فرمت فایل : WORD (قابل ویرایش)
تعداد صفحات:123
پایان‌نامه کارشناسی ارشد رشتۀ مجموعه هنرهای پژوهشی و صنایع دستی
گرایش طراحی پارچه و لباس
فهرست مطالب:
عنوان صفحه
مقدمه..........................................................................................................................................1
فصل اول :کلیات تحقیق....................................................................................................3
1-1) بیان مسئله...........................................................................................................................................4
1-2) اهداف تحقیق.......................................................................................................................................4
1 -3) اهمیت وضرورت تحقیق..................................................................................................................5
1-4) سوالات تحقیق ...................................................................................................................................6
1-5) فرضیه ها...............................................................................................................................................6
1-6) روش تحقیق........................................................................................................................................7
1-7) پیشینۀ تحقیق...............................................................................................................................8
فصل دوم :مبانی نظری تحقیق.........................................................................................10
2-1 (چهارچوب نظری.......................................................................................................11
2-1-1) مروری برعلم نشانه شناسی........................................................................................................11
2-1-2) نشانه شناسی..............................................................................................................................12
2-1-3) نشانه شناسان...............................................................................................................................16
2-1-4) رویکرد فردینان دوسوسور....................................................................................................... 17
2-2) تعریف واژگان اصلی.................................................................................................21
2-2-1) نشانه...............................................................................................................................................21
2-2-2) زبان و نشانه..............................................................................................................................23
2-2-3) نماد و نشانه................................................................................................................................24
2-2-6) بررسی شاهنامه.........................................................................................................................27
2-3) تعریف واژگان فرعی..............................................................................................32
2-3-1)مروری بر تطور پوشاک ............................................................................................................32
2-3-2)فرهنگ پوشش.............................................................................................................33
فصل سوم:تجزیه وتحلیل داده های تحقیق..................................................................37
3-1) تعریف واژگان تحلیلی................................................................................................39
3-1-1) دیدگاه فردینان دو سوسور...............................................................................................39
3-1-2) دال و مدلول.......................................................................................................................39
3-1-2) ماهیت اختیاری نشانه.....................................................................................................42
3-1-3) ابعادهمزمانی و در زمانی..................................................................................................43
3-1-4) محور همنشینی و جانشینی............................................................................................45
3-1-5) سیستم و ارزش.................................................................................................................47
3-1-6) لانگ و پاورل.......................................................................................................................49
3-2)جامعۀ آماری و تحلیلی...............................................................................................54
3-2-1) پوشاک در عهد فردوسی..................................................................................................54
3-2-2) پوشاک در شاهنامه............................................................................................................55
3-2-3) رنگ در شاهنامه.................................................................................................................60
3-3) معرفی و توصیف نمونه مطالعاتی(هفت خوان رستم)...............................................65
3-2-1)خوان اول.......................................................................................................................................65
3-2-2) خوان دوم.....................................................................................................................................67
3-2-3)خوان سوم.....................................................................................................................................67
3 -2-4)خوان چهارم................................................................................................................................70
3-2-5)خوان پنجم....................................................................................................................................71
3-2-6)خوان ششم....................................................................................................................................72
3-2-7)خوان هفتم....................................................................................................................................73
3-4)تحلیل نمونۀ مطالعاتی (جداول بررسی)...................................................................77
3-4-1) تحلیل دال و مدلول...............................................................................................................77
3-4-2) تحلیل همنشینی وجانشینی................................................................................................79
3-4-3) تحلیل همزمانی ودرزمانی....................................................................................................81
3-4-4) تحلیل ارزش وسیستم...........................................................................................................82
فصل چهارم: یافته ها ونتایج تحقیق..............................................................................84
4-1) تبیین فرضیۀ اول.................................................................................................................................85
4-2) تبیین فر ضیۀ دوم................................................................................................................................86
منابع:.....................................................................................................................................88
گزارش کار عملی
پیوست الف
پیوست ب
فهرست جداول
عنوان صفحه
جدول(3-1)جدول تحلیلی دال و مدلول.....................................................................................................78
جدول(3-2)جدول تحلیلی همنشینی و جانشینی....................................................................................80
جدول(3-3)جدول تحلیلی همزمانی و درزمانی.........................................................................................82
جدول(3-4)جدول تحلیلی ارزش و سیستم................................................................................................83
فهرست نمودارها
عنوان صفحه
3-1)نمودار دو وجهی سوسور........................................................................................................................40
3-2)نمودارماهیتی زبان و نشانه....................................................................................................................48
3-3)نمودار گفتار و زبان................................................................................................................................50
(3-3)نمودار اولویت های دوتایی های سوسور..........................................................................................52
فهرست اشکال
عنوان صفحه
شکل(3-2)دیوارنگارشکارچی قوش –دوره سامانی- نیشابور78/1362................................................55
شکل(3-3)پیراهن بلندصفحه ای از اندرزنامه قرن چهارم.......................................................................56
شکل(3-4)کاسۀ سفالی پیراهن بلند قرن چهارم/موزه رضا عباسی.......................................................56
شکل(3-5)سلطان در برابر اشخاص شاهنامه فردوسی 874/1362......................................................57
شکل(3-6)سلطان.در برابر زال شاهنامۀ فردوسی78/1362...................................................................59
شکل(3-8)تن پوش ها و پاپوشهای زنان شاهنامه فردوسی دورۀ تیموری..........................................64
چکیده
هدف این پژوهش نشانه شناسی رنگ و پوشاک در اشعار شاهنامه و رمزگشایی آن است واینکه نشانه های رنگ و پوشاک در شاهنامه، به چه چیزهایی دلالت دارند. اهمیت و انگیزۀ این تحقیق دادن ارزش واعتبار بیشتر به طراحی لباسهای موجود در ایران است که با نگاهی به رنگها و پوشاک در شاهنامه در بخش نظری، در نظر دارد تا در بخش عملی برای پوشاک ایران طرحی ارائه دهد بسیار آگاهانه ،اصیل و پر محتوا تا این اهمیت در آینده ای نزدیک با کاربرد طرحها درایران وتفاوت بارزآن به دلیل خاص بودنش درمنطقه، مشاهده شود.روش تحقیق حاضر به شیوۀ کتابخانه ای حقیقی ومجازی وبا ابزارهایی همچون سایتهای معتبر علمی و فیشهای کتابخانه ای صورت گرفته است. جامعۀ آماری اشعار شاهنامه و نمونۀ مطالعاتی، هفت خوان رستم است.روش تجزیه و تحلیل داده ها بر پایۀ چارچوب نظری تحقیق « نظریات فردیناندو سوسور» ،توصیفی- تحلیلیست. بطور کلی نتایج حاصل از انجام تحقیق حاضر ، اذعان میدارد که پوشاک این کشور، آن طرح و رنگی را می طلبد که گویای ملیّت و تمدن غنی و حاوی نشانه های عمیق فرهنگی اش باشد و هویت بخش، تا بتواند وضعیت موجود ، که چالشی عظیم در پوشاکمان است، را سامان ببخشد و مد را در جامعه به وضعیتی مطلوب برساند.
کلید واژگان : نشانه ، رنگ ، پوشاک ، شاهنامه
مقدمه
بزرگترین موهبتی که خداوند متعال به بشر ارزانی داشته سخن گفتن و تکلم است .کلام محصول اندیشه و تفکر آدمی است به وسیلۀ آن فرد می تواند اندیشه ها و معانی گوناگونی را که در ذهن خود دارد به ذهن دیگری منتقل کند و این همان زبان گفتار است که برای ایجاد رابطه میان افراد جامعه به کار می رود.
اما زبان یک مورداستعمال دیگر هم دارد وآن استعمال در مقام یکی از ابزارهای هنر یعنی شاعری است. هر شاعر در هنگام بیان هنر خود حقایق و واقعیت ها راآنچنان که هستند،نمی پسندد؛ یعنی در کلام او واقعییتها تقریباً آنچنان که باید نمی شود؛ به این سبب کلامش پر از رمز است و نشانه. یکی از رویکردهای نقد ادبی،نشانه شناسی است که صبغه زبان شناسی دارد و زبان اثر ادبی،دست مایه این رویکرد به حساب می آید .
دراین تحقیق سعی برآن شده است با تکیه بر علم نشانه شناسی در قالب نظریات زبان شناس برجسته سوئدی "فردینان دوسوسور"از شاعر گرانقدر "فردوسی حکیم" مایه گرفته و گوشه ای ازآن اثر عظیمش شاهنامه را در خصوص رنگها و پوشاک رمزگشایی و نشانه یابی کند.
در این پژوهش در بخش نظری، با نشانه شناسی رنگها و پوشاک در شاهنامه و در یافت ایده ها یی مغزدار و تأثیر گذار از نمونۀ مطالعاتی "هفت خوان رستم" و تعمیم آنها در بخش عملی ،در راستای طراحی عنصری از پوشاک به نام "مانتو" که در جامعۀ ایرانی بیشتر از سایر بخشهای لباس به عنوان مد نمود میکند، سعی دارد طرحی نو از طراحی مد در این سرزمین را ارائه دهد.
این پژوهش شامل چهار فصل است که در فصل اول به کلیات تحقیق پرداخته ودر فصل دوم مبانی نظری تحقیق همچون چارچوب نظری و تعریف واژگان اصلی و فرعی را توضیح می دهد.
در فصل سوم تجزیه و تحلیل داده ها با تعریف واژگان تحلیلی و جامعۀ آماری و توصیف نمونۀ مطالعاتی صورت گرفته است . در فصل چهارم نیز به تبیین فرضیات ونتایج پرداخته و در نهایت گزارشی از کار عملی پروژه داده شده است.
