فرمت فایل : WORD (قابل ویرایش)
تعداد صفحات:58
فهرست مطالب:
فصل اول: کلیات تحقیق
پیشگفتار دارایی نامشهود
معیار شناخت داراییهای نامشهود
مخارج تحقق یا توسعه
استهلاک دارایی نامشهود
روش استهلاک
دارایی نامشهود با عمر مفید نامعین
کاهش ارزش دارایی نامشهود
بازنگری حسابداری سرقفلی و دارایی نامشهود
زیان کاهش ارزش دارایی نامشهود طبق بیانیه (17) استاندارد ایران
برکناری و واگذاری دارایی نامشهود
شناسایی سرقفلی و نحوه تخصیص آن
دارایی نامشهود حاصل از ترکیب تجاری
کاهش ارزش دارایی نامشهود
حق التالیف
زیان ناشی از کاهش ارزش
سر قفلی محل کسب و کار
نرم افزار رایانه
هزینه تاسیس
حق اختراع
مخارج تحقیق و توسعه
افشا
دلایل تجدید نظر در استاندارد
تغییرات اصلی صفحه
استاندارد حسابداری شماره 17 «داراییهای نامشهود»
24
هدف 24
دامنه کاربرد 24
تعاریف 25
ویژگیهای دارایی نامشهود 27
- ماهیت غیرعینی 28
- قابلیت تشخیص 28
شناخت و اندازه‌گیری اولیه دارایی نامشهود 29
- تحصیل جداگانه 31
- تحصیل از طریق ترکیب تجاری 32
اندازه‌گیری ارزش منصفانه دارایی نامشهود تحصیل شده در ترکیب تجاری 33
مخارج بعدی پروژه تحقیق و توسعه در جریان تحصیل شده 34
- معاوضه داراییها 35
- سرقفلی ایجاد شده در واحد تجاری 36
- داراییهای نامشهود ایجاد شده در واحد تجاری 36
مرحله تحقیق 37
مرحله توسعه 37
بهای تمام شده دارایی نامشهود ایجاد شده در واحد تجاری 39
شناخت هزینه 40
- عدم شناخت هزینه‌های گذشته به عنوان دارایی 41
اندازه‌گیری دارایی نامشهود پس از شناخت اولیه 41
- روش بهای تمام شده 41
- روش تجدید ارزیابی 42
عمر مفید 43
داراییهای نامشهود با عمر مفید نامعین
بررسی عمر مفید
داراییهای نامشهود با عمر مفید معین
ارزش اسقاط 45
45
46
47
- دوره و روش استهلاک 47
- ارزش باقیمانده 48
قابلیت بازیافت مبلغ دفتری - زیان کاهش ارزش 48
برکناری و واگذاری 49
افشا 50
داراییهای نامشهود اندازه گیری شده بر اساس روش تجدید ارزیاب 52
مخارج تحقیق و توسعه 52
تاریخ اجرا 52
مطابقت با استانداردهای بین‌المللی حسابداری 53
فصل دوم
پیشینه تحقیق
54
کاربرد استاندارد حسابداری در مورد برخی اقلام غیرپولی نامشهود
حق اختراع
حق تالیف
سرقفلی محل کسب
علامت و نام تجاری
حق امتیاز و فرانشیز
هزینه های تاسیس
حق استفاده از خدمات عمومی
سرقفلی
امتیاز کاربری و تراکم مازاد
فصل سوم
روش تحقیق
فصل چهارم
چکیده تحقیق
منابع و مآخذ
پیشگفتار دارایی نامشهود
از نظر حسابداری،کلیه داراییهای نامشهود را با تکیه بر ماهیت غیر عینی و غیر پولی با داشتن معیار قابلیت تشخیص آن تعریف می کنند.
مهمترین ویژگیهای دارائیهای نامشهود عبارتند از :
1- ماهیت غیر عینی و غیر پولی بودن .
2- داشتن منافع اقتصادی فراتر از یک دوره مالی ،
3- دشوار بودن اندازه گیری برآورد عمر مفید بطور عام،
4- دارای ارزش بودن از لحاظ حقوق و مزایایی که مالکیت بر آنها حاکم است،
5- ارزش منصفانه آن به گو نه ای اتکا پذیر قابل اندازه گیری است،
6- استهلاک پذیر بودن آنها به استثنای مواردی خاص (سرقفلی محل کسب و کار)،
7- قابل تشخیص بودن
دارایی نامشهود، در ترازنامه تحت عناوین 1) دارایی نامشهود 2)دارایی عملیاتی نامشهود ، طبقه بندی می شود.متداولترین اقلام داراییهای نامشهود عبارتند از : سر قفلی محل کسب، فرانشیز به عنوان حق امتیاز( حق استفاده از حقوق دیگران که صاحب حق بر اساس قراردادی در قبال دریافت مبلغی مشخص، امتیاز ساخت و حق فروش تولیدات یا انجام خدمات مشخص، استفاده از نام یا علامت تجاری را به خریدار اعطا می کند) حق اختراع ،علائم و نامهای تجاری ، حق امتیاز تولید یا خدمات ، نرم افزار رایانه ای ، حق التالیف، حق استفاده از خدمات عمومی ، فرمول ، مدل و طرح ها و دارایی های نامشهود در حال توسعه.
معیار شناخت داراییهای نامشهود :
1) روش تحصیل : داراییهای نامشهود ممکن است از واحدهای تجاری دیگر خریداری شود.
2) قابلیت تشخیص: برخی از داراییهای نامشهود بطور مجزا با نام معین از سایر دارائیهای واحد تجاری قابل تفکیک و قابل شناسائی بوده ( یعنی جدا شدنی است) یا از حقوق قراردادی یا سایر حقوق قانونی ناشی شده ، و بطور جداگانه قابل نقل و انتقال می باشند، (امتیاز،علائم ونامهای تجاری...).بدین ترتیب سرقفلی واحد تجاری که از کل واحدهای تجاری یا سایر دارائیهای تجاری قابل تشخیص نیست به عنوان دارایی نامشهود شناسایی نمی شود، اگرچه دارای منافع اقتصادی آتی باشد.منافع اقتصادی ممکن است از هم افزایی دارایی قابل تشخیص تحصیل شده یا داراییهایی حاصل شود که به صورت جداگانه حائز معیار شناخت در صورتهای مالی نیستند ، چنانچه واحد تحصیل کننده مبالغی مازاد بر ارزش منصفانه خالص داراییهای تحصیل شده بپردازد ، به عنوان سرقفلی ناشی از ترکیب در تاریخ انجام معامله به عنوان یک دارایی شناسایی می شود (بند 35 بیانیه19)
3) دوره مزایای مورد انتظار: مزایای برخی از داراییهای نامشهود همیشگی ،دائمی بوده(سر قفلی محل کسب و کار) و برخی دارای مزایای معین می باشند، اینگونه مزایا از طریق عوامل اقتصادی ، قانونی یا محدودیتهایی مبتنی بر قرارداد، بطور مثال قراردادهای اجاره بلند مدت یا حق استفاده از امتیاز بر اساس مدت قرارداد اجاره یا عمر مفید آن ، تعیین می شود.
اگر دارایی نامشهود بطور جداگانه تحصیل شود مابه ازای آن معمولاً مشخص است و در نتیجه بهای تمام شده آن را می توان به گونه ای اتکا پذیر اندازه گیری کرد.بهای تمام شده یک قلم دارایی نامشهود متشکل از بهای خرید(شامل عوارض،مالیات غیر قابل استرداد خرید) و هرگونه مخارج مرتبط مستقیمی است که برای آماده سازی دارایی جهت استفاده مورد نظر تحمل می شود.برای محاسبه بهای خرید،تخفیفات تجاری از آن کسر می‌شود. مخارج مستقیم،به عنوان مثال، شامل حق الزحمه های خدمات حقوقی است.
در صورت خرید دارایی نامشهود با شرایط اعتباری، بهای تمام شده معادل بهای نقدی است.هرگاه دارایی نامشهود در ترکیب واحد تجاری از نوع تحصیل کسب شود، بهای تمام شده دارایی معادل ارزش منصفانه آن در تاریخ تحصیل است چنانچه بهای تمام شده دارایی نامشهود تحصیل شده در ترکیب تجاری به نحوی اتکاپذیر بطور جداگانه قابل تشخیص نباشد، به عنوان دارایی نامشهود شناسایی نمی شود، چنانچه دارایی نامشهود بصورت گروهی تحصیل شود، بر مبنای ارزش متعارف نسبی قابل اندازه گیری خواهدبود.اگر دارایی نامشهود در قبال تمام یا بخشی از یک دارایی نامشهود یا سایر داراییهای غیر پولی تحصیل شده که برابر ارزش منصفانه دارایی واگذار شده پس از تعدیل از بابت مبالغ نقد یا معادل وجه نقد انتقالی است، اندازه گیری می شود.اگر تحصیل دارایی نامشهود در قبال بخشی نقد و بخش دیگر آن غیر نقد باشد، بهای تمام شده تحصیل معادل مبلغ پرداختی بعلاوه ارزش منصفانه مابه ازای غیر نقدی واگذار شده، می باشد.
چنانچه دارایی نامشهود در مبادله با اقلام غیرپولی تحصیل شود، بر مبنای ارزش منصفانه طرفین مبادله هرکدام که بوضوح مشخص تر است، اندازه گیری می شود.بطور مثال اگر امتیاز تحصیل شده توسط واحد تجاری از طریق انتشار سهام به عنوان مابه ازاء تحصیل گردد، اگر ارزش متعارف امتیاز نامشخص باشد، بر مبنای ارزش منصفانه سهام واگذار شده تعیین می شود.در صورتیکه ارزش منصفانه دارایی نامشهود تحصیل شده با دارایی واگذار شده قابل تعیین باشد،ارزش منصفانه دارایی واگذار شده با در نظر گرفتن مبالغ نقد یا معادل وجه نقد انتقال یافته برای اندازه گیری بهای تمام شده بکار می رود، مگر اینکه ارزش منصفانه دارایی تحصیل شده معتبرتر باشد.
(( دارایی نامشهود ممکن است در قبال تمام یا بخشی از یک یا چند دارایی غیرپولی، یا ترکیبی از دارایی های پولی و غیر پولی تحصیل شود. بهای تمام شده اینگونه دارایی های نامشهود به ارزش منصفانه اندازه گیری می شود.مگر اینکه معاوضه فاقد محتوی تجاری باشد یا ارزش منصفانه دارایی تحصیل شده و دارایی واگذار شده به نحو اتکا پذیر قابل اندازه گیری نباشد.اگر دارایی تحصیل شده به ارزش منصفانه اندازه گیری نشود، بهای تمام شده آن به مبلغ دفتری دارایی واگذار شده اندازه گیری می شود.))
((واحد تجاری وجود محتوای تجاری یک معاوضه را با توجه به میزان تغییرات مورد انتظار در جریانهای نقدی آتی واحد تجاری، در نتیجه معامله، تعیین می کند، یک معاوضه در صورتی دارای محتوای تجاری است که :
الف) ریسک، زمان بندی و مبلغ جریانهای نقدی تحصیل شده و جریانهای نقدی دارایی واگذار شده متفاوت باشد،یا
ب) ارزش اقتصادی آن قسمت از عملیات واحد تجاری که معاوضه به آن مربوط می شود، در نتیجه معاوضه تغییر کند، و
ج) تفاوت های موجود در بندهای الف و ب، نسبت به ارزش منصفانه داراییهای معاوضه شده قابل توجه باشد.
برای تعیین محتوای تجاری معاوضه، ارزش اقتصادی (خالص ارزش فعلی جریانهای نقدی آتی ناشی از کاربرد مستمر دارایی از جمله جریانهای نقدی ناشی از واگذاری نهایی آن)قسمتی از عملیات واحد تجاری که معاوضه به آن مربوط است،باید براساس جریانهای نقدی پس از مالیات محاسبه شود(بیانیه شماره 17 استاندارد ایران).
در تعیین بهای تمام شده دارایی نامشهود، کلیه مخارجی که به طور مستقیم یا براساس مبانی تخصیص معقول و یکنواخت برای ایجاد، تولید و آماده سازی دارایی جهت استفاده مورد نظر، قابل انتساب به دارایی است، قابل احتساب در بهای تمام شده دارایی نامشهود می باشد، نمونه های از مخارج قابل احتساب در بهای تمام شده دارایی نامشهود به قرار زیر است :
الف- بهای تمام شده مواد مصرفی و خدمات بکار گرفته شده برای ایجاد دارایی نامشهود.
ب- مخارج حقوق و دستمزد و سایر مخارج مربوط به کارکنانی که به طور مستقیم در ایجاد دارایی دخالت داشته اند.
ج- هرگونه مخارجی که به طور مستقیم قابل انتساب به ایجاد دارایی باشد.
د- مخارج سرباری که بر مبنای یکنواخت و معقول قابل تخصیص به ایجاد دارایی باشد (از قبیل استهلاک دارایی ثابت مشهود، حق بیمه و اجاره).نحوه تخصیص مخارج تامین مالی در بهای تمام شده داراییهای نامشهود، طبق دارایی عملیاتی مشهود بوده که در بخش داراییهای عملیاتی مشهود مورد بررسی قرار گرفته است.
- مخارج سربار اداری و عمومی و فروش در صورتی که به طور مستقیم با تحصیل دارایی یا آماده سازی مورد نظر ارتباط داشته باشد، در بهای تمام شده دارایی نامشهود منظور می شود.
- زیانهای عملیاتی اولیه که قبل از رسیدن به سطح عملکرد برنامه ریزی شده دارایی، ایجاد شده و هزینه ناشی از عدم کارایی و مخارج کارکنان جهت استفاده عملیاتی از دارایی در بهای تمام شده دارایی نامشهود منظور نمی شود.
- مخارجی که در زمان وقوع به عنوان هزینه دوره شناسایی می شود،شامل موارد زیر است :
الف- مخارج تاسیس ( مخارج حقوقی برای تهیه اساسنامه، شرکتنامه،حق مشاوره و مخارج ثبت)،
ب- مخارج فعالیتهای آموزشی،مخارج تبلیغات، و
ج- مخارج تغییر مکان یا سازماندهی مجدد تمام یا بخشی از یک واحد تجاری.
- مخارج مربوط به تحصیل یا ایجاد اقلام نامشهود که در صورتهای مالی قبلی به عنوان هزینه شناسایی شده است نباید بعداً به عنوان بخشی از بهای تمام شده یک دارایی نامشهود شناسایی شود. مخارج تحمل شده برای استفاده یا بکارگیری مجدد یک دارایی نامشهود در مبلغ دفتری آن منظور نمی شود و به عنوان هزینه دوره در صورت سود و زیان لحاظ می گردد.
دارایی نامشهود در هنگام شناخت اولیه باید به بهای تمام شده اندازه گیری شود، پس از شناخت اولیه باید به بهای تمام شده پس از کسر استهلاک انباشته و هرگونه کاهش ارزش انباشته منعکس می شود.
پس از شناخت اولیه دارایی نامشهود، چنانچه ارزش منصفانه به گونه ای اتکاپذیر قابل اندازه گیری باشد باید آن را به مبلغ تجدید ارزیابی (ارزش منصفانه در تاریخ تجدید ارزیابی) پس از استهلاک انباشته و کاهش ارزش انباشته بعدی ارائه کرد.تجدید ارزیابی باید به طور منظم انجام شود، تا اطمینان حاصل گردد مبلغ دفتری تفاوت با اهمیتی با ارزش منصفانه در تاریخ ترازنامه ندارد و ضوابط تجدید ارزیابی تابع مفاد استاندارد شماره 11 ایران است.
