وقتی سعد ابن ابی وقاص بر مدائن دست یافت در آنجا کتاب‌های بسیار دید. نامه به عمر بن خطاب نوشت و در باب این کتاب‌ها دستوری خواست. عمر در پاسخ نوشت که آن همه را به آب افکن که اگر در آنچه در آن کتاب‌ها هست سبب راهنمایی است خداوند برای ما قرآن فرستاده که از آن راه نماینده‌تر است و اگر در آن کتاب‌ها جز مایه‌ی گمراهی نیست خداوند ما را از شر آن در امان داشته است. ازین سبب آن همه کتاب را در آب یا آتش افکندند (زرینکوب، دوقرن سکوت ص 106)(ابن‌خلدون، مقدمه چاپ مصر ص 6-285) [۳][۴]. فرانز رزنتال استاد زبانهای سامی و زبان عربی[۵] در دانشگاه ییل، اسلام شناس[۶] و مترجم کتاب مقدمه، در پانوشت این گفته ابن خلدون می‌نویسد «این روایت دیگری از یک افسانه معروف است»[۷].
البته سالها بعد از انتشار کتاب دو قرن سکوت که شخص زرینکوب ادعا کرده بود ( شاید به تبعیت از ابن خلدون ؛ به هر حال :) کتاب های مدائن بدست اعراب نابود شده ، در کتاب کارنامه اسلام (۱۳۴۸) کتاب‌سوزی اعراب در تیسفون را نفی می‌کند: «روایتی هم ک گفته‌اند کتابخانه مدائن را اعراب نابود کردند ظاهراً هیچ اساس ندارد و مآخذ آن تازه‌است.»[
کتاب مقدمه ابن خلدون
