تحقیق درباره روانشناسی ورزش قهرمانی 11 ص

اختصاصی از نیک فایل تحقیق درباره روانشناسی ورزش قهرمانی 11 ص دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 13

روان‎شناسی ورزش قهرمانی

قبل از اولین مسابقه مشت زنی سنگین وزن بین محمد علی کلی و کن نورتون در سال 1973،‌ نورتون یک هیپنوتیزم کننده حرفه‎ای را استخدام کرد تا به او در بهبود اعتماد به نفس و اضطرابش کمک کند. او مسابقه را به طرز جالبی برد و هیپنوتیزم را به عنوان یکی از راهبردهای مؤثر مطرح کرد.

روان‎شناسی ورزشی علمی است که اصول روان‎شناسی را در حیطه‎ی ورزش به کار می‎گیرد. موضوع بسیار جالبی دارد چون هم باعث افزایش کارآیی ورزشی و هم بهبود وضعیت روانی - اجتماعی فرد می‎شود. قدمت آنرا از نظر کلی چند هزار سال (بقراط؟!) و از نظر علم امروز به کمی بیش از یک قرن نسبت می‎دهند. از نظر موضوع شاید بتوان آنرا به دو حیطه‎ی تربیتی و بالینی تقسیم نمود. روان‎شناسی تربیتی ورزشی به مقوله‎ی افزایش کارآیی فرد و کسب آمادگی روانی (مثلاً آموزش برخی مهارتهای روانی از جمله تمرین ذهنی) بطور اعم پرداخته و روان‎شناسی بالینی ورزشی به ورزش کاری که دچار آسیب جسمی یا روانی شده از دید روان‎شناسی نگاه می‎کند، البته این گروه‎بندی مقبولیت عام ندارد. آنچه مسلم است کسب آمادگی روانی، حفظ آن و سپس افزایش کارآیی بیشترین دل‎مشغولی روان‎شناسی ورزشی از ابتدا تا امروز بوده است.

متأسفانه علیرغم وجود تحقیقات نسبتاً گسترده در این حیطه، تعداد کتب روان‎شناسی ورزشی از تعداد انگشتان یک دست تجاوز نمی‎کند (حداقل تا جایی که بنده تحقیق کرده‎ام) و این فقر در متون مطالعه در این زمینه را تا حدی آسان جلوه می‎دهد اما مشکل وقتی رخ می‎نماید که می‎خواهیم آنچه را روی کاغذ آمده در عمل محک بزنیم، آنجاست که عمق کاستی‎ها خود را نشان می‎دهند. سالها همه از روان‎شناسی ورزشی این انتظار را داشتند تا راهی ساده و نسبتاً فوری برای ایجاد یا ارتقاء چیزی به نام «انگیزه» پیدا کند. انگیزه به دلیل عدم شناخت اساسی و فقر پژوهشی چیزی ذاتی تصور می‎شد که انسان‎ها یا آن را دارند، یا ندارند. برخی فکر می‎کردند انگیزه را می‎توان مثل آدامس بین دیگران پخش کرد و دنبال یافتن دستور تهیه‎ی آن بودند. تمام اینها به این دلیل بود که تنها مقوله روان‎شناسی مطرح در ورزش «انگیزه» تصور می‎شد. یعنی ورزشکار موفق عبارت بود از آمادگی جسمانی + انگیزه. ولی همین مطلب انگیزه‎ای شد برای تحقیق تا امروز که همه می‎دانیم روان‎شناسی ورزشی از چیزی غیر از اصول روان‎شناسی تبعیت نمی‎کند و فقط با یک نگرش پایه و اصولی می‎توان بدان پرداخت پس شاید اولین مطلبی را که باید مد نظر داشت «شخصیت»1 باشد.

شخصیت ساختاری دارد که تقریباً مورد قبول همه اهل فن قرار گرفته است. در مرکز «هسته‎ی روانی» قرار دارد که همان «من واقعی» فرد است و شامل تمامی خواسته‎ها، تمایلات، ارزشها و انگیزه‎های اوست.

بخش دوم شخصیت که پیرامون هسته را فرا گرفته پاسخ‎های بارز فرد است که بطور معمول در موقعیت‎های مختلف از او سر می‎زند. اغلب این پاسخ‎ها شاخص خوبی برای شناخت هسته‎ی روانی هستند. سومین و سطحی‎ترین بخش «رفتارهای مقتضی» (رفتارهایی که بسته به موقعیت پیش آمده از فرد سر می‎زنند، مثل اینکه شاید کسی تا به حال دچار تصادفات رانندگی نشده باشد و طبعاً رفتار او در چنین موقعیتی بر هیچکس معلوم نیست اما به محض اولین تصادف رفتار ویژه‎‎ای بروز می‎کند) است. این رفتارها به محیط و نحوه‎ی نگرش ما نسبت به آن وابسته هستند پس با تغییر این دو، تغییر می‎کنند. درباره‎ی شخصیت نظریات متعدد و متفاوتی وجود دارد که می‎توان ما بین آنها به نظریه‎ی فروید (نظریة روان پویایی) اشاره کرد که تا امروز بیش از دیگران مقبولیت دارد. از دیرباز تاکنون جهد عظیمی مبذول این شده است که بتوان با آزمون شخصتی افراد را ارزیابی کرد به‎ همین دلیل آزمون‎های متعددی هم بوجود آمده‎اند. هر کدام از این آزمون‎ها بر اساس یکی از نظریات شخصیت طراحی شده‎اند. اما حقیقتاً هیچکدام نمی‎توانند تمامی شخصیت یک نفر را مشخص نموده و نهایتاً در حد یک احتمال ارزش پیدا می‎کنند. نهایتاً این نکته باقی می‎ماند که ارتباط شخصیت و کارایی چگونه است. ما بین اهل فن این ارتباط از خیلی کم تا خیلی زیاد مورد قبول واقع شده است. ولی اکثریت اعتقاد دارند که شخصیت، کارآیی را خیلی دقیق نه، ولی پیش‎بینی می‎کند. دیگر اینکه شخصیت قابل تغییر است و در طول زمان به همراهی آموزش و تمرین تغییر می‎کند. پس اینجا نقش آموزش پر رنگ می‎شود و اهمیت بیشتری می‎یابد. نهایتاً می‎توان گفت: 1) شخصیت ورزشکاران متفاوت از غیر ورزشکاران است. 2) شخصیت‎های خاصی ورزشکار می‎شوند.

3) ورزشکاران هر رشته با رشته‎های دیگر از نظر شخصیتی متفاوت هستند. 4) شخصیت با محل بازی ورزشکار (مثلاً درون یک تیم) ارتباط دارد. 5) در موارد یاد شده ورزشکاران زن و مرد، معلول و غیر معلول یکسان هستند.

باید گفت که رفتار ورزشکار صرفاً بر اساس شخصیت شکل نمی‎گیرد و تعامل بین موفقیت و شخصیت مسؤول آن است.

از این پس به ذکر و توضیح مختصر مهم‎ترین سرفصل‎های حیطه‎ی روان‎شناسی ورزشی می‎پردازیم:

الف - توجه

در مسابقه نهایی یکی از مسابقات قهرمانی فوتبال دانشگاههای ایران، تیم‎های دانشگاه شیراز و تهران در پایان وقت قانونی و اضافی با نتیجه صفر - صفر مساوی بودند. پنالتی زنهای هر دو تیم بطرز شگفت انگیزی، در میان هیاهوی ورزشگاه مملو از تماشاچی، چهار پنالتی اول را از دست دادند. پنالتی پنجم تیم دانشگاه تهران نیز از دست رفت. حالا سرنوشت مسابقه در دست پنجمین پنالتی زن تیم دانشگاه شیراز بود، کسی که به عنوان یک پنالتی زن ضعیف در انتهای فهرست بجای داشت. اما او پشت توپ رفت و پس از کمی مکث با یک بغل پای جانانه توپ را وارد دروازه کرد! بعد از پایان مسابقه همه از همهمه ورزشگاه گله‎مند بودند ولی او می‎گفت: تصمیم گرفتم در لحظه شلیک پنالتی هیچ صدایی را نشنوم! و همینطور هم شد!!

چون مهم‎ترین محل توجه روان‎شناسی، کارآیی است و کمتر موضوعی در زمینه‎ی کارآیی به اندازه‎ی توجه (یا تمرکز) اهمیت دارد، این مطلب از مهمترین سرفصل‎های روان‎شناسی ورزشی است. بنابر تعریف توجه: «داشتن کنترل روی فکر و معطوف کردن آن به سمت چیزی برای پرداختن مؤثر به آن است». برای تفهیم توجه باید ابتدا پرداخت اطلاعات را فهمید. این مدل (پرداخت اطلاعات) می‎گوید که بین محرک و پاسخ، متغیرهایی وجود دارد و اتفاقاتی رخ می‎دهد. در این میان حافظه نقشی