نوع فایل: word
قابل ویرایش 130صفحه
چکیده:
م هدف از این تحقیق بررسی رابطۀ هویت یا بی بار شر اخلاقی در دانشجویان دختر و پسر رشته علوم اجتماعی دانشگاه آزاد اسلامی شهرستان شوشتر در سال تحصیلی 85-84 می باشد .این تحقیق که از نوع تحقیق توصیفی – همبستگی است بر روی 100 نفر از این دانشجویان که به عنوان نمونه آماری انتخاب شده بودند اجرا گردید . این نمونه 100 نفری که به صورت کاملاً تصادفی انتخاب شده بودند شامل 50 نفر دانشجوی دختر و 50 دانشجوی پسر می باشد .در این تحقیق از 2 پرسش نامه DIT رست برای سنجش میزان رشد اخلاقی و پرسش نامه هویت سنجی احمدی برای سنجش میزان هویت یابی استفاده شده و بعد از اجرای این پرسش نامه ها بر روی نمونه آماری 100 نفرۀ این تحقیق به منظور تجربه و تحلیل آماری داده های بدست از نمرات خام پرسشنامه این دانشجویان از نرم افزار SPSS استفاده شد و به کمک روش های آمار توصیفی و آمار استنباطی داده ها توصیف و تحلیل گردیدند.
در قسمت آمار استنباطی از آزمون T مستقل و آزمون ضریب همبستگی اسپرین استفاده شده که سطح معنی دار در این آزمون ها 5% در نظر گرفته شد . در این تحقیق چهار فرضیه مطرح شد که شامل موارد زیر است :
فرضیه 1 : بین میزان رشد اخلاقی دانشجویان پسر رشته علوم اجتماعی دانشگاه آزاد اسلامی شهرستان شوشتر و هویت یابی آنان رابطۀ معنی دار وجود دارد .
فرضیه 2 : بین میزان رشد اخلاقی دانشجویان دختر رشته علوم اجتماعی دانشگاه آزاد اسلامی شهرستان شوشتر و هویت یابی آنان رابطۀ معنی داری وجود دارد .
فرضیه 3 : بین هویت یابی دانشجویان دختر و پسر رشته علوم اجتماعی دانشگاه آزاد اسلامی شهرستان شوشتر تفاوت معنی داری وجود دارد .
فرضیه 4 : بین رشد اخلاقی دانشجویان دختر و پسر رشته علوم اجتماعی دانشگاه آزاد اسلامی شهرستان شوشتر تفاوت معنی داری وجود دارد .بعد از تحلیل و نتیجه گیری نهایی در این تحقیق نتایج نشان داده که فرضیه 1 و 2 و 3 تأیید می گردد و فرضیه 4 رد می شود .
مقدمه:
هویت و نحوۀ شکل گیری آن از موضوعاتی است که مورد علاقه بسیاری از حوزه های علمی همچون روان شناسی ، جامعه شناسی ، علوم سیاسی و حتی ادبیات و هنر است . از دیدگاه روان شناسی موضوع هویت در شاخه های مختلف چون روان شناسی اجتماعی ، روان شناسی رشد روان شناسی مرضی و روان شناسی شخصیت مورد بحث قرار گرفته است . این موضوع از یک طرف نشان دهندۀ اهمیت موضوع و از طرف دیگر نشانه ای از وسیع بودن حوزه مورد بررسی است .
به کمک هویت است که افراد به تعریفی از خویشتن می رسند که اگر این تعریف با واقعیت اجتماعی آنها در تعارض باشد ، حالت هایی چون عدم پختگی ، فشار روانی و مشکلات رفتاری را تجربه می کنند . وجود این رفتار ها در سال های پایانی نوجوانی و اوایل جوانی از نظر بسیاری از روان شناسان نشان دهندۀ تلاش طبیعی افراد به منظور پیدا کردن یک تعریف از خود و به عبارت دیگر هویت یابی می باشد .
جستجوی هویت همواره با سایه ای از ابهام ، نگرانی و تردید همراه است . گرچه بذر های هویت از قبل نوجوانی کاشته شده اند اما افراد تا نوجوانی مجذوب این تکلیف نمی شوند .
نوجوان درصدد است تا در دنیای پر از ازدحام و شدیداً متغییر معاصر ، جایگاه خود را بیابد . و هویتی از خویش بدست آورد . نوجوانان بر آنند تا هویت مورد نظر را آن گونه که مایل هستند به وجود آورند و به سؤال همیشگی پاسخ دهند که « ما کیستیم ؟ و برای چه زندگی می کنیم ؟ » .
فرایند هویت جویی در یک نوجوان زمانی به هدف می رسد که نوجوان بتواند بگوید « من کیستم ؟ » و رویکرد او متوجه آینده باشد . نوجوان به این هدف نائل نمی شود مگر آن که نظام ارزشی ، مذهب و عقاید سیاسی و اهداف حرفه تعهد شود و در رابطه با زندگی خود شروع به ایجاد یک فلسفه برای زندگی خود کند ( کلانسر ، 1996 ) .
بی شک چنین هویتی ، غالباً محصول فرهنگ ، ترتیب خانودگی ، گرایش ها و نگرش های آنان است ، لکن باید توجه داشت که نوجوان در شرایطی بعضاً به معارضه با تأثیرات فرهنگی و خانوادگی بر می خیزد و درصدد است از نو هویتی را بیافریند . مسولیت های اجتماعی ، مشارکت دادن آنها در مسائل مربوط به خود ، ارائه نقش های سازنده و با بعضی از مواردی است که تلاش نوجوان را برای یافتن هویت جهت می دهد و به آن انتظام می بخشد .
از طرفی سعادت و خوشبختی فرد و جامعه به آرامش روح و بهداشت روانی جامعه بستگی دارد .
اخلاق چهرۀ درون ، و انگیزۀ حرکت در جامعه در ریشه نیکی ها و خوبی ها و خمیر مایۀ سعادت فرد و جامعه است . اخلاق حد فاصل میان انسان و حیوان ، فرشته و شیطان .
قرآن مجید در آیات متعدد به نقش « فقر مذهبی و اخلاقی » اشاره نمود و مهم بزرگی از فساد های اجتماعی و اغراف های شخصی را از این عامل خانمان سوز می داند . فقر اخلاقی نه تنها صاحبش را تباه می سازد بلکه وی را تضییع حقوق مردم و گلدمان کردن شخصیت دیگران جرئت می بخشد که تا تاریخ جهان و به ویژه تاریخ اسلام شاهد گویای این ادعاست و باید اعتراف کرد که امروزه هر گونه رنج و عذابی به خاطر تزلزل مبانی اخلاقی است .
این روزها همه جا سخن از تهاجم فرهنگی است . فرهنگ به معنای وسیع کلمه شامل عقاید ، اخلاق ، ارزش ها ، آداب و رسوم ، تاریخ و ادبیات ، در واقع چهرۀ جامعه محسوب می شود ، زیبایها ورزشی های جامعه را در آینه فرهنگ هر قوم و ملتی می توان مشاهده کرد .
بنابراین منظور از تهاجم فرهنگی همان تاخت و تاز دشمنان بر ارزش های اسلامی و عقاید و اخلاق جوانان و ویران ساختن پایه های آن از طریق نشر فساد ، لاابالی گری ، بی ایمانی ، هوا و هوس های سرکش ، بی بند باری و مانند آن است و به عبارتی کشیدن جوانان و جوامع اسلامی به دنبال فرهنگ منحط غربی یا تهی ساختن آنها از یک فرهنگ سازنده و به تعبیر دیگر از دست دادن هویت خویش و گرفتار شدن در یک عالم بی فدی روحی .
از لحاظ روان شناسی هویت ساختار شناختی – روانی تثبیت شده ایی است که در مواجه با اجتماع حاصل می شود . عامل اساسی هویت ، رشد شناختی – روانی و اجتماعی است . این دو عامل با هویت دارای ارتباط تنگاتنگ هستند به نحوی که کلبرگ (1964) روند اجتماعی شدن را تحت تأثیر بوجود آمدن داوری های اخلاقی می داند که طی تماس شناختی فرد با محیط اجتماعی حاصل می شود . کلبرگ معتقد است رشد اخلاقی همان ارزشهای اساس درون فرهنگی است ( به نقل از کتیبانی 1362 ) .
با توجه به مطالب گفته شده اهمیت تشکیل هویت و ارتباط آن با رشد اخلاقی آشکار می گردد و از این رو بدیهی است که پیش بینی کنیم رشد هویت با رشد قضاوت اخلاقی همراه است ( مارسیا ، به نقل از اکبر زاده ، 1376 ) و شاید بتوان یکی از مهم ترین دلایل بی هویتی نوجوان را ناشی از فقدان رشد اخلاقی در آنها دانست در این تحقیق که به بررسی رابطه هویت یابی با رشد اخلاقی در دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی شهرستان شوشتر پرداخته می شود ما بر آنیم تا بواسطه آن ماهیت هویت و عوامل مؤثر در هویت یابی و نقش اخلاق و قضاوتهای اخلاقی در هویت یابی را روشن نماییم . امید است تا با استعانت از پروردگار متعال بتوانیم گامی مؤثر در بر خورد با بحران هویت و اخلاق که دامنگیر بیشتر نوجوان و جوان شده است به پیش نهیم .
فهرست مطالب:
چکیده
فرضیه 1
فرضیه 2
فرضیه 3
فرضیه 4
فصل اول
« طرح پژوهش
مقدمه
بیان مسئله و پرسش های تحقیق
پرسش اصلی
پرسش های فرعی
ضرورت و اهمیت موضوع پژوهش
اهداف تحقیق
بیان فرضیه های پژوهش
تعریف اصطلاحها و متغییرهای پژوهش
هویت ( تعریف نظری )
در فرهنگ معین آمده است هویت یعنی
هویت در نظر اریکسون
تعریف مارسیا از هویت
براساس تعریف راهنمای تشخیصی و آماری بیماری های روانی (DSM – III R )
هویت یابی
تعریف عملیاتی هویت
تعریف نظری رشد اخلاقی ( قضاوت اخلاقی )
قضاوت اخلاقی
مرحله اول
مرحله دوم
مرحله سوم
مرحله چهارم
مرحله پنجم
مرحله ششم
تعریف عملیاتی رشد اخلاقی
فصل دوم
«پیشینه نظری و تجربی»
پشینه نظری
هویت یابی و بحران آن
عوامل مؤثر بر رشد و شکل گیری هویت
هویت و دیدگاهها
دیدگاه خطی یا حلولی
دیدگاه تحولی
دیدگاه روانی – اجتماعی اریکسون
احراز هویت در برابر پراکندگی نقش در نقلی اریکسون
هویت یابی از دیدگاه جنیرمارسیا
الف ) کسب هویت
ب ) وقفه یا تعلیق هویت
ج ) ضبط هویت با هویت پیش رس
د ) پراکندگی هویت یا ابهام هویت
رشد و ثبات هویت
سیر تشکیل هویت مردان و زنان
شکل گیری هویت در بین جوانان دانشگاهی
توصیه هایی برای هویت سالم
رشد اخلاقی
تحقیقات انجام شده پیرامون رشد اخلاقی
رشد اخلاقی و دیدگاه ها
دیدگاه شناختن لارنس کلبرگ
سطح 1 – اخلاق پیش عرف ( از 4 تا 10 سالگی )
مرحله 1 – اجتناب از مجازات
مرحله 2 – کسب پاداش
سطح 2 – اخلاق متعارف ( از 10 تا 13 سالگی )
مرحله 3 – تحسین و تأیید از جانب دیگران
مرحله 4 – حفظ نظم اجتماعی ، اطاعت از قانون و انجام وظیفه
سطح 3 – اخلاق پس از عرف ( از 13 سالگی به بعد )
مرحله 5 – اخلاق قراردادی
مرحله 6 – پای بندی به اصول و وجدان فردی
دیدگاه شناختی ژان پیاژه
1- دورۀ اخلاق دیگر پیرو
2- دورۀ اخلاق خود پیرو
دیدگاه روانکاوی فروید
دیدگاه یادگیری اجتماعی
تفاوت رشد اخلاقی در مردان و زنان
پیشینه تجربی
فصل سوم
روش پژوهش
روش پژوهش
جامعه آماری
روش نمونه گیری و حجم نمونه
ابزارهای پژوهش
طرز نمره گذاری آزمون DIT رست
جدول ( 1-3) مراحل رشد قضاوت اخلاقی متناظر با عبارت مربوط به هر یک از داستان های DIT
جدول (2-3) نمره گذاری آزمون DIT بر اساس اولویت های چهار گانه
پایانی و اعتبار آزمون ها
پایانی آزمون هویت شخصی احمدی
جدول ( 3-3 )
اعتبار آزمون هویت شخصی احمدی
پایانی آزمون DIT
جدول (4-3) : همبستگی نمرات و مراحل مختلف
اعتبار آزمون DIT
روش های آماری
شیوۀ اجرا
فصل چهارم
تجزیه و تحلیل داده ها
یافته های پژوهش
آمار توصیفی
جدول 1-4-توزیع فراوانی و درصدی نمرات هویت یابی درگروه پسران
نمودار 1-4-توزیع فراوانی نمرات هویت یابی درگروه پسران
جدول2-4- توزیع فراوانی و درصدی نمرات هویت یابی درگروه دختران
نمودار2-4- توزیع فراوانی نمرات هویت یابی درگروه دختران
جدول3-4-توزیع فراوانی ودرصدی نمرات رشد اخلاقی درگروه پسران
نمودار3 ـ 4 ـ توزیع فراوانی نمرات رشد اخلاقی در گروه پسران
آمار استنباطی
جدول 5-4 ضریب همبستگی بین هویت یابی و رشد اخلاقی در گروه پسران
جدول 5-4 ضریب همبستگی بین هویت یابی و رشد اخلاقی در گروه پسران
آزمون T برای گروه های مستقل
فصل پنجم
بحث و نتیجه گیری
محدودیت های پژوهشی
پیشنهادات
منابع و مآخذ
منابع ومأخذ:
- ابوحمزه ، الهام . هاشمیان ، کیانوش ( 1381 ) . روان شناسی رشد ، چاپ اول ، تهران : سنجش
- احدی ، محسن . جمهری ، فرهاد ( 1382 ) . روان شناسی رشد 2 ، چاپ چهارم ، تهران : بنیاد نشر
- احدی ، حسن ، محسنی ، نیکچهر ( 1380 ) . روان شناسی رشد ، چاپ نهم ، تهران : پردیس
- امیدیان ، مرتضی ( 1381 ) . بررسی و مقایسه انواع هویت در ابعاد اعتقادی و روابط بین فردی آنها از لحاظ متغییر های وابسته برگزیده در دانشجویان دختر و پسر دانشگاه شهید چمران اهواز ، پایان نامه دکتری . دانشگاه شهید چمران اهواز ، واحد تحصیلات تکمیلی تحقیقات عالی ، دانشکده علوم تربیتی و روان شناسی
- بابازاده ، علی اکبر ( 1381 ) . شیوه های درمان مفاسد اجتماعی ، چاپ اول ، قم : دانش و ادب
- برک ، لورا ای ( 1383 ) . روان شناسی رشد ، جلد دوم ، چاپ دوم ، ( یحیی سید محمودی ، مترجم ) . تهران : ارسباران
- بنواری ؛ مریم ، خسرویان ، زهرا . عبدالهی ، مهناز . نادری نسب ، لیلا ( 1380 ) . مقایسه هویت یابی و رشد اخلاقی و مراحل مختلف آن در دانشجویان دختر و پسر دانشگاه آزاد اسلامی اهواز . پایان نامه کارشناسی . دانشگاه آزاد اسلامی اهواز .
- حردانی ، زینب . مأمول زاده ، مریم . موسوی حویزه ، مریم ( 1382 ) . بررسی رابطه میان رشد قضاوت اخلاقی و هویت یابی در نوجوانان دختر مدارس مقطع متوسطه و شهرستان اهواز . پایان نامه کارشناسی . دانشگاه پیام نور اهواز .
- خادمعلی ، مریم ( 1383 ) . بررسی مقایسه میزان هویت یابی در دانشجویان فنی دانشگاه آزاد اسلامی و دانشجویان فنی دانشگاه چمران اهواز واحد دزفول ، پایان نامۀ کارشناسی . دانشگاه آزاد اسلامی دزفول .
- دژ کام ، محمود و عاطف وحید ، محمد کاظم و عزابی ، بنفشه و محمدیان ، مهرداد ( 1384 ) . بررسی وضعیت هویتی نوجوان تهرانی . فصلنامۀ اندیشه و رفتار ، 41 ، 175 – 164
- زبلیو ، جیمز . زندن ، وندر ( 1383 ) . روان شناسی رشد ، ( حمزه گنجی ، مترجم ) . ( بانک میرهاشمی ، ویراستار ) ، تهران : بعثت
- غربهینی فراهانی ، محسن ( 1378) ، فرهنگ توصیفی علوم ترتیبی ، انگلیسی به فارسی ، بالعکس ، تهران : اسرار دانش
- قربان علی زاده ، حمیده ( 1379 ) . بلوغ و بحران هویت ، چاپ اول ، تهران : اقاقی
- کاپلان ، پاول ای ( 1381 ) . سفر پرماجرای کودک ، چاپ اول ( مهرداد فیروز بخت ، مترجم ) . تهران : خدمات فرهنگی رسا
- محمدی روزبهانی ، کیانوش ( 1378 ) . بررسی رابطۀ نظام ارزشی و رشد اخلاقی با هویت یابی در دانشجویان دانشگاه شهید چمران اهواز . پایان نامۀ کارشناس ارشد . دانشگاه چمران اهواز
- لی ، مای ( 1369 ) . ساخت ، پذیرآیی و تحول شخصیت ، ( محمود منصور ، مترجم ) ، تهران : انتشارات دانشگاه تهران
پروژه بررسی رابطه بین هویت یابی و رشد اخلاقی در دانشجویان. doc
