بررسی سیره تبلیغی و مخاطب¬شناسی امام صادق(ع) در نشر و گسترش معارف اسلامی
به صورت ورد ودر 213صفحه
پژوهش حاضر تلاشی است برای تبیین سیره تبلیغی امام صادق(ع) برای نشر و گسترش معارف اسلامی و مخاطب¬شناسی آن حضرت. در این پژوهش پس از تشریح مکاتب مختلفی ارتباطاتی، در نهایت تلفیقی از مکتب انتقال و ارتباطات آیینی برای تشریح سیره تبلیغی آن حضرت ارائه شده است. در ادامه مبتنی بر منظومه معرفتی اندیشمندان شیعه، سعی شده است تعریفی قابل قبول برای واژه تبلیغ ارائه شود. مبتنی بر تعریف ارائه شده هر اقدامی که شخصیت انسانی را در جهت ارزشهای الهی سوق دهد در حکم تبلیغ شمرده می¬شود. اعم از آنکه انتقال مستقیم آگاهی¬های دینی به مخاطب باشد یا نباشد. در ادامه مبتنی بر اسناد تاریخی سعی شده است شرایط خاص فرهنگی، اجتماعی و سیاسی دوران حیات امام صادق(ع) که در امام در بستر آن فعالی می¬کردند، تشریح شود. در بحث تاریخی نیز با استفاده از شیوه اسنادی – کتابخانه¬ای، موارد تاریخی لازم برای بررسی سیره تبلیغی آن حضرت جمع¬آوری گردید. در ابتدا با تشریح بررسی¬های تاریخی نشان داد که آموزش، مجالس عزاداری، حج، نشر حدیث، شعر و ادبیات، مکتوب کردن و مناظره مهم¬ترین روش¬های تبلیغی امام صادق(ع) را تشکیل می¬داده است. در هر یک از این موارد با اتکا به ادبیات علم ارتباطات و مبانی دو مکتب انتقالی و آیینی نشان داده شد که هر یک از این موارد برای امام حکم یک رسانه تبلیغی را برای نشر معارف الهی داشته است. در نهایت مشخص شد که امام برای نشر معارف الهی در جامعه همانقدر که ارائه آگاهی¬های مستقیم دینی را مطمح نظر قرار می¬داده¬اند، بر تبلیغ در چارچوب مکتب ارتباطات آیینی نیز تاکید داشته¬اند. تاکید آن امام بر برگزاری مجالس عزاداری، ثواب گریستن و گریاندن صرف بر سیدالشهدا و سرودن اشعار مناسبتی در خصوص واقعه عاشورا از مصداق¬های تاریخی این ادعاست. در نهایت هم با ذکر عمده مخاطبانی که امام صادق(ع) با آنها ارتباط داشته¬اند، سعی شده است نوع مواجهه امام با این افراد مورد بررسی و تحلیل قرار گیرد.
بررسی سیره تبلیغی و مخاطب¬شناسی امام صادق(ع) در نشر و گسترش معارف اسلامی