بخشی از الیاف نساجی از روییش مدیین حیوانات تأمین می شود که در میان آنها پشم گوسفند مهم ترین الیاف حیوانی است و بقیه الیاف حیوانی به طور عموم از انواع بز، شتر و لاما تأمین می شود.
در این اواخر چهار نوع عمده پشم از بین انواع بیشمار آن مشخص شده است:
1- پشم ظریف مرینوس اسپانیا
2- پشم متوسط از نژادهای انگلیسی
3- پشم بلند از نژادهای کاتسولد و شیواتز
4- پشم بلند قالی
که از بین این نژادها پشم گوسفند مرینوس برجسته ترین آنهاست و به پشم مرینوس معروف است. در تجارت پشم، نوع آن را قبل از همه ظرافت نخ پشمی تعیین می کند.
خواص پشم عمدتاً مربوط به عواملی چون ظرافت، طول، رنگ، درخشندگی و پیچش (جعد) آن است که بستگی به نوع و نژاد دام دارد. ظرافت پشم مهمترین عامل تعیین کننده ارزش اقتصادی آن می باشد. پشم حاصل از گوسفند حاوی واکس، مواد مترشحه عروق (سونیت)، کثافات و خار و خاشاک است که شستشو و سفیدگری آن را قبل از انجام هر گونه عملی الزامی می نماید. طول الیاف نیز با توجه به نوع دام فرق خواهد نمود و همراه با آن خواص فیزیکی و جعد آن.
پشم به صورت خاص یا مخلوط جزو الیاف مهم پارچه های مرغوب محسوب می شود. آمار نشان می دهد که میزان مصرف پشم در صنایع نساجی به تدریج کاهش یافته و به حدود نیم درصد رسیده است. مقدار مصرف پشم در اروپای غربی حدود دویست هزار تن در سال می باشد، یعنی دوازده و نیم درصد از کل منسوجات تولیدی اروپای غربی را کالای پشمی تشکیل می دهد.
قسمت های مختلف پشم
1- کیوتیکل بر روی لایه.
در مشاهدات میکروسکوپی، فلسهای مسطح و تقریباً یکنواخت را در سطح لیف نشان می دهد که سطح لیف را پوشانیده است و این پوشش به نام کیوتیکل نامیده می شود. فلسها در جهت طول لیف به طور موازی و از طرف ریشه به طرف سر لیف قرار گرفته اند، لبه فوقانی فلسها روی قسمت تحتانی فلس بالاتر واقع شده است (شبیه فلسهای ماهی). در برخی از پشمها کیوتیکل فقط از یک فلس ضخیم تشکیل شده است و درجه قرار گرفتن لبه فلسها روی یکدیگر بسیار کوچک و کوتاه است. در حالی که در پشم هایی نظیر آلپاکا و یا موی خوک فلسها ضخیم اند و لبه فلسها مقدار زیادتری روی یکدیگر را پوشانیده اند.
ضخامت لایه کیوتیکل نیم تا یک میکرون و عرض آن سی و شش و طول قسمت مویی آن شانزده میکرون است. همه این ابعاد و همچنین ضخامت و تراکم فلسها در قسمتهای مختلف یک لیف و از یک لیف به لیف دیگر و از نژادی به نژاد دیگر تغییر می کند. برای مطالعه فلسها، آنها را با روشهای فیزیکی و شیمیایی و به وسیله ارتعاشات صوتی و اثر آنزیمها از لیف جدا می کند. خاصیت مهم این فلسها صرفنظر از محافظت لیف در مقابل آثار مخرب عوامل خارجی در ریسندگی این الیاف است که سبب درگیری بیشتر الیاف در همدیگر و ایجاد استحکام در نخ ساخته شده است.
فصل اول
پشم:
قسمت های مختلف پشم
ترکیبات شیمیایی پشم
نکات اساسی در ساختمان پشم
اثر اسید
اثر قلیا
اثر اکسیداسیون
اثر هالوژنها
شستشوی پشم
رنگرزی پشم
رنگزاهای طبیعی
رنگزاهای طبیعی موجود
علل تمایل مصرف کنندگان به استفاده از رنگزاهای طبیعی
مشکلات موجود در راه توسعه استفاده از رنگزاهای طبیعی
پیشنهاداتی برای توسعه استفاده از رنگزاهای طبیعی:
اهمیت رنگهای گیاهی
فرمول شیمیایی
مشخصات گیاه روناس:
تاریخچه گیاه روناس:
ترکیبات شیمیایی
قرمز دانه
فرمول شیمیایی:
تاریخچه:
مشخصات و انواع قرمزدانه:
قرمز دانه هندی:
قرمز دانه لهستانی
قرمز دانه مکزیکی:
قرمز دانه ورمیلو:
ترکیبات شیمیایی:
نیل
شمل
سگاری
روش شناسایی نیل:
وسمه
حنا Hanna
ترکیبات شیمیایی
تاریخچه حنا:
مشخصات گیاه حنا:
موارد استفاده:
فارسی: اسپرک
طبقه بندی شیمیایی:
قسمت مورد استفاده گیاه: گل و ساقه
موارد مصرف:
مشخصات گیاه اسپرک:
محل رویش در ایران:
گونه های دیگر:
طرز برداشت محصول اسپرک:
دندانه
دندانه ها بر دو نوع هستند:
زاج سیاه یا سولفات آهن:
کات کبود یا سولفات مس (زاج سبز):
قلع:
کروم:
رنگینه های مناسب برای رنگرزی پشم را می توان به صورت زیر تقسیم بندی نمود:
رنگرزی پشم با رنگینه های کرومی
روش پیش کروم
روش پس کروم
روش متاکروم (همزمان)
رنگینه فلزی (کمپلکس کروم و مس)
شامل 104 صفحه فایل word
