لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
فرمت فایل word و قابل ویرایش و پرینت
تعداد صفحات: 16
تحلیل استراتژیک زنجیره ارزش صنعت طلا: نمونه موردی در استان یزد
1
چکیده
در این مقاله ابتدا سعی می شود بخش های مختلف تاثیر گذار بر روی صنعت طلای استان یزد شناسایی گردند. سپس با شناختی که از صنعت طلا در استان یزد حاصل شده است زنجیره ارزش طلا در این استان رسم می گردد. در مرحله بعد، ارزش افزوده ایجاد شده در مسیر های یک، دو و سه از زنجیره ارزش طلای استان محاسبه می گردد و مسیر های یک و دو با زنجیره های ارزش طلای کشور های آفریقای جنوبی و تانزانیا مقایسه خواهند شد. در قسمت تحلیل استراتژیک نیز با تحلیلی که بر روی صنعت طلای استان یزد صورت می گیرد، نقاط قوت و ضعف، و فرصت ها و تهدید ها شناسایی شده و چالش های منطبق با این اهداف استخراج می گردند. در قسمت استخراج اهداف استراتژیک نیز هدف استراتژیک منطبق با چالش های استخراج شده تعیین می گردد و سپس استراتژی های مورد نظر به منظور دستیابی به هدف استراتژیک تدوین می گردند. در نهایت نیز با توجه به استراتژی های تدوین شده، برنامه های عملیاتی و پروژه ها استخراج می گردند.
واژه های کلیدی: صنعت طلا، زنجیره ارزش، تحلیل استراتژیک
1- مقدمه
1-1- صنعت طلا
"طلا از گذشتههای بسیار دور، به دلیل جلای زیبا، مقاومت بالا در مقابل اکسیداسیون و دیگر عوامل شیمیایی، شکلپذیری خوب و کمیابی، در طول تاریخ مورد توجه بشر بوده و دارای اهمیت ویژهای میباشد. طلا به عنوان مهمترین استاندارد پولی جهان مطرح بوده و بیشترین مورد مصرف آن در ساخت سکه و شمش طلا به عنوان ذخایر پولی بینالمللی است. این فلز به علت زیبایی و مقاومت، به صورت زیورآلات و کارهای هنری نیز استفاده میشود. این فلز همچنین درساخت لوازم الکترونیکی دقیق مورد استفاده است به طوری که در آینده رده اول مصرف طلا را به خود اختصاص خواهد داد. فلز طلا به عنوان یک سرمایه ملی و پشتوانه اقتصادی کشور مطرح میباشد" [1]، به همین دلیل، نیاز است که فرایند های موجود در این صنعت شناسایی و تجزیه و تحلیل گردند.
2-1- زنجیره ارزش پورتر
"مدل زنجیره ارزش رویکردی سیستماتیک برای بیشینه کردن مزیت رقابتی می باشد که توسط مایکل پورتر در سال1980 مطرح شد و در برگیرنده یک سری فعالیتهاست که منجر به خلق ارزش می گردد. فعالیتهــــای دخیل در سازمانها را می توان به دو بخش فعالیتهای اصلی و فعالیتهای پشتیبانی نمایش داده شده در زنجیره ارزش به شرح زیر، تقسیم نمود. این فعالیتها که هدف آنها، ارایه سطحی از ارزش به مشتری است که هم هزینه فعالیت ها را پوشش دهد و هم حاشیه سود (ارزش افزوده) مناسبی را به ارمغان آورد، عبارتند از: فعالیتهای اصلی و فعالیتهای پشتیبانی" ]2[.
شکل 1: فعالیت های اصلی و پشتیبان در مدل زنجیره ارزش پورتر ]2[
"از دیدگاه مدیریت مبتنی بر ارزش، چارچوب زنجیره ارزش منجر به ایجاد یک مزیت رقابتی نسبی می شود. چارچوب زنجیره ارزش می تواند به عنوان یکی از دو بعد در بیشینه نمودن خلق ارزش سازمان دیده شود. بعد دیگر خلق ارزش، جذابیت صنعت/بازار است که برای اندازه گیری آن مدل دیگر پورتر، یعنی مدل 5 نیروی رقابتی مورد استفاده قرار می گیرد" ]2[.
"از طرفی بنا به مزیتهای شکلیافته در مناطق مختلف، انجام بهینه هریک از فعالیتهای حلقههای ارزش افزا میتواند در منطقه یا کشوری خاص متمرکز گردد و عملاً فعالیتهای ذیل زنجیره ارزش یک محصول خاص در گسترهای جهانی پراکنده شود که در این حالت بدان زنجیره جهانی ارزش گفته می شود. به عبارت دیگر، شکل اشاره شده با عنوان مدل کلی زنجیره ارزش بین بنگاهی ذکر می شود در این مدل در یک سو تامین کنندگان و در سوی دیگر مصرف کننده وجود دارد و حلقه های طراحی، ساخت، بازاریابی، توزیع و خدمات پس از فروش در کنار یکدیگر فعالیت می کنند" ]2[.
در ادامه، پس از معرفی وضعیت صنعت طلا و جواهر استان یزد، تحلیل این صنعت بر اساس مدل مذکور، صورت می پذیرد.
2- صنعت طلا در استان یزد
"گرچه در تمامی دنیا فرهنگ پسانداز دارای تنوع میباشد، اما در کشورهایی که امنیت سرمایهگذاری در آنها پایینتر است و تالارهای بورس در فرهنگ مردم جایی ندارد، خرید طلا و جواهر همیشه وسیلهای مطمئن و بدون دغدغه برای پسانداز بوده است. فرهنگ مردم ایران نیز از دیر باز به علت این گونه از عوامل به سمت طلا گرایش داشته و همیشه ایرانیان علاوه بر تمایل به جلوه و زیبایی طلا آن را به عنوان ابزاری مطمئن برای پسانداز میدانند. بر اساس آمار شورای بینالمللی طلا، ایران ششمین مصرفکننده طلا در جهان میباشد. مصرف طلا و جواهرات در ایران در سال 1384در حدود 118 تن بوده و گردش طلا در ایران چیزی در حدود 300 تن میباشد. حدود 280000 نفر در این صنعت مشغول به کار هستند و در نتیجه در حدود یک میلیون و دویست هزار نفر در ایران به صورت مستقیم و یا غیر مستقیم با این صنعت ارتباط دارند. حدود 70000 واحد صنفی در کشور فعال است که نیمی از این واحدها مجوز رسمی از اتحادیه را ندارند. حدود 12000 واحد تولیدی و 3000 واحد آبکاری در کشور وجود دارد که 20 درصد از این تعداد در واحدهای تجاری فعالیت داشته و باقی آنان در مکانهای مسکونی فعالند. 30 کارخانه بزرگ و کوچک در کشور وجود دارد که تنها 10 واحد از این تولیدکنندگان به امر صادرات میپردازند". بر اساس اطلاعات موجود بیشترین تولیدات ایران در این زمینه، در شهرهای تهران (45 درصد)، اصفهان (35 درصد)، تبریز، مشهد و یزد صورت می گیرد [3].
استان یزد، یکی از استان های مطرح در زمینه تولید و عرضه طلا و جواهر می باشد. در سال های اخیر به دلیل کاهش توان طلاسازان یزدی و عدم حمایت کافی از آن ها، و همچنین پایین بودن تنوع و ضعف در طراحی، استان یزد در چرخه رقابت از استان هایی نظیر تهران، اصفهان و خراسان رضوی عقب افتاده است؛ و بخش مهمی از طلای مصرفی (به عنوان محصول نهایی) در داخل استان، از استان های دیگر و حتی خارج از کشور وارد می گردد.
در حال حاضر حدود 15 تا 20 درصد از طلای زینتی مصرفی استان یزد در خود استان، 30 تا 40 درصد آن از شهر های بزرگ کشور و بقیه از خارج از کشور تامین می گردد.
سالانه بیش از 100 کیلوگرم طلا به ارزش بیش از 84 میلیارد ریال از یزد به تهران، فارس، مشهد، کرمان و بندرعباس صادر می گردد.
واحد های فعال در صنعت طلا و جواهر یزد عمدتا در دو بخش طلاسازی و طلافروشی (زرگر)، مشغول به فعالیت هستند. هم اکنون در شهرستان یزد به طور غیررسمی تعداد حدود 300 واحد در بخش فروشندگی طلا و 200 واحد در بخش ساخت طلا دارای مجوز کسب می باشند.
بر اساس آمار کسب شده حدود 2000 نفر در حال حاضر در بخش طلا سازی مشغول به فعالیت می باشند. این افراد در سطوح مختلف از استاد کار ماهر، نیمه ماهر و غیر ماهر در حال فعالیت می باشند.
3- زنجیره ارزش جهانی طلا
به طور کلی در سطح جهان نقشه ای کلی برای تولید و عرضه طلا وجود دارد. شکل زیر نشان دهنده این نقشه یا به عبارت دیگر، زنجیره ارزش جهانی طلا است.
شکل 2: زنجیره ارزش جهانی طلا [4]
4- زنجیره ارزش طلا در استان یزد
زنجیره ارزش طلا در استان یزد از 6 مسیر مختلف تشکیل شده است. در مسیر 1 طلای زینتی در استان یزد ساخته می شود و در استان عرضه می شود. در مسیر 2 طلای زینتی در شهر های بزرگ کشور ساخته می شود و در استان یزد به مصرف می رسد. در مسیر 3 طلای زینتی وارد می شود و با چند واسطه به مصرف کننده عرضه می شود. در مسیر 4 طلای زینتی ساخته شده به صورت غیر قانونی و قاچاق وارد می شود و با چند واسطه به مصرف کننده عرضه می شود. در مسیر های 5 و 6 طلای زینتی دسته دوم مصرف کننده دوباره در جریان ساخت قرار می گیرد و به مصرف کننده عرضه می شود. شکل زیر مسیر های مختلف زنجیره ارزش طلا در استان یزد را نشان می دهد.
تحقیق درباره تحلیل استراتژیک زنجیره ارزش صنعت طلا نمونه موردی در استان یزد