پایان نامه بررسی رابطه استرس با بهره وری منابع انسانی دانشکار در مجتمع مس سرچشمه

اختصاصی از نیک فایل پایان نامه بررسی رابطه استرس با بهره وری منابع انسانی دانشکار در مجتمع مس سرچشمه دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

عنوان پایان نامه : بررسی رابطه استرس با بهره وری منابع انسانی دانشکار در مجتمع مس سرچشمه

فرمت محصول : Word قابل ویرایش

تعداد صفحات : 137

زبان : فارسی

سال گردآوری : 88

چکیده :

اغلب ما از این نکته که استرس کارکنان، مسأله فزاینده ای در سازمانهاست، اطلاع داریم، معمولا آنها بر اثر تراکم و پیچیدگی کاری بالا، و الزام به ساعتهای کار طولانی ، پریشان می شوند. این پریشانی در قالب استرس در بین افرادی که کار دانشی می کنند(دانشکار) بیشتر است چرا که ماهیت کار دانشی مبتنی بر پیچیدگی و تمرکز بالا است، از طرفی دیگر روز به روز تعداد دانشکاران بیشتر می شود بطوریکه چالش هزاره سوم مربوط به دانشکاران و بهره وری آنها می باشد. ازآنجائیکه تنش ایجاد شده در دانشکاران باعث برهم زدن توازن بین شغل و شاغل در سازمان می شود، بطور مستقیم در تولید و ارتقا سطح دانشی کارکنان و سازمان تاثیر دارد لذا می توان گفت با بهره وری دانشکاران نیز رابطه دارد که در این پروژه سعی بر آنست تا ضمن بررسی علل و پیامدهای استرس و در پی آن تمرکز بر این مطلب که دانشکاران و سازمانها در جهت کاهش این استرس چه تمهیداتی را به کار ببرند، تا بتوان بهره وری دانشکاران را ارتقاء داد، نگاهی خواهیم داشت جامعه آماری مورد بررسی در این تحقیق تعداد 100 نفر از منابع انسانی دانشکار در مجتمع مس سرچشمه با مدرک تحصیلی دیپلم و بالاتر هستند. حجم نمونه 30 نفر در نظر گرفته شد و از نمونه گیری به روش تصادفی طبقه ای استفاده شده است. ابزار جمع آوری اطلاعات ، پرسشنامه بوده است. برای تجزیه و تحلیل اطلاعات به دست آمده از نرم افزارهای آماری minitab , spss استفاده شده است. در تجزیه و تحلیل داده ها ابتدا با استفاده از جداول فراوانی، نمودار ستونی و جعبه ای ـ توصیفی از ویژگیهای عمومی (مشخصات فردی) ، سؤال های پرسشنامه ها و متغیرهای تحقیق ارائه گردیده است. سپس با استفاده از نمودار پراکنش و آزمون همبستگی اسپیرمن و تاوکندال ارتباط بین عوامل استرس و بهره وری منابع انسانی دانشکار مورد بررسی قرار گرفته است. با توجه به نتایج بدست آمده، تحقیق فوق نشان می دهدکه منابع انسانی دانشکار مورد بررسی در این تحقیق دارای استرس شغلی کمتر از حد متوسط و بهره وری درحد متوسط هستند و مدیران باید راهکارهای پیشنهاد شده جهت کاهش استرس و پیشگیری از بوجود آمدن استرس را اجرا نمایند.

مقدمه : برای بسیاری از مردم، فشار عصبی مجموعه ای از احساسات منفی شامل تنش، اضطراب، عصبانیت و نا آرامی است. فشار عصبی به عنوان پیامد منفی فشارهای فیزیولوژیکی بر روی سیستم داخلی بدن افراد توسط محرک های خارجی یا فشار زاها دیده شده است. برای مثال طلاق، شکست در یک آزمون مهم و یا مرگ یکی از اعضای خانواده همگی موقعیت های پر تنشی هستند که ممکن است سبب ناآرامی در افراد شوند. برخی از افراد نیز تصویر مثبتی از فشار عصبی در ذهن دارند. گرفتن ترفیع، ازدواج یا صاحب فرزند شدن نیز در فرد فشار عصبی تولید می کند. برخلاف احساسات منفی مرتبط با فشار عصبی، نوع مثبت فشار عصبی همان شرایط مطلوب زندگی هستند. لیکن صرف نظر از اینکه هیجان ایجاد شده نتیجه فشارزاهای مثبت یا منفی باشد، هر فردی نیاز به انطباق با تغییر ایجاد شده دارد. فشار عصبی می تواند منجر به پرخاشگری و تخریب شود. اگر کارمندان سازمان را عامل فشارزا تشخیص دهند و به این دلیل آن را سرزنش نمایند، ممکن است دست به رفتارهای پرخاشگرانه بزنند. این پرخاشگری ها ممکن است به شکل های مختلف مانند سوء رفتارهای فیزیکی، کم کاری تعمدی، و رفتارهای مخرب مانند انجام اشتباهات که به محصولات زیان برساند و یا شروع به شایعه پراکنی های منفی در مورد سازمان باشد. چنین رفتارهایی می تواند خسارات جبران ناپذیری به سازمان وارد آورد. به طور کلی کارکنانی که فشار شغلی بالایی را تجربه می کنند، در مقایسه با آنان که فشار عصبی کمتری دارند، معمولاً دارای نارضایتی بالا، کاهش تولید و بهره وری و بیماریهای جسمی و روانی بیشتری هستند. 1-1- تعریف و بیان مسأله بسیاری از افراد تصور می کنند که فشار عصبی را شناخته اند ولی حقیقت این است که فشار عصبی پدیده ای پیچیده بوده و اغلب درست درک نشده است. فشار عصبی ناشی از شغل، فشاری است که فرد معینی بر سر شغل خاصی دستخوش آن می شود(راس،1377،ص 9). بنابراین بررسی فشار شغلی در بافت روابط فرد با محیط صورت می گیرد و سه عامل در کانون توجه واقع می شود که عبارتند از: ویژگی های فردی شاغل، شرایط کار و سازمان و برآیند این دو که نقش تعیین کننده ای در بروز فشار شغلی دارد. نارضایتی شغلی را می توان یکی از شایع ترین پیامدهای فشار عصبی در شغل به حساب آورد که خود آثار و عوارضی دارد و عموماً از نظر اجتماعی و اقتصادی زیان آور است. این پدیده هزینه هایی برای فرد، سازمان و اجتماع در پی دارد. از آنجا که آثار نارضایتی شغلی، جدای از علت آن، به خودی خود موجب شدت گرفتن فشار شغلی می شوند، دور معیوبی بکار می افتد. از عمده ترین نشانه های رفتاری نارضایتی شغلی می توان به غیبت از کار، رها کردن شغل، کاهش انگیزه، افزایش حوادث ناشی از کار و افت بهره وری اشاره کرد. ناگفته روشن است که این آثار و هزینه های مرتبط با آن در درجه اول متوجه سازمان است. مثلاً رها کردن حرفه و تخصص بویژه در مشاغل تخصصی و تجربی مانند شغل های آموزشی و مشاوره ای، خسارات سنگینی بر جامعه وارد می کند. حالت دیگر این است که کارکنان ناراضی در انتظار رسیدن بازنشستگی روزشماری می کنند که در این حالت هم سازمان با نیروی انسانی بی بهره و بی مصرف دست به گریبان است. زیان دیگری که چندان هم به چشم نمی آید اما جبران ناپذیرتر از بقیه است، متوجه زندگی انسانهاست و کیفیت زندگی افراد را دستخوش تزلزل می سازد. مطابق گفته هانس سلیه حتماً لازم نیست منبع ایجاد فشار عصبی بد باشد، گاهی ممکن است دریافت جایزه و تصمیم گیری درباره چگونگی خرج کردن آن همراه با فشار باشد. لازم به ذکر است که فشار عصبی و عوامل موجد فشار عصبی تا حدودی نسبی بوده و به عناصر متعددی وابسته است که در یک جمع بندی کلی آنها را به دو دسته عوامل درون سازمانی و برون سازمانی تقسیم می کنند. در تقسیم بندی دیگر این عوامل به چهار گروه عوامل فردی، گروهی، سازمانی و فراسازمانی قابل تفکیک هستند (راس،377: 10). سه دسته از نشانه هایی که برای فشار شغلی افراد می توان متصور شد عبارتند از: نشانه های روانی، جسمانی و رفتاری. از جمله مهم ترین مشکل های عاطفی و شناختی که بر اثر ناراحتی های ناشی از فشار شغلی بروز می کند، نارضایتی از شغل است. شخصی که از شغل خود ناراضی است، با بی میلی و با تأخیر بر سر کار حاضر می شود و برای آنکه کارش را بخوبی انجام دهد دلیل چندانی نمی بیند. تشخیص نشانه های جسمانی بمراتب دشوارتر است زیرا به سختی می توان فهمید که این ناخوشی ها تا چه اندازه صرفاً معلول شغل و تا چه اندازه نتیجه دیگر جنبه های زندگی شخص است. انواع حساسیت ها، بیماری های پوستی و سردرد در این مقوله جای می گیرند. نشانه های رفتاری می تواند مستقیماً هم متوجه فرد شاغل گردد مثل کم اشتهایی یا بدخلقی کردن با همکاران یا اعضای خانواده؛ و هم متوجه سازمان شود که در قالب غیبت از کار، رها کردن شغل، فقدان بهره وری و ... رخ نماید. شناخت و اندازه گیری این علائم ما را در شناسایی و سنجش محرکهای فشارزا یاری می رساند. با توجه به اهمیت استرس در زندگی فردی و سازمانی و اثرات آن بر عملکرد و بهره وری منابع انسانی تحقیق حاضر به بررسی رابطه استرس شغلی با عملکرد و بهره وری منابع انسانی دانشکار در مجتمع مس سرچشمه می پردازد ، باشد تا با شناخت این رابطه مدیران ، مدیریت موثرتری را اعمال نموده و بر عملکرد و بهره وری کارکنان بیفزایند . 1-2- عنوان تحقیق " بررسی روابط استرس، و بهره وری منابع انسانی دانشکاران در مجتمع مس سرچشمه" 1-3- بیان مساله دردهه اخیرموضوع فشارعصبی یا استرس و آثار آن در سازمان مورد توجه بسیار قرار گرفته و یکی از مباحث اصلی رفتار سازمانی را به خود اختصاص داده است . هرچند کاربرد واژه استرس در روانپزشکی سابقه طولانی دارد، ولی در سالهای اخیر استفاده از آن در روانشناسی مدیریت و رفتار سازمانی نیز متداول گردیده و به سبب رایج بودن آن در زندگی اجتماعی افراد، بخشی از مباحث سازمانی به استرس اختصاص یافته است. ارتقاء بهداشت روانی محیط کار به عنوان یکی از مهمترین ابعاد توسعه و بهسازی منابع انسانی در سازمانها مورد توجه محققان زیادی در ایران و کشورهای خارجی قرار گرفته است. تحقیقات انجام شده در زمینه استرس، بیان کننده این موضوع است که فشار عصبی برای اکثریت افراد اجتناب ناپذیر بوده و آنها را از آن گریزی نیست واصولاً منطق و فلسفه زندگی با ایجاد فشار عصبی و روانی درهم آمیخته است، این بدین دلیل است که افراد در مسیر زندگی به طور روزمره با حوادثی روبرو می شوند که این حوادث در آنها منجر به ایجاد فشار عصبی می گردد.(آرراس و التمایر،ترجمه فارسی ،1377:22). سازمانها اصولاً به منظور دست یافتن به هدفهایی ایجاد شده اند ؛ که میزان موفقیت آنها برای رسیدن به این هدفها ارتباط مستقیم با نحوه عملکرد کارکنانشان دارد بنابراین عملکرد کار کنان در مدیریت منابع انسانی و سازمان از جایگاه مهمی برخوردار می باشد . با توجه به این مطالب توجه کردن به انسان و خصوصیات او بسیار مهم است وشاید بتوان گفت که در بسیاری از موارد عملکرد انسان بازتاب ویژگیها؛ روحیات و طرز تلقی های او از جهان ؛ یعنی طبیعت و ماورای آن می باشد. از این رو بسیاری از بزرگان بر این عقیده اند که زندگی ما ؛ در واقع میدان بزرگ آزمایش و تنها ابزار تشخیص شایستگی فرد است . ( ابطحی ؛ 1381) . 1-4- اهمیت و ضرورت تحقیق: از آنجائیکه می خواهیم در دنیای رقابت از دیگران عقب نمانیم وخود را به سطح کشورهای پیشرفته برسانیم باید سعی کنیم که عملکرد و بهره وری سازمانهای خویش را بهبود بخشیم و این کار میسر نیست جز با ارزش قائل شدن برای کارکنانی که سازمانها را تشکیل داده اند و آشنا شدن با مشکلات و مسائل آنها که معمولاً باعث استرس می شوند . زمانی توجه به استرس اهمیت پیدا می کند که این عامل، کارایی و عملکرد کارکنان را کاهش می دهد، در این صورت شناخت عوامل استرس زا و تاثیر این عوامل بر عملکرد و پیدا کردن راه حل ها و مقابله با استرس اهمیتی در خور می یابد. رفتار آدمی تابع اندیشه ها، احساسات، انگیزه ها، خواسته های درونی و عوامل فطری و پرورشی اوست،که درموقعیتهای مختلف بصورتهای گوناگون ظاهر می شود وعملکرد فرد را تحت تاثیرقرار می دهد. از جمله عوامل مطرح تاثیرگذار بر رفتار و عملکرد کارکنان در محیط کاری و سازمانی، فشارعصبی یا استرس می باشد. فشارعصبی عارضه اجتناب ناپذیر در محیط کار و سازمان می باشد که افراد را از آنها گریز نبوده و واکنشهای متفاوتی نسبت به آنها نشان می دهند، برخی از این واکنشها آشکار و قابل رؤیت بوده و برخی نیز درونی و روحی می باشد، که به طور غیر مستقیم در افراد اثر می گذارد. عوارض ناشی از استرس و فشار عصبی برعملکرد کارکنان تاثیر زیادی می گذارد.(ابزری سرایداران، 1376:84). همچنین فشار عصبی می تواند ریشه در موقعیتهای خارج از محیط کار از جمله مسائل روزانه زندگی که استرس زا هستند از قبیل ازدواج، طلاق، مرگ دوستان یا نزدیکان، قرض و ... داشته باشند. فشارعصبی همچنین می تواند از اتفاقات زندگی شخصی ریشه بگیرد. فشار عصبی بر سلامت فرد تاثیر منفی می گذارد به نحوی که باعث افزایش درجه فشار خون، ناراحتی قلبی و عروقی و ... می گردد. از طرفی بسیاری از مردم در مقابل فشارهای عصبی مقاوم و بسیاری غیر مقاوم و شکننده می باشند. فشار عصبی اگر از حد معمول بیشتر باشد و فرد تحمل آن را نداشته باشد به مرحله فرسودگی می رسد که مرحله ای بسیار خطرناک است و دارای عواقب وخیمی می تواند باشد. افراد در مقابل استرس دارای تفاوتهایی هستند که به نوع شخصیت آنها بستگی دارد. افراد خوش بین در مقابل استرس مقاومت بیشتری دارند تا افراد بد بین، همچنین افراد جسور و با جرأت به سادگی با استرس کنار می آیند و فشار عصبی نمی تواند آنها را مورد حمله قرار دهد.(جهانشاهی ترجمه مقاله مدیریت استرس). با توجه به اینکه کار و زندگی سازمانی فشارآور است و این فشارها در صورت عدم شناخت و عدم هدایت بصورت حاد در آمده و می تواند توان افراد سازمان را در هم بکوبند و سازمان را از رسیدن به هدف اصلی خود باز دارد، لذا بر آن شدیم تا در پرتو انجام این تحقیق ابعاد سه گانه استرس کارکنان مجتمع مس سرچشمه در 4 حوزه منابع انسانی دانشکار تبیین و روشن گردد و از طرف دیگر میزان عملکرد کارکنان این مجتمع و نیز ارتباط استرس با بهره وری منابع انسانی نیز تعیین شود و نهایتاً میزان ارتباط بین ابعاد سه گانه استرس با عملکرد کارکنان این شرکت نیز مشخص گردد و از این طریق در جهت رفع و تقلیل عوامل استرس زا و برخورد صحیح و اصولی استرس در جهت بهبود عملکرد و بهره وری منابع انسانی دانشکار مجتمع مس سرچشمه گام مثبتی برداشته شود.