فرمت فایل : WORD (قابل ویرایش)
تعداد صفحات:145
پایان‌نامه کارشناسی ارشد مهندسی سیستم¬های اقتصادی-اجتماعی
فهرست مطالب:
عنوان صفحه
فهرست مطالب هشت
فهرست جداول یازده
فهرست اشکال سیزده
چکیده 1
فصل اول: کلیات
1-1 مقدمه 2
1-2 تعریف مسأله و ضرورت انجام تحقیق 3
1-3 سؤالات و اهداف پژوهش 3
1-4 فرضیات مورد آزمون 4
1-5 روش تحقیق 4
1-6 ساختار گزارش 5
فصل دوم: مروری بر مفاهیم مدیریت استراتژیک و ارتباط آن با مزیت رقابتی
2-1 مقدمه 6
2-2 مدیریت استراتژیک 7
2-3 رویکردهای تدوین استراتژی 10
2-3-1 تئوری سازمان صنعتی 12
2-3-2 رویکرد مبتنی بر سناریو 12
2-3-3 نگرش جبرگرایی محیطی 13
2-3-4 نگرش اعمال قدرت 13
2-3-5 نظریه اقتصادی چامبرلین 13
2-3-6 نظریه اقتضایی 13
2-3-7 رویکرد تدوین استراتژی مبتنی بر ذینفعان 14
2-3-8 تجزیه و تحلیل SWOT 15
2-3-9 رویکرد مبتنی بر منابع 19
2-4 مزیت¬های رقابتی 27
2-4-1 مزیت رقابتی پایدار 29
2-4-2 چارچوب VRIO 32
2-4-3 تعیین وضعیت رقابتی منابع توسط چارچوب VRIO 34
2-5 جمع¬بندی 36
فصل سوم: معرفی مدل پیشنهادی تدوین استراتژی
3-1 مقدمه 37
3-2 سابقه پژوهش 37
3-3 شرح مدل پیشنهادی تدوین استراتژی 42
3-3-1 تعیین مأموریت و چشم¬انداز سازمان 42
3-3-2 تعیین عوامل چهارگانه 42
3-3-3 غربال¬سازی عامل¬ها 44
3-3-4 حیطه¬بندی منابع سازمان 44
3-3-5 تعیین منابع در هر حیطه 44
3-3-6 اجرای چارچوب VRIO 45
3-3-7 تعیین ارتباطات بین عوامل و منابع در هر حیطه 45
3-3-8 تعیین اهداف کلان 47
3-3-9 تعیین گزینه¬های استراتژی در هر حیطه 47
3-3-10 اولویت¬بندی گزینه¬ها و انتخاب استراتژی¬های اصلی 49
3-3-11 هدف¬گذاری وضعیت رقابتی منابع 49
فصل چهارم: پیاده¬سازی مدل پیشنهادی در شرکت بین¬المللی مهندسی سیستم¬ها و اتوماسیون
4-1 مقدمه 51
4-2 معرفی شرکت بین¬المللی مهندسی سیستم¬ها و اتوماسیون 52
4-2-1 تاریخچه شرکت 52
4-2-2 زمینه‌های فعالیت شرکت 53
4-2-3 اهداف کیفی شرکت 55
4-2-4 سهامداران، توزیع پرسنل و چارت سازمانی شرکت 56
4-3 نتایج پیاده¬سازی مدل پیشنهادی 58
4-3-1 تعیین مأموریت و چشم¬انداز 58
4-3-2 تعیین عوامل داخلی و خارجی 60
4-3-3 غربال کردن عوامل چهارگانه 63
4-3-4 حیطه¬بندی منابع سازمان 77
4-3-5 شناسایی منابع 78
4-3-6 اجرای چارچوب VRIO 79
4-3-7 تعیین ارتباطات بین منابع و عوامل چهارگانه 80
4-3-8 تعیین اهداف کلان 82
4-3-9 تعیین گزینه¬های استراتژی 82
4-3-10 اولویتبندی گزینه¬ها و انتخاب استراتژی¬های اصلی 92
4-3-11 هدف¬گذاری وضعیت رقابتی منابع 109
فصل پنجم: بحث و نتیجه¬گیری
5-1 مقدمه 111
5-2 تحلیل و ارزیابی مدل پیشنهادی 111
5-2-1 معیار ثبات و سازگاری 113
5-2-2 معیار هماهنگی 114
5-2-3 معیار امکان¬پذیر بودن 114
5-2-4 معیار منابع و مزیت رقابتی 115
5-2-5 معیار فرآیند تدوین و بروز رسانی 115
5-2-6 وزن دهی به معیارها 116
5-2-7 پیاده¬سازی SAW 117
5-3 نتیجه¬گیری 119
5-4 نوآوری¬های تحقیق 121
5-5 محدودیت¬های تحقیق 122
5-6 پیشنهاد برای تحقیقات آتی 122
پیوست: پرسشنامه¬های تحلیل عوامل داخلی و خارجی 123
پ-1- پرسشنامه تحلیل عوامل داخلی 123
پ-2- پرسشنامه تحلیل عوامل خارجی 126
مراجع 128
فهرست جداول
عنوان صفحه
جدول 2-1 : تقسیم¬بندی منابع از دیدگاه والنتین 24
جدول 3-1 : مثالی فرضی از تعیین ارتباط بین منابع و عوامل در حیطه اول 46
جدول 3-2 : مثالی فرضی از تعیین گزینه¬های استراتژی در حیطه1 48
جدول 4-1 : اجزاء اصلی بیانیه مأموریت 58
جدول 4-2 : لیست نقاط قوت 60
جدول4-3 : لیست نقاط ضعف 61
جدول4-4 : لیست فرصت¬ها 62
جدول4-5 : لیست تهدیدها 62
جدول4-6 : توزیع پرسشنامه¬های برگشت داده شده به تفکیک سمت افراد 64
جدول 4-7 : نتایج آماری بررسی نقاط قوت 65
جدول 4-8 : نتایج آماری بررسی نقاط ضعف 67
جدول 4-9 : نتایج آماری بررسی فرصت¬ها 69
جدول 4-10 : نتایج آماری بررسی تهدیدها 70
جدول 4-11: طبقه¬بندی نقاط قوت بر اساس آزمون¬های آماری 72
جدول 4-12: طبقه¬بندی نقاط ضعف بر اساس آزمون¬های آماری 73
جدول 4-13: طبقه¬بندی فرصت¬ها بر اساس آزمون¬های آماری 74
جدول 4-14: طبقه¬بندی تهدیدها بر اساس آزمون¬های آماری 75
جدول 4-15: فهرست عوامل کلیدی 76
جدول 4-16: منابع شناسایی شده در سازمان 78
جدول 4-17 : نتایج اجرای چارچوب VRIO 79
جدول 4-18: ارتباطات بین عوامل چهارگانه و منابع 80
جدول 4-19: اهداف کلان 82
جدول 4-20: تعیین گزینه¬های استراتژی در حیطه¬ی "مالی" 83
جدول 4-21: تعیین گزینه¬های استراتژی در حیطه¬ی "تجاری" 84
جدول 4-22: تعیین گزینه¬های استراتژی در حیطه¬ی "شهرت و اعتبار" 86
جدول 4-23: تعیین گزینه¬های استراتژی در حیطه¬ی "سازمانی" 87
جدول 4-24: تعیین گزینه¬های استراتژی در حیطه¬ی "انسانی" 88
جدول 4-25: تعیین گزینه¬های استراتژی در حیطه¬ی "دانش و تکنولوژی" 89
جدول 4-26: تعیین اوزان معیارها 97
جدول 4-27: اولویت¬بندی گزینه¬های استراتژی بر اساس معیار "تأثیر در وضعیت رقابتی منابع" 98
جدول 4-28: اولویت¬بندی گزینه¬های استراتژی بر اساس معیار "بهره¬گیری از سایر منابع سازمان" 99
جدول 4-29: اولویت¬بندی گزینه¬های استراتژی بر اساس معیار "همسویی با عوامل چهارگانه" 100
جدول 4-30: اولویت¬بندی گزینه¬های استراتژی بر اساس معیار "قابلیت اجرا" 101
جدول 4-31: اولویت¬بندی گزینه¬های استراتژی بر اساس معیار "هزینه¬های لازم برای اجرا" 102
جدول 4-32: اولویت¬بندی گزینه¬های استراتژی بر اساس معیار "زمان لازم برای اجرا" 103
جدول 4-33: اولویت¬بندی گزینه¬های استراتژی بر اساس معیار "همسویی با سیاست¬های کلی سازمان" 104
جدول 4-34: تعیین نمره کل گزینه¬های استراتژی 105
جدول 4-35: اولویت¬بندی نهایی گزینه¬های استراتژی 107
جدول 4-36: تعیین استراتژی¬های اصلی از بین گزینه¬های استراتژی 108
جدول 4-37: هدف¬گذاری وضعیت رقابتی منابع 109
جدول 5-1: معیارها و زیرمعیارهای استفاده شده 112
جدول 5-2 : وزن¬دهی معیارها و زیرمعیارها 117
فهرست اشکال
عنوان صفحه
شکل 2-1 : ماتریس SWOT 17
شکل2-2 : زنجیره ارزش پورتر 25
شکل 2-3 : چارچوب 7S 25
شکل 2-4 : مدل گرانت به صورت خلاصه شده 26
شکل 2-5 : مدل هانت و مورگان 27
شکل 2-6: چگونگی تعیین وضعیت رقابتی منابع توسط چارچوب VRIO 35
شکل 3-1: چارچوب کلی مدل پیشنهادی تدوین استراتژی 43
شکل 4-1 : تقسیم¬بندی بخش¬های شرکت 53
شکل4-2 : چارت سازمانی شرکت 56
شکل4-3: سهامداران شرکت 57
شکل4-4 : توزیع پرسنل برحسب واحد سازمانی 57
شکل4-5: توزیع پرسنل برحسب تحصیلات 57
شکل 4-6 : بیانیه مأموریت سازمان 59
شکل4-7: حالت کلی یک ماتریس تصمیم 94
شکل 5-1: مقایسه مدل تلفیقی و تحلیل SWOT توسط روش SAW 118
چکیده
دیدگاه¬ها و مدل¬های مختلفی در زمینه تدوین استراتژی وجود دارد که هریک دارای معایب و مزیت¬هایی می¬باشند. یکی از مطرح¬ترین آنها که در کشور ما نیز دارای سابقه زیادی می¬باشد، تحلیل SWOT است که همزمان دو محیط داخلی و خارجی را بررسی می¬کند و با بهره جستن از نقاط ضعف، نقاط قوت، فرصت¬ها و تهدیدهای پیش روی سازمان به تدوین استراتژی می¬پردازد. اخیراً ایرادها و انتقادات بسیاری به تحلیل SWOT وارد شده است. این مسئله باعث شده که برخی از صاحبنظران از اتمام دوره مفید تحلیل SWOT سخن بگویند. اما با وجود انتقادهایی که بر این تحلیل وارد می¬شود، این رویکرد دارای مزایای بسیاری نیز می¬باشد. یکی از ایرادات عمده¬ تحلیل SWOT عدم تمرکز کافی بر روی مقوله مزیت رقابتی می¬باشد. یکی از مطرح¬ترین دیدگاه¬هایی که تمرکز خود را در تدوین استراتژی¬های سازمان، بر دستیابی به مزیت رقابتی قرار داده¬ است ، دیدگاه مبتنی بر منابع (RBV) می¬باشد. این دیدگاه توجه خود را بر استفاده از منابع و توانمندی¬های سازمان جهت دستیابی به مزیت رقابتی پایدار معطوف نموده است. در این پژوهش یک مدل تدوین استراتژی با تلفیق تحلیل SWOT و رویکرد مبتنی بر منابع ارائه شده است. در توسعه‌ی این مدل ضمن حفظ مزایای هر دو رویکرد مذکور، به حذف معایب عمده آنها نیز پرداخته شده است. توجه به نقش منابع و مزیت¬های رقابتی در تدوین استراتژی¬های سازمان، در کنار عوامل چهارگانه ضعف، قوت، فرصت و تهدید، یکی از جنبه¬های جدید و مهم این مدل می¬باشد . همچنین مدل مذکور کارایی بالایی در طبقه¬بندی منابع سازمان به لحاظ وضعیت رقابتی آنها دارد که به برنامه¬ریزی جهت ارتقاء منابع و استفاده بهینه از آنها کمک شایانی می‌نماید. این تحقیق یکی از محدود پژوهش¬هایی است که در آن مبانی رویکرد مبتنی بر منابع به صورت کاربردی مورد توجه واقع شده است و می¬تواند به سازمان¬های مختلف در تدوین استراتژی کمک نماید. مدل مذکور در شرکت بین¬المللی مهندسی سیستم¬ها و اتوماسیون پیاده‌سازی شده است که نتایج آن نشانگر کارایی مدل در تدوین استراتژی¬های سازمانی می¬باشد.
کلمات کلیدی: تدوین استراتژی، تحلیل SWOT، رویکرد مبتنی بر منابع، مزیت رقابتی
