ماه از زمانهای خیلی پیش همواره مورد توجه بشر بوده و در هر زمان ، نظریات مختلفی درباره آن ابراز میشده است. اولین بار گالیله در سال 1610 ماه را بوسیله تلسکوپ مورد مطالعه قرار داده و مشاهده نمود که سطح ماه ، صاف و هموار نبوده بلکه از یک سری مناطق مسطح و نواحی مرتفع تشکیل شده است.
این دانشمند نواحی وسیع و تیره رنگ سطح ماه را به نام دریا (Mare) و نواحی مرتفع آن را به نام کوه نامگذاری کرد. وی همچنین در سطح ماه یک سری مناطق حلقوی مرتفع مشاهده نمود که آنها را دهانه (Crater) نامید. پروژه آپولو که هدف آن شناسایی ماه بود اطلاعات ذیقیمتی درباره ماه بدست داد و بالاخره آپوو 11 که در 1969 در ماه فرود آمد، اطلاعات بشر را در مورد این قمر تکمیل نمود.
مشخصات کلی ماه
ماه در بین سایر اجرام آسمانی موقعیت خاصی دارد. قطر آن فقط کمی کوچکتر از قطر عطارد است و به همین جهت غالبا آن را به عنوان یک سیاره گروه خاکی و مجموعه ماه زمین را به عنوان یک سیاره دوتایی در نظر میگیرند. گر چه اقمار مشتری و زحل نیز بزرگ بوده و حتی بعضی از آنها از ما به مراتب بزرگترند ولی این اقمار در مقایسه با سیاره مربوطه فوقالعاده کوچک میباشند. در صورتی که ابعاد ماه ، نسبت به زمین نیز قابل توجه میباشد. ماه به طریقی دور خود و دور زمین میچرخد که همواره یک روی آن به سمت زمین متوجه است و به عبارت دیگر زمان حرکت وضعی و انتقالی آن برابر میباشد. حرارت سطح ماه متغیر است.
در روز ، تابش نور خورشید حرارت آنرا تا 120 درجهسانتیگراد بالا میبرد. در صورتی که حرارت سطح آن در شب به 150- نیز میرسد، ماه عملا فاقد اتمسفر است و بدین ترتیب به علت اختلاف درجه حرارت بالا و نبودن جو ، هیچ موجود زندهای در آن وجود ندارد. هرچند با تقریب کافی میتوان ماه را به صورت یک کره در نظر گرفت ولی اندازه گیریهای دقیق نشان داده که ماه یک کره کامل نبوده و در حقیقت به صورت یک بیضوی با سه محور مختلف است که بزرگترین آنها در امتداد ماه زمین میباشد.
ترکیب سنگشناسی ماه
نمونههایی که تابحال از ماه گرفته شده به سه دسته کلی سنگهای آذرین ، گرد و غبار را (Regoleth) و برش (Breccia) تقسیم میشوند که در زیر توضیح داده شدهاست.
سنگ آذرین
سنگهای آذرین ماه خود به سه دسته تقسیم میشوند:
• اولین دسته که در ضمن قدیمیترین سنگهای ماه میباشند شامل گدازههای حاوی مقدار زیادی فلدسپات ، آنورتوزیت و گروه سنگهایی است که در نتیجه پدیده تفریق ماگمایی بوجود آمده و حاوی مقدار زیادی پلاژیو کلازهای کلسیک میباشند. مطالعات انجام شده بر این سنگها نشان میدهد که از زمان تشکیل این سنگها بیش از 4 میلیارد سال میگذرد.
• دومین دسته سنگهای آذرین ماه ، بازالت (Basalt) است که حاوی مقدار زیادی پتاسیم و فسفر میباشند. سن این دسته سنگها نیز در حدود 4 میلیارد سال محاسبه شدهاست.
• سومین دسته سنگهای آذرین ، سنگی شبیه بازالت است که از نظر درصد پتاسیم قابل توجه نبوده ولی از نظر درصد آهن و تیتان غنی میباشد. این نوع سنگ برخلاف دو دسته اول که در قسمتهای مرتفع وجود ندارد، فقط در دریاهای ماه مشاهده شده و سن آنها بین 3.3 تا 3.7 میلیارد سال تعیین گردیده است.
گرد و غبار
گرد و غبار سطح ماه مخلوط دانه ریزی از ذرات خرد شده سنگها و ذرات غبار میباشد. که اکثر آنها حالت شیشهای دارند. ترکیب شیمیایی این ذرات مشابه ترکیب شیمیایی سنگهای آذرین ماه بوده و تمام سطح ماه را به صورت لایهای میپوشانند.
علت تشکیل این گرد و غبار برخورد سنگهای آسمانی (Neteorites) است که بطور مداوم سطح ماه را بمباران میکنند. در ماه به علت فقدان اتمسفر حتی سنگهای آسمانی کوچک نیز به سطح آن رسیده و ضمن برخورد با سنگهای سطحی ، آنها را خرد کرده و تولید گرد و غبار میکند. حدس زده میشود که تا عمق 2 کیلومتری از سطح ماه را قطعات خرد شده سنگها که در نتیجه پدیده بمباران شهاب سنگی تولید میشوند، میپوشاند.
شامل 8 صفحه Word
دانلود تحقیق ماه