گرم شدن زمین و تغییر آب و هوا
با آغاز انقلاب صنعتی در اوایل قرن نوزدهم میلادی و رشد روز افزون تحولات بشری، تغییرات گوناگونی نیز در زندگی انسانها رخ داده است. نیاز بشر به انرژی و مصرف انواع سوختهای فسیلی نظیر زغال سنگ، نفت و گاز طبیعی باعث افزایش شدید گازهایی مانند دی‌اکسیدکربن (CO2) در جو شده است. افزایش جمعیت کره زمین که باعث تغییر کاربری زمین، تخریب جنگلها، افزایش فعالیتهای کشاورزی و دامداری و تولید ضایعات جامد و مایع شده است، تبعات مختلفی به همراه داشته است. پدیده تغییر آب و هوا یکی از این تبعات است. رشد جمعیت و پیشرفت تکنولوژی در قرن اخیر به رشد میزان تقاضای حاملهای انرژی منجر شده است.
انسانها با مصرف انرژی حاصل از سوختهای فسیلی و تولید بیش از حد گازهایگلخانهای توازن انرژی زمین را بهم می‌زنند. ادامه روند افزایش میزان تقاضا و مصرف انرژی در چند دهه آینده، تغییر کاربری زمین، گسترش فعالیتهای کشاورزی و دامداری و افزایش ضایعات جامد و مایع پدیده‌گلخانه‌ای را در جو زمین تشدید خواهد کرد. مدلهای جوی پیش‌بینی می‌کنند که تا سال ۲۱۰۰، دمای کره زمین از ۱ تا ۵/۳ درجه سانتیگراد افزایش خواهدیافت که این مقدار بیش از تغییرات دمایی ۱۰۰۰۰ سال گذشته خواهدبود. شکل (۱) روند تغییرات دمایی زمین را در دو قرن اخیر نشان می‌دهد.
انتشار روز افزون گازهایگلخانهای، تولید هواویزه‌ها (آئروسل ها)، تغییر در ضریب انعکاس زمین و آلودگی حرارتی، عوامل مختلفی هستند که بر سرعت پدیده تغییر آب و هوا تاثیر می‌گذارند و در این بین تاثیر و اهمیت گازهای گلخانه‌ای بسیار بیشتر و شناخته شده‌تراست.
شکل ۱- روند تغییرات دمای زمین در محدوده سالهای ۱۸۶۰ تا۱۹۸۰
اثرگلخانهای
تابشهای خورشیدی پس از عبور از فضا به زمین و اتمسفر رسیده و قسمت اعظم آن توسط کره زمین جذب می‌شود. کره زمین پس از گرم‌شدن، امواج گرم را به صورت تابشهای فروسرخ به فضا باز می تابد. قسمتی از این تابشهای فروسرخ از اتمسفر عبورمی کند و قسمتی دیگر توسط گازهایگلخانهای موجود در اتمسفر جذب و به سطح زمین بازتابانیده می‌شود (شکل ۲).
شکل ۲- موازنه انرژی بین زمین و فضا
گازهایگلخانهای موجود در جو زمین، کسری از انرژی خورشیدی رسیده به زمین را در داخل اتمسفر نگه می‌دارند و دمای زمین در اثر این انرژی درحد مناسبی ثابت باقی می‌ماند. این عمل گازهایگلخانهای را اثر گلخانه‌ای نامیده‌اند. لازم به ذکر است که اگر اثرگلخانهای در اتمسفر زمین وجود نداشت، دمای کره زمین حدود 5/15درجه سانتیگراد نسبت به حال کمتر می‌شد و عصر یخبندان دیگری را رقم می‌زد.
همچنین، در صورتی که موجودی گازهایگلخانهای در داخل اتمسفر، زیادتر از حد متعارف شود، موازنه انرژی زمین بهم می‌خورد و انرژی بیشتری در داخل اتمسفر زمین باقی می‌ماند. انرژی بیشتر، گرم شدن زمین را به دنبال خواهدداشت.
شکل ۳- سهم گازهای مختلف گلخانه‌ای در اتمسفرزمین بر حسب درصد در سال ۱۳۷۳
گازهایگلخانهای
بخارآب (H2O)، دی‌اکسیدکربن (CO2)، اکسیدنیترو (N2O)، متان (CH4)، ازن جو پایین (O3)، کلروفلوئوروکربنها (CFCs)، هیدروفلوئوروکربنها(HFCs) و پرفلوئوروکربنها(PFCs) گازهایگلخانهای نام دارند. تمامی این گازها در ایجاد پدیده گلخانه‌ای در جو زمین نقش دارند و در این میان بخار آب و دی اکسیدکربن مجموعا ۹۰ درصد از سهم اثر گلخانه‌ای را به خود اختصاص می دهند.
گازهایگلخانهای بطور طبیعی در جو زمین وجود دارند اما فعالیتهای انسانها و آلودگیهای ناشی از این فعالیتها، مقدار گازهای مذکور را بطور غیر طبیعی افزایش می‌دهد. در نتیجه گرمای ناشی از تابش اشعه خورشید در جو زمین محبوس می‌شود و دمای کره زمین را بالا می‌برد.
شامل 18 صفحه Word
دانلود تحقیق اثرات گازهایگلخانهای
