علوم قرآنى و سیر تاریخى نگارش‏هاى آن

اختصاصی از نیک فایل علوم قرآنى و سیر تاریخى نگارش‏هاى آن دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 8

علوم قرآنى و سیر تاریخى نگارش‏هاى آن

علوم قرآنى، به مجموعه‏اى از علوم اطلاق مى‏گردد که براى فهم و درک قرآن مجید به عنوان مقدمه فراگرفته مى‏شوند. به بیان دیگر، مباحثى که قبل از تفسیر قرآن و فهم آیات الهى، آشنایى با آنها براى هر مفسر و محققى لازم است، مجموعه مباحث علوم قرآنى را تشکیل مى‏دهند. زرقانى در تعریف آن مى‏گوید:

مباحثى است متعلق به «قرآن‏» از جهت نزول قرآن، ترتیب، جمع، کتابت، قراءت، تفسیر، ناسخ و منسوخ و نظایر اینها (1)

روشن است که چنین تعریفى از علوم قرآنى حد و مرز مشخصى را براى مسائل قابل طرح در این علم بیان نمى‏کند و از این روست که بعضى، شمار انواع این علوم را پنجاه، برخى هشتاد و عده‏اى چهارصد و یا حتى بیشتر از آن ذکر نموده‏اند (2) . در حقیقت، دلیل عمده این اختلاف، نحوه نگرش آنان به قرآن از جوانب مختلف و شیوه تقسیم‏بندى مباحث آن به صورت‏هاى متفاوت بوده است. به عنوان مثال، بدرالدین محمدبن‏عبدالله زرکشى در البرهان فى علوم القرآن فهرست انواع علوم قرآنى را در 47 قسمت تنظیم نموده (3) ; در حالى که جلال الدین سیوطى نیز، که به پیروى از زرکشى تقسیمات خود را به «نوع‏» تعبیر نموده، رقم انواع را به هشتاد رسانیده است. (4)

اهتمام و عنایت مسلمانان از صدر اسلام و اشتیاق شدید آنان به قرآن به عنوان وحى آسمانى و معجزه جاودانى باعث‏شد تا از همان قرن نخست بزرگانى از صحابه پیامبر اکرم صلى الله علیه و آله و پس از آنان علما و دانشمندان اسلامى در زمینه‏هاى مختلف تفسیر و مسائل مربوط به قرآن توجه ویژه‏اى را نشان دهند.

به اعتقاد دانشمندان علوم قرآنى، در میان صحابه پیامبر صلى الله علیه و آله على بن ابى‏طالب علیهما السلام از پیشگامان و طلایه‏داران تفسیر و علوم قرآنى بوده و حتى شخصیتى چون ابن عباس تفسیر قرآن را از ایشان آموخته است. (5)

جلال الدین سیوطى مى‏گوید:

در میان خلفا کسى که بیشترین مطلب را در زمینه علوم قرآنى روایت کرده، على بن ابى‏طالب است. (6)

عبدالله بن عباس، عبدالله بن مسعود و ابى بن کعب بن قیس نیز از جمله کسانى هستند که جایگاه رفیع در تفسیر و قراءت قرآن داشته‏اند و دیگران قرآن را از آنان فرامى‏گرفتند.

دوره تدوین تفسیر و مباحث قرآنى از قرن دوم آغاز مى‏گردد و از این زمان به‏بعد دانشمندان فراوانى در خدمت تالیفات قرآنى قرار مى‏گیرند. ما در این مختصر، ابتدا به‏ذکر نام برخى از نویسندگان علوم قرآنى که هر یک در تدوین‏علمى از علوم قرآنى پیشگام بوده‏اند، پرداخته آن‏گاه سیرى اجمالى در نگارش‏هاى علوم قرآنى خواهیم‏داشت.

پیشگامان تدوین علوم قرآنى

یحیى بن یعمر (م‏89ق.) کتابى در قراءت نگاشته است. (7)

حسن بصرى (م‏110ق.) نویسنده نزول القرآن و عدد آى القرآن.

عبد الله بن عامر یحصبى (م‏118ق.) نویسنده کتب اختلاف مصاحف الشام و الحجاز و العراق و المقطوع و الموصول.

عطاء بن ابى‏مسلم میسرة الخراسانى (م‏135ق.) اولین نویسنده در ناسخ و منسوخ.

محمد بن سائب کلبى (م‏146ق.) آغازگر تدوین احکام القرآن. (8)

ابان بن تغلب(م‏141ق.)نخستین مؤلف در علم قراءت، معانى قرآن و غریب القرآن.

خلیل بن احمد فراهیدى (م‏170ق.) مبتکر و مؤلف در نقط و رسم. (9)

على بن عبدالله سعدى در تالیف اسباب النزول و محمد بن جنید (م‏281ق.) در امثال القرآن گوى سبقت را از دیگران ربوده‏اند. (10)

محمد بن یزید واسطى (م‏306 یا 309ق.) پیشقدم در تدوین کتابى با عنوان اعجاز قرآن بوده که امروزه از میان رفته است. (11)

برخى از قرآن‏شناسان، على بن مدینى و ابوعبید قاسم بن سلام را، که هر دو از دانشمندان قرن سومند، به ترتیب، پیشگام در تدوین اسباب النزول و ناسخ و منسوخ دانسته‏اند. (12)

مطالعه آزاد

سیر تاریخى نگارش‏ها در سده‏هاى مختلف

قرن اول:

یحیى بن یعمر (م 89ق.) به او کتابى در قراءت را نسبت داده‏اند.

قرن دوم:

حسن بصرى (م 110ق.)، عبدالله بن عامر یحصبى (م 118ق.)، عطاء بن ابى‏مسلم میسرة الخراسانى (م 135ق.)، ابان بن تغلب (م 141ق.)، محمد بن سائب کلبى (م 146ق.)، حسین بن واقدى مروزى (م‏151ق.)، خلیل بن احمد (م‏170ق.).

قرن سوم:

یحیى بن زیاد، معروف به فراء (م 207ق.) مؤلف معانى القرآن و کتب دیگر، محمدبن‏جنید (م 281ق.) صاحب امثال القرآن، محمد بن مسعود عیاشى داراى تالیفات بسیار و از جمله، تفسیرى معروف به نام خودش، قاسم بن سلام (م 224ق.) مؤلف الناسخ و المنسوخ، القراءات و فضائل القرآن.

قرن چهارم:

محمدبن یزید واسطى (م 306 یا 309ق.) مؤلف اعجاز قرآن، ابوعلى کوفى (م‏346ق.) صاحب فضائل القرآن، ابن جریر طبرى (م 310ق.) صاحب تفسیر معروف، ابوبکر بن قاسم انبارى (م 328ق.) نویسنده عجائب علوم‏القرآن، سید شریف رضى (م 406ق.) نویسنده تلخیص البیان فى مجازات القرآن.

ابن‏ندیم در کتاب الفهرست‏خویش نام بسیارى از دانشمندان و کتب آنان را که تازمان او، یعنى قرن‏چهارم، در زمینه‏هاى قرآنى وجود داشته است، ذکر نموده که خود گویاى کثرت تالیفات در زمینه‏هاى مختلف است و ما تنها به‏ذکر ارقام و اعداد آن اکتفا مى‏کنیم.

تفسیر، حدود 45 کتاب .

معانى القرآن، بیش از 20 کتاب.

لغات القرآن، 6 کتاب.

قراءات، بیش از 20 کتاب.

النقط و الشکل للقرآن، 6 کتاب.

متشابه القرآن، 10 کتاب.

ناسخ القرآن و منسوخه، 18 کتاب. (13)

از قرن پنجم به بعد مباحث قرآنى به صورت گسترده‏تر مورد عنایت دانشمندان قرار گرفت و تالیفات قرآنى رو به افزایش نهاد.

دانلود رساله دانشگاه علوم دینی و قرآنی

اختصاصی از نیک فایل دانلود رساله دانشگاه علوم دینی و قرآنی دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

دانلود رساله دانشگاه علوم دینی و قرآن

171 صفحه

مقاله در مورد تعاونها

اختصاصی از نیک فایل مقاله در مورد تعاونها دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 3

تعاون؛ آموزه‌ای قرآنی که در جامعه جاری است

گروه گزارش: پس از روی کار آمدن نظام جمهوری اسلامی ایران و تلاش برای رسیدن به اهداف مقدس انقلاب اسلامی و جاری کردن فرامین قرآنی،‌ برخی از آموزه‌های دینی و قرآنی به حاشیه رانده شده، جایگاه واقعی خود را در جامعه بازیافتند.

«تعاون» از جمله‌ی این آموزه‌هاست که البته با تشکیل وزارتخانه‌ای مجزا برای آن در کابینه‌ی دولت، اهمیت پرداختن به مشارکت نزد مسئولان نظام، مشخص شد.

چرا تعاون برای مسلمانان اهمیت دارد؟

خداوند باری تعالی در آیه‌ی دوم سوره‌ی مبارکه‌ی «مائده» از همکاری برای نیکی و عدم مشارکت در گناه تأکید می‌کند ــ تعاونوا علی البّر و التقوی و لا تعاونوا علی الاثم و العدوان ــ و در حالی این تأکید بیان می‌شود که در سوره‌ی مائده از اعمال حج و شرایط احرام به عنوان بالاترین اعمال در دین اسلام، سخن گفته می‌شود.

حج خود بزرگترین کنگره‌ و همآیش مردمی در دنیاست که از زمان ابراهیم خلیل (ع) آغاز شد و با گسترش اسلام در جهان، اعتبار و عظمت خاصی را کسب کرد.

اهمیت حج در تمامی ملل و قوم‌ها ‌پذیرفته شده و برگزاری سالانه‌ی این کنگره‌ی عظیم الهی، با شعارها و محورهای مشخصی که از سوی خدا در قرآن آمده است، ذهن‌ها را بیشتر به سمت واژه‌ی «تعاون» سوق می‌دهد.

اما؛ جایگاه تعاون در کشور کجاست؟

به نظر می‌رسد؛ وجود وزارتخانه‌ی تعاون که برپایه‌ی آموزه‌ها و تفاسیر آیات قرآن به گسترش و ترویج فرهنگ تعاون می‌پردازد، تمام تلاش مسئولان برای ‌پرداختن به این امر خطیر است.

نظارت بر شرکت‌های بیشمار تعاونی در شهرها و روستاهای کشور که اغلب به پخش فراورده‌ها و مایحتاج عمومی مردم می‌پردازند تا تشویق مردم برای مشارکت در امور جاری زندگی، از بزرگترین برنامه‌ها و دغدغه‌های این وزارتخانه است.

البته نباید از مشارکت و تعاون وزارتخانه‌ی تعاون با اصناف مختلف برای رسیدن به شرایط بازاری بهتر در راستای تأمین رفاه مردم که بیشتر آن‌ها قشر آسیب‌پذیر، کم‌درآمد و محروم کشور هستند، بگذریم.

تعاون نمودهای پررنگ دیگری نیز در جامعه دارد.

به‌جز مشارکت‌های عمومی مردم ایران در قالب دفاع از کشور، دین و ارزش‌های انقلاب، همبستگی مردمی هنگام صدور فرمان امام خمینی (ره) مبنی بر تأسیس جهاد کشاورزی و جهاد سازندگی قابل ستایش است.

این دو سازمان که با درایت سیاست‌گذاران و مسئولان نظام، به وزارتخانه تبدیل شده‌اند در کنار جهاد دانشگاهی، از جمله نمونه‌های بارز تعاون و همبستگی در دنیای اسلام هستند تا آنجا که بارها تحسین سران کشورهای منطقه را به دنبال داشته است.

اما مورد دیگری که می‌توان به آن اشاره کرد؛ مشارکت عمومی هنگام جریان‌های مذهبی کشور است.

مردم از کوچک و بزرگ و به دور از اندیشه‌های مختلف سیاسی، اجتماعی و با فرهنگ‌های مختلفی که در کشور وجود دارد با مشارکتی کم‌نظیر برای برگزاری هرچه باشکوه‌تر مراسم مذهبی ــ که بیشتر آن‌ها متعلق به شیعیان است ــ تلاش می‌کنند.

تلاش در خور توجه که در سایه‌ی عمل به فرمان خدا یعنی همکاری کردن در کارهای نیک و شایسته و رشد و توسعه‌ی پرهیزکاری و متحد نشدن بای انجام گناه و تجاوز است.

دیدگاه تعامل که در قرآن مطرح و در سراسر آیات قرآنی و کتب آسمانی مشاهده می‌شود، متضاد دیدگاه تضاد است که در غرب به دور از تفکر الهی تشکیل شده و باعث ایجاد تفکرات نژادپرستی می‌شود.

دبیر کل حزب موتلفه‌ی اسلامی بیان می دارد که تفکر فردگرایی عامل اوج نژادپرستی در غرب و تقابل کسانی که در غرب متولد شده‌اند، با بقیه‌ی جهان می‌شود. دانشمندان متعصب این دیدگاه معتقدند کسانی که در غرب متولد شده‌اند دارای استعدادهای خاص و ویژه هستند و حق آقابالاسری دارند و بقیه‌ی آدم‌ها به درد عملگی می‌خورند.

خداوند در قرآن می‌فرماید تنها امتیاز انسان‌ها تقواست و کسانی که در این تفکر بزرگ شده‌اند روابط انسان را مبتنی بر تعاون می‌دانند.

همان طور که در ابتدای سوره‌ی نساء آمده خداوند همه‌ی انسان‌ها را از نفس انسانی واحد آفریده و زن و مرد دارای خصوصیات انسانی واحد هستند، هم‌چنین رابطه‌ی بین زن و مرد تفکر اسلامی مبتنی بر تعامل و تعاون است و زن و مرد به عنوان اشرف مخلوقات دارای نفس انسانی مساوی هستند.

دانلود تحقیق کامل درباره ضرب المثلهای قرآنی

اختصاصی از نیک فایل دانلود تحقیق کامل درباره ضرب المثلهای قرآنی دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 6

ضرب المثلهای قرآنی

نه تنها شعرا و ادبا و فقها و… تحت تأثیر قرآن بوده‌اند و از آیات وحی الهام‌گیری کرده‌اند؛ بلکه وحی در کلمات و جملات مردم کوچه و بازار نیز نفوذ کرده و برای گفتن ضرب‌المثلها نیز از آیات قرآن الهام گرفته‌اند، در نوشتار زیر تعدادی از آیات و ضرب‌المثلهای معادل فارسی آنها آمده است. نا‌گفته معلوم است که ضرب‌المثلهای فارسی برگرفته از کلام وحی بیش از این می‌باشد؛ ولی جهت اختصار به همین مقدار بسنده شد.

1. «لِمَ تَقُولُونَ ما لا تَفْعَلُونَ»؛

چرا سخنی می‌گویید که به آن عمل نمی‌کنید.» (سوره‌ی صف، آیه‌ی 2)

به عمل کار برآید، به سخن دانی نیست.

2. «وَما عَلَی الرَّسُولِ إلاّ الْبلاغُ؛

پیامبر وظیفه‌ای جز رسانیدن پیام (الهی) ندارد.» (سوره‌ی مائده، آیه‌ی 99)

گر نیاید به گوش رغبت کس

بر رسـولان پیام بـاشد و بس

از ما گفتن بود.

3. «لِکُلِّ نَبأٍ مُسْتَقَر».

هر خبری را وقت معینی است.» (سوره‌ی انعام، آیه‌ی 67)

هر سخن جایی و هر نکته مکانی دارد.

4. «ما عَلَی الْمُحْسِنین مِنْ سَبِیل؛

بر نیکوکاران باکی نیست.» (سوره‌ی توبه، آیه‌ی 91)

آن را که حساب پاک است از محاسبه چـه باک است

5. «قُلْ کُلّ یعْمَلُ عَلی شاکِلَتِهِ؛

بگو هر کس بر حَسَب شکل‌گیری شخصیتش، عمل می‌کند.» (سوره‌ی اسراء، آیه‌ی 84)

از کوزه همان برون تراود که در اوست.

6. «ألَیسَ الصُّبْحُ بِقَریبٍ؛

مگر نه این است که صبح امید (پیروزی) نزدیک است؟» (سوره‌ی هود، آیه‌ی 81)

در نا امیدی بسی امید است پـایان شب سیه سپید است

(نظامی)

7. «عَسی أنْ تَکْرَهُوا شَیئاً وهُوَ خَیر لَکُمْ؛

و شاید چیزی را خوش ندارید و حال آن که خیر شما در آن است.» (سوره‌ی بقره، آیه‌ی 261)

دردا که طبیب صـبر* می‌فـرماید وین نفس حریص را شکر می‌باید

* صبر: نوعی گیاهی دارویی و بسیار تلخ.

8 ـ «فإنَّ مَعَ الْعُسْرِ یسْرا؛

پس به یقین بعد از هر سختی، آسانی است.» (سوره‌ی انشراح، آیه‌ی 5)

از پَسِ هرگریه آخر خنده‌ای است.

9. «اللّهُ یرزُقُها وإیاکُمْ؛

خداوند، او و شما را روزی می‌دهد.» (سوره‌ی عنکبوت، آیه‌ی 60)

هر آن کس که دندان دهد، نان دهد.

10. «وَلا تَجْعَلْ یدَکَ مَغْلُولَةً إلی عُنُقِکَ وَلا تَبْسُطْها کُلَّ الْبَسْطِ؛

وهرگز دستت را برگردنت زنجیر مکن (و ترک انفاق و بخشش مکن) و بیش از حدّ (نیز) دست خود را مگشا.» (سوره‌ی اسراء، آیه‌ی 29)

اندازه نگه دار که اندازه نکوست.

11. «وَلا یحِیقُ الْمَکْرُ السَّیءُ إلاّ بِأهْلِهِ؛

و اندیشه‌ی بد، جز اهلش را فرا نگیرد.» (سوره‌ی فاطر، آیه‌ی 43)

هر آن کس که اندیشه‌ی بد کند بـه فرجام بـد تـا تـن خـود کند

(فردوسی)

12. «وَمَنْ أساءَ فَعَلَیها؛

وهر کس بد کند (به زیان) خود اوست.» (سوره‌ی جاثیه، آیه‌ی 15)

هر که بدی کـرد و به بد یارش هم به بد خـویش گـرفتار شد

13. «وَجَزاءُ سَیئَة سَیئة مِثْلُها؛

و جزای بدی، بدی است مانند آن.» (سوره‌ی شوری، آیه‌ی 40)

کلوخ انداز را پاداش سنگ است. (سعدی)

14. «وَلِکُلِّ أمّةٍ أجَل…؛

و برای هر اُمّتی اجلی است…» (سوره‌ی اعراف، آیه‌ی 34)

که کار خدای نه کاری است خرد قـضـای نبشتـه نشـایــد سـِتُـرد

(فردوسی)

قضـا کشتی آن جا که خـواهد بَرد و گـر نا خـدا جـامعه‌بـر تن دَرَد

(سعدی)

15. «وأنَّ لَیسَ للإنْسانِ إلاّ ما سَعی؛

و انسان را نیست جز آنچه کوشش کند.» (سوره‌ی نجم، آیه‌ی 39)

به جز از کشته خویش نَدرَوی.

نا‌بـرده رنـج گنج میسّر نـمـی‌شـود مزد آن گرفت جان برادر که کار کرد

(سعدی)

16. «یعرَفُ الْمُجْرِمُونَ بِسیماهُمْ…؛

گناهکاران به چهره و سیمایشان شناخته شوند.» (سوره‌ی الرحمن، آیه‌ی 41)

رنگ رخسار خبر می‌دهد از سرّ ضمیر

(سعدی)

17. «أولئِکَ الّذینَ اشْتَروا الضَّلالَةَ بِالْهُدی فَمَا رَبِحَتْ تِجارتُهُمْ وَما کانُوا مُهْتَدِین؛

آنانند که گمراهی را به بهای هدایت خریدند، پس تجارتشان سودی نکرد و از هدایت‌یافتگان نبودند.» (سوره‌ی بقره، آیه‌ی 16)

دین به دنیا فـروشان خـرند یوسف فروشند تا چه خرند

18. «واعْتَصِمُوا بِحَبْلِ اللّهِ جِمیعاً ولا تَفَرّقوا؛

وهمگی به ریسمان الهی دست زنید و پراکنده نشوید.» (سوره‌ی آل‌عمران، آیه‌ی 103)

یک دست صدا ندارد.

19. «إنّی أری ما لا تَروْنَ؛

همانا من آن می‌بینم که شما نمی‌بینید.» (سوره‌ی انفال، آیه‌ی 48)

تو مو می‌بینی و من پیچش مو.

20. «واجْعَلْ لِی وَزِیراً مِنْ أهْلِی، هارونُ أخِی اُشْدُدْ بِهِ أزْرِی؛

و از اهل من برایم وزیری قرار بده. هارون برادرم را، پشت من بدو استوار کن.» (سوره‌ی طه، آیه‌ی 29)

اگر دو برادر دهد پشت به پشت تـن کـوه را بـاد مـانـد بـه مشت (فردوسی)

برادر پشت برادر است.

21. «قالَ یا نُوحُ إنَّهُ لَیسَ مِنْ أهْلِکَ إنَّهُ عَمل غَیرُ صالِح؛

ای نوح بی گمان او از اهل تو نیست او [صاحب] کرداری نا شایست است.» (سوره‌ی هود، آیه‌ی 46)

دانلود پاورپوینت کتاب آشنایی با علوم قرآنی - 198 اسلاید

اختصاصی از نیک فایل دانلود پاورپوینت کتاب آشنایی با علوم قرآنی - 198 اسلاید دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

فصل اول :

تفسیر ، تأویل و تنزیل

3-تعریف دقیقترتفسیر :

تفسیر در اصل به معنی کشف و اظهار است و در شرع توضیح معنی آیه و بیان شأن نزول و قصه و سبب است که آیه  در آن باب نازل شده به لفظی که دلالت آن دلالت آشکار باشد.

 فصل دوم :

مصادر تفسیر

مهمترین دلیل ورود وضع در تفسیر به  نقل :


      1-وجود دو تفسیر متناقض برای یک آیه که هر دو را از پیامبر (ص) نقل   کرده اند.

      2 -عدم وثوق مفسران .

فصل سوم :
 
مفسران بزرگ

مفسران بزرگ صحابی:

عده قلیلی از صحابه در تفسیر  قرآن سخن گفته اند.

از میان خلفای اربعه ، بیشتر از همه ازعلی ( ع) تفسیر قرآن روایت شده است.

ابن عباس را ترجمان القرآن ، حبر الامه و رئیس مفسرین گویند .

             فصل چهارم :             
      
تاریخ قرآن  

 نام های قرآن :

متداول ترین و معروفترین نام کتاب خدا ، قرآن است که به زبان عربی بر پیامبر (ص) نازل  شده است .

مفسران و عالمان قرآن با استناد به اوصاف قران حدود 50 تا 55اسم برای آن برشمردند که برجسته ترین آن «کتاب »‌ است .

                           فصل پنجم:

                           اقسام قرآن