دانلود زندگی نامه مراجع شیعی

اختصاصی از نیک فایل دانلود زندگی نامه مراجع شیعی دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

لینک و پرداخت دانلود *پایین مطلب*

فرمت فایل:word(قابل ویرایش)

تعداد صفحه:14

فهرست

حاج شیخ محمد تقی بهجت فومنی از علما و مدرسین برجسته حوزه

مقدمه 

نگاهی به زندگانی مراجع تقلید شیعی

حضرت آیت الله العظمی محمد تقی بهجت
ولادت و تحصیلات

حضرت آیت الله العظمی حاج شیخ محمد تقی بهجت فومنی از علما و مدرسین برجسته حوزه علمیه قم ، در اواخر سال 1334 هجری قمری در شهر فومن در خانواده ای متدین و متقی چشم به جهان گشودند . ایشان تحصیلات ابتدایی خود را در مکتب های شهرستان فومن گذراندند و همیشه از شاردان ممتاز بودند سپس به تحصیل علوم دینی پرداختند.
در سال 1348 هجری قمری به کشور عراق عزیمت نموده و در شهر مقدس کربلا رحل اقامت گزیدند . در شهر کربلا از محضر اساتید ادبیات ، فقه و اصول بهره مند گردیدند و تا سطوح عالی پیش رفتند
حضرت آیت الله العظمی بهجت در سال 1364 هجری قمری به ایران مراجعت نمودند و پس ازمدتی اقامت در شهر فومن به شهر مقدس قم عزیمت نموده و در این شهر ساکن گردیدند و محضر اساتید بزرگی چون آیت الله حجت را درک نمودند . حدود یک سال از اقامت معظم له در شهر مقدس قم نگذشته بود که آیت الله بروجردی وارد شهر قم شدند ، و ایشان همچون حضرات آیات امام خمینی و گلپایگانی از محضر آن مرجع عالیقدر بهره بردند و ضمن شرکت در درس به کار تدریس و تألیف نیز اشتغال داشتند و بسیار مورد احترام استاد بودند .
تألیفات
حضرت آیت الله العظمی حاج شیخ محمد تقی بهجت تءلیفات زیادی در فقه و اصول دارند که در زیر به تعدادی از آنا اشاره می شود :
1- یک دوره اصول
2- یک دوره صلاة
3- حاشیه بر مکاسب
4- یک دوره فقه فارسی
5- یک دوره طهارت
حضرت آیة الله العظمى مکارم شیرازى
حضرت آیة الله العظمى مکارم شیرازى در سال 1305 هجرى شمسی  در شهر شیراز در میان یک خانواده مذهبى که به فضائل نفسانى و مکارم اخلاقی معروفند دیده به جهان گشود.
درجه اجتهاد
چنین نبوغ و استعداد فوق العاده بود که به ضمیمه خصوصیّات دیگرى که ذکرش خواهد آمد، سبب شد استاد در سن بیست و چهارسالگى موفّق به اخذ اجازه اجتهاد گردد:
از زبان خود استاد بشنوید:
»پس از ورود به نجف اشرف به زودى به واسطه طرح سؤالات مختلف در بحث هاى اساتید بزرگ، شناخته شدم و همه جا مورد عنایت و محبّت قرار مى گرفتم و سرانجام در سن بیست و چهارسالگى به وسیله دو نفر از مراجع بزرگ آن زمان مفتخر به اجازه اجتهاد گشتم: یکى آیة اللّه العظمى اصطهباناتى بود که از مراجع بسیار باشخصیّت و شیخ الفقهاء محسوب مى شد، ایشان لطف و محبّت فوق العاده اى به من پیدا کردند، لذا اجازه کامل اجتهاد برایم مرقوم فرمودند و دیگر آیة اللّه العظمى حاج شیخ محمّدحسین کاشف الغطاء بود، ایشان چون آشنایى به وضع من نداشتند فرمودند از شما امتحان مى کنم! گفتم آماده ام، از من خواستند رساله اى درباره این مسأله که «آیا تیمّم، مبیح است یا رافع حدث؟» بنویسم، من هم رساله اى مشروح در این زمینه تهیّه کردم، خدمت ایشان دادم، ایشان علاوه بر آن، یک امتحان شفاهى نیز از من به عمل آوردند و یکى از مسائل پیچیده علم اجمالى را سؤال فرمودند، وقتى جواب دادم ایشان اجازه را مرقوم داشته و محبّت فرمودند«.
از نکته هایى که دلیل این نبوغ و استعداد موهبتى است (در عین حال بر حافظه قوىّ استاد نیز گواهى مى دهد) این است که استاد گاهى درسهایى را که دو هفته قبل در نجف اشرف از مرحوم آیة اللّه العظمى خوئى شنیده بودند بعد از گذشتن این مدّت طولانى به طور کامل یادداشت مى کردند، این در حالى است که امروز، غالب طلاّب، مطالب استاد را سر درس مى نویسند، مبادا چیزى از خاطر آنها محو شود!
مسلم ملکوتی
مسلم ملکوتی در هفتم شهریور سال ۱۳۰۲ هجری شمسی مطابق با ۱۷ محرم ۱۳۴۲هجری قمری در خانواده‌ای مذهبی بدنیا آمد. پدرش مشهدی یوسف، کشاورزی متدین بود و باعلمای منطقه ارتباط مستمر داشت. وی که به آموزش علم و خواندن و نوشتن علاقه مند بود به مکتب خانه می‌رفت و فرزندش مسلم را نیز با خود به آن‌جا می‌برد.
ملکوتی در پی درخواست محمد فاضل لنکرانی و علی مشکینی از علی خامنه‌ای پس از کسب نظر موافق وی در خرداد ماه سال۱۳۷۴ به شهر قم برگشت. متن نامه آیت‌الله خامنه‌ای به وی چنین است:[۱]
بسم الله الرحمن الرحیم
جناب مستطاب آیت‌الله حاج شیخ مسلم ملکوتی دامت ایام افاداته
بعدالسلام و التحیه، امید است وجود شریف حضرتعالی مشمول الطاف و تفضلات الهی بوده و از توفیقات عالیه برخوردار بوده باشید. اخیراً بعضی از اعاظم اعلام قم که از دوستان جنابعالی و مرجع حوائج دینی و فقهی خاص و عام می‌باشند، طی مرقومه‌های جداگانه از اینجانب درخواست کرده‌اند که انتقال جنابعالی را به حوزهٔ علمیهٔ قم صانهاالله عن المکار والفتن و اشتغال علمی در آن مرکز بزرگ تعلیم فقه و اصول و تفسیر و فلسفه و حدیث و کلام خواستار گردم. اینجانب ضمن تقدیر از خدمات با ارزش جنابعالی در شهر تبریز عزیز و خطه عظیم الشان آذربایجان و با دعا برای مردم غیور و انقلابی و سرشار از شور و شعور ایمانی آن سامان، مرقومهٔ شریف حضرات آقایان بزرگوار را برای جنابعالی می‌فرستم و از خداوند متعال مسئلت می‌کنم که در مقام تدریس و تعلیم در حوزهٔ مبارکهٔ قم، مشمول اعانت و توفیق الهی بوده باشید. سلام اینجانب را به آقایان علما و مردم تبریز ابلاغ فرمایید.
والسلام علیکم و رحمة الله
۱۵ ذیحجة الحرام ۱۴۱۵ ق.
۲۵/۲/۱۳۷۴ ش.
سید علی خامنه ای

تالیفات:
- المحاکمات این کتاب نقد و بررسی آرا و نظرات میرزای نایینی، آقاضیاء عراقی و کمپانی در اصول و مقایسه آنها با یکدیگر که در سال ۱۳۷۱ ق. در نجف به چاپ رسیده‌است.
۲- الربافی التشریع الاسلامی این کتاب، ۳ جلد است که جلد اوّل، شامل سیر تاریخی ربا، نظرات ادیان و مکتب‌های اقتصادی درباره ربا و طرح و ردّ اشکالات وارده بر حرمت رباست که در سال ۱۳۹۲ ق. به چاپ رسیده‌است. جلد دوم و سوم آن درباره ربای قرضی و ربای معامله‌ای است که هنوز چاپ نشده‌است.
۳- ماالفرق بین الدّین و العلم و الفلسفه این کتاب، دارای بحث‌های علمی ـ تحقیقی در ردّ مکتب مارکسیسم و فلسفه کمونیستی است که در روزهای گسترش آن در عراق، آیت‌الله ملکوتی ان را به نگارش درآورده و برای آگاهی طلاّب و دانشجویان عراقی در نجف، آن را تدریس کرده‌است این کتاب نیز هنوز چاپ نشده‌است.
۴- الامن العام فی الاسلام آیت‌الله ملکوتی در این کتاب به بحث مبسوط و مفصلی درباره ضرورت امر به معروف و نهی از منکر و شرایط آن از دیدگاه قرآن، سنت و عقل پرداخته است. این اثر در سال ۱۴۰۳ ق. در تبریر به چاپ رسیده‌است.
۵- المنافقون فی القرآن والسنة والتاریخ(خطی)
حسین نوری همدانی
حسین نوری همدانی (زادهٔ ۱۳۰۴ خورشیدی) فعال سیاسی پیش از انقلاب اسلامی و از مراجع تقلید شیعه است.
وی دومین امضاکننده بیانیه خلع محمد رضا شاه از سلطنت است. او به همراه ناصر مکارم شیرازی دو عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم بودند که در جریان انتخاب اولین رئیس جمهور ایران از ابوالحسن بنی‌صدر در مقابل نامزد جامعه مدرسین حمایت کردند و از جامعه مدرسین اخراج شدند.
تالیفات
۱_ الخمس
۲_ مسائل من اجتهاد و تقلید
۳_ امر به معروف و نهی از منکر از دیدگاه اسلام- عربی
۴_ امر به معروف و نهی از منکر از دیدگاه اسلام- فارسی
۵_ اسلام مجسم – شرح حال علمای بزرگ اسلام
۶_ جایگاه بانوان در اسلام
۷_ جهاد - فارسی
۸_ ربا
۹_ دانش عصر فضا
۱۰_ شگفتی‌های آفرینش
۱۱_ جهان آفرینش
۱۲_ انسان و جهان
۱۳_ خوارج از دیدگاه نهج البلاغه
۱۴_ یک حرکت انقلابی در مصر
۱۵_ داستان باستان
۱۶_ ما و مسائل روز
۱۷_ بیت المال از دیدگاه نهج البلاغه
۱۸_ اقتصاد اسلامی

عبدالله جوادی آملی
(زاده ۱۳۱۲ در آمل) مفسر قرآن، استاد فلسفه اسلامی و از مراجع تقلید شیعه ایرانی است. وی عضو مجلس خبرگان قانون اساسی و همچنین دوره‌های اول و دوم مجلس خبرگان رهبری بوده‌است. او صاحب تفسیر در دست تدوین تسنیم می‌باشد. جوادی آملی عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم است و مدت‌ها یکی از امامان جمعه موقت قم بود.

زندگینامه:
در سال ۱۳۱۲ خورشیدی در آمل به دنیا آمد. پدرش میرزا ابوالحسن جوادی از عالمان آن منطقه بود.
پس از پایان دروس ششم ابتدایی در سال ۱۳۲۵ وارد حوزهٔ علمیهٔ آمل شد. در آنجا ادبیات، شرح‌لمعه، قوانین، شرایع، امالی شیخ صدوق و سایر کتب سطح را از محضر استادانی چون فرسیو، غروی، عزیزالله طبرسی، آقا ضیاء آملی، احمد اعتمادی، ابوالقاسم رجایی، شعبان نوری و پدرش میرزا ابوالحسن جوادی آموخت. پس از آن مدت کوتاهی به حوزهٔ مشهد رفت ولی در آنجا ماندگار نشد.[۱]
در سال ۱۳۲۹ به تهران رفت و با راهنمایی محمدتقی آملی، تحصیلات خود را در مدرسه مروی تهران ادامه داد. در آنجا رسائل و مکاسب را از محضر استادان شیخ اسماعیل جاپلقی، حاج سیّد عباس فشارکی و شیخ محمّدرضا محقّق فرا گرفت و از درس هیئت، طبیعیّات اشارات، بخش‌هایی از اسفار و شرح منظومه شعرانی بهره برد. در درس تفسیر قرآن، بخشی از شرح‌منظومه، بخش‌های الهیات و عرفان اشارات و مبحث نفس اسفار الهی قمشه‌ای شرکت کرد و شرح فصوص‌الحکم را از محضر فاضل تونی و درس خارج فقه و اصول را از محمّدتقی آملی آموخت. هرچند در همه موارد شاگرد صفرعلی شهمیرزادی سیاهپره‌ای هم بوده‌است.[۱]
در سال ۱۳۳۴ با تشویق محمدتقی آملی، برای تکمیل تحصیلات به حوزه علمیه قم کوچ کرد. در آنجا مدتی از درس خارج فقه سید حسین طباطبایی بروجردی استفاده کرد و بیش از دوازده سال در درس خارج فقه محقّق داماد و حدود هفت سال در درس خارج اصول سید روح‌الله خمینی حضور یافت. وی همچنین حدود پنج‌سال در درس خارج میرزا هاشم آملی شرکت کرد. از همان ابتدای ورود به قم رابطه علمی خود را با فیلسوف و مفسّر قرآن، سید محمد حسین طباطبایی آغاز کرد که این ارتباط تا پایان عمر وی ادامه یافت. برخی از دروسی که از او آموخت، عبارت است از: بخش‌های نفس و معاد اسفار، درس خارج اسفار، الهیّات و برهان شفا، تمهیدالقواعد، علم حدیث، تفسیر قرآن کریم، شرح اشعار حافظ، تطبیق فلسفه شرق و غرب و بررسی فلسفه‌های مادّی.
پس از اتمام تحصیلات، فعالیت‌های وی بر تدریس و نشر معارف الهی متمرکز گردید و در سطوح و دوره‌های مختلف، شرح‌اشارات، شرح‌تجرید، شرح‌منظومه، شواهدالربوبیّه، التحصیل، شفا، دوره کامل اسفار، تمهیدالقواعد، شرح‌فصوص‌الحکم، مصباح‌الأنس، درس خارج فقه، تفسیر موضوعی قرآن، تفسیر ترتیبی قرآن و... را تدریس نمود. اکنون نیز درس‌های تفسیر قرآن، خارج فقه و خارج اسفار وی ادامه دارد.

تفسیر ترتیبی قرآن
تفسیر تسنیم (تاکنون ۱۷ جلد آن منتشر شده)
تفسیر موضوعی قرآن
قرآن در قرآن
توحید در قرآن
وحی و نبوت در قرآن
معاد در قرآن (۲ جلد)
سیره پیامبران در قرآن (۲ جلد)
سیره رسول اکرم در قرآن (۲ جلد)
مبادی اخلاق در قرآن
مراحل اخلاق در قرآن
فطرت در قرآن
معرفت‌شناسی در قرآن
صورت وسیرت انسان در قرآن
حیات حقیقی انسان در قرآن
هدایت در قرآن
عترت
ادب فنای مقربان (شرح زیارت جامعه کبیره) (۵ جلد)
عصاره خلقت
حماسه و عرفان
الحماسه و العرفان
گنجور عشق
مراثی اهل بیت
عید ولایت
حکمت علوی
ولایت علوی
تجلی ولایت در آیه تطهیر
قرآن در کلام امام علی «علیه السلام»
وحدت جوامع در نهج البلاغه
علی «علیه السلام» مظهر اسمای حسنای الهی
دنیاشناسی و دنیاگرایی در نهج البلاغه
شکوفایی عقل در پرتو نهضت حسینی
ظهور ولایت در صحنه غدیر
حیات عارفانه امام علی «علیه السلام»
حکمت نظری و عملی در نهج البلاغه
شمیم ولایت
ولایت در قرآن
نسیم اندیشه
امام مهدی موجود موعود
فلسفه
رحیق مختوم (شرح حکمت متعالیه) (۹ جلد)
فلسفه صدرا
فلسفه حقوق بشر
تبیین براهین اثبات خدا
علی بن موسی الرضا«علیه السلام» و الفلسفة الالهیة
فلسفه زیارت
حق و تکلیف در اسلام
منزلت عقل در هندسه معرفت دینی
شمس الوحی تبریزی (سیره علمی علامه طباطبایی)

سید محمد صادق حسینی روحانی
(زادهٔ ۱۳۰۵ خورشیدی) از مراجع تقلید شیعه است. او همینک در شهر قم سکونت دارد.
زندگینامه:
سید محمد صادق حسینی روحانی در محرم سال ۱۳۴۵ هجری قمری (برابر با ۱۳۰۵ خورشیدی، و تابستان ۱۹۲۶ میلادی) در شهر قم زاده شد.
والدین
پدرش محمود روحانی از اساتید صاحب نام حوزه علمیه قم است که در سال ۱۳۰۷ (هـ.ق) در قم بدنیا آمد.
در سال ۱۳۳۰(هـ.ق) وارد نجف شد تا از درس سید ابوالحسن اصفهانی و میرزای نائینی استفاده کند. مدتی ‏در مشهد از شاگردان حسین‏ طباطبایی قمی بود. بعد از آن به حوزه علمیه قم آمد. برخی معتقدند که با تلاش وی عبدالکریم حایری به قم آمدو تدریس علوم حوزوی را شروع کرد و او را از شاگردان خاص و مورد توجه حایری می‌دانند.
او بعد از فوت پدرش سید صادق روحانی سالها در مسجد ضمن اقامه نماز جماعت، پاسخگوی مسائل شرعی و رسیدگی به امور مردم بود. همکاری با ‏کاشانی در قضیه ملی شدن نفت، مخالفت با رضاشاه در مورد کشف‌حجاب، دعوت و تلاش برای ورود حایری به قم، زمینه سازی برای تدریس وی و همکاری، همفکری و یاری جهت تأسیس حوزه علمیه قم و... را از اقدامات وی نام می‌برند.
محمود روحانی در ۱۸ شعبان ۱۳۸۱ (هـ.ق) بعد از یک بیماری طولانی‏ درگذشت. با پخش خبر فوت ایشان، شهرستان قم، بازار، درسها و اداره‌ها تعطیل گردید. پس از اقامه نماز میت توسط فرزندشان سید محمد صادق روحانی، در مسجد بالای سر معصومه به خاک سپرده شد.
والده شان از سادات حسنی و فرزند سید احمد طباطبایی ‏قمی است که ایشان سالیان متمادی در صحن معصومه اقامه نماز جماعت داشتند.
حصر خانگی
او در سال ۱۳۶۴ به نحوه تعیین آیت‌الله منتظری به عنوان قائم مقام رهبری توسط مجلس خبرگان رهبری اعتراض کرد، و به همین دلیل ۱۵ سال در حبس خانگی در قم به سر برد.[۱]
مرجعیت:
بعد از ورودش از حوزه علمیه نجف و شروع به تدریس‌درس خارج فقه و اصول و با توجه به نگارش کتاب عظیم فقه الصادق بعداز مرگ بروجردی به پیشنهاد مدرسین، رساله عملیه اش منتشر شد. طبق آنچه در کتابخانه ملی ایران‌موجود است، اولین چاپ رساله توضیح المسائل ایشان مربوط به سال ۱۳۴۰(هـ. ش) می‌‏باشد.
از تالیفات او می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
فقه الصادق(بزبان عربی)
زبدة الاصول (بزبان عربی)
منهاج الفقاهه (بزبان عربی)
المسائل المستحدثه (بزبان عربی)
تعلیق بر منهاج الصالحین در۳ جلد (بزبان عربی)
تعلیق بر عروة الوثقی در ۲ جلد (بزبان عربی)
تعلیق بر وسیلة النجاة (بزبان عربی)
رساله در لباس مشکوک (بزبان عربی)
رساله در قاعده لاضرر (بزبان عربی)
الجبر و الاختیار (بزبان عربی)
رساله در قرعه (بزبان عربی)
مناسک الحج (بزبان عربی)
المسائل المنتخبه (بزبان عربی)
رساله در فروع العلم الاجمالی (بزبان عربی)
الاجتهاد و التقلید (بزبان عربی)
القواعد الثلاثه (بزبان عربی)
«شرح مناسک الحج و العمره» (بزبان عربی)
«اجوبه المسایل الاعتقادیه» (بزبان عربی)
اللقاء الخاص(بزبان عربی) _ استفتایات
رساله توضیح المسائل (بزبان فارسی و اردو)
تحقیقی در مورد جبر و اختیار (بزبان فارسی)
نظام حکومت در اسلام (بزبان فارسی و ترکی و اردو)
مناسک حج (بزبان فارسی)
منتخب احکام (بزبان فارسی)
استفتائات قوه قضائیه و مؤسسه حقوقی وکلای بین الملل (به زبان ‏فارسی)
احکام فقهی مسائل روز (بزبان فارسی)
استفتائات (پرسش و پاسخ‌های مسائل شرعی) (بزبان فارسی)
الف سؤال و جواب (بزبان عربی)

محمد صادقی تهرانی
آیت‌الله دکتر محمد صادقی تهرانی، از مراجع و فقهای شیعی و مفسر قرآن کریم و صاحب تفسیر «الفرقان فی تفسیر القرآن بالقرآن و السنه» می‌باشد.
او در تفسیر قرآن از روش قرآن به قرآن استفاده می‌کند و بعد از استاد خود محمدحسین طباطبایی، به نظر می‌رسد تنها کسی است که به طور جدی از این روش استفاده کرده‌است. او در صدور احکام برمبنای فقه گویا در برابر فقه پویا و فقه سنتی که عامه علمای معاصر شیعی برمبنای آنها فتوی می‌دهند، فتوی می‌دهد. او ارائه دهنده فقه گویا است که در آن قرآن تنها محور بوده و سنت قطعیه از عرضه احادیث بر قرآن بدست می‌آید، علم رجال حجت آور نیست و تنها موافقت حدیث با قران ملاک است بنابرین اگر دو حدیث که یکی معتبر ولی خلاف قرآن و دیگری ضعیف و موافق قرآن باشد، حدیث دوم پذیرفته می‌گردد. وی از سید ابوالقاسم خویی حکم اجتهاد دارد که در آن علامه مجاهد خطاب شده است.
زندگینامه:
او متولد ۱۳۰۵ خورشیدی در تهران و از خاندانی روحانی از مرحوم حاج شیخ رضا لسان المحققین می‌باشد. در حدود سن ۱۳ سالگی به دروس عرفانی تفسیری آیت‌الله میرزا محمّد علی شاه آبادی استاد امام خمینی پیوست و یک سال هم به دروس مقدماتی پرداخت و عازم قم شد، طی سه سال دروس سطح راپایان داد. در سال ۱۳۲۳ که آیت‌الله بروجردی به قم آمدند، در دروس ایشان شرکتی فعال داشت و در مسائل فقهی، خود اتخاذ رأی می‌کرد.
به گفته وی محور اصلی تحول فکری او، همان جنبش آغازین علمی نزد آیت‌الله شاه آبادی بوده که حرکت قرآنی وی را از آغاز تاکنون استمرار داده و تمامی تحصیلات حوزوی وی تحت الشعاع آن بوده‌است و پس از آن محمدحسین طباطبائی نقشی عظیم در استمرار حرکت وی داشته‌است. در دروس این دو عالم هفت سال شرکت می‌کرده و نیز در سفرهای بسیاری که از قم به تهران داشته از دروس فلسفی آیت‌الله میرزا مهدی آشتیانی و میرزا احمد آشتیانی بهره می‌برده‌است.
وی پس از ده سال حضور در قم ، به تهران مراجعت کرده و هم در زمینه علمی و هم سیاسی به فعالیت می‌پردازد. با آیت‌الله کاشانی در قیام نفت و علیه شاه، و با آیت‌الله سید احمد خوانساری و آیت‌الله محمّد تقی آملی از نظر استمرار مراحل علمی، فقهی ارتباط داشته. و طی اقامت ده ساله در تهران از دانشکدهٔ معقول و منقول (معارف اسلامی ) چهار لیسانس حقوق ، علوم تربیتی ، فلسفه و فقه ؛ و سپس دکترای عالی معارف اسلامی دریافت کرده‌است.
در آنجا سه سال به تدریس حکمت (فلسفهٔ اسلامی) بر مبنای قرآن و سنت از روی متن کتاب «آفریدگار و آفریده» پرداخته و جلساتی هم بر دو محور علمی و سیاسی علیه حکومت شاهنشاهی در هفت نقطهٔ تهران داشته‌است که مورد توجه دانشجویان بوده‌است. وی به خاطر منابری تشکیل می‌داده، مورد تعقیب و تهدید حکومت شاه بوده‌است.
در سال ۱۳۴۱ هـ.ش در اثر مبارزات ضد شاه، خصوصاً به جهت سخنرانی در سالگرد ارتحال آیت‌الله بروجردی در مسجد اعظم قم که برای نخستین بار افشاگری‌هایی علیه شاه را دربر داشت ازسوی ساواک محکوم به اعدام شد و ایران را مخفیانه به قصد حج ترک نمود، در مکه و مدینه با سخنرانی‌ها و اعلامیه‌هایی به زبان فارسی و عربی علیه طاغوت، بین عمره و حج دستگیر شد، حج را در حصار مأموران دولتی انجام داد، ولی بر اثر استدلالات وی در برابر حکومت سعودی و اجتماع و تحصن علمای عراقین در مسجدالحرام، آزاد شد و به عراق رفت.
به گفته وی نهضت علمی قرآنی و سیاسی را در نجف اشرف به مدت ده سال با تدریس تفسیر، فقه، اخلاق، سخنرانی و تألیف ادامه داده و به درخواست دولت ایران، حکومت عراق تصمیم گرفت وی را به ساواک ایران تحویل دهد، ولی به خاطر مخفی شدن در بیت آیت‌الله خویی و حمایت ایشان، توطئه آنان خنثی شد.
ایشان با آغاز اخراج ایرانیان از نجف اشرف و کل شهرهای عراق، به بیروت هجرت کرد. به مدت پنج سال در لبنان فعالیت داشته که طی آن به گفته وی با تشکیل نماز جمعه در سراسر لبنان، سخنرانی‌هایی بر محور قرآن در جلسات مذهبی، که نهضت سیاسی ضد شاه را هم برای تشکیل حکومت اسلامی دربر داشت، و نیز با تألیفاتی، زمینه‌ای مناسب برای گفت و گو با علمای ادیان دیگر برای اثبات حقانیت اسلام قرآنی ایجاد شد، به گونه‌ای که در مناطق مختلف لبنان، ضمن گفتمان قرآنی با علمای شیعی، به مباحثه و مناظره با علمای سنی، مسیحی، یهودی، و دُرزی پرداخته و با ملحدین و مشرکین بحث می‌نموده وآنان یا سکوت می‌کردند و یا محکوم استدلالات قرآنی می‌شدند.
با شدت گرفتن جنگ داخلی لبنان، آن جا را به قصد حجاز ترک می‌کند، دو سال متمادی در مکه با شخصیتهای علمی و سیاسی اسلامی سراسر جهان، در دو جنبه قرآنی و سیاسی، فعالیت‌های پیگیر و دامنه‌داری برای رشد تفکر قرآنی در میان مسلمانان انجام می‌دهد. در آنجا اضافه بر مناظرهٔ قرآنی با علمای وهابی و توفقاتش در آن مناظرات، حدود یکصد خانوار سنی را در مرکز حکومت آل سعود، تنها با ادلهٔ قرآنی و گاه با استناد به یک آیه از قرآن (آیهٔ مبارکهٔ ۳۲ ازسورهٔ فاطر) به مذهب اهل بیت(علیهم السلام) فراخوانده و شیعه می‌کند. برای دومین بار به فاصلهٔ ۱۷ سال، دستگیر می‌شود و پس از آزادی به لبنان بازمی‌گردد. در هر دو مرحله بازداشت درمکه مکرمه زندانی بوده و پس از گذشت دو هفته از زندان دوم به بیروت بازگشته و از آنجا برای دیدار امام خمینی به پاریس می‌رود. در طی اقامت در پاریس و شرکت در جلسات امام خمینی، در چندین دانشگاه سخنرانی‌هایی با مبنای قرآنی و سیاسی می‌کند.
وی چند روز پس از بازگشت امام خمینی به ایران، پس از ۱۷ سال هجرت که در طی آن چهار بار غیاباً توسط ساواک، محکوم به اعدام شده بود به ایران بازگشت. و پس از حضور در جریان پایه ریزی جمهوری اسلامی، در قم اقامت کرده و تا کنون بر محور قرآن، دروس و تألیفات و خطابات خود را ادامه داده و برای ریشه‌دار کردن تفکر قرآنی، در کارهای اجرائی شرکت نکرده‌است. مگر چند روزی در آغاز انقلاب که برحسب خواستهٔ امام خمینی، مراجعات مردم را پاسخگو بوده و پیش از تشکیل رسمی نمازهای جمعه اضافه بر سخنرانی‌هایی در سراسر ایران، نماز جمعه را در برخی مراکز استان‌ها و شهرها، تشکیل داده‌است. از جمله اولین نماز جمعه مشهد، نماز جمعه مستمری در مسجد جمکران قم، در دانشگاه صنعتی شریف و چند جمعه هم در مسجد دانشگاه تهران که سپس امام خمینی آقای طالقانی رابعنوان امام جمعه تهران مقرر کرد. پس از ترک نماز جمعه در قم به علت اذیت‌های فراوان عده‌ای از متحجرین و برخی تهمت‌ها، تمام اوقاتش صرف تدریس و تألیف شد، که در مدت ده سال در قم، ۲۵ جلد از تفسیر سی جلدی الفرقان را ضمن دو تدریس عربی و فارسی تألیف کرد.
وی می‌گوید: به یاد دارم که مرحوم آیت الله العظمی علامه طباطبائی فرمودند تا این تفسیر پایان نیافته کتاب دیگری ننویسم و چنان هم شد.
وی تاکنون بیش از ۱۱۳ جلد کتاب که نیمی از آن عربی است تألیف کرده که مشهورترین آن همان تفسیر الفرقان فی تفسیر القرآن بالقرآن والسنه است که طی ۱۰ سال و با تشویق استاد خود محمدحسین طباطبایی در شهر قم به پایان برده‌است.
آثار:
بشارت عهدین
ستارگان از دیدگاه قرآن
اسرار، مناسک و ادله حج
انقلاب اسلامی ۱۹۲۰ عراق
آفریدگار و آفریده
حکومت قرآن
دعاهای قرآنی <<خطی>>
حکومت مهدی
آیات رحمانی
گفت و گویی در مسجدالنبی
مسیح از نظر قرآن و انجیل
خاتم پیامبران
سپاه نگهبانان اسلام
مفت خواران
قرآن و نظام آموزشی حوزه <<جزوه>>
قضاوت از دیدگاه کتاب و سنت
حکومت صالحان یا ولایت فقیهان <<خطی>>
ماتریالیسم و متافیزیک
مفسدین فی الارض
نماز جمعه
نماز مسافر با وسایل امروزی
پیروزی اسرائیل چرا و شکست آن کی؟
برخورد دو جهان بینی
حقوق زنان از دیدگاه قرآن و سنت
رساله توضیح المسائل نوین
فقه گویا
مسافران (نگرشی جدید بر نماز و روزه مسافر)
توضیح المسائل نوین (تألیف سال ۱۳۲۳)
ترجمان قرآن (ترجمه و تفسیر فارسی قرآن)
تفسیر فارسی ۵ جلدی