پدیده شهر نشینی که شامل رشد جمعیت شهر ها ، افزایش تعداد شهر های بزرگ و ظهور شهر های تازه می شود ، تحولاتی را در ساختار فیزیکی ، اقتصادی و فرهنگی – اجتماعی آن ها به وجود آورده است . تردیدی نیست که با گرایش روز افزون شهر نشینی ، با توجه به مسائل فضائی ، تدارکات و چگونگی شکل گیری آن ها ، همچنین ارتباط با محیط اطراف و روستاها از اهمیت شایانی برخوردار است مهم ترین عامل ایجاد شهر را بایستی در مازاد تولید محصولات کشاورزی ، توسعه شبکه راهها و تمایل بشر به ایجاد یک زندگی دسته جمعی در کنار یکدیگر جست و جو کرد در میان مهم ترین عوامل پیدایش شهر ها ، بایستی توسعه شبکه راهها را عادی ترین و قدیمی ترین عامل دانست .
منشا ایجاد شهر ها را در عوامل عمده ای از قبیل توسعه مبادلات کالا ، پیشرفت تجاری و تمدن انسانی می توان شمرد . همچنین در ایجاد و توسعه شهر ها عامل طبیعی مانند وجود آب ،مساعدت زمین و خاک و امثال آن ها را باید مورد توجه قرار داد از دیدگاه دیگر وجود نقاط امن ، سر پناهها و مقابله مردم در مقابل حملات خارجی را بایستی از جمله عواملی دانست که به شهر ها نقش دفاعی داده و مردم را برای مقابله و دفع حملات دشمنان در کنار یکدیگر قرار داده است .
به نظر می رسد عوامل متعددی در شکل گیری و توسعه شهربهاباد نقش داشته است به طوری که فضای این شهر در طول پیدایش تاکنون بیانگر عوامل مختلفی چون قرار گیری در مسیر ارتباطی ، منابع آب زیر زمینی ، باغات فراوان ، توسعه اقتصادی - فرهنگی ، شبکه آب های سنتی از مهم ترین عوامل تاثیر گذار بر توسعه فیزیکی بهاباد بوده است .
این تحقیق در راستای دستیابی به چگونگی رشد و توسعه فیزیکی شهر بهاباد و راهکارهای ساماندهی آن است . و تا کنون تحقیقات عمیق و گسترده ای در این زمینه صورت نگرفته است .
پس از انقلاب کشاورزی ، ایجاد شهرها دومین انقلاب عظیم در فرهنگ انسان ها بوده است . این امر روند اجتماعی برجسته ای بود که بیشتر موجب دگرگونی در روابط متقابل انسان با محیط و انسان های دیگر گردید .
در حقیقت تغییر در واکنش های انسان نسبت به هم و نسبت به محیط به تحول اجتماعی و دگرگونی فضائی امکان داد که نمد عینی آن به صورت یک پدیده نو که اصطلاحا شهر نامیده می شود نمایان گردد پیدایش زندگی شهری در مراکز متعددی صورت گرفته ولی مدنیت و شهرنشینی در ایران قدیمی و پر سابقه است که در تمام فلات ایران توسعه و گسترش یافته است . در این میان پیدایش و توسعه و مکان گزینی شهر های ایران به تبعیت از ویژگیهای خاص زمانی و مکانی خود شکل گرفته است . و در فراز و نشیب های تاریخ دگرگونی ها و تغییراتی را برچهره خود پیدا کرده اند تا این که امروز به صورت میراثی از تاریخ تحولات سیاسی ، اجتماعی و اقتصادی کشور به دست ما رسیده است .1
توسعه شهری متاثر از فرایند های طبیعی ، اقتصادی ، زیست محیطی ، اجتماعی و سیاسی است که در طول تاریخ مراحل گوناگونی را طی کرده است . شهر ها در طول زمان رشد می یابند و آنچه امروز به مشکلات شهری معروف است روز به روز زیادتر می شود .
شهر سیستمی بسیار پیچیده و متنوع از عناصر اجتماعی ، اقتصادی ، سیاسی و کالبدی است که با تعاملات یکدیگر و با عوامل و شرایط محیط طبیعی شکل یافته است . این مجموعه حاصل کنش و واکنش عناصر متعدد و بی شماری است که شکل گیری و تغییر و تحول هر عنصر شهری وابسته به عوامل و عناصر متعدد دیگر است در نتیجه نمی توان هر عنصر و مساله شهر را بدون شناخت و مطالعه سایر عناصر شهری بررسی و ساماندهی کرد .
امروزه رشد فزاینده جمعیت شهر ها و تغییر و تحولات سریع اجتماعی و اقتصادی آن ها شکل تازه ای از شهر و شهر نشینی را به وجود آورده است . این شکل شهر نشینی با آنچه که در قبل از سالهای 1300 در شهرها دیده می شد تفاوت بسیار زیادی دارد از این رو امروزه در بررسی جغرافیای شهری ، سیاستهای حاکم بر شهرها ، تحلیل تصمیمات حکومتی در مورد خلق فضاهای فیزیکی و اجتماعی و فرهنگی ، کیفیت دسترسی مردم به نیاز های اساسی و چگونگی توزیع فضایی مراکز خدمات شهری ، عدالت اجتماعی در شهر و نیز توسعه پایدار شهری از مهم ترین مسائل مورد توجه محققان است .
تحقیق حاضر در 7 فصل به شرح زیر تدوین شده است :
فصل اول شامل طرح تحقیق می باشد در این فصل با طرح مسئله و تبیین آن و همچنین اهداف و ضرورت و اهمیت آن ، فرضیه های تحقیق مشخص شده است . در فصل دوم ویژگیهای طبیعی ،اجتماعی و اقتصادی شهر بهاباد اشاره شده است . فصل سوم عوامل موثر در پیدایش و گسترش شهر بهاباد مورد تحلیل و بررسی قرار گرفته است .فصل چهارم بررسی سهم کاربری های شهری در فرایند گسترش شهر ( در سال 1375 تا 1385 ) پرداخته شده است . فصل پنجم نتایج رشد فیزیکی شهر و نتایج مثبت و منفی آن اشاره شده است و فصل ششم نتیجه گیری و آزمون فرضیات و راهکارها آمده است و در فصل هفتم منابع و ماخذ آمده است.
1 نظریان ، علی اصغر ، جغرافیای شهری ایران ، انتشارات پیام نور ، 1385
چکیده
مقدمه :
1-1-بیان مسئله :
1-2-تعاریف عملیاتی
1-3-محدوده مورد مطالعه
1-4-فرضیه ها
1-5-روش تحقیق
1-6-اهداف تحقیق
1-7-اهمیت و ضرورت موضوع
2-1-بررسی موقعیت طبیعی ،اجتماعی و اقتصادی شهر بهاباد
2-1-1-موقع جغرافیایی .حدود و وسعت :
2-1-2-بررسی وضعیت زمین شناسی
2-1-3-ژئومورفولوژی
2-1-4-مورفولوژی (شیب) MORHOLOGY
2-1-5-آب و هوا و مشخصات آن
2-1-6-بررسی منابع آب های سطحی و زیر زمینی (شبکه هیدروگرافی و... )
2-1-6-1-آب های سطحی
2-1-6-2-منابع آب زیر زمینی
2-1-6-3-قنات
2-1-6-4-چشمه
2-1-6-5-چاههای عمیق و نیمه عمیق
2-1-7-پوشش گیاهی منطقه
2-2-3-تحولات جمعیتی و مشخصات آماری آن
2-2-4-علل و انگیزه های مهاجرت ها
2-2-5-حوزه نفوذ شهر بهاباد
2-2-6-سیمای اقتصادی و ساختار اقتصادی جمعیت شهر بهاباد
3-1-علل پیدایش و شکل گیری شهرها
3-2-مراحل رشد و توسعه فضایی شهر های ایران
3-2- 1بافت تاریخی ،ایجاد و گسترش هسته اولیه شهر ها
4-3رویکرد نظری
3-5-توسعه فضایی – کالبدی شهر بهاباد و اثرات آن بر ساخت اکولوژی شهر
3-6-مراحل رشد و توسعه فضایی بها باد :
4-1- کاربری های شهری در گسترش شهر
5-1- نتایج رشد فیزیکی شهر
5-2- نتایج رشد منفی شهر
5-3- راهکارهای کلی در مقابله با رشد شهر
شامل 79 صفحه فایل word