فرمت فایل : WORD (قابل ویرایش)
تعداد صفحات:27
فهرست مطالب:
عناوین صفحات
چکیده: 2
کلید‌واژه‌ها: 2
1. مقدمه 3
2. ادبیات تحقیق 4
2-1. رویکردهای اطلاعاتی 4
2-2. کانال‌های دسترسی به اطلاعات 6
2-3. منابع اطلاعاتی 8
3. طرح تحقیق 9
فرضیات 10
ابزار تحقیق 11
4. یافته‌ها 12
4-1. منابع مورد استفاده پژوهشگران 12
4-2. کانال‌های دسترسی به اطلاعات 14
کانال‌های رسمی 19
3-4. کانال‌های اطلاعاتی بر طبق نیازهای اطلاعاتی محققان 20
4-4. ابزارهای دیگر 22
5. بحث 23
6. منابع 24
پی‌نوشت‌ها 26
چکیده:
این مقاله گزارشی است از نتایج یک پیمایش پرسشنامه‌‌‌ای بین سال‌های 1995-1994 از اعضای هیئت علمی دو دانشگاه در فلسطین اشغالی، تا کشف کند که آیا در اثر تغییرات فناورانه که ابزار و رسانه‌های جدیدی را اضافه نموده و ساختار و ترکیب مجموعه‌های کتابخانهای را تغییر داده، در ارتباطات علمی نیز تغییراتی رخ داده است؟ از 2361 پرسشنامه توزیع‌شده 477 پرسشنامه بازگردانده شدند. این تحقیق، بر سه مؤلفه فرآیند جمع‌آوری اطلاعات تأکید دارد: نیازها و رویکردهای محققان، کانال‌های دسترسی به اطلاعات، و منابع اطلاعاتی. در این پیمایش 5 رویکرد اصلی به اطلاعات و 8 کانال اطلاعاتی تعریف شده‌اند. نتایج نشان می‌دهند که با وجود تغییرات وسیع رخ‌داده در آموزش عالی، مؤسسات و کتابخانه هایی که در طول 45 سال گذشته (که علاقه به رفتار جمع‌آوری اطلاعات رواج یافته) آغاز به کار کرده‌اند، الگوهای کسب اطلاعات، دست‌نخورده مانده و در برابر تغییر مقاومت نموده‌اند. نشریات ادواری حرفه‌‌‌ای هنوز مهم‌ترین .ابزار کسب اطلاعات حرفه‌‌‌ای هستند و تک‌نگاشت‌‌ها هنوز هم نقش مهمی ایفا می‌کنند
کلید‌واژه‌ها:
ارتباطات علمی، نیازهای اطلاعاتی، رفتار اطلاع‌یابی، محققان دانشگاهی، کسب اطلاعات علمی
1. مقدمه
مطالعه «جی. دی. برنال»[3] (1948) بر روی استفاده از متون علمی احتمالاً اولین مطالعهای است که بر اطلاعات علمی تأکید دارد. گرایش به موضوع رفتار جمع‌آوری اطلاعات اساسآ از مجموعه آزمون‌هایی که در دهه 1950 در «مؤسسه فناوری کرانفیلد»[4]انجام شده سرچشمه گرفته است. این‌ها در واقع آزمون‌های کنترل‌شده آزمایشگاهی بر روی سامانه‌‌ها و ابزارهای نمایه‌سازی بوده‌اند.
مطالعات بعدی بر جنبه‌های شناختی فرآیند بازیابی، و دیگران نیز بر جنبه‌های رفتاری بازیابی اطلاعات، خصوصا بر چگونگی تعامل محققان با منابع اطلاعاتی تمرکز کرده‌اند (Ellis 1989).اولین مطالعات رفتاری به درخواست‌هایی که استفاده‌کنندگان برای خدمات کتابخانهای داشته‌اند محدود می‌شد. سپس دانشمندان اطلاع‌رسانی از مشاهده و اندازه‌گیری امانت‌های کتابخانهای به بررسی رفتارهای کاربران پرداختند. سه روش رایج در مطالعه کاربران‌ـ پرسشنامه، مصاحبه و یادداشت‌های روزانه‌ـ همگی متضمن مشارکت کاربران بود (Britain 1970). این مطالعات کاربران به ایجاد رشته جدیدی کمک کرد که به رفتار گردآوری اطلاعات می‌پردازد. اجزای اصلی رفتار گردآوری اطلاعات عبارت‌اند از :
1 . نیازها یا رویکردهای اطلاعاتی،
2. کانال های دسترسی به اطلاعات،
3. منابع اطلاعاتی.ی.ی.
2. ادبیات تحقیق
2-1. رویکردهای اطلاعاتی
نیازهای اطلاعاتی لزوماً با استفاده یا درخواست اطلاعات یکسان نیستند. «لاین»[5] (1973) بر این عقیده است که افراد نه از تمام آنچه که تقاضا می‌کنند استفاده می‌کنند و نه تمام آنچه را که نیاز دارند تقاضا می‌کنند. بنابراین اکثر مطالعات نیاز اطلاعاتی در واقع مطالعات استفاده، یا در بهترین حالت، مطالعات تقاضا بوده‌اند.
«تیلور»[6] (1986) به این نکته اشاره می‌کند که آگاهی از نیاز اطلاعاتی، سطوح مختلفی دارد. وی 4 سطح نیاز اطلاعاتی را تعریف می‌کند:
1. نیاز عملی (اعم از آگاهانه یا حتی ناآگاهانه) به اطلاعات،
2. توصیف درون ذهنی و آگاهانه نیاز،
3. اظهار رسمی نیاز،
4. تدوین سؤال به گونه‌ای که برای سامانه اطلاعاتی مقرر شده است.
در هر حال، به نظر می‌رسد که آنچه جستجوی محققان به دنبال اطلاعات را مشخص می‌کند، نیازهایی هستند که محقق آن نیازها را با نوع جستجو مناسب می‌بیند.
رویکردهای پژوهشگران به کسب اطلاعات متفاوت است. «وویت»[7] (1959) سه دسته از چنین رویکردهایی را معرفی می‌کند:
الف. «رویکرد جاری» که با نیاز به روزآمد بودن با پیشرفت‌های جاری در حوزه مربوطه محقق سروکار دارد.
تحقیق مطالعهای در مورد محققان دانشگاهی فلسطین اشغالی
