پاورپوینت ضرورت برنامه ریزی استراتژیک تعاریف و تفاوت با دیگر برنامه ها

اختصاصی از نیک فایل پاورپوینت ضرورت برنامه ریزی استراتژیک تعاریف و تفاوت با دیگر برنامه ها دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

دسته بندی : پاورپوینت 

نوع فایل:  ppt _ pptx

( قابلیت ویرایش )

---

 قسمتی از اسلاید پاورپوینت : 

تعداد اسلاید : 81 صفحه

بنام خداوند علیم ضرورت برنامه ریزی استراتژیک،تعاریف و تفاوت با دیگر برنامه ها hassan emami مدیریت تغییر مدیریت استراتژیک hassan emami قوائد مدیریت تغییر و تحول hassan emami حرکت hassan emami وضع موجود A وضع مناسب B 81 83 hassan emami وضع موجود A وضع مناسب B 81 83 شناسائی وضع موجود تعیین وضعیت مناسب مسیر حرکت hassan emami وضع موجود وضع مناسب وضع موجود وضع موجود وضع موجود وضع مناسب وضع مناسب وضع مناسب ساده پیچیده انسان ها انسا ن ها سازمان hassan emami وضع مناسب یعنی چه ؟
hassan emami A B C D hassan emami چه تضمینی وجود دارد که راه انتخابی درست است ؟
hassan emami وضع موجود A وضع مطلوب E hassan emami A B C D E موجود مطلوب مناسب 83 مناسب 84 مناسب 85 hassan emami مناسب چه نسبتی از مطلوب دارد ؟
مناسب چه نسبتی از موجود دارد ؟
hassan emami قانون عمومی حرکت hassan emami مدیریت وضع مناسب وضع مطلوب hassan emami مدیریت وضع مناسب وضع مطلوب hassan emami مدیریت وضع مناسب وضع مطلوب hassan emami مدل های کمی و ریاضی مدل های آرمانی hassan emami مناسب مطلوب hassan emami A B هدف عینی سیاست مناسب E اهداف کلان استراتژی مطلوب برنامه ریزی استراتژیک برنامه ریزی عملیاتی hassan emami قائده دوم : موضوعات تغییر رابطه سیستماتیک با یک دیگر دارند hassan emami چه کاری می خواهد انجام شود ؟
چه روابطی بین عوامل کار وجود دارد ؟
عوامل انجام کار چه کسانی هستند ؟
روش انجام کار چیست ؟
M S H T hassan emami M & G T H S موضوعات تغییر hassan emami M & G T H S موضوعات تغییر hassan emami M & G T H S موضوعات تغییر hassan emami M & G T H S موضوعات تغییر hassan emami M & G T H S موضوعات تغییر تدوین برنامه اجرای برنامه کنترل استراتژیک مدیریت استراتژیک hassan emami تدوین استراتژی اجرای استراتژی کنترل استراتژی تدوین اهداف عینی سازماندهی و اجرا کنترل عملیات مدیریت استراتژیک مدیریت عملیات برنامه ریزی استراتژیک ساختار، نیروی انسانی تکنولوژی و مالی ذهنی گروه معدود ذهنی عینی عینی نامحدود شرایط بیرونی hassan emami شرایط بیرونی hassan emami تغییر در شکل بندی اقتصادی اجتماعی توسعه فن آ وری های جدید تغییر مؤلفه های قدرت نفوذ در مسائل ژنتیک بسط و توسعه سیستم ارتباطات تغییر در ساختار سازمانها تحولاتی که در سه دهه اخیر رخ داده است : پاسخگوئی و ارائه خدمت به نیازهای جدید hassan emami تغییر در شکل بندی اقتصادی اجتماعی hassan emami 1825 == 13 1880 == 100 1937 == 640 1960 == 6400 1980 = 39000 سرعت 1500 = 1000 1950 = 120000 1960 = 1000 1980 = 5Yaer … 1990 = 20 – 30 M 1825 == 4 1900 == 19 1960 == 141 1970 == 290 … = 2 جمعیت 1825 = 1/2Q 1850 = Q 1900 = 10Q …انرژی 1950 = کل دوران hassan emami hassan emami توسعه فن آ وری های جدید hassan emami The da Vinci Surgical System (Intuitive Surgical, California, USA) for performing minimally invasive surgery.
The surgeon sits at a control console with 3D visualization of the surgical field and the robotic surgical instruments BMJ VOLUME 323 20 OCTOBER 2001 hassan emami 3 Dimensional Imaging

  متن بالا فقط قسمتی از اسلاید پاورپوینت میباشد،شما بعد از پرداخت آنلاین ، فایل کامل را فورا دانلود نمایید 

---

  لطفا به نکات زیر در هنگام خرید دانلود پاورپوینت:  توجه فرمایید.

• در این مطلب، متن اسلاید های اولیه قرار داده شده است.
• به علت اینکه امکان درج تصاویر استفاده شده در پاورپوینت وجود ندارد،در صورتی که مایل به دریافت  تصاویری از ان قبل از خرید هستید، می توانید با پشتیبانی تماس حاصل فرمایید
• پس از پرداخت هزینه ،ارسال آنی پاورپوینت خرید شده ، به ادرس ایمیل شما و لینک دانلود فایل برای شما نمایش داده خواهد شد
• در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون بالا ،دلیل آن کپی کردن این مطالب از داخل اسلاید ها میباشد ودر فایل اصلی این پاورپوینت،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد
• در صورتی که اسلاید ها داری جدول و یا عکس باشند در متون پاورپوینت قرار نخواهند گرفت.
  
• هدف فروشگاه کمک به سیستم آموزشی و یادگیری ، علم آموزان میهن عزیزمان میباشد. 
  

---

  

 « پرداخت آنلاین و دانلود در قسمت پایین »

تحقیق درمورد فرق وبر و جامعه شناسان دیگر در تحلیل جامعه غرب

اختصاصی از نیک فایل تحقیق درمورد فرق وبر و جامعه شناسان دیگر در تحلیل جامعه غرب دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 22

فرق وبر و جامعه شناسان دیگر در تحلیل جامعه غرب:

ماکس وبر جامعه شناسی را علم فراگیر کنش اجتماعی می دانست. او به خاطر تأکید تحلیلی بر کنشگران فردی، از بسیاری از پیشینیان متفاوت بود، زیرا که تحلیل جامعه شناختی آن ها بیشتر بر صورت ‌های ساختاری- اجتماعی مبتنی بود. اسپنسر بیشتر به قضیه تکامل هیئت اجتماعی در مقایسه با ارگانیسم فردی پرداخته بود. علاقه اصلی دورکیم معطوف به تنظیم ‌های اجتماعی ای بود که انسجام ساختار‌های اجتماعی را حفظ می کنند. مارکس در تحلیل ‌های اجتماعی اش، بیشتر به کشمکش ‌های طبقات اجتماعی در چهارچوب ساختار‌های اجتماعی و روابط تولیدی می پرداخت. اما وبر بر خلاف همه این ها، تاکید اصلی اش متوجه معانی ذهنی ای است که انسان ها کنشگر به کنش ‌های شان نسبت می دهند و جهت گیری ‌های متقابل این کنش ها را در چهارچوب زمینه ‌های تاریخی-اجتماعی، مورد بررسی قرار میدهد. وبر می گفت که رفتاری که از یک چنین معنایی بویی نبرده باشد در خارج از پهنه جامعه شناسی جای می گیرد.

نظریه پردازان پیش از وبر می کوشیدند که گرایش ‌های تاریخی یا تکاملی عمده جامعه غربی را بر حسب ساختار‌های اجتماعی در نظر گیرند؛ برای مثال، مفهوم مورد نظر تونیس، مستلزم تغییر جهت از اجتماع به تجمع غایتمند بود. مفهوم این تغییر از جامعه مبتنی بر منزلت به جامعه مبتنی بر قرارداد را پیش کشیده بود و برداشت امیل دورکیم، مبتنی بر حرکت از همبستگی مکانیکی به همبستگی ارگانیک بود. اما وبر در همین مورد پیشنهاد کرده بود که نشانه ‌های بارز و اساسی انسان نوین غربی را باید بر حسب دگرگونی ‌های چشمگیر در موقعیت تاریخی و اجتماعی. وبر که نمی خواست خود را به هرگونه تفسیر « مادی اندیشانه» یا « ایدآلیستی» تاریخ پایبند سازد، واحد نهایی تحلیل خود را همان شخص کنشگر عینی می دانست.

جامعه شناسی تفسیری، فرد و کنش او را به عنوان واحد اساسی و اتم خود در نظر می گیرد… فرد بالاترین حد و تنها حامل رفتار معنی دار است…….. مفاهیمی چون دولت، « تجمع، فئودالیسم و نظایر آن، مقولات خاصی از کنش متقابل انسانی را مشخص می سازند. از همین روی، وظیفه جامعه شناسی، تقلیل این مفاهیم به کنش « قابل فهم» است که بدون استثناء در مورد کنش ‌های یکایک افراد بشر صادق است.

تأکید وبر بر جهتگیری ‌های متقابل کنشگران اجتماعی و انگیزه ‌های « قابل فهم» کنش ‌های آن ها، از ملاحظات روش شناختی ای مایه می گیرد که رهیافت او را از آن دیگران متمایز می سازند.

انواع کنش اجتماعی

در جامعه شناسی وبر چهار نوع کنش اجتماعی باز شناخته شده اند. انسان ها می توانند به یک کنش غایتمندانه یا هدفداری دست یازند؛ کنش معقولانه آن ها می تواند معطوف به ارزش باشد؛ آن ها ممکن است به انگیزش ‌های عاطفی یا احساسی عمل کنند و سرانجام این که انسان ها ممکن است دست به یک کنش سنتی زنند.

معقولیت غایتمندانه که هم هدف و هم وسایل آن معقولانه برگزیده می شوند، در کار آن مهندسی نمودار است که با کاراترین فن ارتباط وسایل به اهداف، پلی را می سازد.

معقولیت معطوف به ارزش، در تلاش برای تحقق یک هدف ذاتی نمایان می شود، هدفی که به خودی خود معقول نیست- مانند دستیابی به رستگاری- اما می تواند با وسایل معقول پیگیری شود- مانند رفتار کسانی که در خدمت مذهبی یک فرقه بنیادگرا کار می کنند.

سرانجام این که کنش سنتی به راهنمایی عادات مرسوم فکری و با اتکاء بر « گذشته ازلی» انجام می گیرد؛ نمونه این رفتار در هر یک از مجامع کلیمیان درست آیین دیده می شود.

این طبقه بندی از انوع کنش ها از دو جهت به کار وبر می خورد، زیرا که از یک سوی به وبر اجازه می دهد که به تمایز‌های سنخ شناختی خویش دست یابد مانند تمایز انواع اقتدار، و از سوی دیگر مبنایی را برای او فراهم می سازد تا مسیر تحول تاریخی غرب را بر آن مبنا مورد بررسی قرار دهد.

ریمون آرون حق دارد که کار وبر را بسان « نمونه یک نوع جامعه شناسی هم تاریخی و هم دستگاهمند» می انگارد.

کنش اجتماعی در جامعه نوین غرب:

وبر بیشتر به جامعه نوین غرب پرداخته بود، یعنی همان جامعه ای که به نظر او، رفتار افراد آن هر چه بیشتر تحت سلطه معقولیت هدفدار در آمده است، حال آنکه در دوران پیش از این، رفتار انسان ها برانگیخته سنت، محبت یا معقولیت معطوف به ارزش بود. بررسی ‌هایی که وبر از جوامع غیر غربی کرده بود، بیشتر برای روشن تر ساختن این تحول شاخص غرب طراحی شده بودند.کارل مان‌هایم این قضیه را به خوبی مطرح می سازد، زمانی که می گوید « کل کار ماکس وبر بر محور این پرسش دور می زند که کدامیک از عوامل اجتماعی، معقولیت تمدن غرب را پدید آورده اند». وبر استدلال می کرد که در جامعه نوین، چه در پهنه سیاست یا اقتصاد و چه در قلمرو قانون و حتی در روابط متقابل شخصی، روش کارای کاربرد وسایل متناسب با اهداف، مسلط شده و جانشین محرک ‌های دیگر کنش اجتماعی گشته است.

پاورپوینت ضرورت برنامه ریزی استراتژیک تعاریف و تفاوت با دیگر برنامه ها

اختصاصی از نیک فایل پاورپوینت ضرورت برنامه ریزی استراتژیک تعاریف و تفاوت با دیگر برنامه ها دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

دسته بندی : پاورپوینت 

نوع فایل:  ppt _ pptx

( قابلیت ویرایش )

---

 قسمتی از محتوی متن پاورپوینت : 

تعداد اسلاید : 81 صفحه

بنام خداوند علیم ضرورت برنامه ریزی استراتژیک،تعاریف و تفاوت با دیگر برنامه ها hassan emami مدیریت تغییر مدیریت استراتژیک hassan emami قوائد مدیریت تغییر و تحول hassan emami حرکت hassan emami وضع موجود A وضع مناسب B 81 83 hassan emami وضع موجود A وضع مناسب B 81 83 شناسائی وضع موجود تعیین وضعیت مناسب مسیر حرکت hassan emami وضع موجود وضع مناسب وضع موجود وضع موجود وضع موجود وضع مناسب وضع مناسب وضع مناسب ساده پیچیده انسان ها انسا ن ها سازمان hassan emami وضع مناسب یعنی چه ؟
hassan emami A B C D hassan emami چه تضمینی وجود دارد که راه انتخابی درست است ؟
hassan emami وضع موجود A وضع مطلوب E hassan emami A B C D E موجود مطلوب مناسب 83 مناسب 84 مناسب 85 hassan emami مناسب چه نسبتی از مطلوب دارد ؟
مناسب چه نسبتی از موجود دارد ؟
hassan emami قانون عمومی حرکت hassan emami مدیریت وضع مناسب وضع مطلوب hassan emami مدیریت وضع مناسب وضع مطلوب hassan emami مدیریت وضع مناسب وضع مطلوب hassan emami مدل های کمی و ریاضی مدل های آرمانی hassan emami مناسب مطلوب hassan emami A B هدف عینی سیاست مناسب E اهداف کلان استراتژی مطلوب برنامه ریزی استراتژیک برنامه ریزی عملیاتی hassan emami قائده دوم : موضوعات تغییر رابطه سیستماتیک با یک دیگر دارند hassan emami چه کاری می خواهد انجام شود ؟
چه روابطی بین عوامل کار وجود دارد ؟
عوامل انجام کار چه کسانی هستند ؟
روش انجام کار چیست ؟
M S H T hassan emami M & G T H S موضوعات تغییر hassan emami M & G T H S موضوعات تغییر hassan emami M & G T H S موضوعات تغییر hassan emami M & G T H S موضوعات تغییر hassan emami M & G T H S موضوعات تغییر تدوین برنامه اجرای برنامه کنترل استراتژیک مدیریت استراتژیک hassan emami تدوین استراتژی اجرای استراتژی کنترل استراتژی تدوین اهداف عینی سازماندهی و اجرا کنترل عملیات مدیریت استراتژیک مدیریت عملیات برنامه ریزی استراتژیک ساختار، نیروی انسانی تکنولوژی و مالی ذهنی گروه معدود ذهنی عینی عینی نامحدود شرایط بیرونی hassan emami شرایط بیرونی hassan emami تغییر در شکل بندی اقتصادی اجتماعی توسعه فن آ وری های جدید تغییر مؤلفه های قدرت نفوذ در مسائل ژنتیک بسط و توسعه سیستم ارتباطات تغییر در ساختار سازمانها تحولاتی که در سه دهه اخیر رخ داده است : پاسخگوئی و ارائه خدمت به نیازهای جدید hassan emami تغییر در شکل بندی اقتصادی اجتماعی hassan emami 1825 == 13 1880 == 100 1937 == 640 1960 == 6400 1980 = 39000 سرعت 1500 = 1000 1950 = 120000 1960 = 1000 1980 = 5Yaer … 1990 = 20 – 30 M 1825 == 4 1900 == 19 1960 == 141 1970 == 290 … = 2 جمعیت 1825 = 1/2Q 1850 = Q 1900 = 10Q …انرژی 1950 = کل دوران hassan emami hassan emami توسعه فن آ وری های جدید hassan emami The da Vinci Surgical System (Intuitive Surgical, California, USA) for performing minimally invasive surgery.
The surgeon sits at a control console with 3D visualization of the surgical field and the robotic surgical instruments BMJ VOLUME 323 20 OCTOBER 2001 hassan emami 3 Dimensional Imaging

  متن بالا فقط قسمتی از محتوی متن پاورپوینت میباشد،شما بعد از پرداخت آنلاین ، فایل را فورا دانلود نمایید 

---

  لطفا به نکات زیر در هنگام خرید دانلود پاورپوینت:  توجه فرمایید.

• در این مطلب، متن اسلاید های اولیه قرار داده شده است.
• به علت اینکه امکان درج تصاویر استفاده شده در پاورپوینت وجود ندارد،در صورتی که مایل به دریافت  تصاویری از ان قبل از خرید هستید، می توانید با پشتیبانی تماس حاصل فرمایید
• پس از پرداخت هزینه ،ارسال آنی پاورپوینت خرید شده ، به ادرس ایمیل شما و لینک دانلود فایل برای شما نمایش داده خواهد شد
• در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون بالا ،دلیل آن کپی کردن این مطالب از داخل اسلاید ها میباشد ودر فایل اصلی این پاورپوینت،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد
• در صورتی که اسلاید ها داری جدول و یا عکس باشند در متون پاورپوینت قرار نخواهند گرفت.
  
• هدف فروشگاه پاورپوینت کمک به سیستم آموزشی و رفاه دانشجویان و علم آموزان میهن عزیزمان میباشد. 
  

---

دانلود فایل  پرداخت آنلاین 

تحقیق درمورد کاربرد ریاضی در علوم دیگر

اختصاصی از نیک فایل تحقیق درمورد کاربرد ریاضی در علوم دیگر دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

دسته بندی : ریاضی و آمار،

فرمت فایل:   ( قابلیت ویرایش و آماده چاپ ) 

فروشگاه کتاب : مرجع فایل 

---

 قسمتی از محتوای متن ...

تعداد صفحات : 25 صفحه

کاربرد ریاضی در علوم دیگر ( چکیده مقاله ) بسیار پیش می آید که دانش آموزان پس از تدریس یک درس ، از ما می پرسند که این درس که امروز خواندیم ،به چه درد ما می خورد؟
و کجامی توانیم ازآن استفاده کنیم ؟
ریاضیات به عنوان یک درس اصلی است که داشتن درک درست از آن در آینده ی تحصیلی دانش آموزان و طبعاً پیشرفت علمی کشور نقش مهمی دارد .
همچنین شامل کلیه ارتباطات ریاضی با زندگی روزمرّه ، سایر علوم و کاربردهایی در زندگی علمی آینده ی دانش آموزاست .به این ترتیب دربرنامه درسی و آموزشی ، برقرار کردن پیوند ریاضیات با کاربردهایش در زندگی و سایر علوم از قبیل :هنر،علوم طبیعی ،علوم اجتماعی و .
.
.
.
باید مدّ نظر قرار گیرد .
در صورتی که این موارد در آموزش دیده نشود ، این سؤ ال همیشه در ذهن دانش آموز باقی می ماند که: « به چه دلیل باید ریاضی خواند ؟
» و « ریاضی به چه درد می خورد ؟
» دراین مقاله سعی شده است که ارتباط دروس کتب ریاضی راهنمایی با سایر علوم و همچنین کاربرد آنها در دنیای امروز ی تا حدودی بررسی شود و ارائه گردد .
مقدمه بین رشته های علمی ، که بشر در طول هزاران سال به وجود آورده ، ریاضیّات جای مخصوص و ضمناٌ مهمّی را اشغال کرده است .
ریاضیّات با علوم فیزیک ، زیست شناسی ، اقتصاد و فنون مختلف فرق دارد .
با وجود این به عنوان یکی از روشهای اصلی در بررسیهای مربوط به کامپیوتر ، فیزیک ، زیست شناسی ، صنعت واقتصاد بکار می رود ودرآینده بازهم نقش ریاضّیات گسترش بیشتری می یابد.
با وجود این مطلب ، برای آموزش جوانان هنوز از همان روشی استفاده می شود که سقراط و افلاطون ، حقایق عالی اخلاقی را برای شیفتگان منطق و فلسفه و برای علاقمندان سخنوری و علم کلام بیان می کردند .
در حقیقت در درسهای حساب ، هندسه و جبر ،هرگز لزوم یادگیری آنها برای زندگی عملی خاطر نشان نمی شود.
هرگز از تاریخ علم صحبتی به میان نمی آید.
نظریه های سنگین علمی ، ولی هیچ نتیجه ای جز این ندارد که دانش آموزان را از علم بری کند و عدّه ی آنها را تقلیل دهد .
یکی ازراههای جدی برای حلّ مسئله توجه به تاریخ علم، گفتگو در باره ی مردان علم و ارتباط ریاضی با عمل است ، ارتباطی که در تمام دوران زندگی بشر هرگز قطع نشده است .
کاربرد ارقام در زمانهای قدیم هر قدمی که در راه پیشرفت تمدّن برداشته می-شد، بر لزوم استفاده از اعداد می افزود .
اگر شخصی گله ای از گوسفندان داشت ، می خواست آن را بشمرد ،یا اگر می خواست معبد یا هرمی بسازد ، باید می دانست که چقدر سنگ برای آن لازم دارد .
اگر دارای زمین بود ، می خواست آن رااندازه گیری کند .
اگر قایقش را به دریا می راند ، می خواست فاصله ی خود را از ساحل بداند .
و بالاخره در تجارت و مبادله ی اجناس در بازارها ، باید ارزش اجناس حساب می شد.هنگامی که آدمی محاسبه با ارقام را آموخت ، توانست زمان ، فاصله مساحت ، حجم را اندازه گیری کند .
با بکار بردن ارقام ، انسان بردانش و تسلّط خود بر دنیای پیرامونش افزود .
کاربرد توابع و روابط بین اعداد کاربرد روابط بین اعداد و توابع و نتیجه گیریهای منطقی در نوشتن الگوریتمها و برنامه نویسی کامپیوتری است .
مفهوم تابع یکی از مهمترین مفاهیم ریاضی است و د

  متن بالا فقط تکه هایی از محتوی متن مقاله میباشد که به صورت نمونه در این صفحه درج شدهاست.شما بعد از پرداخت آنلاین ،فایل را فورا دانلود نمایید 

---

  لطفا به نکات زیر در هنگام خرید دانلود مقاله :  توجه فرمایید.

• در این مطلب،محتوی متن اولیه قرار داده شده است.
• به علت اینکه امکان درج تصاویر استفاده شده در ورد وجود ندارد،در صورتی که مایل به دریافت  تصاویری از ان قبل از خرید هستید، می توانید با پشتیبانی تماس حاصل فرمایید.
• پس از پرداخت هزینه ،ارسال آنی مقاله یا تحقیق مورد نظر خرید شده ، به ادرس ایمیل شما و لینک دانلود فایل برای شما نمایش داده خواهد شد.
• در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون بالا ،دلیل آن کپی کردن این مطالب از داخل متن میباشد ودر فایل اصلی این ورد،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد.
• در صورتی که محتوی متن ورد داری جدول و یا عکس باشند در متون ورد قرار نخواهند گرفت.
• هدف اصلی فروشگاه ، کمک به سیستم آموزشی میباشد.
• بانک ها از جمله بانک ملی اجازه خرید اینترنتی با مبلغ کمتر از 5000 تومان را نمی دهند، پس تحقیق ها و مقاله ها و ...  قیمت 5000 تومان به بالا میباشد.درصورتی که نیاز به تخفیف داشتید با پشتیبانی فروشگاه درارتباط باشید.

---

دانلود فایل   پرداخت آنلاین 

دانلود تحقیق درباره نیکویی در اشعار دیگر شاعران (با فرمت word)

اختصاصی از نیک فایل دانلود تحقیق درباره نیکویی در اشعار دیگر شاعران (با فرمت word) دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 15

مقدمهنیکویی در اشعار دیگر شاعران

نیکویی در شعر سعدیحکایاتی از بوستان با موضوع نیکوکاری

مقدمه :تو نیکی می کن و در دجله اندازمثل معروفی ، برگرفته از اشعار سعدی است که در پایان مثنویاتش آمده است :

تو نیکویی کن و در دجله انداز

 که ایزد در بیابانت دهد باز

که پیش از ما چو ما بسیار بودند

که نیک اندیش و بدکردار بودند

بدی کردند و نیکی با تن خویش

تو نیکو کار باش و بد میندیش(1)

اما ماجرا چیست؟ چرا باید نیکی و احسان را در دجله افکند؟ داستان این مثل مشهور را ابوالمعالی کیکاووس بن وشمگیر در قابوس نامه چنین  می آورد:

در روزگار متوکل ، " فتح "  فرزند خوانده ی او می خواست شنا بیاموزد، اما در حین آموزش در دجله گم  شد، پس از هفت روز او را سالم یافتند و  به گمان آن که گرسنه است آب و غذا برایش بردند؛ اما اظهار سیری کرد و گفت : هر روز بیست نان بر طبقی نهاده بر روی آب می رسید و از آن سیر می شدم ، بر هر نانی هم نوشته بود: " محمد بن الحسین الاسکاف". متوکل فوراً برای یافتن فرد مزبور جایزه ای مقرر کرد، سرانجام او را یافتند و دلیل کارش را پرسیدند ، او نیز چنین گفت : " یک سال است که نان در آب می افکنم، زیرا شنیده ام: نیکی کن و به رود انداز که روزی بر دهد." متوکل نیز گفت : " اکنون ثمره ی آن نیکی یافتی " سپس پنج روستا را در اطراف بغداد به او بخشید. (2)

اگر چه مؤلف قابوس نامه در صحت این داستان اظهار می دارد که فرزندان این مرد را در بغداد دیده ، ولی در صورت عدم صحّت هم ، از اهتمام  فراوان گذشتگان ما به کار خیر و عمل نیک نشان دارد.

نیکویی در اشعار دیگر شاعران :صائب تبریزی با استفاده از این مضمون می سراید:

می کند نیکی و در آب روان می افکند

 هر که نقد جان نثار تیغ قاتل می کند...

نیکی از آب روان چون تیغ بر می گردد ز سنگ

زیر تیغ یار صائب می توان جان باختن...

چو بر می گردد از آب روان نیکی، همان بهتر

که در سرچشمه ی شمشیر نقد جان بر افشانیم...

اوحدی مراغه ای در کتاب جام جم بیان می کند که اگر نیکی را در چاه هم بیفکنی، اثرش به تو باز می گردد:

نیکی کن ای پسر تو، که نیکی به روزگار

سوی تو بازگردد، اگر در چَه افکنی

شاعر خوش ذوق معاصر نیز از منظری طنزبه این موضوع نگریسته و چنین سروده است :

نیکی بکن و به دجله انداز

صدبار شنیدم این نصحیت

نیکی بنمودم و ندیدم

جز شر ز بشر، بدی ز ملّت

این است سزای نیکی من

 ای بر پدر تو دجله لعنت! (3)

" حبله رودی"  در" جامع التمثیل" ، مثلی با مضمون " تو نیکی می کن و در دجله انداز"  آورده :

" نیکی ، راه به صاحب خانه ی خود می برد"(4)

و یا در همان جا می خوانیم:

نیکی کنی به جای تو نیکی کنند باز

ور بد کنی به جای تو از بد بتر کنند(5)

این نکته در میان اشعار شاعران فارسی سرا از جمله توصیه های رایج اخلاقی است:

نیکویی بر دهد به نیکوکار

 باز گردد بدی به بدکردار(6)

یا:

هر چه ورزش کنی همانی تو

  نیکویی ورز، اگر توانی تو

  (اوحدی مراغه ای)

یا:

یکی با سگی نیکویی گم نکرد

کجا گم شود خیر با نیکمرد؟

 (سعدی)

کرم کن چنان کت بر آید ز دست

جهانبان در خیر بر کس نبست(7)

و:

انبیا تو را گفتند نیک باش و نیکی کن

 تا که نیکویی بینی از اماثل* و اقران

  (بهار)

پروین اعتصامی نیز چنین می سراید :