند کلیه تغییرات در حقوق صاحبان سرمایه طی یک دوره مالی ،به استثنای تغییرات ناشی از سرمایه گذاری توسط صاحبان و توزیع منابع بین آنان می باشد.»(ستایش،1382،2) .
سود خالص ،مازاد درآمدهای تحقق یافته بر کلیه هزینه های واقع شده در یک دوره مالی معین است که به صورت معادله زیر نشان داده می شود :هزینه ها – درآمدها = سود خالص
چنانچه مبلغ درآمدهای تحقق یافته بیشتر از هزینه های واقع شده باشد ،نتیجه حاصله را سود خالص می نامند .منظور از درآمدهای تحقق یافته ،هزینه های واقع شده و مقایسه بین آنان ،کاربرد اصل تطابق هزینه ها با درآمدها و همچنین استفاده از روش تعهدی درحسابداری مالی می باشد(سالمینن ، 2008، 66) .
سود یکی از مفاهیم حسابداری است که از اقتصاد گرفته شده است ،اقتصاددانان سود را به عنوان مبلغی از ثروت واقعی یک واحد تجاری تعریف می کنند که واحد مزبور می تواند آن را طی یک دوره مصرف کند و وضعیت آن در پایان دوره،همان باشد که در ابتدای دوره بوده است .این تعریف ازسود(سود اقتصادی)دراندازه گیری سود حسابداری به کار نمی رود ،زیرا سود اقتصادی مستلزم اندازه گیری ذهنی است و مبتنی بر برداشت عینی از ثروت واقعی نیست و در نتیجه نمی تواند از لحاظ مقاصد حسابداری دارای ویژگی قابلیت اتکای کافی باشد(همان منبع،3) .
تجزیه و تحلیل دقیق از مفاهیم و اهداف سود ویژه، به روشنی بیان می کند که یک مفهوم واحد شاید به خوبی نتواند منظور خاصی را جوابگو باشد، نمی تواند برای کلیه اهداف کافی باشد بنابراین، برای ارائه سود دو دیدگاه وجود دارد که عبارت است از:
1- مفهوم واحد سود به نحوی که در برگیرنده اکثر اهداف باشد.
فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد
تعداد صفحات این مقاله 181 صفحه
پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید
دانلود مقاله اطلاعات سنواتی سود و واکنش بازار به تغییرات سود خالص در بورس
