کم خونی بعلت کمبودآهن
گلبولهای قرمز وظیفه حمل اکسیژن از ریه را به سلولها به عهده دارد . ماده هموگلوبین موجود در گلبول توانائی حمل اکسیژن را داشته و آهن برای ساخته شدن هموگلوبین لازم میباشد .طول عمر طبیعی گلبول قرمز 120 روز بوده و گلبولهای قرمز دائما” درحال ساخته شدن هستند .میزان آهن در بدن همیشه درحد ثابتی نگهداشته میشود . این تعادل از طریق جذب آهن از روده و مقداری که از بدن دفع میشود ، بوجود میآید چنانچه میزان دفع بیشتر از حد نرمال و مقدار جذب آن بشود ، ذخیره آهن بیمارکاهش یافته و کم خونی فقر آهن پیدا می شود . نیاز به آهن در دوران بچگی ، بلوغ ، حاملگی و در حین قاعدگی بیشتر شده و در خانمها و بچه ها کم خونی بیشتر دیده می شود . شایعترین علت کم خونی فقر آهن در مردان بالغ و خانمهای یائسه ، از دست دادن خون ( از هر راهی ) می باشد . شایعترین محل خونریزی از دستگاه گوارش است .
در کم خونی فقر آهن معمولا” اندازه گلبولهای قرمز کوچکتر از حد معمول بوده و گلبولها کم رنگ تر هستند ولی تشخیص دقیق تر با آزمایش خون و اندازه گیری مواد خاصی در ان انجام می شود . همیشه به همراه درمان باید علت کمبود آهن نیز بررسی شود
علت کمبود چیست ؟
از دست دادن خون شایعترین علت ایجاد کم خونی فقرآهن میباشد .مثلا” خانمهائیکه بمدت طولانی دچار افزایش مقدار خون عادت ماهانه می شوند ، یا کسانیکه بعلت زخم معده و اثنی عشر روزانه مقداری خون از دست میدهند در معرض این نوع از کم خونی هستند .
دومین علت ایجاد این نوع کم خونی بعلت کاهش جذب یا کمبود آهن در رژیم غذایی میباشد . بیماریهایی که به جدار داخلی معده و روده صدمه میزنند باعث میشوند تا آهن بمقدار کمتری جذب شود .گاهی انجام عملهای جراحی خاص روی دستگاه گوارش باعث کاهش جذب آهن از روده می شود .( مثل برداشتن معده )مصرف کلسیم بمقادیر زیاد در رژیم غذائی روزانه باعث میشود که آهن به مقدار کمتری جذب شود مواد موجود در چای نیز باعث می شود تا آهنی که در سبزیجات وجود دارند جذب نشود ولی روی آهن موجود در انواع گوشت اثری ندارد .
علائم :
علاوه بر علائم اصلی بیماری که باعث کم خونی شده است ، علائم زیر بعلت کم خونی پیدا می شود .خستگی و احساس ضعف ، رنگ پوست کم رنگ و پریده ، تنگی نفس با فعالیت های خفیف و در موارد شدید، شکل ناخنها تغییر پیدا کرده و گود میشود . گاهگاهی گوشه های لب ترک خورده و زخم شده و زبان نیز سطح صافی پیدا کرده و بسیار قرمز میشود . اگر کمبود آهن شدید بوده و مدتی طول بکشد ، بیمار دچار نارسایی قلبی میشود ، زیرا قلب بعلت کمبود اکسیژن باید بمقدار بیشتری فعالیت کند و در نتیجه پس از مدتی نارسا میشود در بچه ها کاهش رشد و کم شدن دفاع بدن در مقابل عفونت نیز ایجاد میشود .
چه باید انجام داد ؟
پس از مراجعه به پزشک و انجام آزمایشات لازمه درمان شروع می شود .همیشه باید علت کم خونی فقر آهن پیدا شود و از همه مهمتر ، سرطانهای دستگاه گوارش ، کنار گذاشته شود و ثابت شود که بیمار سرطان ندارد .
کم خونی فقر آهن خیلی زود به درمان خوراکی با آهن جواب میدهد .پس از چند هفته درمان با آهن ، باید مجددا” آزمایش خون انجام شود تا مشخص شود که کم خونی بهتر شده است یا خیر ؟
شامل 5 صفحه word
دانلود مقاله کم خونی فقر آهن