ﻣﻄﺎﻟﺒﻪ ﻱ ﺧﺴﺎﺭﺕ ﻣﺎﺯﺍﺩ ﺑﺮﺩﻳﻪ
ﭼﻜﻴﺪﻩ
ﺩﺭ ﺑﻌﻀﻲ ﻣﻮﺍﺭﺩ ﺩﻳﻪ ﻣﻲ ﺍﻱ ﻛﻪ ﺩﺍﺩﮔﺎﻩ ﺑﺮﺍﻱ ﺷﺨﺺ ﺯﻳﺎﻥ ﺩﻳﺪﻩ ﺩﺭ ﻧﻈﺮ ﮔﻴﺮﺩ ﺑﺮﺍﻱ ﺟﺒﺮﺍﻥ ﺧﺴﺎﺭﺕ ﺯﻳﺎﻥ ﺩﻳﺪﻩ ﻛﺎﻓﻲ ﻧﻴﺴﺖ ﻭ ﺑﻪ ﻋﺒﺎﺭﺕ ﺩﻳﮕﺮ، ﺿﺮﺭﻱ ﺭﺍ ﻛﻪ ﺷﺨﺺ ﻣﺘﺤّﻤﻞ ﻣﻲ ﺩﻳﻪ ﺷﻮﺩ ﺑﻴﺶ ﺍﺯ ﻣﻘﺪﺍﺭ ﺍﻱ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻗﺎﻧﻮﻧﮕﺬﺍﺭ ﻣﻲ ﺑﺮﺍﻱ ﺍﻭ ﺩﺭ ﻧﻈﺮ ﮔﻴﺮﺩ .ﻣﻘﺎﻟﻪ ﻱ ﺣﺎﺿﺮ ﺑﻪ ﺑﺮﺭﺳﻲ ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﭘﺮﺩﺍﺧﺘﻪ ﻭ ﺑﺎ ﺍﺳﺘﻨﺎﺩ ﺑﻪ ﻗﺎﻧﻮﻥ ﻣﺴﺆﻭﻟﻴﺖ ﻣﺪﻧﻲ، ﺍﺻﻮﻝ ﻭ ﻗﻮﺍﻋﺪ ﻛﻠﻲ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻗﺎﻋﺪﻩ ﻱ ﻻﺿﺮﺭ، ﺗﺴﺒﻴﺐ، ﻧﻔﻲ ﺣﺮﺝ ﻭ ﺑﻨﺎﻱ ﻋﻘﻼ ﻭ ﺭﺃﻱ ﺍﺻﺮﺍﺭﻱ ﻫﻴﺄﺕ ﻋﻤﻮﻣﻲ ﺩﻳﻮﺍﻥ ﻋﺎﻟﻲ ﻛﺸﻮﺭ ﻣﻄﺎﻟﺒﻪ ﻣﻲ ﻱ ﺧﺴﺎﺭﺕ ﻣﺎﺯﺍﺩ ﺑﺮ ﺩﻳﻪ ﺭﺍ ﺟﺎﻳﺰ ﺩﺍﻧﺪ.
ﻭﺍﮊﻩ ﻛﻠﻴﺪﻱ ﻫﺎﻱ :
ﺧﺴﺎﺭﺕ، ﺩﻳﻪ، ﻗﺎﻋﺪﻩ ﻻﺿﺮﺭ، ﻗﺎﻋﺪﻩ ﻱ ﺗﺴﺒﻴﺐ
ﻣﻘﺪﻣﻪ
ﮔﺎﻫﻲ ﺍﻭﻗﺎﺕ ﺩﻳﻪ ﺩﺭ ﺍﻱ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺩﻟﻴﻞ ﺍﻳﺮﺍﺩ ﺻﺪﻣﺎﺕ ﺑﺪﻧﻲ ﺑﺮﺍﻱ ﺯﻳﺎﻥ ﺩﻳﺪﻩ ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻣﻲ ﻫﺰﻳﻨﻪ ﺷﻮﺩ ﺑﺮﺍﻱ ﺟﺒﺮﺍﻥ ﺿﺮﺭﻫﺎﻱ ﻭﺍﺭﺩﻩ ﻛﺎﻓﻲ ﻧﻴﺴﺖ ﻭ ﺷﺨﺺ ﻱ ﺩﺭﻣﺎﻥ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺍﺯ ﺩﻳﻪ ﻣﻲ ﺍﻱ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺍﺯ ﺳﻮﻱ ﺩﺍﺩﮔﺎﻩ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺷﻮﺩ . ﺩﺭ ﻗﻮﺍﻧﻴﻦ ﻣﻮﺟﻮﺩ ﻗﺎﻧﻮﻧﮕﺬﺍﺭ ﺑﻪ ﺻﺮﺍﺣﺖ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺑﺤﺚ ﻧﭙﺮﺩﺍﺧﺘﻪ ﻭ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺭﻭ ﺍﻳﻦ ﺳﺆﺍﻝ ﻣﻄﺮﺡ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺁﻳﺎ ، ﻣﻲ ﺑﻪ ﺗﻮﺍﻥ ﺟﺒﺮﺍﻥ ﺧﺴﺎﺭﺕ ﻣﺎﺯﺍﺩ ﺑﺮ ﺩﻳﻪ ﺣﻜﻢ ﻛﺮﺩ ؟ ﺩﺭ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺣﺎﺿﺮ ﻱ ﺩﺭ ﺍﺑﺘﺪﺍ ﺑﻪ ﻧﻘﺪ ﻭ ﺑﺮﺭﺳﻲ ﭘﺮﺩﺍﺧﺘﻪ ﺩﻻﻳﻞ ﻣﺨﺎﻟﻔﺎﻥ ﺟﺒﺮﺍﻥ ﺧﺴﺎﺭﺕ ﻣﺎﺯﺍﺩ ﺑﺮ ﺩﻳﻪ ﺟﻮﺍﺯ ﺍﻳﻢ ﻭ ﺳﭙﺲ ﺩﻻﻳﻞ ﻣﻄﺎﻟﺒﻪ ﻣﻲ ﻱ ﺧﺴﺎﺭﺕ ﻣﺎﺯﺍﺩ ﺑﺮ ﺩﻳﻪ ﺭﺍ ﺫﻛﺮ ﻛﻨﻴﻢ :
ﺍﻟﻒ -ﻣﻄﺎﻟﺒﻪ ﻧﻘﺪ ﻭ ﺑﺮﺭﺳﻲ ﺩﻻﻳﻞ ﻣﺨﺎﻟﻔﺎﻥ ﻱ ﺧﺴﺎﺭﺕ ﻣﺎﺯﺍﺩ ﺑﺮ ﺩﻳﻪ
ﺩﻻﻳﻠﻲ ﻛﻪ ﺑﺮﺍﻱ ﻋﺪﻡ ﺟﻮﺍﺯ ﻣﻄﺎﻟﺒﻪ ﻱ ﺧﺴﺎﺭﺕ ﻣﺎﺯﺍﺩ ﺑﺮ ﺩﻳﻪ ﻧﻘﻞ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ ﺑﻪ ﺷﺮﺡ ﺫﻳﻞ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ :
-ﻋ ١ ﺷﺎﺭﻉ ﺪﻡ ﭘﻴﺶ ﺑﻴﻨﻲ ﺟﺒﺮﺍﻥ ﺧﺴﺎﺭﺕ ﻣﺎﺯﺍﺩ ﺑﺮ ﺩﻳﻪ ﺍﺯ ﺳﻮﻱ ﺷﺎﺭﻉ ﻣﻘﺪﺱ ﺩﺭ ﺟﻨﺎﻳﺎﺕ ﻏﻴﺮﻋﻤﺪﻱ ﺗﻨﻬﺎ ﺩﻳﻪ ﺭﺍ ﻭﺍﺟﺐ ﻛﺮﺩﻩ ﻭ ﺍﺷﺎﺭﻩ ﺑﻪ ﭼﻴﺰ ﺩﻳﮕﺮﻱ ﻧﻜﺮﺩﻩ ﺍﺳﺖ؛ ﭼﻨﺎﻥ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺁﻳﻪ ﻣﻲ ﻱ ﺗﺸﺮﻳﻊ ﺩﻳﻪ ﻓﺮﻣﺎﻳﺪ : » ... ﻭ ﻣﻦ ﻗﺘﻞ ﻣﺆﻣﻨﹰﺎ ﺧﻄﹰﺎ ﻓﺘﺤﺮﻳﺮ « ﺭﻗﺒﻪ ﻣﺆﻣﻨﻪ ﻭ ﺩﻳﻪ ﻣﺴﹼﻠﻤﻪ ﺍﻟﻲ ﺍﻫﻠﻪ ﻫﺮ ﻛﺲ ﻛﻪ ﻣﺆﻣﻨﻲ ﺭﺍ ﺑ ﺑﻨﺪﻩ ﻪ ﺧﻄﺎ ﺑﻜﺸﺪ ﺑﺎﻳﺪ ﻳﻚ ﻱ ﻣﺆﻣﻦ ﺭﺍ ﺁﺯﺍﺩ ﻛﻨﺪ ﻭ ﺩﻳﻪ ﻱ ﻛﺎﻣﻞ ) ﺣﺴﺐ ﻣﻮﺭﺩ ﻣﺮﺩ ﺩﻳﻪ ﺯﻥ ﻳﺎ (ﺑﻪ ، ﺭﺍ ﺧﻮﻳﺸﺎﻭﻧﺪﺍﻥ ﻣﻘﺘﻮﻝ ﺑﭙﺮﺩﺍﺯﺩ ) ٩٢/ ﻧﺴﺎﺀ ( .ﺍﺳﺖ ﺍﺯ ﺗﻌﺎﺑﻴﺮ ﺑﻪ ﻛﺎﺭ ﺭﻓﺘﻪ ﺩﺭ ﺭﻭﺍﻳﺎﺕ ﻧﻴﺰ ﻫﻤﻴﻦ ﻣﻌﻨﺎ ﻗﺎﺑﻞ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ .
ﺑﻨﺎﺑﺮﺍﻳﻦ ﻣﻲ ﺟﺮﺡ ، ﺗﻮﺍﻥ ﮔﻔﺖ ﺗﻨﻬﺎ ﭼﻴﺰﻱ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺳﺒﺐ ﻗﺘﻞ ﻳﺎ ﺿﺮﺏ ﻭ ﺧﻄﺎﻳﻲ ﺑﺮ ﺟﺎﻧﻲ ﻣﻲ ﻣﻲ ﺁﻳﺪ، ﺩﻳﻪ ﺑﺎﺷﺪ . ﺣﺘﻲ ﺍﮔﺮ ﺧﺴﺎﺭﺍﺗﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻣﺠﻨﻲ ﻋﻠﻴﻪ ﻭﺍﺭﺩ ﺷﺪﻩ ﺑﻴﺶ ﺍﺯ ﻣﻘﺪﺍﺭ ﺩﻳﻪ ﻣﻲ ﺍﻱ ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺍﻭ ﺗﻌﻠﻖ ﮔﻴﺮﺩ (ﺳﺨﻦ ١). ﺑﻪ ﺩﻳﮕﺮ ﻗﺮﺁﻥ ﻛﺮﻳﻢ ﻭ ﺭﻭﺍﻳﺎﺕ ﺩﺭ ﻫﻨﮕﺎﻡ ، ﺑﻴﺎﻥ ﺣﻜﻢ ﺩﻳﻪ ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻣﻘﺎﻡ ﺑﻴﺎﻥ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻗﺎﺑﻞ ﻣﻄﺎﻟﺒﻪ ﺑﻮﺩﻥ ﺧﺴﺎﺭﺕ ﻣﺎﺯﺍﺩ ﺑﺮ ﻭﺭﺯﻳﺪﻩ ﺩﻳﻪ ﺳﻜﻮﺕ ﺍﻧﺪ ﻭ ﺳﻜﻮﺕ ﺩﺭ ﻣﻘﺎﻡ ﺑﻴﺎﻥ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﺍﻣﺮﻱ ﺩﻟﻴﻞ ﻋﺪﻡ ﻗﺒﻮﻝ ﺁﻥ ﺍﺳﺖ .
ﺩﺭ ﭘﺎﺳﺦ ﺑﻪ ﺍﺳﺘﺪﻻﻝ ﻣﺬﻛﻮﺭ، ﻣﻲ ﺗﻮﺍﻥ ﮔﻔﺖ ﺳﻜﻮﺕ ﺷﺎﺭﻉ ﻣﻘﺪﺱ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﺧﺴﺎﺭﺕ ﻣﺎﺯﺍﺩ ﺑﺮ ﺩﻳﻪ ﺳﻜﻮﺕ ﺩﺭ ﻣﻘﺎﻡ ﺑﻴﺎﻥ ﻧﺒﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ ﭼﻪ ﺑﻠﻜﻪ ﺳﺨﻦ ﻧﮕﻔﺘﻦ ﺭﻭﺍﻳﺎﺕ ﺍﺯ ﺁﻥ، ، ﺑﺴﺎ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺑﻮﺩﻩ ﺩﻟﻴﻞ ﻫﺰﻳﻨﻪ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻫﺎ ﺑﻮﺩﻩ ﻱ ﺩﺭﻣﺎﻥ ﺩﺭ ﺁﻥ ﺭﻭﺯﮔﺎﺭ ﻧﺎﭼﻴﺰ ﻭ ﺍﻧﺪﻙ ﻭ ﺩﺭﻣﺎﻥ ﻧﻴﺎﺯﻣﻨﺪ ﻫﺰﻳﻨﻪ ﻱ ﺳﻨﮕﻴﻦ ﻭ ﭼﺸﻤﮕﻴﺮ ﻧﺒﻮﺩ (ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻱ ٢). ﻩ ﺍﺳﺖ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻭﺿﻌﻴﺖ ﻭ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﺯﻣﺎﻥ ﺷﺎﺭﻉ ﻣﺆﻳﺪ ﺍﻳﻦ ﻣّﺪﻋﺎﺳﺖ .
ﻣﺜﺎﻝ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥﺩﺭ ﺯﻣﺎﻥ ﻫﺎﺭﻭﻥ ﺍﻟﺮﺷﻴﺪ ﺳﻴﺼﺪ ﺩﺭﻫﻢ ، ﺑﺮﺍﻱ ﺗﺄﻣﻴﻦ ﻫﺰﻳﻨﻪ ﺧﺎﻧﻮﺍﺩﻩ ﻱ ﺯﻧﺪﮔﻲ ﻳﻚ ﻣﻲ ﻱ ﻣﻌﻤﻮﻟﻲ ﻛﻔﺎﻳﺖ ﻛﺮﺩ (ﺩﻳﮕﺮ ٣). ﺑﻪ ﻋﺒﺎﺭﺕ ، ﺩﺭ ﺯﻣﺎﻥ ﺷﺎﺭﻉ ﻳﻚ ﺩﻳﻪ ﻱ ﻛﺎﻣﻞ) ﺩﺭﻫﻢ ﺩﻩ ﻫﺰﺍﺭ (ﺳﻲ ﺑﺮﺍﺑﺮ ﺑﺎ ﻣﺨﺎﺭﺝ ﻳﻚ ﺳﺎﻝ ﺧﺎﻧﻮﺍﺩﻩ ﻱ ﻣﻌﻤﻮﻟﻲ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ . ١٠٠ ﺍﮔﺮ ﻗﻴﻤﺖ ﻫﺮ ﺷﺘﺮ ﺭﺍ ﺩﺭﻫﻢ ﺣﺴﺎﺏ ﻛﻨﻴﻢ ﺁﻳﺎ ﺩﺭ ﺯﻣﺎﻥ ﻣﻌﺎﺻﺮ ﻗﻴﻤﺖ ﺳﻪ ﺷﺘﺮ ﺧﺮﺝ ﻳﻚ ﺧﺎﻧﻮﺍﺩﻩ ﺍﺯ ﻱ ﻣﻌﻤﻮﻟﻲ ﻣﺮﻛﺐ ﺯﻥ ﻭ ﺷﻮﻫﺮ ﺭﺍ ﺩﺭ ﻳﻚ ﺳﺎﻝ ﻛﻔﺎﻳﺖ ﻣﻲ ﻛﻨ ﺪ؟ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺷﺮﺍﻳﻂ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻱ ﺯﻣﺎﻥ ﺣﺎﺿﺮ ﭘﺎﺳﺦ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺳﺆﺍﻝ ﻣﻨﻔﻲ ﺍﺳﺖ ﻭ ﻳﻚ ﺩﻳﻪ ﻧﻤﻲ ﻱ ﻛﺎﻣﻞ ﻫﺮﮔﺰ ﺧﺎﻧﻮﺍﺩﻩ ﺗﻮﺍﻧﺪ ﺑﺮﺍﺑﺮ ﺑﺎ ﻣﺨﺎﺭﺝ ﺳﻲ ﺳﺎﻝ ﻳﻚ ﺑﺎﺷﺪ ﻱ ﻣﻌﻤﻮﻟﻲ
نوع فایل: pdf
سایز:179 KB
تعداد صفحه:17
ﻣﻄﺎﻟﺒﻪ ﻱ ﺧﺴﺎﺭﺕ ﻣﺎﺯﺍﺩ ﺑﺮﺩﻳﻪ