فرمت فایل: word(قابل ویرایش)تعداد صفحات64
دوره ی نوجوانی وبلوغ به سنین بین 12 الی 18 سال اطلاق می شود که یکی ازبحرانی ترین دوره های زندگی می باشد.1
بلوغ : بلوغ Puberty ) ) نخستین علامت مرحله ی نوجوانی Adolescence)) است ودربعضی ازفرهنگ ها اهمیّت بلوغ به قدری است که مراسم خاصّی دارد ودختروپسربا تشریفات خاصّی درجشن بلوغ خود شرکت می کنند .
درتعریف بلوغ میان روان شناسان رشد اختلاف نظروجود دارد که عمدتاً نتیجه ی دیدگاه های متفاوت ایشان به جنبه های گوناگون نوجوانی است . مثلاً بعضی ازایشان بلوغ را مرحله ای درفراخنای رشد وتکامل می دانند که کودک ازصورت یک موجود غیرجنسی یا فاقد خاصیّت جنسی ( Asexual) به صورت یک موجود جنسی (Sexual) درمی آید .
برخی گفته اند که معمولاً آغاز نوجوانی با بلوغ مشخّص می شود وبه تغییرات بدنی اطلاق می شود که به رشد ونضج تناسلی می انجامد .
کلمه ی بلوغ درزبان انگلیسی ازکلمه ی لاتین Pabertas)) به معنای سن مردانگی یا سن بزرگ سالی مشتق شده ودرزبان فارسی کلمه ی بلوغ به معنای ( رسیدن میوه ) یا ( رسیدن شخص به حدّ تکلیف شرعی ) است .
برخی ازروان شناسان رشد ، دوران نوجوانی را به سه مرحله تقسیم می کنند :
1- مرحله ی پیش ازنوجوانی ( از10 تا 12 سالگی )
2- مرحله ی نوجوانی اوّلیّه ( از13 تا 16 سالگی )
3- مرحله ی نوجوانی ثانویّه یابعدی ( از17 تا 20 یا 22 سالگی )
بلوغ های مطرح شده درطول زندگی هرشخص عبارت است از:
1- بلوغ بدنی یا زیست شناختی 2- بلوغ افکارشناختی 3- بلوغ روان شناختی ( شناختی، روانی – حرکت ، عاطفی) 4- بلوغ جامعه شناسی 5- بلوغ بوم شناسی
آثار تغییرات بلوغ :
1- انزوا طلبی 2- خستگی وملامت 3- ناهماهنگی 4- ستیزه جویی اجتماعی
5- احساساتی تند 6- فقدان اعتماد به نفس 7- حیا وعفّت افراطی
دوره ی بلوغ نگرانی هایی برای نوجوان ایجاد می کند که عبارت است از:
1- نگرانی درباره ی عادّی بودن 2- نگرانی درباره ی عادّی بودن خصایص جنسی 3- نگرانی درباره ی عادّی بودن اندازه ی بدن 4- نگرانی درباره ی عادّی بودن الات تناسلی 5- نگرانی درباره ی عادّی بودن خصایص جنسی ثانوی
هرکدام ازعلوم مختلف برای نوجوان خصوصیاتی قایل شده اند که ازدیدگاه روان شناسی ، این خصوصیات به شرح زیراست :
1- برقراری روابط جدید ورشد یافته با هم سالان خود ازهردوجنس که ادامه ی رشد وتکامل رفتاراجتماعی را نشان می دهد .
2- به دست آوردن توانایی ایفای نقش اجتماعی مردانه یا زنانه
3- پذیرفتن اندام یا هیکل خود وکاربرد مؤثربدن
4- کسب استقلال عاطفی ازوالدین وسایربزرگ سالان ، معلّمان ووالدین ها باید فرصت هایی برای دانش آموزان فراهم آورند که ایشان برای خود تصمیم بگیرند.
5- مایل بودن ، پذیرفتن وانجام دادن رفتارهای درست اجتماعی
6- انتخاب وآماده شدن برای یک حرفه که مستلزم راهنمایی درمدرسه است.
7- رشد وگسترش مهارت های ذهنی ( هوشی ) ومفاهیم ضروری برای اصلیّت شهروندی که هدف اساسی مدرسه به شمار می رود .
8- آماده شدن برای ازدواج وزندگی خانوادگی که همسریا والدین مؤثرشدن را شامل می شود.
9- علاقه مندی به دست رفتارمسئول اجتماعی که هدف اگرمدارس است وآموزش معارف اخلاقی عمدتاً به این هدف متوجّه است .
10- داراشدن ایدئولوژی یا نظامی ازارزش ها ومعیارهای اخلاقی وافکارخاص .1
حال به روایات درمورد نوجوانی می پردازیم ، دوران حسّاس ومهمّ زندگی که هرکس این دوران ازحیات را طی می کند . اهمیّت این دوران آنقدرزیاد است که پایه ی رفتارومنش فرد را درسال های آتی رقم می زند .
-« اِنَّ اَحَبَّ الخَلایقِ إلَی اللهِ عَزَّوَجَلَّ شابَّ حدثَ السنّ فِی صُورَةٍ حَسَنَةٍ جَعَلَ شَبَابَهُ وَجَمَالِهِ للهِ وَفِی طَاعَتِهِ ، ذَلِکَ الَّذی یُبَاهِی بِهِ الرَّحمَان مَلائِکَتِهِ یَقُولُ : هَذَا عَبدی حَقّآً . »4 « دوست داشتنی ترین مخلوقات نزد خداوند متعال نوجوانی است زیبا رو که که جوانی وجمالی خویش را برای خداوند دراطاعت خدا قرار دهد . به چنین نوجوانی خدا برفرشتگان می بالد و می فرماید : حقّا که این نوجوان بنده ی من است . »
نقش مادردرتربیت فرزندان دردوره نوجوانی از دیدگاه قران - سنت و علم
