لینک پرداخت و دانلود *پایین مطلب*
فرمت فایل:Word (قابل ویرایش و آماده پرینت)
تعداد صفحه: 18
شهر اهواز مهمترین شهر استان خوزستان و مرکز آن می باشد. این شهر قدمتی طولانی دارد و در کتابهای کهن نام آن به کار رفته است. کلمه اهواز جمع هوز = خوز (Xuz) است که در آغاز فقط به قبیله ای که در این ناحیه ساکن بوده اطلاق می شده است، اما پس از مدتی ایرانیان آن را به عنوان ایالتی برای تعیین ناحیه قدیم ایلام به کار بردند.
نام قدیم این شهر هرمز اردشیر بود، اما با گذشت سالها به سوق الاهواز و در اواخر به ناصری موسوم گشت. بنا بر رأی مورخان احتمالاً اهواز در محل شهر قدیمی تاریانا که نئارخوس در مسافرت به خلیج فارس در کنار آن لنگر انداخت قرار گرفته است.
اردشیر اول ساسانی تاریانا را از نو بنا نهاد و آنرا هرمز اردشیر نام گذارد. در عصر ساسانیان این شهر علاوه بر نام مذکور به نامهای رام شهر و شهر رام نیز نامیده می شد.
اردشیر سد بزرگی بر رود کارون که از میان اهواز می گذرد ساخت و لذا به رونق و آبادانی آن افزوده شد و پس از مدتی در همان دوره ساسانیان بجای شوش، پایتخت سوزیانا یا خوزستان گردید.
پس از تصرف این شهر بدست اعراب مسلمان، نام آن به اهواز تبدیل گردید، یعنی سرزمین خوزیها یا هوزیها. این هوزیها در آغاز نام یک قبیله جنگجو بود که در این ناحیه سکونت داشت.
در دوران امویان و عباسیان نیز اهواز از اعتبار و رونق فراوان بر خوردار و مرکز کشت نیشکر بود. اما با وقوع حادثه صاحب الزنج در اواخر قرن سوم هجری رو به زوال نهاد. گرچه بعدها برای آبادانی آن کوشش های فراوانی به عمل آمد، اما به دلیل خرابی سد آن دیگر رونق گذشته را باز نیافت.
در عهد قاجاریه، نام آن را ناصری یا ناصریه گذاردند، اما دوباره از شهریور 1314 به تصویب هیأت وزیران، اهواز نامیده شد.
اَهواز یکی از شهرهای بزرگ ایران و مرکز استان خوزستان است. این شهر که بخش مرکزی کلانشهر اهواز می‌باشد، از نظر جغرافیایی در ۳۱ درجه و ۲۰ دقیقه عرض شمالی و ۴۸ درجه و ۴۰ دقیقه طول شرقی قرار گرفته‌است و در جلگه خوزستان به ارتفاع ۱۸ متر از سطح دریا واقع می‌باشد.
شهر اهواز با ۲۲۰ کیلومتر مربع مساحت، دومین شهر وسیع ایران پس از تهران می‌باشد.[۲] جمعیت آن نیز در سرشماری سال ۱۳۸۵ ۹۶۹٬۸۴۳ نفر بوده که اهواز را در جایگاه هفتمین شهر پرجمعیت ایران قرار می‌دهد.[۳]
کارون پرآب‌ترین رود ایران از کوههای بختیاری سرچشمه گرفته و با رسیدن به اهواز شهر را به دو قسمت شرقی و غربی تقسیم کرده‌است که این امر جلوه زیبایی به این شهر داده‌است. وجود کارخانجات بزرگ صنعتی، شرکت مناطق نفتخیز جنوب و شرکت ملی حفاری ایران در اهواز، این شهر را به یکی از مهمترین مراکز صنعتی ایران تبدیل کرده‌است و همین امر سبب شده که مهاجران بسیاری را در خود بپذیرد.
شهرهای اطراف اهواز عبارت‌اند از: شهرهای تاریخی دزفول و مسجدسلیمان و شوشتر و شوش در سمت شمال، رامهرمز در شرق، ماهشهر، شادگان و خرمشهر در جنوب و دشت آزادگان در سمت غرب.
اهواز کنونی محور ترانزیتی بسیار مهمی است که از راههای زمینی و ریلی و هوایی دیگر شهرهای ایران را به بنادر مهمی مانند ماهشهر و آبادان و بندر امام خمینی و خرمشهر به عنوان مرزهای آبی و شلمچه و چزابه به‌عنوان مرزهای زمینی با کشور عراق متصل می‌کند که بر این اساس جاده‌های منتهی به اهواز همیشه دارای بار سنگین ترافیکی است.
تاریخچه
پیش از اسلام
در زمان ایلامی‌ها در حدود شهر کنونی اهواز شهری به نام تاریانا قرار داشته‌است. عده‌ای از مورخین عنوان نموده‌اند نام اهواز در دوران باستان اوکسین بوده‌است، برخی با این عقیده موافق نیستند و میگویند نام این شهر در دورهٔ ایلامیان تاریانا (Tareiana) بوده و اوکسین احتمالاً تلفظ یونانی اوز یا هوز است مراد از آن همان خوزستان است. در زمان هخامنشیان هووج یا خوجستان یا همان هوجستان خوانده می‌شود و داریوش کبیر در کتیبه بیستون خوزستان را به همین نام هووج نام برده‌است. خوز به معنی نیشکر و خوزستان به زبان ایلامی شکرستان است.
در زمان اردوان چهارم از سلسله اشکانی اهواز مدتی پایتخت بوده‌است. در جنگ اردشیر بابکان و اردوان پنجم که در رامهرمز صورت گرفت و اردشیر بر اردوان غلبه کرد اهواز صدمات بسیاری دید. اردشیر بابکان مؤسس دودمان ساسانیان در محل قدیمی شهر اهواز دو شهر بنا نهاد که در یکی از آنها بازاریان سکونت داشتند و در دیگری بزرگان و اشراف. نخستین هوجستان واجار (خوزستان بازار) و دومی را هرمزداردشیر نام داشت.
شهر اهواز در آن زمان هرمزشهر (هرمزداردشیر) نام داشت.[۴] (بازمانده‌های هرمزشهر که در زیر سطح اهواز کنونی قرار دارد به خاطر پروژه مترو با خطر تخریب روبروست.[۵]) البته در روزگار ساسانیان رامشهر نیز نامیده می‌شده‌است.
در زمان ساسانیان به ویژه در زمان اردشیر بابکان و پسرش شاپور اول بر روی کارون در حدود اهواز سدهای زیادی ساخته شد از جمله سد اهواز یا بند اهواز یا شادروان اهواز که به سد خداآفرید هم معروف بود و توسط اردشیر بابکان ساخته شد. کانال‌های آبیاری و نهرهای مختلف که از سد مذکور منشعب شده بود باعث آبیاری کشتزارها و نخلستانها و در نهایت سرسبزی و خرمی اهواز شده بود. مثل نهر شاهجرد که در بالای سد اهواز از کارون جدا می‌شد و از داخل بخش قدیمی شهر عبور می‌کرد و آن را به دو بخش تقسیم می‌کرد: بخشی که بین نهر شاهجرد و رود مسرقان (گرگر) بود که اصل شهر اهواز و در واقع هستهٔ اولیه و بافت قدیمی شهر و در حدود کوهپایه واقع شده بود.
حدود محلهٔ کارون کنونی اهواز و منبع آب و بازار و مسجد جامع شهر آنجا بود لذا آن را مدینه یا شهر می‌گفتند و در قسمت شرق نهر شاهجرد بود و قسمت دیگر به نام الجزیره یا جزیره که بین شاهجرد و کارون اصلی واقع شده بود نامیده می‌شد و در واقع بخش غربی اهواز قدیم بود (حدود بخش مرکزی و کنونی شهر مثل باغ شیخ و نادری و ۳۰ متری و باغ معین و خیابان۲۴ متری) آثار نهر شاهجرد هم اکنون در محله اهواز قدیم کنونی بین خزعلیه (خرم‌کوشک) و اهواز وجود دارد.
این فقط قسمتی از متن مقاله است . جهت دریافت کل متن مقاله ، لطفا آن را خریداری نمایید
دانلود تحقیق کامل درمورد شهر اهواز (مبانی جغرافیای شهری)
