مقدمه
آموزش و پرورش دررفتار فردی و اجتماعی انسانها نقش مهمی دارد. تأثیری که در فرآیند رشد اقتصادی کشورها میگذارد سبب شده تا شاخة جدیدی در علم اقتصاد، تحت عنوان “اقتصاد آموزش و پرورش” توسعه یابد. به خاطر نیازهای روزافزون جامعه به آموزش و پرورش، از پیشرفت قابل ملاحظه ای برخوردار بوده و مطالعات گوناگونی در این زمینه صورت گرفته است. آموزش و پرورش از قدیمیترین نهادهای اجتماعی است که با بسیاری از نهادها بویژه نهاد خانواده، دین و سیاست و اقتصاد رابطه ای محکم دارد. تحول هر یک از نهادهای فوق با نقش آموزش و پرورش در ارتباط است. و از طریق آموزش و پرورش، فرهنگ یا ارزشها و نگرشها، دانشها و مهارتها از نسلی به نسل دیگر یا از جامعهای به جامعة دیگر انتقال مییابد. از طرف دیگر آموزش و پرورش از طریق تحولاتی که در رفتار فردی بوجود میآورد و در رشد و پویایی فرهنگ جامعه تأثیر عمیقی میگذارد. در حقیقت میزان مشارکت مردم در فعالیتهای اقتصادی، اجتماعی و سیاسی که در تحول جامعه نقش اساسی دارد وابسته به آموزش و پرورش آنان است. مدارس، علاوه بر انتقال علم و دانش، ارزشهای دیگری از جمله نظم و انضباط، تعهد و احساس مسئولیت را در جوانان ایجاد کرده و تقویت مینمایند. آموزش و پرورش مردم را تواناتر و قدرت تولید آنان را افزونتر نموده و در کاهش نابرابریهای درآمدی نقش قابل ملاحظهای دارد. زیرا از طریق بالا بردن قدرت تولید، سطح عمومی درآمدها را افزایش میدهد. از طرفی رشد سریع جمعیت و تقاضای روزافزون برای آموزش، موجب شده تا جامعه نیز منابع قابل توجهی را به این بخش اختصاص دهد. از آنجا که با وجود محدودیتهای زیاد منابع قسمت قابل توجهی از بودجه دولتها به آموزش و پرورش اختصاص مییابد،جامعه علاقمند است از منطقی بودن تخصیص چنین منابعی به امر آموزش و پرورش اطمینان حاصل کند و یا به عبارت دیگر از کارایی نظام آموزشی و رسالت آن جهت نیل به اهداف تعیین شده مطمئن گردد. در راستای چنین هدفی ضرورت با توجه به هزینه های انجام شده برای آموزش معلمان و تکنولوژی آموزشی بکار رفته در مدارس به بررسی این موضوع بپردازیم که آیا انجام چنین هزینههایی نتایج لازم و مورد انتظار را داشته است. هدف عمده این تحقیق پاسخ به سؤال بالا از طریق یک مطالعه موردی به منظور تعیین کارایی نیروی انسانی (معلمان مدارس منتخب) و عوامل مؤثر بر آن (در دبیرستانهای پسرانه منتخب منطقه 2 تهران) در سالهای مورد بررسی است به عبارت دیگر این تحقیق در صدد آن است که نحوه تأثیرگذاری آموزش معلمان مدارس، محیط آموزش و تکنولوژی آموزشی بر کارایی نیروی انسانی (معلمان مدارس) در نمونه تحت بررسی را مطالعه نماید.
بیان مسأله و اهمیت موضوع
بسیاری از صاحبنظران اعتقاد دارند که وجوه اختصاص یافته به آموزش و پرورش را میتوان هزینههای سرمایهگذاری به حساب آورد. از این رو، تخصیص بودجه کافی به امر آموزش و پرورش با توجه به بنیادی بودن آن ضروری است. توجه به این بخش آثار مثبت و نتایج اجتماعی، اقتصادی متعددی به دنبال دارد که به بررسی اجمالی آن میپردازیم: 1-2- شناخت و طبقه بندی فواید اقتصادی آموزش و پرورش: آموزش و پرورش جزو آن دسته از کالاهای عمومی است که تولید آنها نه تنها برای فرد، بلکه برای جامعه بسیار مفید میباشد. به این معنی که آموزش فردی،بازتابها و پیامدهای متنوع اجتماعی به دنبال دارد. فردی که آموزش میبیند نه تنها خود را از تواناییها و کفایت های قابل توجهی برخوردار میشود بلکه تحصیلات او در محیط منزل، محیط کار در جامعه آثار بسیار گسترده ای دارد. برای آ نکه به صورت سیستماتیک با مسأله برخورد نماییم می توانیم فواید اقتصادی آموزش و پرورش را به طور کلی به فواید خصوصی و فواید اجتماعی تقسیم کنیم. این فایدهها نیز هر یک به نوبه خود به فواید مستقیم و غیرمستقیم تقسیم میشوند. در این بخش ابتدا فواید خصوصی و سپس فواید اجتماعی آموزش و پرورش بطور مختصر مورد شناسائی و مطالعه قرار میگیرد
فواید خصوصی
مستقیم فایده مستقیم خصوصی ناشی از سرمایه گذاری در آموزش، در حقیقت همان اضافه درآمدی است که افراد تحصیل کرده بدلیل ارتقاء سطح توانایی ها و بهره وری دریافت میدارند. مهمترین اثر اقتصادی آموزش در واقع افزایش قدرت تولید و دستیابی به درآمدهای بیشتر است. بنابراین فایده خصوصی مستقیم آموزش، افزایش سطح درآمدی فرد است. 1-2-3- فواید خصوصی غیرمستقیم فواید خصوصی غیرمستقیم آموزش که عمدتاً بصورت درآمدهای روانی و مزایای اجتماعی است، ناشی از امتیازاتی است که آموزش و تخصص برای فرد بوجود میآورد. به طور کلی می توان گفت که افراد تحصیل کرده از شأن و منزلت اجتماعی بالاتری برخوردارند و جامعه با تفویض مسئولیتهای سنگین بر دوش افراد روشنفکر و آموزش یده احترام بیشتری برای آنان قائل میگردد. برخی از فواید خصوصی غیرمستقیم آموزش را میتوان به اختصار بصورت ذیل طبقهبندی نمود: 1. افراد تحصیل کرده در محیط کار از مزایای جنبی بیشتر و شرایط کاری بهتری برخوردارند. 2. افراد تحصیل کرده امکان ارتقاء سریعتر از نردبان ترقی شغلی را دارا میباشند. 3. افراد تحصیل کرده از فرصتهایی که در اختیار دارند، مناسبترین را برمیگزینند. به طور مثال این افراد در مورد پس انداز، مصرف و سرمایه گذاری،تصمیمات عقلانی تری میگیرند. 4. افراد تحصیل کرده به خاطر بینشی که پیدا میکنند، عموماً زندگی بهتری برای خود خواهند ساخت. بطور مثال در سلامت خود و فرزندان تلاش بیشتری میکنند، در انتخاب همسر و تعداد فرزندان آگاهانهتر تصمیم می گیرند، در شرایط مساوی طول عمر بیشتری دارند، عموماً کمتر دچار اعتیاد و ارتکاب جرائم میشوند، فرزندان صالح و موفقی تریبت میکنند که اکثراً دارای تحصیلات عالی می باشند و همان گونه که مشاهده می شود اهمیت فواید خصوصی غیرمستقیم آموزش نه تنها به هیچ وجه کمتر از فواید مستقیم آن نمی باشد بلکه به طور حتم فواید آن بیشتر است.
فرمت ورد تعداد صفحات 150
پایان نامه اثر شاخصهای آموزشی و تکنولوژی آموزشی برکارایی نیروی انسانی