مقدمه
اهمیت صنعت گردشگری تنها در بعد اقتصادی آن خلاصه نمی شود . ابعاد فرهنگی ، اجتماعی و پیامدهای سیاسی آن نیز از اهمیت زیادی برخوردار می باشد و تأثیر مثبت این صنعت در موضوعاتی چون محافظت از میراث فرهنگی ، پیشگری از تروریسم ، اشتغال زایی ، تعاملات فرهنگی با دیگر جوامع و در پی آن بحث گفتگو تمدنها ، بخوبی نمایان است .
این مهم زمانی به وقوع خواهد پیوست که برنامه ریزیها مدون و کلان ، مدیریت صحیح در برنامه ریزیهای جهانگردی ، سیاستگذاری درست و هوشمندانه جهت مقابله با چالش در پیش رو و استفاده از فرصت های متنوعی که این صنعت در حوزه های مختلف در کشور ایجاد می کند و نیز با استفاده از نقد و بررسی چالش های اصلی برنامه های توسعه و عمران پنج ساله اوّل تا چهارم در راستای توسعه پایدار و پویا ، کسب پرستیژ ( اعتبار ) میان دیگر کشورها ، نمایاندن چهره واقعی ایران پس از اقلاب به جهانیان و تغییر دیدگاه و نگرش آنان نسبت به جمهوری اسلامی ایران وجود داشته باشد . هر چند با وجود شفاف نبودن رویکردهای اساسی توسعه گردشگری در ایران و عدم داشتن و ارائه اطلاعات جامع زیر بنایی لازم ، توسعه این صنعت عظیم در کشورمان را با مشکل عدم تدوین برنامه ریزی جامع چند ساله مواجه ساخته است ، لیکن ازدیاد گردشگران خارجی در خلال چند سال اخیر مبیّن این نکته است که تجربیات خوبی در این راستا بدست آمده است که امید می رود این روند همچنان رشدی صعودی داشته باشد ، هر چند حوادث منطقه خاور میانه و بخصوص تحولات در خلیج فارس در آن بسیار تأثیر پذیر است .
2- طرح موضوع ( بیان مسئله )
در حوزه سیاست و روابط بین الملل مسائل مختلفی مورد بررسی و ارزیابی کارشناسان و دانشجویان این رشته قرار گرفته است ، از بررسی موردی کشورهای مختلف جهان گرفته و تعاملات آن کشورها در سطح منطقه و بین الملل تا بررسی مسائلی چون منافع ملی ، جهانی شدن ، امنیت و … در میان رساله ها و کتب مختلفی که دانشجویان علوم سیاسی و روابط بین الملل ارائه میدهند بندرت به مقوله گردشگری بر می خوریم .
عدم توجه به این مسئله از اهمیت آن نمی کاهد ، حملات تروریستی یازدهم سپتامبر در ایالات متحده آمریکا ، انفجارات اخیر در شهر لندن مبین این نکته بود که جهان کنونی با تمامی پیشرفتها و فن آوری و تکنولوژی بالایی که دارد بسیار آسیب پذیر و شکننده است در چنین فضای رعب آور و خصومت انگیز توسعه و تقویت تعاملات جوامع بشری می تواند یکی از مهمترین راههای تخفیف و کاهش تنش و نزاع بین جوامع باشد و این مهم به بهترین شکل خود از طریق توسعه جهانگردی و گردشگری امکان پذیر است .
بسیاری از کارشناسان معتقدند که صنعت گردشگری قادر است اقتصاد یک کشور را کارآمدتر کند ودراین راستا کتابهاومقالات بسیاری به رشته تحریردرآمده است که درجای خودحائز اهمیت است.
ما در این رساله سعی داریم که ابعاد دیگر این صنعت پویا را در کشورمان بخصوص از نقطه نظر گسترش واسط روابط مستقیم بین جمعیتی ( ایران و جهان ) بررسی کنیم و پیامدها ی متنبح از این صنعت نظیر افزایش درآمد سرانه کشور ، معرفی صنایع دستی و تولیدی ایران ، معرفی فرهنگ و تمدن بزرگ ایرانی و از همه مهمتر تأثیر مثبت این تعاملات بر افکار عمومی جوامع بشری که در اثر تبلیغات فراوان غالباً دارای پیش ذهن نادرست و خصمانه ای نسبت به کشورمان هستند مورد ارزیابی قرار دهیم .
امید آنکه این مختصر بتواند جرقه ای باشد برای دیگر عزیزان پژوهشگر که در این حوزه به کار و تحقیق بپردازند که از این حیث و در این زمینه کشورمان بسیار محجور و غریب است .
3- اهمیت موضوع و ضرورت آن
اهمیت موضوع مورد بحث را می توان در موارد زیر خلاصه کرد :
در ابتدا پاسخ به سئوالات اصلی این رساله و آن اینکه گردشگری و توسعه آن سبب گسترش تعاملات بین جوامع ( ایران و جهان ) خواهد شد یا خیر و تلاش جهت بررسی آن از نظر روابط بین الملل . آنگاه با استفاده از منابع مورد نظر به تحلیل توصیفی و شرح مسئله می پردازیم که در این راستا به مقایسه سیاست های صورت گرفته در خصوص صنعت گردشگری در برنامه های عمرانی کشور می پردازیم و با ارزیابی و تحلیل سعی بر بیان نقاط قوت و ضعف این برنامه ها داریم و نیز به ارائه راهکار و پیشنهاد جهت ارتقای این صنعت عظیم می پردازیم .
4- اهداف
اهداف کلی این رساله شامل 2 بخش اهداف کلی و اهداف جزئی است که به شرح هر یک از آنان می پردازیم .
1-4- اهداف کلی
یکی از مهمترین اهداف این رساله ارزیابی و تحلیل تأثیرات مثبت توسعه توریسم ( گردشگری ) در ایران از نظر روابط بین الملل است . مسئله گردشگری در کشورمان مورد نقد و ارزیابی کارشناسان و دست اندرکاران مرتبط با این رشته صورت گرفته است و بارها از نظر فواید می توان مقاله و یا کتابی در مورد نقش این صنعت در تغییر نگرش جوامع ایرانی و غیر ایرانی نسبت به کشورمان و ارزیابی این تغییر دیدگاه و تأثیرات آن بر کشور مطلبی یافت .
اهداف جبری
بیان ضرورت ایجاد تعاملات بین جمعیتی ( ایران و جهان ) از طریق گردشگری پایدار و تأکید بر این نکته که گردشگری پایدار و بسط آن می تواند در تعاملات بین جمعیتی تأثیری مثبت داشته باشد و بایستی در این راستا با جدّیت تلاش نمود . عدم توجه و یا بی توجهی به این صنعت عظیم تأثیرات زیانباری دارد که متضرر اصلی آن کشورمان می باشد .
از دیگر اهداف نگارنده تبیین توسعه گردشگری از دیگر ابعاد چون بُعد فرهنگی ، اجتماعی و اقتصادی ، تأثیر مثبت آن بر محیط زیست و میراث فرهنگی و … می باشد زیرا با بیان این تأثیرات می توان مسئله را از بعد روابط بین الدول بهتر و شفاف تر بیان نمود .
شاید بتوان از نظر روانشناختی به این مسئله پرداخت بازدید گردشگر داخلی و خارجی از اماکنی که کمتر موردتوجه قرار می گرفتند(روشتاهای دور تاریخی(ابیانه)غارهای تاریخی(غارهای لرستان) غارهای آبی که کمتر مطرح بودند ( غار آبی کلته خور زنجان ) و … ) به ساکنان بومی آن مناطق به جز رونق اقتصادی که نصیب آنان می کند حس افتخار ، اعتماد به نفس ، مباهات و … را نیز القا می کند و در نهایت به تقویت حس میهن پرستی آنان می انجامد و معضل (( عدم خودباوری )) جوانان ، فرار جوانان به آنسوی مرزها را کاهش دهد .
5- فرضیه ها :
الف ) فرضیه اصلی :
توسعه صنعت گردشگری عامل اصلی کاهش تنش بین ایران و جامعه جهانی است .
ب) فرضیه فرعی :
توسعه صنعت گردشگری و گسترش روابط بین جمعیتی ( ایران و جهان ) منجر به معرفی بازارهای اختصاصی و صنایع تولیدی ایران خواهد شد و نیز افزایش درآمد سرانه و تنوع بخشیدن به منابع درآمدی کشور را موجب خواهد شد .
1-5- سوالات :
سوالات خود از 2 قسمت یعنی سوال اصلی و سوالات فرعی تشکیل شده است .
1-1-5- سوال اصلی
آیا توسعه گردشگری در ایران به گسترش تعاملات سیاسی – اجتماعی با دیگر جوامع می انجامد ؟
2-1-5- سوالات فرعی
– آیا توسعه گردشگری در ایران سبب جلب سرمایه های خارجی و افزایش تولید نا خالص ملی می شود ؟
– پیامدهای اقتصادی صنعت گردشگری در ایران چگونه است ؟
– میزان درآمدهای حاصل از صنعت گردشگری در کشور نسبت به دیگر کشورها چگونه است ؟
– تفاوت نظرات افراد خارجی واردنشده به ایران باقبل ازورودشان به کشورمان چگونه بوده است؟
- علت سرمایه گذاری اندک دولت در این صنعت و عدم هماهنگی سازمانهای مرتبط با این صنعت چیست ؟
- تحولات در صنعت گردشگری پس از تأسیس سازمان گردشگری و سازمان میراث فرهنگی در کشورمان چیست ؟ و با گذشته چه تفاوتی در سیاستگزاری امور دارد ؟
پایان نامه تأثیرات مثبت توسعه توریسم در ایران از نظر روابط بین الملل- 100 صفحه
