دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .
تعداد صفحات : 139 صفحه -
قالب بندی : word
مقدمــه
امام سجاد (عَلیهِ السّلام) ، چهارمین پیشوای شیعه و ششمین آفتاب آسمان عصمت و طهارت است که در بحرانی ترین شرایط تاریخ اسلام عهده دار امر امامت امر گردید و قافله اسلام را از تاریکی های دوران حکومت بنی امیه به سلامت عبور داد و شیعه را از نابودی مصون داشت .
امام سجاد (عَلیهِ السّلام) در روزگاری می زیست که همه صدا ها خاموش شده بود و امویان دارهایی را که برافراشته بودند همچنان نگه داشته و خون های مطهری را که ریخته بودند نمی شستند تا درس عبرتی باشد برای همه آنان که هنوز نفسی در سینه دارند و زمزمه ی زیر لب ، تا مبادا لب به سخن بگشایند و دودمان اموی را بر باد دهند .
آری ، امام سجاد (عَلیهِ السّلام) در چنین روزگاری قافله سالار راهیان نور شد . قافله ای که ضربات سهمگینی بر پیکرش وارد شده و امویان این قافله را نابود شده می پنداشتند .
وقتی نگذاشتند که امام سجاد (عَلیهِ السّلام) ، بعد از واقعه عاشورا ، ندای حقیقت را بر فراز منبر جدش رسول الله (ص) فریاد کند آن امام همام در دل شب با دعا و نیایش ، عالی ترین روز دینداری و حق طلبی را به یارانش ابلاغ کرد . و باران نیازهای شبانه اش ، صحیفه ای از معارف و رهنمود ها و درس ها تدارک دید و با سجده های طولانی اش قیامها را شکل بخشید .
زمانی که دشمن اجازه نداد او درمیان یارانش و در جمع پیروانش حضور علنی داشته باشد ، آن حضرت با خلوت خویش جمع امویان را ضعیف ساخت و آرامش آن ها را بر هم زد ! به راستی که امام سجاد (عَلیهِ السّلام) محراب نیایش را میدان مبارزه با سیاست ها و تبلیغات امویان تبدیل کرد و از دعا که نرم ترین شیوه گفتاری است حربه ای برنده علیه دشمنان دین و منکران ولایت پدید آورد . او در مجلس یزید که خونخوارترین و بی رحم ترین بیدادگاه تاریخ بود با چنان شهامت و شجاعتی از حریم شهیدان کربلا دفاع کرد که نجوای سخنانش برای همیشه در گوش زمان و تاریخ باقی ماند.
امام سجاد (عَلیهِ السّلام) ، در آن مجلس و نیز در بقیه عمر خویش با منش و رفتار خود برای همه ی دشمنان به اثبات رسانید که در حلم ، علم ، فصاحت ، شجاعت مانند اجداد طاهرینش سرآمد خلق است . از آن پس هرگاه صدای نیایش امام سجاد(عَلیهِ السّلام) بلند می شد همه درد ها و رنجهایی که از سوی غاصبان ولایت و خلافت بر خاندان عصمت رفته بود پدیدار می گشت .
از نوای گرم و مهربان دعاهایش چیزهایی زیادی می توان دریافت ، ندای توصیه ی رسول خدا (ص) ، صلابت امیرالمونین علی (عَلیهِ السّلام) و رنجهای حسن بن علی (عَلیهِ السّلام) و مظلومیت های حسین (عَلیهِ السّلام) سالار شهیدان کربلا .
و اکنون به شناخت ابعاد وجودی آن زینیت بخش تقوا پیشگان می نشینیم . بدان که امید که مائده امداد های الهی ، در این مسیر یاری و توانمان بخشد .
فصل اول
بیوگرافی مختصری از زندگی امام سجاد (عَلیهِ السّلام):
این فصل شامل ولادت ، کنیه و القاب ، مادر و همسر و فرزندان و دوران کودکی ، نوجوانی و جوانی امام (عَلیهِ السّلام) می شود . در کل زندگینامه امام سجاد (عَلیهِ السّلام) را به صورت خلاصه ذکر کرده ایم .
فصل دوم
تبین نقش امام سجاد (عَلیهِ السّلام) در عاشورا که به برکت امام حسین (عَلیهِ السّلام) به سوی کربلا ، بعد از آن به بیماری امام (عَلیهِ السّلام) که نقش زیادی در زنده ماندن امام سجاد (عَلیهِ السّلام) در واقعه عاشورا داشت که آن یک تقدیر الهی برای استمرار امامت در جامعه اسلامی بود اشاره کرد . و رنج و مصیبت هایی که امروزه در روز عاشورا بر امام سجاد (عَلیهِ السّلام) وارد شده حضور آن حضرت در قتلگاه پرداختیم .
فصل سوم
بررسی نقش امام سجاد (عَلیهِ السّلام) در اسارت :
در اینجا همراه می شویم با کاروان اسراء و با کاروانسالار آن ، امام سجاد (عَلیهِ السّلام) و با آن بزرگوار منزل به منزل می رویم و حوادث آن دوره را ورق می زنیم . در کوفه شهر مردمان حیله و ریا و در شام در مجلس یزید ، خونخوارترین و ستمکارترین عنصر تاریخ در مدینه شهر رسول خدا ، شهر نور.
فصل چهارم :
دعا و مناجات امام (عَلیهِ السّلام) بررسی عبادت های امام سجاد (عَلیهِ السّلام) ، بیان خضوع و فروتنی امام سجاد (عَلیهِ السّلام) و حضور قلب آن حضرت در نماز و بیان نمونه هایی از عبادت های آن حضرت
فصل پنجم
توضیحی پیرامون صحیفه سجادیه :
همان کتابی که انجیل اهل بیت و زبور آل محمد لقب گرفت . در این فصل ابتدا تعریفی از
صحیفه سجادیه آورده ایم و به شرح های نگاشته شده بر صیحفه و سند و رجال آن پرداختیم و در ادامه امتیازات صحیفه سجادیه را متذکر شده ایم و در نهایت ابعاد صحیفه را ذکر کرده ایم
فصل ششم :
با چه سیاستی امام سجاد (عَلیهِ السّلام) از عاشورا به نفع اسلام استفاده کرد :
در این فصل به پیام رسانیها و سیاست امام سجاد (عَلیهِ السّلام) در زنده نگه داشتن یاد عاشورا را
اشاره کردیم . امام به دلیل اینکه واقعه عاشورا از اذهان پاک نشود ، به افشاگری و بیان علل قیام امام حسین (عَلیهِ السّلام) می پرداخت .
فصل هفتم
سیاست امام سجاد (عَلیهِ السّلام) با حکومت های وقت :
امام سجاد (عَلیهِ السّلام) با یزیدبن معاویه بن یزید ، مروان بن حکم ، عبدالملک بن مروان ، ولید بن عبدالملک هم عصر بود . با هریک از این حاکمان و ویژگی های حکومتی آن ها را به صورت جداگانه توضیح دادیم و در مورد واقعه اسفبار حره ، هجوم یزید به مکه و فتنه ابن زبیر و برخورد امام سجاد (عَلیهِ السّلام) با هریک از این ها مطالبی را در این فصل گنجاندیم .
کلیات
اهمیت و ضرورت
انسان در طول زندگی خود نیاز های متفاوتی دارد که بعضی از این نیازها بستگی به موقعیت و زمان و حالت بخصوصی دارد . یکی از این نیازها نیاز به علم است . همه انسان ها تشنه آموختن و کسب دانش هستند . انسانی که تشنه آموختن دانش است بهتر است در مسیری حرکت کند که مفید و صحیح باشد . با توجه به اینکه ما در عصری زندگی می کنیم که ادیان و مذاهب مختلفی بوجود آمده اند که هریک خود را بر حق می دانند ، یکی از مسیر های صحیح علم آموزی ، آموختن درباره دین است . و از محور های اساسی در هر دین شناخت رهبر و بزرگان آن دین است که اهمیت بسیار دارد ، زیرا رهبر نمونه کامل برای شناختن یک دین است و با توجه به اینکه ما در کشوری زندگی می کنیم که مذاهب مختلف از جمله مذهب اهل سنت وجود دارد ، درست است که تشیع و تسنن با هم مشترکاتی دارند ، امّا در بعضی موارد از جمله رهبر با یکدیگر اختلاف دارند . که همین اختلاف در رهبر باعث تقابل و ایجاد کشمکش های بین تسنن و شیعه شده است . ما که در حوزه علمیه درس می خوانیم و درس ما علوم دینی است ، وظیفه ما اولاً شناختن دین است و ثانیاً شناساندن دین به دیگران است ، یکی از شاخه های اصلی شناختن بزرگان دین و در رأس آن ائمه می باشد که بتوان در موقع نیاز از آنها در مقابل بد خواهان دفاع کرد .
تحلیل زندگی امامان معصوم علیهم سلام بدون آگاهی از موقعیت اجتماعی آنان و ویژگی های زمان ناممکن می باشد . بر همین اساس است که بعضی بدون آگاهی و یا احیاناً غرض ورزی نظریات نادرستی را میدهند ، از جمله اینکه امام سجاد (عَلیهِ السّلام) را فردی منزوی که در گوشه ای به عبادت فردی اشتغال داشته و به دور از مسایل اجتماعی و سیاسی معرفی می نمایند ؛ که این بزرگترین جفا بر امام همام می باشد و یا در تعبیرات خود از امام سجاد (عَلیهِ السّلام) به عنوان امام بیمار یاد می کنند . با عنایت خداوند سعی کردیم در این پایان نامه به ابعادی هرچند ناچیز از زندگی امام سجاد (عَلیهِ السّلام) اشاره کنیم .
سوالات اصلی
1- بیوگرافی مختصر از امام سجاد (عَلیهِ السّلام) را ذکر کنید ؟
2- امام سجاد (عَلیهِ السّلام) در دوران اسارت چه نقشی داشتند ؟
3- چرا مبارزات امام (عَلیهِ السّلام) در قالب دعا و مناجات بود ؟
4- دوران امامت امام سجاد (عَلیهِ السّلام) چگونه بود ؟
سوالات فرعی
1- تاریخ تولد و نام پدر و مادر و کینه و القاب امام سجاد (عَلیهِ السّلام) را بیان کنید ؟
2- چرا امام سجاد (عَلیهِ السّلام) را زین العابدین می نامند ؟
3- نقش امام سجاد (عَلیهِ السّلام) از مدینه تا کربلا چیست ؟
4- سخنرانی امام سجاد (عَلیهِ السّلام) در کوفه و شام چه تفاوت هایی با یکدیگر داشت؟
5- آیا سکوت و پناه بردن امام سجاد (عَلیهِ السّلام) به دعا یک انزوا بود یا یک سیاست؟
6- با اینکه یزید و یزیدیان امام حسین (عَلیهِ السّلام) و یارانش را خارجی و مرتد و حادثه عاشورا را پیروزی برای مسلمانان به حساب می آوردند امام سجاد (عَلیهِ السّلام) با چه سیاستی از عاشورا به نفع اسلام استفاده کرد ؟
7- صحیفه امام سجاد (عَلیهِ السّلام) را معرفی کنید ؟
فرضیه سازی
1- بیماری امام سجاد (عَلیهِ السّلام) در واقعه عاشورا یک تقدیر الهی برای استمرار امامت بود .
2- امام سجاد (عَلیهِ السّلام) با نیایش های خود رموز سیاست و دینداری را به مردم ابلاغ کرد .
3- حاکمان عباسی شرایط اختناق آمیزی را برای امام سجاد (عَلیهِ السّلام) و پیروانش به وجود آورده بودند.
اهداف و فوائد تحقیق
هدف از این تحقیق تنها بیان زندگانی امام سجاد (عَلیهِ السّلام) نمی باشد . با توجه به اینکه امام سجاد (عَلیهِ السّلام) یکی از ائمه دوازده گانه ما شیعیان است و شناخت کامل آن بزرگوار اهمیت ویژه ای دارد و زمینه ایجاد شناخت در تمام ابعاد نورانی وجود اقدس ایشان از عهده این بنده حقیر بر نمی آید ، لذا اهداف این تحقیق علاوه بر بیان زندگانی امام سجاد (عَلیهِ السّلام) بررسی دو بعد عبادی و سیاسی امام سجاد (عَلیهِ السّلام) می باشد و برطرف کردن یک سوی ابهامات که در اذهان بعضی از افراد وجود دارد ، از جمله اینکه امام سجاد (عَلیهِ السّلام) در بعد سیاست فعالیتی نداشتند و تنها بعد عبادی را مورد توجه قرار داده بودند اما غافل از اینکه همین بعد عبادی امام سجاد (عَلیهِ السّلام) جدای از سیاست امام (عَلیهِ السّلام) نبود و یک سیاست کاملاً هوشیارانه بود که منحصر به فرد و تأثیر گذار بود .
وقتی که تاریخ گذشتگان خصوصاً ائمه علیهم السلام بیان می شود ذهن ها بدنبال الگو سازی و الگو برداری بر می آیند . اهداف این تحقیق ساختن الگوی مناسب و تأثیر گذار در بعد عبادی و سیاسی می باشد . ان شاء الله که بتواند مشکلی از مشکلات جامعه را که از سوی دشمنان بر جامعه و بخصوص نسل جوان در زمینه دینی تحمیل می شود را حل کند . و دیگران نیز گام های مهمتر و مؤثرتری را در این زمینه بردارند .
پیشینه موضوع
در مورد سابقه موضوع تحقیق منابع و آثار تألیف شده به چند دسته تقسیم می شود :
الف) کتابهای تاریخ عمومی
ب) تواریخ ائمه علیهم السلام
ج) تراجم ( شرح حال نگاری ) و رجال
د) آثار مؤلفان معاصر
ابتدا چند منبع دسته اول را صرف آشنایی ذکر می کنیم و بعد از آن آثار مؤلفان معاصر را همراه با نقد می آوریم . کتاب ناسخ التوارخ حضرت حضرت سجاد (عَلیهِ السّلام) به قلم مورخ شهید دانشمند محترم عباسقلیخان شهید و به تصحیح و حواشی دانشمند محترم محمد باقر بهبودی می باشد . کتاب اختیار معرفه الرجال (رجال کشی) اثر مورد بحث تخلیص کتابی است با عنوان « معرفه الرجال الناقلین عن الائمه المعصومین » به تألیف ابو عمر و محمد بن عمر بن عبد العزیز کسی که شیخ طوسی رحمه الله آن را تخلیص کرده و تحت عنوان « اختیار معرفه الرجال » به دست ما رسیده است . کتاب تاریخ یعقوبی ، این کتاب اثر احمد بن ابی یعقوب اسحاق بن جعفر بن وهب بن واضح ( م 292 ه . ق ) می باشد . کتاب منتهی الآمال تألیف ثقه المحدثین مرحوم حاج سید عباس قمی می باشد .
آثار مؤلفان معاصر
1- رهبر آزادگان : کتاب رهبر آزادگان به نویسندگی سید عبد الرزاق موسوی مقدم و ترجمه مرتضی فهیم کرمانی در سال 1374 بوسیله چاپخانه دفتر نشر فرهنگ اسلامی به چاپ رسیده است . این کتاب به ابعاد مختلف زندگی امام سجاد (عَلیهِ السّلام) اشاره کرده است . ابتدا در مورد مادر امام (عَلیهِ السّلام) ، ولادت امام و القاب و اسامی امام سجاد (عَلیهِ السّلام) و نصب بر امامت امام (عَلیهِ السّلام) اشاره شده است . بعد از آن معجزات امام (عَلیهِ السّلام) را ذکر کرده است که به نظر این بنده اگر معجزات امام (عَلیهِ السّلام) را در آخر مطالب می آورد بهتر بود . بعد از آن در مورد صحیفه سجادیه و رساله حقوق امام (عَلیهِ السّلام) مطالبی را آورده که این نقطه قوتی می باشد که برای خواننده مفید است . بعد از آن ، کلمات قصار ، امام و تغییر قرآن و بیان مسائلی از فقه و هم چنین احتجاجهای امام و امام در خانه خدا اشاره شده است . در ادامه به بعضی از خصوصیات امام از جمله صبر و بردباری و فروتنی امام و به بخشش امام (عَلیهِ السّلام) اشاره شده است که هرکدام از این بحث ها در حد مناسب می باشد . در ادامه به بحث امام سجاد (عَلیهِ السّلام) و امویان و امام سجاد (عَلیهِ السّلام) و هشام اشاره شده است ، به توصیه ها و سفارش های امام (عَلیهِ السّلام) به فرزندان خود و فرزندان امام (عَلیهِ السّلام) اشاره شده است که اگر جای این دو بحث عوض می شد بهتر بود . یعنی ابتدا نویسنده فرزندان امام سجاد (عَلیهِ السّلام) را می آورد و بعد توصیه ها و سفارش های امام به فرزندان خود ، اما به دلیل اینکه در این کتاب نویسنده به بیشتر ابعاد زندگی امام سجاد (عَلیهِ السّلام) نگاهی گذرا کرده است ، آوردن شاگردان و اصحاب امام (عَلیهِ السّلام) نیز خالی از لطف نبود .
