نیک فایل

مرجع دانلود فایل ,تحقیق , پروژه , پایان نامه , فایل فلش گوشی

نیک فایل

مرجع دانلود فایل ,تحقیق , پروژه , پایان نامه , فایل فلش گوشی

دانلود پاورپوینت تاثیر رفتار شهروندی سازمانی بر کیفیت خدمات

اختصاصی از نیک فایل دانلود پاورپوینت تاثیر رفتار شهروندی سازمانی بر کیفیت خدمات دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

دانلود پاورپوینت تاثیر رفتار شهروندی سازمانی بر کیفیت خدمات


دانلود پاورپوینت تاثیر رفتار شهروندی سازمانی بر کیفیت خدمات

عنوان: دانلود پاورپوینت تاثیر رفتار شهروندی سازمانی بر کیفیت خدمات

دسته: مدیریت

تعداد اسلاید: 23 اسلاید

فرمت: پاورپوینت

این فایل شامل پاورپوینت تاثیر رفتار شهروندی سازمانی بر کیفیت خدمات بوده و بخشهای زیر را پوشش می دهد:

مقدمه

تعریف رفتار شهروندی سازمانی

انواع رفتار شهروندی سازمانی

ابعاد رفتار شهروندی سازمانی

رفتار شهروندی سازمانی و کیفیت خدمات

ارتباط میان رفتار شهروندی سازمانی کارمندان با ادراک مشتریان از کیفیت خدمات دریافت شده

رضایت شغلی و فتار شهروندی سازمانی

اعتماد و رفتار شهروندی سازمانی

نتیجه گیری

مقدمه این فایل به شرح زیر است:

به دلیل تاثیر مثبت و مستقیم رفتار شهروندی سازمانی بر کیفیت خدمات ارائه شده و به تبع آن بر سود آوری سازمان، توجه به این گونه رفتارها می تواند یکی از راههای افزایش اثربخشی سازمانها باشد که تاکنون بدان توجه چندانی نشده است. به طور کلی هدف از انجام این تحقیق بررسی ارتباط میان رفتار شهروندی سازمانی (OCBs)و رضایت شغلی و اعتماد کارکنان نسبت به مدیران و نیز کیفیت خدمات ادراک شده توسط مشتریان می باشد


دانلود با لینک مستقیم


دانلود پاورپوینت تاثیر رفتار شهروندی سازمانی بر کیفیت خدمات

تأثیر رفتار شهروندی سازمانی در ارتقاء هوش سازمانی

اختصاصی از نیک فایل تأثیر رفتار شهروندی سازمانی در ارتقاء هوش سازمانی دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

تأثیر رفتار شهروندی سازمانی در ارتقاء هوش سازمانی در140 صفحه

چکیده:

در ﺣﺎل ﺣﺎﺿﺮ ﻣﻮﻓﻘﻴﺖ ﺳﺎزﻣﺎنﻫﺎ ﺑﻪﻃﻮر ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ ﺑﻪ اﺳﺘﻔﺎدة ﻣﺆﺛﺮ از ﻣﻨﺎﺑﻊ اﻧﺴﺎﻧﻲ ﺑﺴﺘﮕﻲ دارد. در نگرش های معاصر به سازمانها، اﻧﺴﺎن ﻧﻘﺶ ﻣﺤﻮری در ﺗﺤﻮل ﺳﺎزﻣﺎن دارد و ﺗﺤﻮﻻت ﻋﻈﻴﻢ ﺳﺎزﻣﺎﻧﻲ از ﺗﻮاﻧﻤﻨﺪیﻫﺎی ﻧﺎﻣﺤﺪود ﻓﻜﺮی اﻳﻦ ﻋﺎﻣﻞ ﺳﺮﭼﺸﻤﻪ ﻣﻲﮔﻴﺮد. از آﻧﺠﺎ ﻛـﻪ ﻛﺎرﻛﻨـﺎن ﻣﻬﻢ ﺗﺮﻳﻦ داراﻳﻲ ﺳﺎزﻣﺎن ﺑﻪ ﺷﻤﺎر ﻣﻲروﻧﺪ، ﺑﺮرﺳﻲ ﺟﻨﺒﻪﻫﺎی ﭘﻴﭽﻴﺪه رﻓﺘﺎری آﻧـﺎن ﺳـﻮدﻣﻨﺪ اﺳـﺖ. در این تحقیق به بررسی رابطه بین رفتار شهروندی سازمانی و هوش سازمانی پرداخته شده است . به منظور سنجش متغیرهای تحقیق، داده¬های مورد نیاز از طریق 2 پرسشنامه هوش سازمانی و پرسشنامه رفتار شهروندی سازمانی که هر کدام به صورت طیف لیکرت می باشد و بین 132 نفر از کارمندان و مدیران شرکت نفت قم با درنظرگرفتن روش نمونه¬گیری تصادفی ساده توزیع شده است، جمع¬آوری شده¬اند. لذا تحقیق حاضر پژوهشی توصیفی از نوع همبستگی است. نتایج تحلیل آماری و بررسی یافته های تحقیق نشان داد که از بین 6 فرضیه مطرح شده، 4 فرضیه قابل تایید است و دو فرضیه رد می شود. بدین ترتیب که رفتار شهروندی سازمانی رابطه مثبت و معنی داری با هوش سازمانی دارد . همچنین سه بعد رفتار شهروندی سازمانی شامل نوع دوستی ، فضیلت شهروندی و احترام و تکریم نیز رابطه معنی داری با هوش سازمانی نشان دادند. در مقابل رابطه معنی داری بین دو بعد وظیفه شناسی و جوانمردی با هوش سازمانی مشاهده نشده است.


دانلود با لینک مستقیم


تأثیر رفتار شهروندی سازمانی در ارتقاء هوش سازمانی

پایان نامه ی بررسی سنجش رابطه بین رفتار شهروندی سازمانی و ابعاد مختلف تعهد سازمانی کارکنان سازمان آموزش و پرورش. doc

اختصاصی از نیک فایل پایان نامه ی بررسی سنجش رابطه بین رفتار شهروندی سازمانی و ابعاد مختلف تعهد سازمانی کارکنان سازمان آموزش و پرورش. doc دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

پایان نامه ی بررسی سنجش رابطه بین رفتار شهروندی سازمانی و ابعاد مختلف تعهد سازمانی کارکنان سازمان آموزش و پرورش. doc


پایان نامه ی بررسی سنجش رابطه بین رفتار شهروندی سازمانی و ابعاد مختلف تعهد سازمانی کارکنان سازمان آموزش و پرورش. doc

 

 

 

 

 

 

 

نوع فایل: word

قابل ویرایش 85 صفحه

 

جهت دریافت درجه ی کارشناسی در رشته ی روان شناسی

 

چکیده:

هدف از این پژوهش ، بررسی سنجش رابطه بین رفتار شهروندی سازمانی و ابعاد مختلف تعهد سازمانی کارکنان سازمان آموزش و پرورش شهر شیراز است . جامعه مورد مطالعه کلیه کارکنان سازمان آموزش و پرورش در سال تحصیلی 90-1389 است . حجم نمونه ، بر اساس اصول علمی و فرمول تعیین حجم نمونه ، 80 نفر بوده که با استفاده از شیوه نمونه گیری تصادفی چند مرحله ای از جمعیت یاد شده انتخاب شده اند . برای بررسی پرسش های پژوهش از دو ابزار زیر استفاده شده است :

الف : به منظور سنجش تعهد سازمانی از پرسشنامه تعهد سازمانی

ب : به منظور سنجش رفتار شهروندی سازمانی از پرسشنامه رفتار شهروندی

و برای تحلیل نتایج آماری توصیفی و آمار استنباطی (روش آماری تحلیل رگرسیون ) به کار بسته شده است . نتایج پژوهش نشان داده است :

بین تعهد سازمانی کارکنان ورفتار شهروندی آنان رابطه معنادار وجود دارد. وهر قدر میزان تعهد سازمانی کارکنان افزایش یابد، تأثیر بیشتری بر رفتار شهروندی داشته و باعث ارتقاء رفتار شهروندی می شود که در مجموع باعث افزایش اثربخشی وکارایی فعالیتهای سازمان می شود.نیروی انسانی وفادار ، سازگار با اهداف و ارزشهای سازمانی و متمایل به حفظ عضویت سازمانی که حاضر است فراتر از وظایف مقرر ، فعالیت کند ،می تواند عامل مهمی در اثر بخشی سازمان باشد .وجود چنین نیرویی در سازمان توأم با بالارفتن سطوح عملکرد و پایین آمدن میزان غیبت ، تأخیر و ترک خدمت کارکنان است و وجهه سازمان را در اجتماع ، مناسب جلوه داده زمینه را برای رشد و توسعه سازمان فراهم می کند.

 

کلید واژه ها : تعهد سازمانی ،ابعاد تعهدسازمانی ، رفتار شهروندی ، رفتار شهروند سازمانی

 

مقدمه:

همواره آن دسته از رفتارهای شغلی کارکنان که تاثیر زیادی بر اثربخشی عملیات سازمان دارند، مورد توجه محققان و مدیران زیادی بوده است. در گذشته محققان در مطالعات خود جهت بررسی رابطه میان رفتار های شغلی واثر بخشی سازمانی، اکثرا به عملکرد درون نقشی کارکنان توجه می کردند. عملکرد درون نقشی به آن رفتارهای شغلی کارکنان اطلاق می شود که در شرح وظایف و نقش های رسمی سازمان بیان شده و توسط سیستم رسمی سازمان شناسایی و پاداش داده می شوند. تقریبا از یک دهه و نیم قبل، محققان بین عملکرد درون نقشی و عملکرد فرانقشی تفاوت قائل شده اند. ( هوی ایت آل 1999 )  منظور از عملکرد فرانقشی رفتار های شغلی فراتر از نقش های رسمی کارکنان استکه بطور اختیاری انجام می شوند و به سازمان در کسب اهدافش کمک می کنند.( اورنگ  ، 1988 ) .

محققان اهمیت زیادی برای تاثیر عملکرد فرانقشی بر اثر بخشی سازمانی قائل می باشند و بنابراین سعی کرده اند تا این رفتارها را مفهوم سازی کنند. یکی از متداول ترین مفهوم سازی های صورت گرفته درباره رفتار های فرانقشی، رفتارهای شهروندی سازمانی می باشد ( بیتمن و اورنگ  1993 ، اورنگ   1988 ) . به دلیل توان زیاد این متغیر برای تأثیرگذاری بر اثربخشی سازمان، در ۱۵ سال اخیر این متغیر بسیار مورد تحقیق و توجه قرار گرفته شده است.

مباحثی نظیر : ادراک ، انگیزش ، نگرش های شغلی ، تعهد سازمانی و غیره از جمله مواردی هستند که به بررسی ریشه بسیاری از رفتارهای آدمی در محیط کار می پردازد . اما بحثی که در دو دهه اخیر مطرح شده است و علاوه بر رفتار شناسان ، توجه روانشناسان و جامعه شناسان را نیز به خود جلب نموده است رفتار شهروندی سازمانی نام دارد .

تعهد سازمانی منعکس کننده نگرشه ای افراد نسبت به ارزشها و اهداف سازمانی است و بیانگرنیرویی است که فرد را ملزم می کند تا در سازمان بماند و با تعلق خاطر ، جهت تحقق اهداف سازمانی کارهایی را انجام دهد . افزایش تعهد سازمانی موجب افزایش بروز رفتارهای شهروندی سازمانی می گردد . تعهد سازمانی به  شکل معنا داری با برخی از ابعاد رفتار شهروندی سازمانی ارتباط دارد . افراد متعهد به سازمان فداکاری ، ملاحظه و وظیفه شناسی بیشتری نشان می دهند .

و در مورد اینکه تعهد سازمانی یک نگرش است یا یک رفتار و هریا دو ، باید گفت که در گذشته تعهد سازمانی به وظیفه شناسی و صداقت در سازمان اطلاق می شد که با پذیرش اهداف و ارزشهای سازمان ، خشنودی شغلی کارکنان از سازمان یا تمایل برای همکاری با سازمان ارتباط داشت (دولتخواهان ، 1380 ) .

تعهد سازمانی همانند خشنودی شغلی مستلزم بروز احساسات در موفقیت شغلی است . با وجود این از آن جا که تعهد سازمانی اساساً به نگرش کارکنان در خصوص سازمان می پردازد : ممکن است با متغیر هایی توجه به کارکنان مانند غیبت ، ترک کار و همچنین خشنودی شغلی مربوط گردد. تعهد سازمانی به عنوان وابستگی عاطفی و روانی به سازمان در نظر گرفته می شود که بر اساس آن فردی که شدیداَ متعهد است، هویت خود را با سازمان معین می کند ، در سازمان مشارکت می کند ودر آن درگیر می شود و از عضویت در سازمان لذت می برد .تعهد نوعی وابستگی عاطفی و تعصب آمیز به ارزشها و »: بوکانان ، تعهد را چنین تعریف می کند اهداف یک سازمان است. وابستگی نسبت به نقش فرد در رابطه با ارزشها و اهداف سازمان ، به خاطر خود سازمان جدای از ارزشهای ابزاری آن.تعهد سازمانی منعکس کننده نگرشهای افراد نسبت به ارزشها و اهداف سارمانی است و بیانگر نیرویی است که فرد را ملزم می کندتا در سازمان بماند وبا تعلق خاطر،جهت تحقق اهداف سارمانی ، کارهایی را انجام دهد. ( استرون، 1377 ) .

 

بیان مسأله:

با پیچیده تر شدن روزافزون جوامع امروزی، رسالت سازمانها برای برآوردن انتظارات جوامع، حساس تر و مهمتر می شود، به طوری که می توان اذعان نمود که دنیای ما دنیای سازمانهاست و آنچه که امروز در بین اهل فن و به اتفاق نظر به یقین تبدیل شده، نقش اساسی نیروی انسانی به عنوان گرداننده اصلی سازمانهاست. به عبارتی انسانها به کالبد سازمان جان می دهند، البته نیروی انسانی کارآمد و خودانگیخته می تواند برای رشد خود و توسعه و دستیابی به اهداف برنامه ریزی شده سازمان بیشترین کارآیی را داشته باشد. (افشاری، 1378).

سازمانها ، بویژه در کشورهای توسعه نیافته و در حال توسعه بایستی زمینه را به گونه ای فراهم سازند که کارکنان و مدیرانشان با طیب خاطر تمامی تجربیات ، توانایی ها و ظرفیت های خود را در جهت اعتلای اهداف سازمانی به کار گیرند ، این امر میسر نخواهد شد مگر آنکه اصول و قواعد مربوط به رفتار شهروندی سازمانی و بستر های لازم برای پیاده سازی اینگونه رفتار ها فراهم گردد

سازمانهای امروزی شهروند مدار نبوده و رفتار شهروندی سازمانی به ندرت دیده می شود و کارکنان

خواسته و یا ناخواسته از بروز چنین رفتارهایی اجتناب می ورزند . کارکنان همان چیزی که قوانین و مقررات و شرح شغلی مشخص کرده و همان چیزی که مدیران و رهبران سازمان گفته اند انجام می دهند و رفتارهایی فراتر از نقش مورد انتظار ارائه نمی دهند در نتیجه رفتار شهروندی سازمانی محدود می شود. (تروکنبروت ، 2000). 

بنابراین یکی از مشکلات اصلی سازمانها در دنیای متحول و به شدت متغیر امروزی شناسایی عواملی است که می تواند در بروز رفتار شهروندی سازمانی که یکی از پدیده های نو ظهور در زمنیه رفتار سازمانی است تأثیربگذارد. در مکاتبات اولیه مدیریت افراد با رفتارهایی ارزیابی می شوند که در شرح شغل و شرایط احراز از شاغل انتظار می رفت ولی امروز رفتارهای فراتر از آنها مد نظر قرار گرفته است. این رفتارها به مفاهیم رفتارهای پیش اجتماعی، رفتارهای فرانقشی،عملکرد زمینه ای رفتار خود جوش و یا رفتار شهروندی سازمانی مد نظر قرار گرفته اند. برخلاف گذشته که از کارکنان انتظار می رفت تا در حد نقش های رسمی عمل کنند در قرارداد های روان شناختی جدید رفتار های فراتر ازنقش مورد انتظار است. سازمانهای امروزی نیاز به انعطاف پذیری برای موفقیت و مواجهه با رقبا دارند . رفتار شهروندی سازمانی نوعی رفتار است که ضمن ایجاد منافعی همچون بهره وری بیشتر ، کیفیت جامعه و بهبود کیفیت زندگی کاری می تواند در جهت ایجاد این مزیت گامی مهم بر دارد . با توجه به مفاهیم ارائه شده از رفتار شهروندی سازمانی همواره این سوال مطرح بوده که آیا در سازمان اقتصادی مانند گمرک که یک سازمان دولتی بسیار مهم اقتصادی می باشد که رفتارهای خاصی را می طلبد که در برخی موارد با رفتار های سازمان در بخش خصوصی متفاوت می باشد و می تواند تأثیر بسزایی در بهبود وضعیت اقتصادی کشور و تسهیل تجارت داشته ، این نوع رفتار می تواند مورد توجه قرار گیرد ؟و تحقیقات اولیه در این حوزه که توسط اورگان و همکارانش صورت گرفته، عمدتا بر نگرش های کارکنان، گرایشات و حمایت گری رهبر متمرکز بوده است. پژوهش های بعدی در حوزه رهبری که بوسیله پادساکوف و همکارانش انجام یافته، قلمرو انواع رفتارهای رهبری را به انواع مختلف رفتارهای رهبری تعاملی و تحول گرا بسط داده اند. اثرات ویژگی های شغلی و سازمانی عمدتاً در تئوری های مربوط به جایگزین های رهبری مطرح شده که توسط صاحبنظران مختلف مورد مطالعه قرار گرفته است (پادساکوف و همکاران ، 2000).

روابط بین ویژگی های سازمانی و رفتارهای شهروندی سازمانی تا اندازه ای دارای به هم ریختگی است. به گونه ای که نه رسمیت سازمانی، انعطاف ناپذیری سازمانی، حمایت ستادی و نه فاصله فضایی، ارتباط مستمری با رفتارهای شهروندی سازمانی نداشته اند. ولی به هر حال مولفه همبستگی گروهی با تمام مولفه های رفتار شهروندی سازمانی دارای ارتباط مثبت بوده است . در پژوهشی دیگر، ارتباط بین تئوری "مبادله رهبر- عضو" با رفتار شهروندی سازمانی صورت گرفته که نتایج این مطالعه نشان می دهد، بهبود کیفیت مبادله رهبر- عضو احساس تعهد و رفتار شهروندی را ارتقائ می بخشد (تروکنبروت ، 2000).  میزان تعهد کارکنان به سازمان می تواند در بروز و یا نوع رفتارهای شهروندی سازمانی موثر باشد. تعهد سازمانی نگرشی است که بیانگر این نکته می باشد که اعضای سازمان، به چه میزان خودشان را با سازمانی که در آن کار می کنند، تعیین هویت می نمایند و چقدر در آن درگیر هستند. فردی که تعهد سازمانی بالایی دارد، در سازمان باقی می ماند، اهداف آن را می پذیرد و برای رسیدن به آن اهداف از خود تلاش بیش از حد و یا حتی ایثار نشان می دهد. محققان زیادی بیان می دارند که یک رابطه مستقیم و قوی بین تعهد سازمانی و رضایت شغلی وجود دارد. به این ترتیب انتظار می رود که افزایش تعهد سازمانی موجب افزایش بروز رفتارهای شهروندی سازمانی گردد. یافته های تجربی نیز این موضوع را تایید می کند.( همان ، 1974 )

لذا در این تحقیق بر آن شدیم تا رابطه تعهد سازمانی با این نوع رفتار را بررسی کنیم . نهایتاً با توجه به مباحث مطرح شده و کنجکاوی های ذهنی سوال اصلی تحقیق به صورت زیر بیان می شود :آیا بین تعهد سازمانی کارکنان با رفتار شهروندی آنان رابطه وجود دارد ؟

 

فهرست مطالب:

فصل اول :( کلیات تحقیق )

1-1- مقدمه

1-2- بیان مسأله

1-3- اهمیت موضوع

1-4- اهداف تحقیق

1-4-1- هدف اصلی

1-5- سئوال و فرضیه های پژوهش

1-5-1- سوال اصلی پژوهش

1-5-2- فرضیات فرعی

1-6- مدل تحقیق

1-7- تعاریف نظری و عملیاتی

1-7-1- تعریف نظری

1-7-2- تعریف عملیاتی

فصل دوم :( مبانی نظری و پیشینه تحقیق )

2-1- مبانی نظری

2-1- 1- مبانی نظری رفتار شهروندی

2-1-2- مبانی نظری تعهدسازمانی

2-2- پیشینه تحقیق

2-2- 1- پیشینه خارج از کشور

2-2-2- پیشینه داخل کشور

فصل سوم : ( روش تحقیق )

3-1- مقدمه

3-2- روش تحقیق

3-3- جامعه آماری و روش نمونه گیری :

3-4- روش گردآوری اطلاعات (میدانی، کتابخانه‌ای و غیره):

3-5- ابزار اندازه گیری:

1- پرسشنامه رفتار شهروندی سازمانی

2- پرسشنامه تعهد سازمانی

3-6- شیوه اجرای پژوهش

3-7- روش تجزیه وتحلیل اطلاعات:

فصل چهارم : ( تجزیه و تحلیل داده ها )

4- 1 – مقدمه

4-2 ) آمار توصیفی

4-3) آمار استنباطی

فصل پنجم :( نتیجه‌گیری و پیشنهادها )

5-1- مقدمه

5-2- نتیجه گیری و پیشنهاد

5-3- محدودیتها

فهرست منابع و مآخذ

الف – فارسی

ب- لاتین

 

منابع و مأخذ:

الف – فارسی

- اس‍م‍اع‍ی‍ل‍ی‌، ح‍س‍ن‌.( ۱۳۷۴ ). ب‍ررس‍ی‌ راب‍طه‌ رض‍ای‍ت‌ ش‍غ‍ل‍ی‌ و ع‍م‍ل‍ک‍رد آم‍وزش‍ی‌ م‍ع‍ل‍م‍ان‌ م‍ق‍طع‌اب‍ت‍دائ‍ی‌ آم‍وزش‌ و پ‍رورش‌ م‍ن‍طق‍ه‌ ۱۸ ت‍ه‍ران، پایان نامه کارشناسی ارشد ، دانشکده تربیت معلم.

- عراقی، محمود. (1377). بررسی رابطه رضایت شغلی و تعهد سازمانی، پایان¬نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تهران.

- اف‍ش‍اری‌، گ‍لی‌. (۱۳۷۸). ب‍ررسی‌ راب‍طه‌ ت‍خ‍ص‍ص‌ م‍دی‍ران‌ و ت‍ع‍ه‍د س‍ازم‍ان‍ی‌ دبی‍ران‌ م‍دارس‌راه‍ن‍م‍ایی‌ وم‍ت‍وس‍طه‌ ش‍ه‍رس‍ت‍ان‌ ک‍ازرون‌ س‍ال‌ ت‍ح‍صی‍لی‍‌۱۳۷۷-۷۸ .پایان نامه کارشناسی ارشد ، دانشگاه آزاد شیراز.

- کوهستانی،حسین علی.(1380). مدیریت مشارکتی و رابطه آن با تعهدسازمانی، مجله دانشکده علوم تربیتی، دانشگاه فردوسی.

- زارع‍ی‌، ف‍ردی‍ن‌.( ۱۳۸۳ ). ب‍ررس‍ی‌ راب‍طه‌ ب‍ی‍ن‌ ت‍ع‍ه‍د س‍ازم‍ان‍ی‌ و ادراک‌ ک‍ارک‍ن‍ان‌ از رف‍ت‍ار س‍ی‍اس‍ی‌م‍س‍ئ‍ول‍ی‍ن‌ در س‍ازم‍ان‌ آم‍وزش‌ و پ‍رورش‌ اس‍ت‍ان‌ ف‍ارس‌ و ن‍واح‍ی‌ چ‍ه‍ارگ‍ان‍ه‌ ش‍ه‍رش‍ی‍راز. پایان نامه کارشناسی ارشد ، دانشگاه شیراز.

- ج‍اودانی‌، م‍ح‍م‍د. ( ۱۳۸۱ ). ب‍ررسی‌ راب‍طه‌ ره‍ب‍ری‌ ت‍ح‍ول‌آف‍ری‍ن‌ ب‍ا ت‍ع‍ه‍دس‍ازم‍انی‌ م‍ع‍ل‍م‍ان،پایان نامه کارشناسی ارشد ، دانشگاه شیراز .

- طه‍م‍اس‍بی‌، ف‍رام‍رز.(1377). ب‍ررسی‌ و ش‍ن‍اس‍ایی‌ ان‍گی‍زش‍ه‍ای‌ ش‍غ‍ل‍ی‌ م‍دی‍ران‌ م‍ق‍طع‌ م‍ت‍وس‍طه‌اس‍ت‍ان‌کهگیلویه‌ و ب‍وی‍راح‍م‍د و راب‍طه‌ آن‍ه‍ا ب‍ا ت‍ع‍ه‍د س‍ازم‍انی‌، پایان نامه کارشناسی ارشد ،دانشگاه شیراز.

- م‍ح‍م‍دی‌، م‍ه‍دی‌.(1377). ب‍ررسی‌ راب‍طه‌ ب‍ی‍ن‌ ارزش‍ه‍ای‌ س‍ازم‍انی‌ و اح‍س‍اس‌معلمین از محیط م‍درس‍ه‌ در دب‍ی‍رس‍ت‍ان‍ه‍ای‌ ش‍ه‍ر شی‍راز.پایان نامه کارشناسی ارشد ،دانشگاه شیراز.

- ی‍وسفی‍ان‌، ک‍ب‍ری‌(1378). ب‍ررسی‌ راب‍طه‌ ب‍ی‍ن‌ س‍ب‍ک‌ اس‍ن‍اد و میزان‌ ت‍ع‍ه‍د س‍ازم‍انی‌ دبی‍ران‌دبی‍رس‍ت‍ان‍ه‍ای‌ ن‍واحی‌ چ‍ه‍ارگ‍ان‍ه‌ ش‍ه‍ر شی‍راز.پایان نامه کارشناسی ارشد دانشگاه شیراز.

- طوسی، محمد علی.(1372). مشارکت (در مدیریت و مالکیت). نشر مرکز آموزشی مدیریت دولتی. چاپ دوم، ص 54.

- رح‍م‍ان‍ی‌، ج‍ع‍ف‍ر.( ۱۳۷۳ ). ب‍ررس‍ی‌ وی‍ژگ‍یه‍ای‌ رف‍ت‍اری‌ م‍دی‍ران‌ آم‍وزش‍ی‌ ک‍ارآم‍د و ارائ‍ه‌ ی‍ک‌ال‍گ‍وی‌ م‍ن‍اس‍ب‌ از م‍دی‍ر آم‍وزش‍ی‌. پایان نامه کارشناسی ارشد ، دانشگاه شیراز.

- رجب بیگی،مجتبی.(1378).نقش تعهدسازمانی درتوسعه منابع انسانی،ویژه نامه توسعه منابع انسانی.

- مستبصری، م.نجابی، ع،ر .(1387). "فرسودگی شغلی عامل تعدیل کننده OCB در سازمان".

- رضایی کلید بری،ح، ر.  باقر سلیمی، س. (1387). " نقش عدالت سازمانی در تقویت رفتار شهروندی سازمانی".

- اسلامی،ح. (1387)" رفتار شهروندی سازمانی" . تدبیر شماره 187 آذر ماه 1386

- "شیوه پیشگیری از فرسودگی شغلی" ، روزنامه تفاهم، خرداد،1385

- دولتخواهان،محبوبه ، 1380 پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تهران . « تعهد سازمانی مدیران و رابطه آن با رضایت شغلی آنان در  10 دبیرستانهای شهرستان تهران

- رابینز ، استیفن پی ، 1386 « رفتار سازمانی »؛ ترجمه علی پارسائیان و سید مح مد اعرابی ،جلد سوم –سازمان ،چاپ دهم ،تهران ، دفتر پژوهش های فرهنگی .

- الوانی ، سید مهدی و دانایی فرد ، حسن . 1380 ، گفتارهایی در فلسفه تئوری سازمان ، دولتی انتشارات صفار ، چاپ اول ،تهران ،

- جامعه شناسی ، آنتونی گیدنز، مترجم : منوچهر صبوری‌،‌نشرنی، 1382

 -نظریه جامعه شناسی دردوران معاصر، جورج ریتزر، مترجم: محسن ثلاثی ، انتشارات علمی ، 1383

- علی اکبر فرهنگی: استاد دانشکده مدیریت دانشگاه تهران علی حسین زاده: دانشجوی دکتری مدیریت دولتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات

- ابطحی، سید حسین، (1377) . « مدیریت منابع انسانی و فنون امور استخدامی». تهران، انتشارات دانشگاه علامة طباطبایی، چاپ اول.

- امین شایان جهرمی ، شاپور ، ( 1382 ) تئوریهای سازمان و مدیریت ، انتشارات کوشا مهر

- آونز ، رابرت چی ، (1981) . « رفتار سازمانی در آموزش و پرورش » ، ترجمه قربانعلی سلیمی (1382) ، انتشارات دانشگاه آزاد اسلامی خوراسگان .

- ایران نژاد پاریزی ، مهدی ، (1378) . « روشهای تحقیق در علوم اجتماعی » . تهران : نشر مدیران.

- اصلانخانی ، محمد علی ، (1375) . « توصیف سبک های رهبری و جو سازمانی و ارتباط آن با میزان رضایت شغلی از دیدگاه اساتید ورزش دانشگاه های منتخب کشور » ، رساله دکتری ، دانشکده تربیت بدنی دانشگاه تهران .

- بیگی نیا ، عبدالرضا ، (1382) . « بررسی ارتباط بین جو سازمانی و مشارکت کارکنان » ، مجله گروه مدیریت دانشکده علوم انسانی دانشگاه شاهد ، سال سوم ، دوره دهم ، شماره دوم .

- بهرنگی ، محمد رضا ، « ارتباط بین فلسفه آموزشی ، سبک رهبری مدیران و جو سازمانی در دانشکده ها و گروههای تربیت بدنی» ، نشریه علوم حرکتی و ورزشی ، سال چهارم ، جلد اول ، شماره هفتم .

- حمیدی ، یدالله ، (1385) . « مهارتهای ضروری در اثربخشی مدیران کیفیت در دانشگاه های علوم پزشکی » ، فصلنامه پایش ، سال پنجم ، شماره چهارم .

- جمشیدیان ، مهدی ؛ خوش اخلاق ، رحمان ؛ قیاسیان ، مرتضی ، (1376) . « کاربرد مدل شش وجهی در ارزیابی جو سازمانی » ، فصلنامه علمی- پژوهشی دانش مدیریت ، انتشارات دانشکده علوم اداری و مدیریت بازرگانی ، دانشگاه تهران ، شماره 35 .

- خاکسار ، رضا ، (1381) . « بررسی و مقایسه میزان تأثیر جو سازمانی مدرسه بر رفتار اثربخشی مدیران دبیرستانهای پسرانه و دخترانه شهرستان اردبیل از دیدگاه دبیران مربوطه در سال تحصیلی 81-1380» ، پایان نامه کارشناسی ارشد ، دانشگاه تربیت معلم تهران ، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی .

- خرقانیان ، مجید ، (1372) . « بررسی رابطه ذهنیت فلسفی مدیران آموزشی مدارس راهنمایی عادی پسرانه منطقه 5 آموزش و پرورش با روحیه معلمان آنان » ، پایان نامه کارشناسی ارشد دانشگاه تربیت معلم .

- روزدن ، پ ، (1380) . « یادگیری رهبری در آموزش عالی » ، ترجمه عبدالرحیم نوه ابراهیم و همکاران ، تهران ، دانشگاه علوم پایه دامغان ، مؤسسه پژوهش و برنامه ریزی آموزش عالی .

- رهنورد ، فرج الله ، (1379) . « درجات مشارکت و نیازهای غالب افراد » ، مجله مدیریت دولتی ، شماره 48 .

- دانشفر ، تیمور ، (1380) . « بررسی رابطه بین جو سازمانی و مشارکت دبیران در فرآیند تصمیم گیری در دبیرستانهای شهرهای آمل ، نور و چمستان » ، پایان نامه کارشناسی ارشد ، دانشگاه تهران ، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی .

- علاقه بند ، علی ، (1378) . « سلامت سازمانی مدرسه» ، فصلنامه مدیریت در آموزش و پرورش ، شماره 21 .

- علوی ، حمید رضا ؛ جهانداری ، رمضان ، (1381) . « بررسی و مقایسه سازمانی دانشگاه شهید باهنر کرمان با جو سازمانی مطلوب از دیدگاه کارمندان این دانشگاه » ، مجله علوم انسانی دانشگاه سیستان  و بلوچستان ، ویژه نامه علوم تربیتی و روانشناسی .

- علیخانی موروئی ، محمد ، (1381) . « بررسی رابطه جو سازمانی با مشارکت کاری (درگیری شغلی) در اداره بهزیستی کرمان » ، پایان نامه کارشناسی ارشد ، دانشگاه آزاد واحد کرمان .

- فهیم نیا ، مجتبی ، (1369) . « مقایسه اثرات مدیریت رابطه مداری و روش کار مدار بر روحیه دبیران شهرستان مشهد و استان تهران » ، پایان نامه کارشناسی ارشد ، دانشگاه تهران .

- فیدلر ، ف. ا. ، و چمرز ، ام ، (1381) . « رهبری اثربخش » ، برگردان س. خلیلی شورینی ، تهران ، انتشارات یادواره ی کتاب .

- قبادی ، آذر ، (1375) . « بررسی فرهنگ و جو سازمانی و رابطه آن با بهره وری کارکنان نمونه » ، حوزه معاونت صدای جمهوری اسلامی ایران ، پایان نامه کارشناسی ارشد ، دانشگاه تهران .

- قلاوندی ، حسن ، (1384) . « بررسی نگرش دبیران به جو سازمانی و رابطه ی آن با روحیه دبیران در دبیرستان های دخترانه » ، مجله اندیشه های نوین تربیتی ، دانشکده ی علوم تربیتی و روانشناسی ، دانشگاه الزهرا ، دوره اول ، شماره دوم .

- کونانی ، رودابه ، (1374) . « بررسی جو سازمانی مدارس ابتدایی کوهدشت » ، پایان نامه کارشناسی ارشد ، دانشگاه تربیت معلم تهران .

- گودرزی ، اکرم ؛ گمینیان ، وجیهه ، (1381) . « اصول ، مبانی و نظریه های جو  سازمانی » ، اصفهان ، انتشارات جهاد دانشگاهی واحد اصفهان .

- طالب پور ، مهدی ، (1380) . « تحلیل و تبیین نگرشهای شغلی مدیران ، کارمندان و اعضاء هیأت علمی دانشکده های تربیت بدنی کشور و ارتباط آنها با جو سازمانی » ، رساله دکتری ، دانشگاه تهران .

- طوسی ، محمد علی ، (1378) . « مدیریت و مشارکت کارکنان » ، انتشارات مرکز آموزش مدیریت دولتی ، چاپ اول .

- مزدارانی ، کامران ، (1378) . « بررسی رابطه جو سازمانی و تعارض معلمان مدارس راهنمایی شهرستان دماوند » ، پایان نامه کارشناسی ارشد ، دانشگاه فردوسی مشهد .

- منوریان ، عباس ، (1377) . « جو سازمانی و تأثیر آن بر میزان موفقیت یا عدم موفقیت اصلاح اداری » ، فصلنامه دانش مدیریت ، سال یازدهم ، شماره 43 . 

- مصدق راد ، علی محمد ، (1382) . « نقش مدیریت مشارکتی (نظام پیشنهادها) در میزان اثربخشی و کارایی بیمارستان » ، مجله پژوهش در علوم پزشکی ، سال هشتم ، دو ماهنامه مرداد و شهریور .

- میر کمالی ، سید محمد ، (1370). «جو سازمانی» ، فصلنامه دانش مدیریت.

- مهرعلی زاده ، یدالله ، (1384) . « بررسی رابطه بین جو سازمانی دانشگاه و مشارکت اعضای هیئت علمی در تصمیم گیری های دانشگاهی » ، مجله پژوهش و برنامه ریزی آموزش عالی ، سال یازدهم ، شماره بیستم .

- هاشمی طاری ، سپیده ، (1378) . « بررسی رابطه بین ارتباطات اثربخش و جو سازمانی دبیرستانهای دخترانه دولتی شهر تهران از دیدگاه دبیران در سال تحصیلی 79-1378» ، پایان نامه کارشناسی ارشد ، دانشگاه شهید بهشتی ، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی .

- هرسی ، و. ک. ، و میسکل ، س. ج. ، (1380) . « مدیریت آموزشی » ، برگردان م. عباس زاده ، ارومیه ، انتشارات دانشگاه ارومیه .

- هوی و میکسل ، (1380) . « مدیریت آموزشی : تئوری ، تحقیق و عمل » ، ترجمه میر محمد سید عباس زاده ، ویراست دوم ، ارومیه ، انتشارات دانشگاه ارومیه .

 

ب- لاتین

- Anderson, Carolyn (1982); “The Search for School Climate: A Review of the Research”; Review of Educational Research,Vol. 52, No. 3, pp. 330-350.

- Denison Daniel, R. (1996); “What is the Difference between Organizational Culture and Organizational Climate? A Natives,s Point of View on a Decade of Paradigm - Wars”, Academy of Management Review, Vol. 21, No. 3, pp. 619-654.

- Floyd, Carol E. (1986); Faculty Participation in Decision Making; ERIC Digest Association for the Study of Higher Education, BBB15669 – ERIC Clearinghouse on Higher Education, Washington DC.

-Chiok Foong Loke J. (2001). Leadership behaviours: effects on job satisfaction, productivity and organizational commitment. J Nurs Manag, 9(4): 191-204.

-Dunham-Taylor J. (2000). Nurse executive transformational leadership found in participative organizations. Journal of Nursing Administration, 30(5):241-250.

- San Juan S. P. (1998). Team building: a leadership strategy. J Philipp Dent Assoc, 50(1):49-55.

-Lambert V. A, Nugent K. E. (1999). Leadership style for facilitating the integration of culturally appropriate health care. Semin

-STEERS, R.M&PORTER, L.W “MOTIVATION AND WORK BEHAVIOR”. MCGRAW-HILL, INC, 5th ed 1991.

 -GREENBERG, J & BARON, R.A “BEHAVIOER IN ORGANIZATIONS”, PRENTIC-HALL, INC, 7th ed, 2000.

  -SHIUAN, C.B & YU, J.D & RELLEY, J.H “ORGANIZATIONAL COMITMENT, SUPERVISORY COMMITMENT AND EMPLOYEE OUTCOMES IN THE CHINESE CONTEXT -PROXIMAL PHYOTHESIS OR GLOBAL HYPOTHESIS”, JOURNAL OF ORGANIZATIONAL BEHAVIOR, VOL 24, NO 3 (2003).

 - GREENBERG, J & BARON, R.A “BEHAVIOR IN ORGANIZATIONS”. PRENTIC-HALL, INC, 6th ed,1997.

 - STEERS, R.M “INTRODUCTION TO ORGANIZATIONAL BEHAVIOR”. SCOTT-FORSMAND AND COMPANY 3rd ed 1987.

  - Podsakoff & Mackenzie & Paine and Bachrach (2000), “organizational citizenship behaviours: a critical review or the theoretical and empirical literature and suggestios for future research”, Journal of Management, vol. 26, N3, pp.513-563

- Truckenbroot Yolanda (2000), “the relationship between leader-member Exchange and commitment and Organizational Citizenship behavior”, Acquisition Review Quaterly, summer 2000


دانلود با لینک مستقیم


پایان نامه ی بررسی سنجش رابطه بین رفتار شهروندی سازمانی و ابعاد مختلف تعهد سازمانی کارکنان سازمان آموزش و پرورش. doc

دانلود مقاله حقوق شهروندی

اختصاصی از نیک فایل دانلود مقاله حقوق شهروندی دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

 


سم الله الرحمن الرحیم
وبه نستعین علیه نتوکل و عنده مفاتیح القلوب و صلی الله علی خیر خلقه محمد و آله و صحبه اجمعین
امر قدسی و مبانی نظری حقوق شهروندی از دیدگاه سنت
مهدی ساکت نالکیاشری
چکیده:
در تمدنهای سنتی امر قدسی در همه ی شئون حیات بشری متجلی است ولی امروزه متأسفانه همه ی امور را از دیدگاه ناقص علوم ناسوتی بشری می نگرندو جایگاه امر قدسی را در شئون حیات بشری لحاظ نمی کنند .ما در اینجا قصد کرده ایم تا دیدگاه سنتی را در ارتباط با بحث حقوق شهروندی احیا کنیم .از دید ما حقوق شهروندی ناظر به حقوق فطری انسان است و سلب ناپذیر، غیر قابل تخلف و ازلی و ابدی است.

 

انسان موضوع حقوق شهروندی همان انسان متعارف از دید بنتم است. بین تعالیم اسلام و مفهوم حقوق شهروندی و نیز بین هر سنت الهی دیگر با حقوق شهروندی رابطه ی گسست ناپذیر برقرار است . تعارضاتی که گاه در سنتها با موارد حقوق شهروندی دیده می شود از تعارضات آشتی پذیر و قابل حل است. حقوق شهروندی جدا از حقوق فطری طبیعی و منفک از آن نیست، بلکه روح حاکم بر سراسر سنت الهی است که در عرف تجلی پیدا کرده است . حوزه ی شمول حقوق شهروندی فرد یا جامعه یا ناحیه ی خاصی نیست و در سراسر گیتی گسترش دارد.نظارت بر حقوق شهروندی از موارد حسبه است و هر دستگاه قضایی باید برای این نظارت در مرحله اول از خود آغاز کند.

 

1-مقدمه
حقوق شهروندی از اهم مباحث حقوق بین الملل و حقوق ملل است و توجه به این مقوله هم از جهت استمساک ابزاری هم از نظر ارزش ذاتی آن ، حائز اهمیت خاص است و آن را در شمار مباحث محوری حقوق معاصر قرار داده است . حقوق بشر ناظر به حقوق فطری انسان آزاد است و سلب ناپذیر، غیر قابل تخلف و ازلی و ابدی دانسته شده است . تضمین این موهبت سرمدی در جهت تأمین حقوق و آزادیهای اساسی انسان دارای اهمیتی فوق العاده است و خداوند سبحان آن را در محور تشریع خود قرار داده است و آنچه به عنوان حق الناس در حقوق اسلام مطرح است ناظر به همین امر است. ما در این مقاله نگاهی گذرا به برخی مبانی نظری حقوق شهروندی می افکنیم و آن را هم از دید حقوق بین الملل]1[ هم از دید حقوق ملل]2[ و نیز از دیدگاه سیستم های مهم حقوقی به ویژه اسلام و کامن لا برمی رسیم . بررسی علمی نظارت بر حفظ حقوق شهروندی از حیث تفکیک ولایت از نیابت و حسبه از احسان در این مقاله نمی گنجد ]3 [و ]4 [ . از اصطلاح «حقوق شهروندی» ، در نوشته های مختلف ، مفاهیم« حقوق تابعیت » ، « حقوق قومی » ، و « حقوق بشر » قصد شده است . ما در این بحث مفهوم سوم را مد نظر داریم .

 

2- تعاریف و اصطلاحات
متعاقب انقلاب آمریکا و جمهوری فرانسه ، اعلامیه ی استقلال آمریکا و اعلامیه ی حقوق بشر و شهروندان فرانسه ، بحث حقوق شهروندی و حقوق بشر به طور منسجم مطرح شد ،در پی جنگ جهانی دوم اعلامیه ی جهانی حقوق بشر نیز اضافه گردید و بررسی این حقوق لاینفک بشری اصطلاحاتی را نیز همراه آورد . برخی از اهم و اعم این اصطلاحات بدین قرار است:
آزادی : حق انتخاب نظری و عملی انسان است در همه ی شئون مادامی که عمل وی به سلب حقوق دیگران و اخلال در نظم عمومی و خلاف از اخلاق عمومی منجر نشود.
عقیده : مجموعه ی نظریات، نظرگاهها ، آراء و باورداشتها و برداشتهای فرد انسان از هستی، جامعه ، انسان و سایر شئون است.
مذهب : مجموعه ای از دیدگاههای نظری و عقاید انسان و جهان و مجموعه ای از منشها ی اخلاقی و احکام عملی است که توسط پیامبر در اختیار انسان قرار گرفته تا به سعادت ابدی نایل آید.
آزادی عقیده : آزادی عقیده و آزادی اندیشه محرز است ، چرا که شارع بر عرصه های ناظر بر بیان و عمل ، جرم تعریف می کند و در عرصه های اندیشه و عقاید ، درست و نادرست مطرح است نه جرم .
آزادی بیان : آزادی عقیده محرز است ، اما بیان نوعی از فعل و عمل محسوب است و برای بیان، جرم قابل تعریف است و آزادی بیان با قانون و تشریع محدود می شود و موارد جرم نیز طبعاَ باید به طور شفاف در قانون منعکس شده باشد و در استناد بدان شبهه ای باقی نمانده باشد. بحث آزادی بیان غالباَ به مواردی ناظر است که مورد پسند ارباب حکومت ها واقع نمی شود، از جمله ی دیگر موارد آن نیز می توان عفت عمومی یا اضرار به غیر را به حساب آورد. پس محدوده ی آن را قانون تعیین می کند، خواه این قانون موضوعه باشد، خواه کامن لا، و در موارد سکوت نیز وجدان هیأت منصفه یا استنباط حقوقدانان شرط است ، نه تشخیص قدرتمداران یا پنداشت قاضی بی استناد به منابع قانونی .

 

حقوق شهروندی یا حقوق بشر: پرفسور هوهی فیلد Hohefield تعریفی از این اصطلاح به دست داده است :
1- به معنای دقیق کلمه چیزی است که فرد با داشتن تکلیف در قبال دیگری مستحق آن است
2- شخص به خاطر مصئونیت از قانون مستحق آن است
3- امتیاز
4- قدرت با هدف ایجاد رابطه ی حقوقی] 5[

 

3 – انسان موضوع حقوق شهروندی
مراد از انسان در تعالیم سنتی وضعیت بشری است که حقیقت مثالی اش انسانیت دو جنسیتی است و در انگلیسی man در آلمانی mensch و در یونانی anthropos نامیده می شود .انسانی که حیات او لمحه ای از ابدیت ] 6[ و صورت وی صورتی از الوهیت ] 7[ است .مفهوم انسان به عنوان پاپ یا خلیفه ] 8[ pontiphex ، دید سنتی درباره انسان اعلا anthropos است و این نقطه ی مقابل برداشت متجدد از اوست که عصیان را مجسم می نماید.
انسان خلیفه الله در جهانی زندگی می کند که هم مبدأ کلی دارد هم مرکز کلی . با علم به این مبدأ می کوشد تا کمال و تمامیت اولیه اش را احراز کند و انتقال دهد . انسان خلیفه الله بازتاب مرکز کلی هستی بر محیط و پژواک مبدأ کلی در دوره های بعدی زمان است . ]9[
اما انسان عاصی آفریده ی این جهان است و او که فهم قدسی را از دست داده است طوق بندگی طبیعت نازله ی خود را که آزادی اش می انگارد بر گردن خویش انداخته است . ]10[
دیدگاه سنتی قلمرو حاکمیت زمینی انسان را مشروط به تداوم آگاهی وی از طبیعت ناپایدار سفر آدمی دانسته است .
اما عضویت در گروه نخست خاص انبیاء و اولیاء است و سایر انسانها در دسته ی دوم وارد می شوند، پس قول به این که حقوق فطری بشر قابل انفکاک ازاو باشد مستند نیست و انگیزه ی تدوین حقوق بشر حتی اگر در جوامع دیگر « اصالت انسان » هم بوده باشد ، مطابق سنت الهی است و آحاد جامعه ی بشری از این حقوق برخوردارند مگر اینکه به حکم شرع یا به حکم قانون- البته آن قانونی که مطابق با آموزه های حقوق شهروندی باشد- و جهت حفظ حقوق شهروندان ، از بخشی از این حقوق منع شده باشد. به هر حال مناط اعتبار قوانین ، اراده ی تشریعی خداوند است و در سنت پیامبر (ص) و ائمه ی اطهار (ع) حقوق فطری بشر مورد تأکید و عنایت است.
انسان موضوع حقوق شهروندی انسان خاصی نیست . همین انسان متعارف است . همین انسانی که بنتم از او صحبت می کند . همین انسانی که یک سر و دو گوش دارد. نه نژاد نه مدهب نه جنسیت نه هیچ شرط دیگری را شرط تمایز می توان دانست.
این بخش را برای پاسخ دادن به کسانی که حقوق شهروندی را مغایر آموزه های سنتی می دانند یا برای افراد هم کیش خود حقوق بیشتری را از خدا توقع دارند نوشته ایم تا در دیدگاههای ضعیف و بیمار خود تجدید نطر کنند .همه ی اعضاء جامعه ی بشریت وظیفه خوار خدای خویش اند.

 

ای کریمی که از خزانه ی غیب گبر و ترسا وظیفه خور داری
دوستان را کجا کنی محروم تو که با دشمن این نظر داری
«سعدی»
هرچند اعلامیه جهانی حقوق بسر در غرب تهیه شده است آن را اندیشمندانی از شرق و غرب تهیه نموده اند و توسط اکثر ممالک نیز پذیرفته شده است .« انظر ماقال فلا تنظر من قال » علی (ع). تفاوتها و نقد ها یک مسأله است و از ریشه رد کردن مسأله ی دیگر.
4- اسلام و حقوق شهروندی
حقوق شهروندی همیشه مورد عنایت و حتی تأکید اسلام واقع شده است که به برخی نمونه های آن اشاره می کنیم :
« اذن للذین یقاتلون بأنهم ظلموا و ان الله علی نصرهم لقدیر ... » ]11[ در اینجا خداوند « مظلومیت » را علت إذن جهاد دانسته است . و « و لمن انتصر بعد ظلمه فاولئک ما علیهم من سبیل انما السبیل علی الذین یظلمون الناس و یبغون فی الارض بغیر حق ... » ] 12 [ در اینجا بر ستمکاران مجازات روا می داند و نیز در حلف الفضول نیز دلیل دیگری بر این مدعا داریم. و از رسول الله (ص) نقل است که « و ما کان من حلف فی الجاهلیه فان الاسلام لم یزده الا شده »]13[.
برخی متفکران با استناد به برخی موارد ،حقوق شهروندی را خلاف اسلام سنتی دانسته اند و این دسته از اندیشمندان هم در گروه طرفداران حقوق بشر یافت می شوند هم در طیف مخالفان حقوق بشر .به نظر بنده سراسر زندگی پیامبر اکرم (ص) و امیر المؤمنین علی ابن ابیطالب (ع) گواه روشن و آشکار بر حفظ حقوق شهروندی و حمایت از حقوق شهروندی و نظارت بر حقوق بشر است . و دلایل بسیار از پشتیبانی پیامبر از ضعفا ، بردگان، کودکان و زنان خواه قبل از بعثت خواه بعد از بعثت در دست است که قابل انکار نیست، مگر او نبود که از زنده به گور کردن دختران بر عرب آشفت و مگر سراسر زندگی علی حمایت از مستضعفان و ستمدیدگان نبوده است ؟ اینک ما به رد برخی مدعیات می پردازیم.
رجحان و تفاوتی را که در اسلام در مسأله ی ازدواج از حیث مذهب توصیه می شود نمی توان چنانکه برخی پنداشته اند از دلایل تبعیض در شرع دانست.اینگونه تفاوت قائل شدن در هر نظام طبیعی است و مانع آزادی طبیعی افراد نمی شود. حرمت تغذیه از ذبیحه ی کفار نیز دلیل بر تبعیض نمی تواند باشد و برخی از مسائل نظیر شرایط مقذوف یا شاهد یا امثال آن یا هدر دم یا هدر مال یا هدر عرض کفار یا امثال اینها که برخی با استناد به برداشتهای قدیمی آن را علل تبعیض در اسلام سنتی معرفی نموده اند ، سند و دلیل نیست و الا شما هیچ شاهدی مبنی بر امضای تعرض به غیر هم کیش در اسلام سنتی نخواهید یافت و سنت پیامبر اسلام (ص) و ائمه ی اطهار (ع) نیز گواه آن است ، چنان که بارها ماجرای حضور امیرالمؤمنین علی (ع) را در دعوی یهودی بر مالکیت زره در محکمه و قبول ادعای یهودی را در محضر قاضی خوانده ایم. نامه ی امیر به مالک (ره) گواه آشکار بر اهمیت حقوق شهروندی از دیدگاه اسلام است. حتی بارها تاریخ اسلام و ماجرای فتح مکه و « یوم المرحمة » نبی اکرم (ص) را و نیز ماجرای آزاد ساختن اسیران را به ازای سوادآموزی در برخورد با کفار حربی ملاحظه کرده ایم .
تقسیم اسلام به سنتی و مدرن ، محلی از اعراب ندارد و تنها اسلام همان اسلام سنتی است و کجا و کی در اسلام سنتی، پیامبر اکرم (ص) اکراه در دین داشته است ؟ و این ادعا که در تاریخ اسلام یا در اسلام سنتی حقوق بشر جایی ندارد پذیرفتنی نیست ، مگر این که تاریخ مسلمین را تاریخ اسلام بدانیم، که حتی به ائمه ی اطهار نیز رحمی روا نداشته اند، چه رسد به دیگران !
اسلام همان تسلیم است و صلح است و دین صلح و دین حقوق شهروندی است. برخوردهای تبعیض آمیز از نظر اسلام محکوم است و استناد به افکار قدیم و جدید برخی از مسلمین و مسلمان نمایان و اشخاصی را که فهم درستی از اسلام نداشته اند در هر کسوت و موقعیتی که بوده باشند ، نباید به حساب اسلام سنتی گذاشت.
اما لازم است برای اجتناب از اشتباه قدری راجع به اصطلاح سنت یا tradition بنویسیم . tradition از لحاظ ریشه ی لغوی با انتقال مرتبط است و در گستره ی معنایی اش مفهوم انتقال معرفت ، آداب ، فنون ،‌قوانین ، قوالب و بسیاری عناصر دیگر را که ماهیتی ملفوظ و نیز مکتوب دارند جای می دهد . « سنت به سان وجود حی و حاضری است که نشان خویش را بر جای می نهد ولی قابل تحویل به آن نشان نیست چیزی که سنت منتقل می کند ممکن است همچون کلماتی مکتوب بر روی پوست به نظر آید، ولی علاوه بر این می تواند حقایقی باشد حک شده بر جانهای آدمیان و به لطافت دمی یا حتی برق چشمی که از رهگذر آن تعالیم خاصی منتقل می شود. سنت ... به معنای حقایق یا اصولی است دارای منشئی الهی که از طریق شخصیت های مختلفی مانند انبیاء .... برای ابناء بشر و در واقع برای یک بخش کامل کیهانی آشکار شده و نقاب از چهره ی آن برگرفته شده است » ]14 [
5- حقوق طبیعی، حقوق شهروندی ، روح قانون
حقوق طبیعی از دیر زمان در اذهان جای گرفته و فکر بشر را مشغول خویش داشته است . سقراط خداوند را واضع حقوق طبیعی دانشته است. برخی آن را همیشگی و همه جایی می دانند و بر آن عقیده اند که انسان باید بکوشد تا آن را کشف کند، اجتماع و اراده ی انسان هم در ساختن آن اثری ندارد. برخی نیز معتقدند که حقوق طبیعی مجموعه ای از مقررات نیست تا قابل تدوین باشد بلکه یک اصل الهام بخش است و قانون گذار سعی در تکمیل آن می نماید. پس مجموعه ای از قواعد یا ماده های قانونی که ناظر بر حقوق طبیعی بشر باشد ، جامع حقوق شهروندی نیست بلکه به یک معنا روح قانون است و شناخت روح قانون کاری بس دشوار است. عناصر حقوق شهروندی ناظر به حقوق مطلق، منجز، حال، دائم ، ثابت ، و عینی بشر است و هیچیک از افراد بشر در معدلت حاکمه از این حیث بر دیگری برتری ندارد. به بیان کلی تر حقوق شهروندی به منزله ی روح قانون است نه چند ماده ی جداگانه ی موضوعه ی قانون.
6 – ویژگیهای حقوق شهروندی
الف – جهانی است ، زیرا حق مسلم هر عضو خانواده ی بشری است و هر فرد بشر در هر کجاکه باشد و از هر نژاد، زبان،‌جنس، یا دین که باشد، مستحق آن است و کسی مجبور به کسب این حقوق نیست. این حقوق مسلم است .
ب – غیر قابل انتقال است و از بشر قابل انفکاک نیست چراکه بدون آن نمی توان فرد را بشر نامید.
پ – تقسیم پذیر نسیت. نمی توان به خاطر تشخیص در «کم اهمیت بودن» یا« عدم ضرورت»، آن را از کسی سلب کرد
ت – عناصر آن لازم و ملزوم یکدیگر است و متتم و مکمل سایر است.
ث – هدیه ی الهی است و هیچ مقام بشری از جمله حکومت یا مقامات مذهبی یا سکولار این حقوق را اعطا نمی کنند.
ج – حقوق ذاتی و فطری انسانها است و از آنها به صفات شخصیتی انسان تعبیر می شود و به هیچ قرارداد و وصفی وابسته نیست.
7 - جهانشمولی حقوق شهروندی
پیش از این که اعلامیه ی جهانی حقوق بشر به طور رسمی از سوی مجمع عمومی ملل متحد در سال 1948 پذیرفته شود ، انجمن مردم شناسی آمریکا هشدار داد که از این اعلامیه به عنوان « بیان حقوق ارزشهای رایج در اروپای غربی و آمریکا » تعبیر شود . آنها براین باور بودند که آنچه در یک جامعه حقوق بشر محسوب می شود ممکن است در جامعه یدیگر امری ضد اجتماعی تلقی شود زیرا به نظر ایشان معیارها و ارزشها به نسبت فرهنگی که از آن سرچشمه می گیرد متفاوت است.
از سوی دیگر در شرق نیز بحث در گرفت و در جهانشمولی حقوق بشر تشکیک شد. ایشان ویژگیهای ملی، منطقه ای ، سوابق تاریخی فرهنگی و مذهبی را بیشتر مورد توجه قرار دادند. اگرچه ایشان پذیرفتندکه برخی از موارد حقوق بشر جهانی است ادعا کردند برخی موارد نیز هست که ریشه در غرب و آزادی فردی داردو لزوماَ نمی تواند ارزشهای آسیایی را منعکس کند، نیز استدلال کردند که اعلامیه ی جهانی بدون حضور آنها تدوین شده پس نمی توان آن را جهانشمول دانست.این دیدگاه در اعلامیه ی بانکوک نیز منعکس شد. نمایندگان دولتهای آسیایی در ماده ی 8 اعلامیه ی بانکوک پذیرفتند که « از آنجا که حقوق بشر ماهیتاَ جهانی و جهانشمول است باید با توجه به ویژگیهای ملی و منطقه ای و سوابق گوناگون تاریخی، فرهنگی ، و دینی در زمینه ی فرایندی پویا و متحول از مجموعه ی قواعد بین المللی مورد توجه قرار داد».
باید توجه داشت که اکثر دولتهای عضو سازمان ملل اگر چه در تهیه ی پیش نویس اعلامیه ی جهانی حضور نداشتند، آن را تأیید کرده اند و موضع طرفداران نسبی گرایی مبهم و متعارض می نماید بدین معنا که از سویی حقوق جهانی بشر را به طور کلی پذیرفتند و از سوی دیگر مشروعیت استفسار متفاوت را از آن قائل شدند.
8- حسبه و حقوق شهروندی
عموم مردم مأمور به اجرای عدل هستند و مقدمه ی این مأموریت اتخاذ سیاست شرعیه است که تدبیر مراجع رسمی در جهت مصالح ملت و دور داشتن از زیانها است و نظارت مراجع رسمی و قضات بر حفظ حقوق شهروندی همچنین نظارت مراجع رسمی بر قضات از جهت حفظ حقوق شهروندان لازمه ی این سیاست عادله است. اما آنچه حائز اهمیت خاص است امور حسبی است که امور غیر ترافعی وابسته به مصالح عامه است و رسیدگی بدان محتاج به طرح دعوی نیست و محاکم در صورت اطلاع می توانند بدون تظلم نیز وارد شوند و رسیدگی نمایند و دلیل نظارت بر حفظ حقوق شهروندی دقیقاَ همین است .]15[
اقسام حسبه به قرار زیر است :
الف – حسبه در رابطه ی عمال دولت با مردم – در این رابطه عمال دولت محتسب و مردم محتسب علیهم هستند
ب- حسبه در رابطه ی مردم با دولت – در این رابطه مردم محتسب هستند و دولت محتسب علیه است . به موجب این رابطه مردم وظیفه دارند که در برابر انحراف عمال دولت ایستادگی کنندو از جمله ی اهم این موارد همین حقوق شهروندی است
پ – حسبه در رابطه ی مردم با یکدیگر
حسبه آن است که مردم و حکومت از یکدیگر حساب خواهی کنند و از جمله ی اهم این موارد حفظ حقوق شهروندی است و دادسراهای عمومی و دادسراهای انتظامی قضات و دادگاههای تخلفات اداری نقش مهمی در این مقوله دارند. ]16[
9 – حقوق شهروندی و دستگاه قضایی
گذشته از این که تصدی نظارت بر حفظ حقوق شهروندی با دستگاه قضایی است ، نظارت بر حفظ حقوق شهروندی در دستگاه قضایی نیز وظیفه ی اصلی این سیستم است . با این که قوانین و مقررات خاصی در این خصوص وجود دارد ،یکی از عوامل مهم نقض حقوق شهروندی را در قدرتهای قضایی باید جستجو نمود. گذشته از این که مسئولیت شکنجه ی متهمان ، برخورد نامناسب ضابطان قضایی با شهروندان ، برخورد نامناسب مأموران زندانها با زندانیان از یک لحاظ با دستگاه قضایی است ، قصور و تقصیرسهوی یا عمدی قضات نیز در مراعات حقوق شهروندی از اهم مسائل است.
بدیهی است اغلب متداعیان و سایرین از آرای قضایی رضایت ندشته باشند و بدیهی است که قاضی در مقابل قانون و وجدان خویش پاسخگو است و استقلال قاضی و حفظ استقلال قضایی یک اصل است، اما در گفتار و رفتار قضات نیز محدودیت هایی وجود دارد مثلاَ اظهار نظر های مبتنی بر تبعیض جنسی یا نژادی برای قاضی مجاز نیست به خصوص آنکه در حین انجام وظیفه ی قضایی باشد. ]17 [
لرد دنینگ که خود از طرفداران سرسخت مصئونیت قضایی در انگلیس است می گوید « وقتی قاضی آگاهانه از اختیارات خود تجاوز نماید ، عمل او ماهیت قضایی خود را از دست می دهد و در نتیجه مصئونیت نیز زایل می شود .»
نقض بی طرفی از سوی قاضی نقض حقوق شهروندی است. سند « اصول اخلاق قضایی » می گوید : « بی طرفی مستلزم آن نیست که قاضی هیچگونه همدردی یا نظری نداشته باشد، مستلزم آن است که وی با این وجود، آزاد باشد تا دیدگاههای گوناگون را بی هیچ تعصبی بپذیرد و آزادانه عمل نماید. »
بدیهی است تعقیب انتظامی قضات در مسأله ی نقض حقوق شهروندی از سوی ایشان ، از وظایف اساسی دادسرا و محاکم انتظامی قضات است که باید به نحو شفاف و اکید مورد پیگیری قرار گیرد .
به هر حال باید توجه داشت که خروج از عدل یا ورود در فسق ، قاضی را در اسلام از قضا منفصل می کند و خروج از استکمال integrity قاضی را در کامن لا از قضا منفصل می نماید .]18[
10 – نتیجه
حقوق شهروندی عامتر از موارد مذکور در کنوانسیونها و قوانین حقوق بشر جهانی و ملی است و ناظر به روح قانون است . موارد تعارض حقوق شهروندی با سنتها، یا ناشی از عدم درک درست از سنت است یا ناشی از اشتباه در درک حقوق شهروندی است . رسالت دستگاه قضایی در نظارت بر حفظ حقوق شهروندی از خود دستگاه قضایی شروع می شود.

 

والله اعلم بالصواب
تقدیم
این مقاله را به روح شهید بزرگوار حضرت آیت الله دکتر بهشتی تقدیم می کنم که هم در فقه و حقوق و هم در فلسفه صاحب اندیشه های بلند بود.
سپاس گزاری

 

از استادگرامی جناب آقای جمال کریمی راد دادستان محترم انتظامی قضات و جناب آقای حسن قاسمی رئیس کل دادگستری استان قزوین به خاطر رهنمودهایشان در درک مفاهیم حقوقی تشکر و قدر دانی می کنم.

 


از شهروندی، نباید سطحی باشد. شهروند، فردی است که حقوق و آزادی‌هایی دارد که به طور پیشینی شناخته شده است. با توجه به اینکه شهروند، این حقوق را دارد یک رابطه حقوقی با دولت برقرار می‌کند و از دولت می‌خواهد که این حقوق را محقق کند.

 

تعابیری که این حد از شناسایی شهروند را در نظر ندارند، در واقع تا حدی حقوق شهروندی را خدشه‌دار می‌کند و بهره‌مندی از آن را معیوب می‌کند. در حالی که هر شهروندی از این حقوق برخوردار است.

 

در مورد آموزش شهروندی شهروندان از حقوقی برخوردار هستند ولی لزوما از آن اطلا‌ع ندارند. بحث اطلا‌ع، یک چیز است و فعال بودن در زمینه درخواست برخورداری و بهره‌مندی از این حقوق و آزادی‌ها، چیز دیگری است.

 

در حقیقت در آموزش شهروندی، ما شهروندان را از حقوق و آزادی‌هایی که دارند، مطلع می‌کنیم. همین طور که ممکن است به آنها اطلا‌ع بدهیم و آنان را نسبت به حقوق و آزادی‌های دیگران حساس کنیم. در مرحله سوم، شهروندان را به اقدام عملی در جهت تحقق حقوق و آزادی‌های خود و دیگران تشویق می‌کنیم. یک مرحله از حقوق شهروندی هم همین اطلا‌ع‌رسانی و آگاه‌سازی است.

 

اما شهروندی دموکراتیک، یک مرحله بالا‌تر است و شهروند، خودش در جهت تحقق حقوق خودش فعال می‌شود.

 

در واقع ضمن آگاهی در جهت ایجاد ظرفیت‌های لا‌زم اقدام عملی صورت می‌گیرد تا در اداره عمومی کشور تلا‌ش کنند. شهروندان با توانمندی خاصی می‌آیند و به عنوان شهروند، تقاضای حقوق و آزادی‌های خودشان را مطرح می‌کنند. این موارد، نیاز به آموزش دارد تا شهروندان بدانند چطور در اداره عمومی کشور نقش داشته باشند، نقش خودشان را محدود به شرکت در انتخابات ندانند و نظارت بر نهاد قدرت را فراتر از صرف شرکت کردن در انتخابات تلقی کنند. همه شکل‌ها و شیوه‌های مشارکت افراد در اداره عمومی کشور در حوزه آ‌موزش شهروندی دموکراتیک مطرح می‌شود.

 

البته آموزش شهروندی در سطح ملی منوط به آزادی‌های اساسی که افراد و شهروندان جامعه باید از آ‌نها برخوردار شوند؛ در این چارچوب آزادی بیان، آ‌زادی مطبوعات، آزادی اجتماعات، آزادی احزاب و آ‌زادی تشکیلا‌ت، همه مقدماتی هستند برای اینکه شهروند بتواند در اداره عمومی کشور، شهر و محله خودش ایفای نقش کند.

 


وظایف شهروندی؛ نگاهی به شرایط ایران
هنگامی که به تاریخچه‌ی شهروندی، نظری از سر بصیرت و عبرت‌آموزی افکنده شود، فوراً مشخص می‌شود که در پولیس آتن، برای حفاظت از دموکراسی مستقیم که به شهروندان اجازه می‌داد تا با کسب شش‌هزار رأی، قانون پیشنهاد‌کنند تا به‌تصویب رسیده و به اجرا درآید، اصولی پیش‌بینی شده بود که به اصول و وسایل طلایی معروف بود؛ زیرا این پرسش همواره می‌تواند مطرح‌شود که شهروندان آتن آیا مثل هر انسان دیگری در فراخنای تاریخ از گذشته‌ی دور تا به امروز، همان شرزگی‌ها، قدرت‌طلبی‌ها، قوم‌و ‌باندبازی‌ها، ترجیح حقوق خود بر حق جمعی و ده‌ها خصیصه‌ی منفی انسان، این خطرناک‌ترین و عجیب‌ترین مخلوق را دارا نبوده‌اند؟ آیا دچار افراط و تفریط، این رنج تاریخی انسان ایرانی نمی‌شده‌اند؟ آیا برای یک دستمال، قیصریه را به آتش نمی‌کشیده‌اند؟ آیا با هر درگیری ساده و بی‌اهمیتی از جاده‌ی انصاف میلیون‌ها کیلومتر فاصله نمی‌گرفته‌اند و همه‌چیز از جمله اصول اخلاقی را زیرپا نمی‌‌گذاشته‌اند تا حریف را از میدان به‌درکنند؟ طبعاً پاسخ، چه‌درمورد‌آتنی‌ها و چه درمورد انسان‌های دیگری در هر زمان و هر مکان مثبت است. از این‌روی جالب آن است که آتنی‌ها هرگز بر خطاناپذیربودن انسان دل نسپردند و اصول حفاظتی بی‌مانندی را برقرارکرده و دقیقاً اعمال می‌نمودند. نخست در 2500 سال قبل، مردم عادی (البته فقط شهروندان) امکان یافتند تا در سرنوشت خود و اجتماع خود یعنی پولیس مستقیماً دخالت‌کنند. همین امر سبب‌شد تا پولیس به‌عنوان وحدت‌بخش اجتماعی، سیاسی و حقوقی پدید آید و عضویت در آن افتخار به‌شمار رود که باید از آن پاسداری‌کرد، اما مسأله در چنین امری خلاصه نمی‌شد. دیگر آن‌که نوبتی و گردشی بودن قدرت با محدودکردن اشغال مناصب به یک‌سال تضمین می‌شد و اجازه نمی‌داد تا قدرت در دست افراد، نه طولانی مدت که حتی در میان‌مدت (40 ساله) و حتی کم‌تر باقی بماند. در بسیاری از مواقع، پس از پایان مدت خدمت، داوطلب‌شدن مجدد نیازمند فاصله‌ی زمانی بود و داوطلبی پشت سر هم ممکن نبود. سوم آن‌که اجتماعی‌شدن فرد، چه در خانواده و چه در اجتماع، با آموزش کاملاً هدایت‌شده‌ی شهروندی، مسؤولیت و حقوق آن همراه بود و عدم توجه به مسؤولیت‌های شهروندی گاهی تنبیهی وحشتناک را به‌دنبال داشت؛

 

 

 

فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد

تعداد صفحات این مقاله  28  صفحه

پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید


دانلود با لینک مستقیم


دانلود مقاله حقوق شهروندی