این تحقیق به ابتلاء و تزکیه اخلاق پرداخته است و در صدد پاسخگویی به شناخت کلی ماهیت ابتلاء و تزکیه اخلاقی و چگونگی تاثیر آن دو بر یکدیگر می‌باشد. انسان موجودی است که با قدرت انتخاب و تصمیم گیری می‌تواند خود را به سرحد کمال ارتقاء دهد؛ برای این منظور خداوند آزمایش و ابتلاء را بر سر راه بندگانش قرار می‌دهد و از آن جایی که ابتلاء سنّت دائمی و فراگیر است، تزکیه اخلاقی باعث می‌شود تا انسان عکس العمل مناسبی را در صورت مواجه شدن با بلایا داشته باشد، چرا که بی‌تابی در برابر این سنّت الهی اثرات سوئی را برای فرد به دنبال دارد. روش جمع آوری اطلاعات در این پژوهش، روش کتابخانه‌ای تحلیلی و توصیفی است که با مراجعه به کتاب‌های معتبر و دست اول تدوین شده است. سنّت ابتلاء یک سنّت عمومی است و شامل همه‌ی انسان‌ها می‌شود و انبیاء الهی نیز از این حکم مستثنی نیستند. خداوند متعال با آزمایش انسان می‌خواهد، استعدادهای درونی آن‌ها را شکوفا و بارور سازد. امتحان موجب می‌شود که انسان تزکیه اخلاقی یافته و شایستگی‌های رشد و کمال خود را نشان دهد. از نظر قرآن سنّت ابتلاء، آثار تربیتی و نقش سازنده‌ای در تزکیه اخلاقی و تکامل انسان دارد. تزکیه اخلاقی نیز یکی از اهداف مهم پیامبران الهی می‌باشد که به گفته قرآن، موجب رستگاری و فلاح و سعادت انسان می‌گردد، که با اختیار آدمی و اطاعت اوامر الهی امکان پذیر است؛ گاه انسان‌ها در برابر ابتلائات الهی کمر خم می‌کنند و چون در قلبشان تزکیه نیست، نسبت به خدا غضب می‌ورزند و آخرت خود را تباه می‌سازند. تزکیه اخلاقی باعث می‌شود که انسان در مواجهه با ابتلائات برخورد درستی داشته باشد و آن را فرصتی برای نیل به قرب الهی بداند. در واقع هدف ابتلاء و تزکیه اخلاقی مشترک است و هر دو موجب کمال انسانی و قرب الهی می شوند.
کلید واژه: ابتلاء، تزکیه، آزمایش، امتحان، تهذیبپایان نامه کارشناسی ارشد ابتلاء و تزکیه اخلاقی
