دانلود مقاله کامل درباره تبیین ابعاد و جنبه های گوناگون دفاع مقدس

اختصاصی از نیک فایل دانلود مقاله کامل درباره تبیین ابعاد و جنبه های گوناگون دفاع مقدس دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 49

فهرست

مقدمه 3

چکیده: 7

روشهای نظری مورد بحث در این مقاله عبارتند از: 7

روشهای عملی مورد بحث دراین مقاله عبارتنداز : 8

ارزشهای دفاع مقدس و لزوم ترویج آنها : 8

روشهای نظری تبیین و ترویج ارزشهای دفاع مقدس: 9

روشهای عملی تبیین و ترویج ارزشهای دفاع مقدس : 13

ویژگی های دفاع مقدس 15

دفاعی بودن 15

معنویت جبهه های جنگ 15

استقامت رزمندگان و فرماندهان در نبرد 16

شجاعت فرماندهان 16

بزرگواری و مروّت در حال قدرت 17

برادری و هم دلی 17

بی اعتنایی به دنیا 17

شوق دفاع 18

شهادت طلبی 18

شیوه رهبری امام خمینی رحمه الله در جنگ تحمیلی 19

حضور زنان در جبهه و پشت جبهه 21

پیامدها و دستاوردهای سیاسی ـ فرهنگی ـ اقتصادی دفاع مقدس 22

اهمیت حفظ ارزش‌های دفاع مقدس 28

- اشاعه فرهنگی 30

- جدال احسن 31

- دشمن شناسی 32

- نقش نهادهای تربیتی 33

- توجه به امر به معروف و نهی از منکر 34

نتیجه 34

راهکار های حفظ ارزش های دفاع مقدس 35

نتیجه 41

نگاهی به برخی نتایج جنگ 8 ساله تحمیلی 42

برای رسانه 48

تبیین ابعاد و جنبه های گوناگون دفاع مقدس

مقدمه

دفاع مقدس دارای جنبه های گوناگون فرهنگی، اجتماعی، وسیاسی می باشد.

از جنبه های فرهنگی ،اجتماعی،معنوی آن می توان به این موارد اشاره نمود:

1.تقویت اعتماد به نفس وخودباوری:«دفاع مقدس موجب شد که خودمان را باور کنیم وبا تکیه برتوانمندیهای خود کشور را اداره نماییم.تاثیر این خودباوری ،بعد از جنگ در عرصه های مختلف اجتماعی،اقتصادی وفناوری های نوین دفاعی ،نمود فزاینده ای داشته است»

«رزمندگان ایران به حق از هیچ قدرتی هراس نداشتندوهیچ قدرت نظامی هم در آن زمان به نظر نمی رسید توان در گیری با ایران را داشته باشد»

«در جنگ تحمیلی برغم شدت و وسعت زیاد جنگ و طیف وسیع حامیان دشمن و اوضاع نامناسب ایران دشمن به هیچیک از اهداف اعلام شده‌اش مبنی بر گرفتن اروندرود و جزایر سه‌گانه جدایی خوزستان و عربی کردن آن و سقوط نظام انقلابی ایران نرسید، و هیچ معاهده ذلت باری به ایران تحمیل نشد.بلکه بر اثر موفقیت در ناکام گذاشتن دشمن از دستیابی به اهدافش ، اعتماد به نفس مردم ایران تجدید شد.»

2. .رشد باورهای دینی:رشد باورهای دینی در دوران دفاع مقدس بسیار چشمگیربود،بطوری که فضای کشور به عطر ایمان ومعنویت،معطرشده وروح عبودیت در مردم موج می زد.

3. مدیریت دفاع مقدس با تکیه بر معنویت: در بررسی و تجزیه و تحلیل زوایای گوناگون این .. جنگ تنها نقطه قوت ایران در جنگ با عراق کیفیت و ویژگیهای رهبری سیاسی است .در یک مقایسه دیده میشود که ناکام گذاشتن عراق در دستیابی به اهداف اعلام شده‌اش نه به دلیل تجهیزات برتر ایران بوده است .تنها مسئله مهم رهبری سیاسی ایران و نتایج تفکرات ، جهانی‌بینی‌هاو اعمال و رفتار اوست .

4. شکوفایی استعدادها وخلاقیت:برپایه یک نظام اجتماعی منسجم در زمان جنگ ،فعالیت متکی بر توانائی های خود برای تولید سلاح وارزاق به دست که خود موجب انواع ابداعات واختراعات گردید.

بدین ترتیب نظام اجتماعی ایران همچنین نظامم سیاسی ونظامیش ،در پی جنگ در بهترین شرایط قرار گرفت واز طرف دیگر محاصره اقتصادی از یک طرف ونیاز مبرم به سلاح وخودداری برخی از تولید کنندگان خارجی برای فروش سلاح به ایران ،فعالیت تولیدی صنایع نظامی ایران را تاحدودی رونق بخشیدوبه سرعت تمام بخش های اقتصادی وتولیدی را فرا میگرد.

5. رشد فضایل اخلاقی ومعنوی وتقویت ارزشهای اسلامی در جامعه:

6...

بعد سیاسی دفاع مقدس:بدون شک دفاع مقدس ،در بعد سیاسی نیز دارای جنبه های مهمی بوده است ،ما به چند نمونه آن اشاره می کنیم.

1-افشای هویت وچهره منافقین : امام خمینی (ره)که با بینش عمیق دفاع مقدس را زیر نظر داشت در این مورد می فرمایند:«این اشخاص که ادعا می کنند وادعا می کردند که ما طرفدار مظلومین هستیم ،طرفدار خلق هستیم ،فدایی خلق هستیم،مجاهده برای مردم می کنیم ،ثابت شد به اینکه همه این حرفها ،صحبتهای خلاف واقع بوده است.

یکی از گروههای مطرح آن ایام سازمان مجاهدین خلق ایران بود که با تکیه بر سوابق مبارزاتی قبل از انقلاب وارد عرصه سیاسی جامعه شده وچهره نقاب گرفته خودرا نشان داد.

2-رسوایی جهانخواران در سطح بین الملل:در این باره امام راحل می فرمایند:هرچه از این جنگ ناخواسته تحمیلی می گذرد،قدرت اسلام وجمهوری اسلامی وقوای نظامی وانتظامی ایران وپایداری ملت متعهد آشکارتر وافزونتر می گردد،ورسوایی جهانخوران ووابستگان وپیوستگان به آنان بیشتر وواضحتر می شود ومشت خرابکاران ومنافقان ومنحرفان بازتر می گردد.

دانلودتحقیق درمورد بررسی طرح سپر دفاع موشکی آمریکا 19 ص

اختصاصی از نیک فایل دانلودتحقیق درمورد بررسی طرح سپر دفاع موشکی آمریکا 19 ص دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 19

بررسی طرح سپر دفاع موشکی آمریکا

نگاهی به تاریخچه طرح های موشکی آمریکا

نایک زئوس: Nike –Zeus

طرح های دفاعه ضد موشکی آمریکابرای بازار دهة 1950 و در دوران ریاستجمهوری آیزنها و رئیس جمهور پیشین این کشور آغاز شد. در آن زمان طرح دفاع ضدموشکی آمریکا به «نایک زئوس» شهرت داشت.

جنگ ستارگان Star war

پس از آن رونالد ریگان رئیس جمهور اسبق آمریکا در سال 1983 طرح جدیدی را تحت عنوان جنگ ستارگان یا ابتکار دفاع استراتژیک در زمینة بوجود آوردن یک سامانة دفاع ضدموشکی مطرح کرد.

ریگان در ژانویة 1984 دستور داد تا مرحلة تحقیقاتی و عملیاتی دفاع موشکهای بالستیک مستقر در فضا اجرا شود. بر اساس این طرح لازم بود ماهواره های متعددی از فضای خارج جو، زمین را در برابر حملات موشکی مورد حمایت قرار دهند البته این طرح به مرحلة اجرا در نیامد ولی تلقی عمومی چنین بود که این پروژه به عنوان یک حربة تبلیغاتی جدید برای کسب امتیازاتی از شوروی در مذاکرات خلع سلاح ژنو مطرح شده بود و کارشناسان هم بر این باور بودند که گرچه طرح ریگان هرگز عملی نشد ولی درتضعیف روحیه و فرسایش توان مادی اتحاد جماهیر شوروی سابق که ابزار و امکانات علمی و مالی لازم برای چنین رقابتی را نداشت بسیار مؤثر بود.

سیستم دفاع در برابر حملات محدود

جورج بوش پدر به عنوان جانشینی برای ریگان طرح واقع بینانه تری را در این خصوص دنبال کرد وی طرح خود را سیستم دفاع در برابر حملات محدود نامید ولی این طرح هم به اجرا در نیامد . جورج بوش به دنبال اجرای طرح دفاع ضد موشکی در دریا و زمین بود.

دفاع ملی موشکی National missiledeferce

کلینتون هم به دنبال رؤسای جمهور پیشین آمریکا طرح خود را دفاع ملی موشکی نامید . بر اساس این طرح زنجیره ای از صدها موشک رهگیر در زمین مستقر می شوند و به کمک شبکه هشدار دهنده ای متشکل از رادارها و ماهواره ها مانع نفوذ موشکهای بالستیک دشمن می شوند.

این طرح کلینتون به رغم اینکه از سوی برخی کارشناسان نظامی آمریکا عملی و واقعگیرانه توصیف شده بود در آزمایش های اولیه با شکست مواجه شد و کلینتون در سال 2000 میلادی این طرح را به حال تعلیق در آورد و ادامة آن را به جانشین خود واگذاشت.

در این طرح از تمامی امکانات فنی مستقر در زمین ، دریا و فضا برای رهگیری موشکهای بالستیک طرف مقابل قبل از رسیدن به فضای آمریکا رهگیری و نابود شود.

این طرح پس ازعبور از مراحل متعدد و تغییر نامهای گوناگون طی نیم قرن گذشته، در زمان کلینتون 3 بار مورد آزمایش قرار گرفت که در 2 آزمایش با شکست مواجه شد.

اولین آزمایش اواخر سال 1999، دومین آزمایش اواسط ژانویة 2000 و سومین آزمایش نیز در هفتم ژوئیه 2000 انجام شد که پس از آن این طرح تا زمان جوج بوش پسر به تعلیق درآمد.

به گفته مقامات پنتاگون در این طرح مشخصاً پیش بینی شده بود که یکصد موشک رهگیر در آلاسکا مستقر شوند تا با ورود موشکهای بالستیک دشمن به فضای آمریکاع رهگیری و در خارج از جو زمین نابود شوند.

بر اساس این طرح ، علاوه بر استفاده از ماهواره ها ، موشکهای رهگیر مستقر در آلاسکا ، گرینلند و انگلستان از رادارهای موسوم به رادارهای باند ایکس و یکصد رادار رهگیر مستقر در داکوتای شمالی نیز استفاده می شد.

برای این طرح 60 میلیارد دلار هزینه پیش بینی شده بود. در این طرح موشکهای شلیک شده از سوی یکی از کشورهای جهان ابتدا توسط یکی از مجموعه ماهواره های اطراف زمین شناسایی و به مرکز اطلاعات هشدار داده می شود پس از ان میسر موشک بلافاصله توسط شبکه ای از رادارهای هشدار دهنده تعیین می گردد . تمامی اطلاعات دریافتی از ماهواره ها و شبکه های راداری در خصوص این موشک ومسیر حرکت آن به رایانه ای در کلورادو مخابره می گردد.

بر اساس طرح های تئوریک این رایانه که وظیفة مقابله با این موشک را دارد، اطلاعات دریافتی را به شبکه ای از رادارهای باند ایکس مخابره می کند. این رادار وظیفه دارد تا زمان حقیقی و مسیر واقعی موشک را به رایانة دومی که وظیفه شلیک موشک ضد موشک را بر عهده دارد منتقل می کند.

این رایانه به موشک ماورای جو extra-atmospheric مجهز است که می تواند پس از پرتاب به سرعتی معادل 24 هزار کیلومتر در ساعت برسد . این موشک علاوه بر بهره مندی

دانلود درس پژوهی با موضوع علوم پنجم ابتدایی راه های دفاع بدن

اختصاصی از نیک فایل دانلود درس پژوهی با موضوع علوم پنجم ابتدایی راه های دفاع بدن دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

 دانلود درس پژوهی علوم پنجم ابتدایی راه های دفاع بدن

فرمت فایل word و قابل ویرایش 

تعداد صفحات 26 صفحه

قیمت 2500 تومان

قسمتی از مجموعه

طرح درس

نام درس : علوم            مقطع :ابتدایی          پایه :پنجم

موضوع : راه های دفاع بدن

زمان : 45دقیقه          تعداد دانش آموزان : 20 نفر

اهداف

هدف کلی :

دانش آموزان با راههای دفاع از بدن  وکمک به بدن آشنا می شوند

هدف های جزئی

1 - راههای دفاعی بدن را بشناسند 0

2 - چگونگی دفاع بدن توسط پوست ، مخاط و گلبولهای سفید را بدانند 0

3 - کار پادتن را تشخیص دهند 0

4 - طرز دفاع گلبولهای سفید در برابر میکروب ها را درک کنند

هدف های رفتاری :

1 - راههای دفاعی بدن را نام ببرند ( دانش )

2 - چگونگی دفاع بدن توسط پوست را شرح دهند 0

3 - طرز دفاع بدن توسط گلبول های سفید را با رسم شکل نشان دهند (مهارتی)

4 - کار پادتن را توضیح دهند 0

5 - مخاط را تعریف کرده و چگونگی دفاع آن از بدن را نسبت به راههای دیگر مقایسه کنند 0

نکات کلیدی :

پوست – مخاط – گلبول سفید – گلبول های قرمز – پادتن

مواد ووسایل مورد نیاز :

میکروسکوپ – ماکت پوست – خون  -  تصاویر -  تابلوی کلاس

فضا ومدل کلاس :

کلاس درس معمولی

روش ها وراهبرد های تدریس :

روش تدریس حل  مساله (مدل جورج پولیا)

دانلود مقاله کامل درباره دفاع مشروع در حقوق جزایی ایران

اختصاصی از نیک فایل دانلود مقاله کامل درباره دفاع مشروع در حقوق جزایی ایران دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 7

دفاع مشروع در حقوق جزایی ایران

مراجعه به تاریخ می بینیم بشر در مقابل عملی که ناعادلانه و غیرمشروع بوده سر فرود نیاورده و دفاع در برابر چنین عملی را جزء حقوق طبیعی خود می داند، زیرا انسان با تبعیت از غریزه به هنگام خطر مقابله به مثل می کند و آن را نوعی حق برای خود و نوعی تکلیف نسبت به دیگران می داند و روابط انسانی و اجتماعی ایجاب می کند که افراد در صورت حمله و تهاجم ناعادلانه دیگران ساکت نمانند و قانون نیز چنانچه کسانی را که در شرایط دفاع باشند مجازات نخواهد کرد. حقوقدانان برای توجیه دفاع مشروع دو نظر کلی را مورد توجه قرار داده و اساس دفاع را یکی از آن دو دانسته اند؛ اول اجبار، دوم اجرای حق یا انجام تکلیف. طبق نظریه اجبار عمل انجام شده در دفاع مشروع جرم است، ولی جرمی که قابل مجازات نیست. دلیل طرفداران این عقیده این است که تهاجم غیرمشروع آزادی را از بین می برد و جرم تحت تاثیر اغتشاشات ارادی انجام می گیرد. به عبارت دیگر تحت تاثیر حفظ «من» جرم به وجود آمده و اراده آدمی در انجام آن نقش قابل قبول نخواهد داشت زیرا جبر ناشی از تجاوز غیرمشروع انسان را به ارتکاب جرم وادار کرده است.

براساس نظریه دوم در دفاع مشروع شخص حقی را اجرا کرده و حتی تکلیف خود را برای اجرای عدالت به جا آورده است. در این مورد دفاع مشروع جرم نیست که مجازاتی را برای آن در نظر گرفت. طبق ماده 43 قانون مجازات عمومی، اصلاحی 1352 هر کس در مقام دفاع از نفس و یا ناموس یا مال خود یا دیگری و یا آزادی تن خود و یا دیگری در برابر هرگونه تجاوز فعلی و یا خطر قریب الوقوع عملی را انجام دهد که جرم باشد در صورت اجتماع شرایط ذیل قابل تعقیب و مجازات نخواهد بود؛ اولاً دفاع باید با تجاوز و خطر متناسب باشد ثانیاً توسلی به قوای دولتی بدون فوت وقت عملاً ممکن نباشد یا مداخله قوای مزبور در رفع تجاوز و خطر موثر واقع نشود. ثالثاً تجاوز و خطر ناشی از تحریک خود شخص نباشد و عمل ارتکابی بیش از حد لازم نباشد و همچنین دفاع از نفس یا ناموس یا عرض و مال یا آزادی تن وقتی جایز است که او ناتوان از دفاع بوده و تقاضای کمک کند یا در وضعی باشد که امکان استمداد نداشته باشد. براساس ماده 4 مقاومت در مقابل قوای تامینی و انتظامی در مواقعی که مشغول انجام وظیفه خود هستند دفاع محسوب نمی شود، ولی هرگاه قوای مزبور از حدود وظیفه خود خارج شوند و حسب ادله و قرائن موجود خوف آن باشد که عملیات آنان موجب قتل، جرح یا تعرض به عرض یا ناموس شود، در این صورت دفاع جایز است. دفاع مشروع یا دفاع قانونی عبارت است از توانایی بر دفع تجاوز قریب الوقوع و ناحقی که نفس، عرض، ناموس، مال و آزادی تن خود و دیگری را به خطر انداخته است. دفاع مشروع قدرتی بازدارنده با هدف جلوگیری از خطرهایی است که رهایی از آن جز با ارتکاب جرم ممکن نیست ولی دفع جلوگیری از خطرهای مذکور هیچ وقت نباید با انگیزه انتقام جویی و آزار و اذیت همراه باشد. دفاع مشروع حق هر انسانی برای حفظ جان، مال و ناموس خود یا دیگری در بسیاری از موارد ضروری شناخته شده است. استیفای این حق وقتی جایز است که جامعه قادر به حمایت از جان، مال و ناموس انسان نباشد، لذا دفاع مشروع وضعی استثنایی و تابع شروطی است که تخطی از آن تکالیف متقابلی را برای مدافع به وجود می آورد. دفاع مشروع از جمله جهاتی است که قانونگذار فعل ضروری را صراحتاً اجازه داده و وصف مجرمانه را از آن زدوده است، به همین دلیل مدافع مشروع در چنین حالتی نه تنها مقصر نیست بلکه ضامن خسارت ها یا صدمات وارده دیگری نیز است.

وجوب دفع زیان از نفس از بدیهیات عقلی است که شرع آن را تایید کرده است، پس اگر کسی با وجود توانایی زیان را از خود دفع نکند، به ندای فطرت خویش پاسخ نداده و سزاوار سرزنش است.

درباره مشروعیت عمل مجرمانه حین دفاع علمای حقوق نظریه های گوناگونی بیان کرده اند، گروهی مبنای مشروعیت دفاع را اجبار معنوی می دانند و معتقدند کسی که مورد تهدید قرار می گیرد به علت هیجان و اختلال اراده نتواند بر اعمال خود تسلط یابد و اجباراً به ارتکاب جرم مبادرت می کند. بر پایه نظریه دیگر علمای حقوق که ماده قانون مجازات نیز ملهم از آن است، دفاع مشروع یک عامل موجه به شمار می آید یعنی کسی که به دفع تجاوز می پردازد و در اثنای آن مرتکب جرم می شود حقی را ناگزیر اعمال می کند که قانوناً استیفای آن به عهده جامعه است زیرا اصولاً دفاع از جان و مال شهروندان وظیفه یی است که به جامعه تفویض شده و قوای دولتی مامور اجرای آن هستند لیکن چون توسل به این قوا در وضع اضطرار میسر نیست اشخاص خود می توانند به این مهم قیام کنند. بعضی از حقوقدانان معتقدند که دفاع در برابر تعرض نامشروع نه تنها اعمال حق بلکه ادای یک وظیفه است و دفاع از فردی که در مقابل متجاوز نیازمند کمک است یک وظیفه اخلاقی و حتی قانونی است که در اسلام چنین دفاعی از مصادیق تعاون بر تقوا به شمار آمده است. برخی دیگر از حقوقدانان حتی فراتر از این مرحله رفته و اعلام می دارند که ادای این وظیفه در جهت استقرار عدالت در جامعه و دفاع از آن نیز مفید است. به گفته هگل فیلسوف نامدار آلمانی تعرض نفی حق است، دفاع نفی نفی و در نتیجه اجرای حق است و کسی که به دفاع از خود یا دیگری می پردازد در جهت اعاده و تحکیم نظم با جامعه همکاری می کند و جامعه بر این اساس از مجازات مدافع بهره یی نخواهد برد. در شروط دفاع غرض از دفاع متوقف ساختن تجاوز به طریق ممکن است و منظور از دفاع مشروع اعمالی است به ظاهر واجد اوصاف مجرمانه و در وضع عادی قابل مجازات است لکن اجازه قانونگذار مبنی بر ارتکاب جرم در مقام دفاع مشروع نباید دستاویزی برای تعارضات غیرمنطقی و زیاده روی های ناصحیح تلقی شود. دفاع مشروع تابع شروطی است که نادیده گرفتن آنها نه تنها جایز نیست بلکه موجب مسوولیت کیفری و هم مدنی برای مدافع است. اجازه قانونگذار به دفاع در برابر تجاوز ناحق و نامشروع ضرورت آن در اوضاع و احوالی است که مدافع راه دیگری برای انتخاب ندارد یعنی ارتکاب عمل مجرمانه برای دفع تجاوز وقتی مشروع است که تنها راه نجات است.

تجاوز باید فعلی با خطر قریب الوقوع باشد یعنی اینکه قصد تجاوز به مرحله فعلیت و واقعیت درآمده باشد و اینکه مدافع یقین کند و این یقین مستند به دلایل معقول باشد، بنابراین وقتی که تعرض پایان یافته باشد عمل متقابل علیه متجاوز دفاع نخواهد بود بلکه انتقام جویی و نوعی دادخواهی فردی است که با اصل حقوق کیفری مغایر است. به عنوان مثال اگر متهم پس از گرفتن داس از دست مقتول، با همان داس او را بکشد دیگر نمی توان عمل او را دفاع از نفس دانست زیرا چون داس را از دست مقتول گرفته دیگر هیچ گونه خطری او را تهدید نمی کرده است. شرط دیگر مشروعیت دفاع که در بند 1 ماده 61 قانون مجازات اسلامی پیش بینی شده این است که دفاع باید با تجاوز و خطر تناسب داشته باشد، تناسب بدین معنی که بین صدمه احتمالی ناشی از تعرض و صدمه یی که برای پرهیز از آن ضروری است ارتباط منطقی وجود داشته باشد یعنی مدافع حق ندارد برای راندن ضرباتی که به قصد صدمه جزیی متوجه او است به قتل متجاوز دست بزند. تناسب گاه به همانندی آلات و ابزاری که طرفین به کار می برند اطلاق می شود. دفاع در صورتی متناسب با حمله است که طرفین مسلح به سلاحی شبیه به یکدیگر یا در حکم شبیه به یکدیگر باشند یعنی هر دو چوب یا اسلحه یا آلت مشابه داشته

دانلود تجقیق دفاع مشروع و اعمال در حکم دفاع مشروع 28ص

اختصاصی از نیک فایل دانلود تجقیق دفاع مشروع و اعمال در حکم دفاع مشروع 28ص دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 31

دفاع مشروع و اعمال در حکم دفاع مشروع

مقدمه

حق دفاع در مقابل تجاوزات به جان آزادی عرض و ناموس و مال از حقوق طبیعی هر انسان است و لذا وضع مقررات در این زمینهم هم با اصول و مبانی حقوق اسلامی و هم با حقوق اروپایی هماهنگی دارد.

دفاع مشروع در حقوق موضوعه ایران در قانون راجع به مجازات اسلامی و قانون مجازات اسلامی (تعزیرات ) پیش بینی شده است . حقوق موضوعه ارتکاب اعمالی را که در شرایط عادی جرم و مستوجب مجازات است در مقام دفاع جرم نمی شناسد و مسئولیت کیفری و مسئولیت مدنی دفاع کننده را منتقی میداند اساس و مبنای دفاع مشروع در حقوق موضوعه متکی بر نظریات حقوقی زیر است :

اول :

ضرورت دفاع در مقام اعمال یک حق و یا انجام یک تکلیف :

اولین نظریه در مورد تاسیس دفاع مشروع این است که دفاع مشروع اعمال یک حق و حتی انجام یک تکلیف است در مواقعی که خطر قریب الوقوع است و به مراجع عمومی دسترسی نیست , بایستی افراد امکان محافظت از خودشان یا دیگران را داشته باشند. فکر وجود حق طبیعی دفاع و ضرورت دفاع به عنوان یک حق یا وظیفه , اساس این نظریه را تشکیل می دهد حق دفاع در ادوار مختلف پیوسته یکی از علل مشروعیت ارتکاب جرم شناخته شده است حقوق روم دفاع مشروع را قبول داشته و سیسرون آن را حق طبیعی تلقی نموده است.

دفاع مشروع تحت تاثیر افکار مسیحیت تغییر کرد و طبق آن کسی که در مقام دفاع مشروع مرتکب عمل مجرمانه می شد چنین رفتاری را مغایر با کردار نیک تلقی می کردند و دفاع کننده را مجرم می دانستند و الغای مجازات , مستلزم تقاضای عفو را از حاکم بود , و اصولاً در موارد دفاع از نفس , تقاضای عفو همیشه مورد قبول واقع میشد در شریعت اسلام دفاع , مسئولیت جزایی را منتقی می سازد و بر سه قسم است :

1 . دفاع مشروع که نوعی دفاع فردی است

2 . امر به معروف و نهی از منکر که نوعی دفاع اجتماعی است .

3 . جهاد که دفاع از کیان اسلام است .

دوم :

نظریه دفاع مبتنی بر اجبار روحی (معنوی)

در تجاوزی که علیه فردی به عمل می آید و دفاع کننده را در موقعیت دفاع مشروع قرار می دهد فرض بر این است که دفاع کننده در زمان دفاع در وضعیت اجبار روحی (معنوی ) بوده است علی الاصول اعمال زور و توسل به قدرت شخصی همیشه موضوع است ولی در چنین فرضی با اختلال در عنصر روانی جرم, رفتار مجرمانه ای که در مقام دفاع به عمل آمده است , به علت وجود وضعیت اجبار مستوجب کیفر نیست . این نظریه همیشه منطبق با واقع نیست , زیرا در بیشتر موارد اقدام دفاع کننده به نحوی است که مبین قصد و اراده و درک واقعی او هنگام دفاع است .

تفاوت عمده در انتخاب یکی از دو نظریه بالا موجب می شود که در نظریه ضرورت دفاع در مقام اعمال یک حق و انجام یک تکلیف دفاع مشروع از عوامل موجهه جرم به حساب می آید در حالی که در نظریه دفاع مبتنی بر اجبار روحی (معنوی ) دفاع مشروع از علل عدم قابلیت انتساب یا عوامل شخصی رافع مسئولیت کیفری محسوب میگردد. در حقوق جزای کشور ما دفاع مشروع از عوامل موجهه جرم است , زیرا با اجتماع شرایطی عملی که جرم است در مقام دفاع از نفس یا عرض یا ناموس یا مال خود یا دیگری و یا آزادی تن خود یا دیگری قابل تعقیب و مجازات نیست. ضوابط دفاع مشروع در مواد 33 به بعد قانون راجع به مجازات اسلامی مصوب 1361 پیش بینی شده است بعلاوه مواردی هم در مواد 92 به بعد قانون مجازات اسلامی (تعزیرات ) مصوب 1363 معین شده است که علی رغم فقدان جمیع شرایط لازم برای تحقق دفاع مشروع با احراز شرایط قانونی برای دفاع در دادگاه عمل در حکم دفاع مشروع تلقی می شود.

بنابر آنچه که داود العطار در کتاب (الدفاع الشرعی فی الشریعه الاسلامیه) نوشته برای دفاع مشروع تعریفی در کتب فقهی نیامده است . تنها عبد القدر عوده در کتاب (فی التشریع الجنایی الاسلامی) می نویسد :

الدفاع الشرعی : هو واجب الانسان فی حمایه نفسه او نفس غیره و حقه فی حمایه ماله او مال غیره من کل اعتدا حال غیر مشروع بالقوه الالازمه لدفع هذا الاعتدا.

دفاع مشروع بر هر انسانی در حمایت از جان خود و یا جان دیگری واجب است و حقی است برای او در حمایت از مال خود و یا مال دیگری در مقابل هر نوع تجاوز فعلی نامشروع با هر وسیله ای که برای دفع این تجاوز ضروری باشد.

مواد 33 به بعد قانون راجع به مجازات اسلامی ضوابط عمومی دفاع مشروع را معین می کند مواد 92 به بعد قانون مجازات اسلامی (تعزیرات ) مواردی را که در حکم دفاع مشروع تلقی می گردد پیش بینی نموده است . ما این مقررات را در دو بحث مورد بررسی قرار می دهیم.

1 .

ضوابط کلی برای تحقق دفاع مشروع

بخش اول

ماهیت تاسیس حقوقی دفاع مشروع

الف . اعمال حقوق فردی و خصوصی در دفاع مشروع

ماده 33 قانون راجع به مجازات اسلامی با غیر قابل تعقیب و مجازات دانستن عمل مجرمانه در مقام دفاع از نفس یا عرض یا ناموس یا مال خود یا دیگری یا آزادی تن خود یا دیگری در واقع حق خصوصی دفاع را مورد قبول قرار داده است. مبنای این امتیاز شخصی در ضرورت دفاع , عدم امکان توسل به قوای دولتی بدون فوت وقت و یا موثر واقع نشدن مداخله قوای مذکور در رفع تجاوز و خطر است (بند 2 ماده 33 قانون مورد بحث) در اینجا به هیچ وجه لازم نیست برای مشروع دانستن دفاع اجبار روحی یا معنوی دفاع کننده مطرح گردد چه بسا ممکن است دفاع کننده آزادانه و آگاهانه و در خارج از موارد اجبار , مبادرت به دفاع مشروع نموده و باز استحقاق استفاده از عوامل موجهه جرم را داشته باشد.