تحقیق در مورد گنبدهای اسلامی از دوره تیموریان تا دوره صفویه

اختصاصی از نیک فایل تحقیق در مورد گنبدهای اسلامی از دوره تیموریان تا دوره صفویه دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

فرمت فایل: word


تعداد صفحه:43

      گنبدهای اسلامی از دوره تیموریان تا دوره صفویه

قبل ازبررسی گنبد ها در این 2 دوره ابتدا با سلسله تیموریان وصفویان آشنا

 می شویم:

تیموریان

لشگرکشی تیمور :
مقارن انحطاط و اضمحلال ایلخانان و حکومت های محلی بازمانده از آن دوران, امواج یک سلسه مهاجمات تازه ای, از ماوراءالنهر با لشگر خونریز تیمور به سوی ایران به حرکت درآمد که تمام خراسان, جبال یا همان منطقه غرب ایران و فارس و قسمتی از نواحی مجاور را در سیل خون انداخت. ا
این لشگرکشی ها تنها به ایران محدود نماندند بلکه حتی تا شهر مسکو و از سویی دیگر تا دمشق در سوریه فعلی و تا کشور هند و از سویی دیگر تا غرب امپراطوری عثمانی ادامه یافت و همه جا با پیروزی همراه شد .

نتیجه حمله های تیمور :
این حمله ها در قسمت های گوناگون تأثیرات مختلف برجای گذاشت اما در ایران و تمدن ایرانی به سلسله هایی از ترکمانان از یک سو و به جانشینان خود تیمور از سوی دیگر منجر شد .
در بخش های غربی و مرکزی ایران و حتی بخش های جنوبی ترکمانان به قدرت رسیدند . دولت ترکمانان از تیره قراقویونلو و آق قویونلو در جای جای این فلات باقی ماند و تا ظهور صفویه ادامه پیدا کرد.

جانشینان تیمور :
شاهرخ میرزا فرزند تیمور که پس از او به حکومت رسید ، درست نقطه مقابل پدرش بود . فردی فرهنگ دوست ، با رفتاری غیر نظامی و به شدت ترویج کننده هنر و معماری و فرهنگ . همین ویژگی ها در پاره ای از جانشینان شاهرخ نیز ، ادامه یافت و حتی کسانی همچون الغ بیک خود از هنرمندان و دانشمندان عصر خود محسوب می شدند .

عصر پس از تیمور :
همه این عوامل و خصوصا تجمع ثروتی که تیمور فراهم آورده بود و میزان بالایی از هنرمندان که در مناطقی نظیر سمرقند گرد آمده بودند ، سبب شد تا با حمایت کسانی همچون شاهرخ تیموری و همسرش گوهرشاد آثار درخشانی از هنر و معماری و نقاشی و خطاطی پدید بیاید .
گویی بازی روزگار کار را با تیمور و فرزندان و جانشینانش به آخر برده است که از پدری تا آن درجه خونخوار و زورگو ، فرزندانی چنین هنرپرور و فرهنگ دوست به وجود بیاید .
چنانچه حتی علم و دانش نیز در این دوره درخششی کوتاه مدت داشته است و رصدخانه الغ بیگی که با حمایت الغ بیک تیموری و با نظارت دانشمند بزرگ عصر یعنی غیاث الدین جمشید کاشانی بنا شد ، نمونه ای از این موارد است .

عصر درخشان هنرها :
پاره ای از زیباترین نقاشی ها ، ریشه در مکتب هرات دارند که بطور کامل با حمایت شاهزاده های تیموری در شهر هرات شکل گرفت و استاد بزرگ نقاشی یعنی کمال الدین بهزاد برخاسته از چنین مکتبی است .
خطوط زیبای فارسی نظیر خط نستعلیق در دوره جانشینان تیمور شکل گرفت و آخرین مراحل تکاملی اش را در این دوره طی نمود .

پاره ای از زیباترین آثار معماری ایرانی در این دوره به وجود آمد که از آن جمله می توان به مسجد گوهرشاد در شهر مشهد و در کنار بارگاه امام رضا علیه‌السلام اشاره نمود . این مسجد که با حمایت گوهرشاد همسر شاهرخ تیموری ساخته شده است ، یکی از درخشان ترین آثار معماری ایرانی است . در گوشه ای کتیبه های این مسجد و در سمت ایوان مقصوره آن ، کتیبه ای از بایسنقر میرزا از شاهزادگان تیموری وجود دارد که خود از خطاطان بزرگ عصر خویش بود .

میراث تیموریان در اختیار صفویه :
معماری صفوی و یا نقاشی و خطاطی آنها ، کاملا ادامه میراثی است که از تیموریان برجای ماند . خصوصا که صفویه با حمایت گسترده خویش ، این میراث را درخشان تر نموده ، باعث رشد و گسترش آن گشتند .


یکصد و پنجاه سال تهاجم:
این مدت از فاجعه تهاجم چنگیز تا یورشهای مصیبت بار تیمور, تقریباً یکصد و پنجاه سال به طول انجامید. سپس در پایان یک سده دیگر که از پایان حیات تیمور می گذشت, ایران واپسین دوران ملوک الطوایفی ( یا حکومت های کوچک محلی ) خود را پشت سر گذاشت و وارد دوره صفوی شد که مورخان جدید, غالباً آن را اعتلای ایران به مرحله دولت ملی خوانده اند .

فاجعه چنگیز در قلمرو پارسی زبانان, عاقبت به ماوراءالنهر محدود شده امّا شگفت آنکه, فاجعه غمبار تیمور از همان ماوراءالنهر آغاز شد . چرا که دولت خونین تیمور, از میان ویرانه های دولت های بجای مانده از حمله چنگیز شکل گرفت .

مضاف بر اینکه در مدت فرمانروایی تیمور و سپس در دوران بعد از او , سراسر ایران زمین, از خراسان تا مازنداران و فارس و آذربایجان عرضه تاخت و تاز ترکمانان آسیای صغیر و ترکان آسیای میانه شد.

• آذربایجان در آن زمان شامل استان های آذربایجان شرقی و آذربایجان غربی و اردبیل و همچنین جمهوی آذربایجان و جمهوی ارمنستان و بخش هایی از ترکیه فعلی نیز بود .

فرمانروایان تیموریان:
تیمور گورکانی
پسران تیمور
نوادگان تیمور
تیموریان
جانشینان تیمور

صفویان:
 

مرزهای امپراتوری صفوی در سال 1512 میلادی

صَفَویان از دودمان‌های ایرانی بودند که بین سالهای ۸۸۰ تا ۱۱۱۱ خورشیدی، بر ایران و بخشی از سرزمین‌های مجاور آن فرمانروایی کردند.

زمینه و آغاز دوره صفویه

نمودار زمانی - تواریخ بر حسب هجری قمری و میلادی است

شیخ صفی‌الدین اردبیلی، نیای بزرگ صفویان هشتمین نسل از تبار فیروزشاه زرین‌کلاه بود. فیروزشاه از بومیان ایرانی و کردتبار بود که در منطقه مغان نشیمن گرفته بود. زبان مادری شیخ صفی‌الدین تاتی بود و اشعار تاتی او امروزه در دست است. تاتی یکی از زبان‌های ایرانی و زبان بومی آذربایجان بوده‌است.

دودمان پادشاهی صفویه به وسیله شاه اسماعیل اول با اتکا بر پیروان طریقت تصوف علوی تأسیس شد. این پیروان که عمدتاً از ایلهای ترک آناتولی بودند ,و بعداً به قزلباش‌ها ملقب شدند بر سر اعتقادات خود سالها به طرفداری از آق‌قویونلو‌ها و قراقویونلو‌ها درگیر جنگهای پیاپی با دولت عثمانی بودند. اسماعیل جوان نوه شیخ جنید، پسر شیخ صفی الدین و نوه اوزون‌حسن آق قویونلو تحت آموزش بزرگان قزلباش (موسوم به اهل اختصاص) پرورش یافت و رهبر دینی آنان بشمار می‌آمد.

ایجاد و قدرت گرفتن سلسله صفوی نتیجه حدود 200 سال تبلیغات فرهنگی صوفیان صفوی بود. اگر به این نکته دقت کنیم که شاه اسماعیل در زمان تاجگذاری ذر تبریز تنها 14 سال داشت ارزش این سابقه فرهنگی بیشتر مشخص می گردد.پس از فرو پاشی خلافت عباسی در بغداد محور اصلی ارایه یک مذهب و گرایش رسمی از اسلام از میان رفت.به این ترتیب از بین رفتن دستگاه خلافت رسمی درکنار عواملی چون نابسامانی ناشی از حمله مغولان و میل به درونگرایی مردم و تساهل مذهبی مغولان موجب رونق فراوان فرقه های مختلف از جمله شاخه های مختلف تصوف شد. پیروان شیخ صفی الدین نیز در واقع مبلغ فرقه خاصی از تصوف مبتنی بر مذهب شیعه دوازده امامی بودند(هر چند در مورد اینکه شخص شیخ صفی الدین شیعه بوده است تردیدهایی وجود دارد).اعتقاد قزلباشان به این فرقه از تصوف تا پیش از سلطنت شاه عباس اول مهمترین عامل قدرت صفویه بود.قزلباشان تا پیش از جنگ چالدران در واقع نوعی الوهیت برای شاه اسماعیل قایل بودند که با شکست در جنگ این اعتقاد آنها رو به سستی نهاد.

ارزش تاریخی دوره صفوی

رسیدن ایرانیان به مرزهای طبیعی خود، و در بعضی مواقع به ویژه در عهد پادشاهی شاه عباس بزرگ و ناد به مرز دوران ساسانیان به ایران شکوه و جلال پیشین را باز داد. برای اروپا که جداً در معرض خطر دولت عثمانی بود، بسیار گرانبها و ارزشمند محسوب می‏شد، به نحوی که مآل اندیشان قوم در آن دیار، دولت صفوی را مایه نجات خویش و نعمتی برای خود می‏پنداشتند و به همین سبب با پیامهای دلگرم کننده خود، پادشاهان ایران را به ادامه نبرد و ستیز با عثمانی تحریض می‏کردند. بعد از عقب نشینی سلطان سلیمان قانونی از آذربایجان و تحمل تلفات سنگین سپاه عثمانی از سرما و برف و فقدان آذوقه، فرستاده ونیز در دربار عثمانی به پادشاه خود نوشت: «تا آنجا که عقل سلیم گواهی می‏دهد این امر جز مشیت باری تعالی چیز دیگری نیست زیرا می‏خواهد که جهان مسیحیت را از ورطه اضمحلال نهایی رهایی بخشد .... / نقل قول از ترویزیانو سفیر دولت ونیزیا در دربار سلطان عثمانی؛ بنگرید به تاریخ سیاسی و اجتماعی ایران .... طاهری، ص ۱۹۳» و سفیر دیگری از دولتهای فرنگ که در استانبول به سر می‏برد، همین معنی را بدین عبارت بیان کرد که: «میان ما و ورطه هلاک فقط ایران فاصله‌است، اگر ایران مانع نبود عثمانیان به سهولت بر ما دست می‏یافتند .... / نقل قول از بوسبک سفیر فردیناند در دربار عثمانی؛ بنگرید به تاریخ ادبیات، بروان، ج ۴، ص ۸».

برخی می‌پندارند تشکیل دولت صفوی زیانی بزرگ برای جهان اسلام بود، بدین معنی که با رسمی کردن تشیع، و ضعیف ساختن تسنن، یکپارچگی مذهبی سرزمین‌های اسلامی را که تا آن دوران باقی مانده بود، از میان برد و آن محیط پهناور و یگانه جغرافیایی را از میان قطع کرد و به خطر انداخت. لازم به ذکر است، پیش از این در قرنهای چهارم تا ششم هجری دولت اسماعیلی فاطمیان در مصر خلافتی در مقابل خلافت عباسی تأسیس کرده بود و تا زمانی که هر دو دولت قدرتمند بودند، هیچ مشکلی در مقابله با صلیبیان نداشتند. بنا بر این قطعا این نخستین بار نبود، که یک حکومت رسمی شیعی تأسیس می‌شد. ثانیاً قدرت دولت عثمانی و توسعه پیاپی آن بدون پشتوانه فرهنگی و اجتماعی لازم صورت می‌گرفت. به طوری که علی رغم چند قرن سلطه بر یونان، بالکان و چند کشور دیگر اروپایی تنها عده کمی از مردم آن نواحی مسلمان شدند و هر چند این مطلب درست است که عثمانی بر اثر مناقشه‏های ممتد با صفویان همواره از مرزهای شرقی خود بیمناک بود و ناگزیر بخشی بزرگ از نیروی نظامی خویش را در آن جانب صرف می‏کرد و از پیشرفت و تمرکز نیرو در جبهه‏های اروپا باز می‏ماند، اما شکستهای بزرگ عثمانی در اروپا بعد از محاصره وین در سال ۱۶۸۳ میلادی و هم‌زمان با افول و اضمحلال دولت صفوی رخ می‌دهد. در واقع عامل اصلی شکست عثمانیان نه پیدایش دو حکومت شیعه و سنی، بلکه برتری ادوات نظامی اروپاییان در قرن هجدهم و ضعف ساختارها و بنیه‌های اقتصادی و اجتماعی عثمانی نسبت به جوامع اروپاست. ر.ک. برخورد فرهنگها، برنارد لوئیس

دولت صفوی بنیادگذار دولتی واحد با مذهبی واحد

از نظر تاریخ ایران معاصر، دولت صفوی دارای دو ارزش اساسی و حیاتی است: نخست ایجاد ملتی واحد با مسئولیتی واحد در برابر مهاجمان و دشمنان، و نیز در مقابل گردن‌کشان و عاصیان بر حکومت مرکزی؛ دوم ایجاد ملتی دارای مذهبی خاص که بدان شناخته شده و به خاطر دفاع از همان مذهب، دشواریهای بزرگ را در برابر هجومهای دو دولت نیرومند شرقی و غربی تحمل نموده‌است. در این مورد، مذهب رسمی شیعه دوازده امامی، همان کاری را انجام داد که اکنون ایدئولوژیهای سیاسی در تشکیل حکومتها می‏کنند.

به هر حال با تشکیل دولت صفوی، گذشته دیربازی از گسیختگی پیوندهای ملی ایرانیان به دست فراموشی سپرده شد و بار دیگر به قول براون، از ملت ایران «ملتی قائم بالذات، متحد، توانا و واجب الاحترام ساخت و ثغور آن را در ایام سلطنت شاه عباس اول به حدود امپراتوری ساسانیان رسانید. / تاریخ ادبیات ایران، ج ۴، ص ۱».

رشته اصلی و اساسی این پیوند ملی، مذهب تشیع بود، و گرنه با وضعی که در آن ایام پیش آمده بود، هیچ عامل دیگری نمی‏توانست چنین تأثیری در بازگرداندن آن پیوند و همبستگی داشته باشد، چنانکه اهل سنت ایران که در عهد شاه اسماعیل اول و شاه طهماسب زیر فشارهای سختی بودند، بقای دولت عثمانی و ضمیمه شدن ایران را به خاک آن دولت آرزو می‏کردند. دسته‏هایی از کردان سنی مذهب که تمایلی به اطاعت از یک پادشاه شیعی مذهب نداشتند، بی هیچ گونه مقاومتی و مخالفتی در قلمرو عثمانی باقی ماندند؛ و دست به دست گشتن برخی از نواحی کرد نشین میان دو دولت عثمانی و صفوی تأثیری در مذهب آنها نداشت.

اثر تحریک سه مؤلفه ای زمین لرزه بر گنبدهای فضاکار دنده ای دو لایه

اختصاصی از نیک فایل اثر تحریک سه مؤلفه ای زمین لرزه بر گنبدهای فضاکار دنده ای دو لایه دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

مقایسه طرح بهینه گنبدهای فضاکار دو لایه به روش ASD و LRFD

اختصاصی از نیک فایل مقایسه طرح بهینه گنبدهای فضاکار دو لایه به روش ASD و LRFD دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

روش تنش مجاز ASD طراحی فولاد به عنوان یک روش سنتی طراحی سازه ها بشمار می رود. روش دیگر، روش ضریب بار و مقاومت LRFD است. روش LRFD یک روش منطقی است که با توجه به اهمیت سازه قابلیت اعتماد را کاهش یا افزایش می دهد. به منظور مقایسه دو روش، چهار گنبد دو لایه فضاکار به روش ASD  و LRFD در نسبت های مختلفی از بار زنده به مرده و بار باد به بار مرده طراحی، سپس این گنبدها به روش اجتماع ذرات بهینه می شوند. هدف از این مطالعه یافتن نسبتی از بار زنده به مرده است که وزن سازه در هر دو روش ASD و LRFD یکسان شود. فرایند بهینه سازی سازه ها شامل دو بخش عمده محاسباتی می باشد: بخش جستجوی فضای طراحی و بخش تحتی سازه عمده ترین به سمت بهینه سازی مربوط  به بخش تحتی سازه است. در حوزه جستجو از الگوریتم جامعه پرندگان PSO استفاده شده است و جهت تحتی سا زه از نرم افزار تحلیلگر opensees بهره گرفته ایم.

سال انتشار: 1393

تعداد صفحات: 12

فرمت فایل: pdf

پایان نامه بررسی گنبدهای نمکی استان فارس و اثرات آنها بر آلودگی و کیفیت آب آبخوانهای آبرفتی مجاور

اختصاصی از نیک فایل پایان نامه بررسی گنبدهای نمکی استان فارس و اثرات آنها بر آلودگی و کیفیت آب آبخوانهای آبرفتی مجاور دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

فرمت فایل : WORD (قابل ویرایش)

تعداد صفحات:155

پایان نامه کارشناسی ارشد در رشته زمین شناسی – هیدروژئولوژی

فهرست مطالب:
فصل اول: مقدمه و کلیات
1-1-     کلیاتی در مورد گنبدهای نمکی............................................................................................2
1-1-1-     نظریه رومانیایی................................................................................................................2
1-1-2-     تئوری تکتونیک صفحهای..............................................................................................3
1-1-3-     فرضیه آتشفشانی..............................................................................................................3
1-2-    مختصری درباره خاصیت تکتونیکی نمک.............................................................................4
1-3-    مروری بر مطالعات گذشته در مورد چینه شناسی و تکتونیک
        گنبدهای نمکی ایران..................................................................................................................4
1-3-1-    نظریه تکتونیک صفحهای و تشکیل نمک سازنده هرمز............................................5
1-3-2-    مدل تشکیل گنبدهای نمکی..........................................................................................5
1-3-3-    ویژگیهای سازند هرمز.....................................................................................................6
1-3-4-    سن سازند هرمز.................................................................................................................6
1-3-5-    مواد تشکیل دهنده سازند هرمز.....................................................................................7
1-4-    وضعیت گنبدهای نمکی در ایران............................................................................................8
1-5-    وضعیت گنبدهای نمکی استان فارس.................................................................................10

فصل دوم: شوری آبهای زیرزمینی و تأثیر گنبدهای نمکی بر آن
2-1- انواع شوری.................................................................................................................................12
    2-2- منابع اصلی شورکننده آب زیرزمینی....................................................................................13
2-2-1- آبهای زیرزمینی به طور طبیعی شور.....................................................................13
     2-2-1-1- هیدروشیمی آبهای شور طبیعی.................................................................14
    2-2-1-2- منشأ ترکیب شیمیایی آبهای شور طبیعی...............................................14
2-2-2- انحلال هالیت..................................................................................................................19
   عنوان          صفحه
     2-2-2-1- ترکیب هالیت و دیگر تبخیریها...................................................................19
    2-3- پیشینه تحقیقات در استفاده از نسبتهای یونی.........................................................19
    2-4- منشأ شوری در دشتهای استان فارس.........................................................................22
    2-5- مروری اجمالی بر تحقیقات انجام شده بر گنبدهای نمکی ایران.............................23

فصل سوم: بررسی گنبدهای نمکی استان فارس
مقدمه....................................................................................................................................................27
3-1- گنبد نمکی هرمود..................................................................................................................31
3-1-1- خصوصیات مورفولوژیکی..............................................................................................31
3-1-2- موقعیت محلی زمین شناسی......................................................................................32
3-1-3- خصوصیات هیدرولوژیکی.............................................................................................32
3-1-4- تأثیر بر دشت..................................................................................................................32
3-2- گنبد نمکی چاهل...................................................................................................................34
3-2-1- خصوصیات مورفولوژیکی..............................................................................................34
3-2-2- خصوصیات هیدرولوژیکی.............................................................................................35
3-2-3- موقعیت زمین شناسی محلی......................................................................................35
3-3- گنبد نمکی سیاهتگ...............................................................................................................36
3-3-1- خصوصیات مورفولوژیکی..............................................................................................37
3-3-2- خصوصیات هیدرولوژیکی.............................................................................................37
3-3-3- موقعیت زمین شناسی محلی......................................................................................37
3-3-4- تأثیر بر دشت..................................................................................................................37
3-4- گنبد نمکی کرمستج..............................................................................................................38
3-4-1- خصوصیات مورفولوژیکی..............................................................................................38
3-4-2- خصوصیات هیدرولوژیکی.............................................................................................39
3-4-3- موقعیت زمین شناسی محلی......................................................................................39
3-4-4- تأثیر بر دشت..................................................................................................................39
3-5- گنبد نمکی علی آباد..............................................................................................................41
3-5-1- خصوصیات مورفولوژیکی..............................................................................................41
3-5-2- خصوصیات هیدرولوژیکی.............................................................................................41
3-5-3- موقعیت زمین شناسی محلی......................................................................................42
3-5-4- تأثیر بر دشت..................................................................................................................42
   عنوان              صفحه
3-6- گنبد نمکی مسیجان..............................................................................................................42
3-6-1- خصوصیات مورفولوژیکی..............................................................................................42
3-6-2- خصوصیات هیدرولوژیکی.............................................................................................43
3-6-3- موقعیت زمین شناسی محلی................................................................................44
         3-6-4- تأثیر بر دشت..................................................................................................................44
3-7- گنبد نمکی کورده...................................................................................................................45
3-7-1- خصوصیات مورفولوژیکی..............................................................................................45
3-7-2- خصوصیات هیدرولوژیکی.............................................................................................46
3-7-3- موقعیت زمین شناسی محلی......................................................................................46
3-7-4- تأثیر بر دشت..................................................................................................................46
3-8- گنبد نمکی دهکویه.................................................................................................................48
3-8-1- خصوصیات مورفولوژیکی..............................................................................................48
3-8-2- خصوصیات هیدرولوژیکی.............................................................................................49
3-8-3- موقعیت زمین شناسی محلی......................................................................................49
3-8-4- نحوه ارتباط با دشت.....................................................................................................50
3-9- گنبد نمکی نینا.......................................................................................................................50
3-9-1- خصوصیات مورفولوژیکی..............................................................................................50
3-9-2- خصوصیات هیدرولوژیکی.............................................................................................51
3-9-3- موقعیت زمین شناسی محلی......................................................................................51
3-9-4- تأثیر بر دشت..................................................................................................................52
3-10- گنبد نمکی نمکی................................................................................................................52
3-10-1- خصوصیات مورفولوژیکی...........................................................................................52
3-10-2- خصوصیات هیدرولوژیکی..........................................................................................53
3-10-3- موقعیت زمین شناسی محلی...................................................................................53
3-10-4- تأثیر بر دشت...............................................................................................................53
3-11- گنبد نمکی قلعهشور...........................................................................................................54
3-11-1- خصوصیات مورفولوژیکی...........................................................................................54
3-11-2- خصوصیات هیدرولوژیکی..........................................................................................54
3-11-3- موقعیت زمین شناسی محلی...................................................................................55
3-11-4- تأثیر بر دشت...............................................................................................................55
3-12- گنبد نمکی گورو..................................................................................................................56
   عنوان                                                                                                              صفحه
3-12-1- خصوصیات مورفولوژیکی...........................................................................................56
3-12-2- خصوصیات هیدرولوژیکی..........................................................................................56
3-12-3- موقعیت زمین شناسی محلی...................................................................................56
3-12-4- تأثیر بر دشت...............................................................................................................57
3-13- گنبد نمکی بناکوه................................................................................................................57
3-13-1- خصوصیات مورفولوژیکی...........................................................................................57
3-13-2- خصوصیات هیدرولوژیکی..........................................................................................58
3-13-3- موقعیت زمین شناسی منطقهای.............................................................................58
3-13-4- تأثیر بر دشت...............................................................................................................58
3-14- گنبد نمکی منصورآباد........................................................................................................59
3-14-1- خصوصیات مورفولوژیکی...........................................................................................59
3-14-2- خصوصیات هیدرولوژیکی..........................................................................................59
3-14-3- تأثیر بر دشت...............................................................................................................59
3-15- گنبد نمکی بنارویه..............................................................................................................62
3-15-1- خصوصیات مورفولوژیکی...........................................................................................62
3-15-2- خصوصیات هیدرولوژیکی..........................................................................................62
3-15-3- تأثیر بر دشت...............................................................................................................62
3-16- گنبد نمکی داراب.................................................................................................................62
3-16-1- زمین شناسی و موقعیت گنبد نمکی داراب..........................................................62
3-16-2- تأثیر بر دشت...............................................................................................................63
3-17- گنبد نمکی دارابگرد............................................................................................................64
3-18- گنبد نمکی کنارسیاه...........................................................................................................65
3-18-1- موقعیت و خصوصیات گنبد نمکی کنارسیاه.........................................................65
3-18-2- زمین شناسی گنبد نمکی کنارسیاه........................................................................66
3-18-3- تأثیر بر دشت...............................................................................................................67
3-19- گنبد نمکی گزطویله............................................................................................................68
3-20- گنبد نمکی دبیران...............................................................................................................70
3-21- گنبد نمکی بیشاپور.............................................................................................................71
3-21-1- مشخصات گنبد نمکی...............................................................................................71
3-21-2- تأثیر بر دشت...............................................................................................................72
3-22- گنبد نمکی چاهسرخ...........................................................................................................73
         عنوان                                                                                                       صفحه
3-23- گنبد نمکی داریان...............................................................................................................75
3-23-1- جهت جریان آب زیرزمینی.......................................................................................76
3-23-2- دلایل هیدروشیمیایی................................................................................................76
3-24- گنبد نمکی غرب داراب......................................................................................................77
3-25- گنبد نمکی جهانی...............................................................................................................77      
3-26- گنبد نمکی جنوب چاهسرخ...............................................................................................78
3-27- گنبد نمکی کوه ساک.........................................................................................................78
3-28- گنبد نمکی کمهر.................................................................................................................79
3-29- گنبد نمکی خوراب..............................................................................................................80
3-30- گنبد نمکی کمارج...............................................................................................................81
3-31- گنبد نمکی فسا....................................................................................................................82
3-32- گنبد نمکی رمقان................................................................................................................86
3-32-1- موقعیت جغرافیایی و راه دسترسی.........................................................................86
3-32-2- زمین شناسی گنبد نمکی رمقان.............................................................................87
3-33- گنبد نمکی خرمایک...........................................................................................................88
3-34- گنبد نمکی تنگ خسویه....................................................................................................89
3-35- گنبد نمکی سبوک..............................................................................................................90
3-36- گنبد نمکی سروستان..........................................................................................................91
3-37- گنبد نمکی قلات.................................................................................................................93
3-38- گنبد نمکی شمال جویم.....................................................................................................93
3-39- گنبد نمکی مورجان............................................................................................................95
3-40- گنبد نمکی مسلم آباد.........................................................................................................95
3-41- گنبد نمکی استهبان............................................................................................................95
3-42- گنبد نمکی لایزنگان............................................................................................................96
3-43- گنبد نمکی غرب فدامی.....................................................................................................97
3-44- گنبد نمکی غرب فورگ......................................................................................................98
3-45- گنبد نمکی جنوب شهرپیر................................................................................................98
3-46- گنبد نمکی باینوج................................................................................................................99
3-47- گنبد نمکی شرق فورگ...................................................................................................100
3-48-گنبد نمکی بختگان............................................................................................................100
نتیجه گیری......................................................................................................................................101
    عنوان                                                                                                            صفحه
فصل چهارم: بررسی گنبدهای نمکی داراب و بنارویه
مقدمه.................................................................................................................................................103
4-1- دشت داراب...........................................................................................................................103
4-2- زمین شناسی منطقه داراب...............................................................................................105
4-3- وضعیت سطح ایستابی در دشت داراب...........................................................................108
4-4- هدایت الکتریکی در دشت داراب......................................................................................110
4-5- شاخصهای اشباع در دشت داراب...................................................................................111
4-6- تیپ آب در دشت داراب.....................................................................................................111
4-7- گنبد نمکی داراب................................................................................................................112
4-7-1- موقعیت و خصوصیات گنبد نمکی داراب..............................................................112
4-7-2- وضعیت آبراهههای گنبد نمکی داراب....................................................................117
4-7-3- تأثیر گنبد نمکی داراب بر دشت.............................................................................118
    4-7-3-1- تأثیر سطحی گنبد نمکی داراب...................................................................118
    4-7-3-2- تأثیر زیرسطحی گنبد نمکی داراب.............................................................120
4-7-4- چشمه نمک گنبد نمکی داراب...............................................................................125
4-7-5- چشمههای کارستی اطراف گنبد نمکی داراب.....................................................125
4-8- چشمه گلابی.........................................................................................................................126
4-9- دشت جویم...........................................................................................................................127
4-9-1- دشت جویم- بنارویه..................................................................................................128
4-9-2- دشت حسن آباد- شرفویه.........................................................................................129
4-10- زمین شناسی منطقه جویم.............................................................................................129
4-11- بررسی سنگ کف دشت جویم.......................................................................................134
4-12- وضعیت سطح ایستابی در دشت جویم.........................................................................135
4-13- خصوصیات هیدروشیمیایی دشت جویم......................................................................138
4-14- گنبد نمکی بنارویه............................................................................................................140
4-14-1- موقعیت و مورفولوژی گنبد نمکی بنارویه..........................................................140
4-14-2- وضعیت آبراهههای گنبد نمکی بنارویه...............................................................142
4-14-3- تأثیر گنبد نمکی بنارویه بر دشت........................................................................142

فصل پنجم: نتیجهگیری و پیشنهادات
5-1- نتایج........................................................................................................................................148
    عنوان                                                                                                            صفحه
5-2- پیشنهادات............................................................................................................................150

فهرست منابع و مآخذ............................................................................................................................152
الف) منابع فارسی............................................................................................................................152
ب) منابع انگلیسی...........................................................................................................................153


فهرست جدولها
    عنوان          صفحه

جدول2-1- تقسیمبندی انواع شوری آبهای زیرزمینی...................................................................12
جدول3-1- گنبدهای نمکی استان فارس............................................................................................29
جدول4-1- شاخصهای اشباع دشت داراب.....................................................................................111
جدول 4-2- آنالیز شیمیایی نمونهبرداریهای 22/9/89...............................................................122
جدول4-3- تیپ آب و اندیسهای اشباع مختلف نمونهبرداریهای 22/9/89..........................123
جدول 4-4- آنالیز شیمیایی نمونههای برداشت شده از چشمه گلابی.......................................127
جدول 4-5- تیپ آب و اندیسهای اشباع نمونههای برداشت شده از چشمه گلابی...............127
جدول 4-6- دادههای سطح آب زیرزمینی در آذر 87 و خرداد 88............................................136
جدول 4-7- تغییرات اندیسهای مختلف اشباع در دشت جویم در زمانهای متفاوت...........140
جدول4-8- نتایج آنالیز شیمیایی نمونههای برداشت شده از اطراف گنبد نمکی بنارویه.......143
جدول 4-9- تیپ آب، اندیسهای مختلف اشباع و نسبتهای یونی محاسبه شده برای
                نمونههای اطراف گنبد نمکی بنارویه...........................................................................144


فهرست شکلها
    عنوان                                                                                                            صفحه

شکل 2-1- ارتباط بین کیفیت آب زیرزمینی و مناطق تغذیه- تخلیه..........................................14
شکل 2-2- منحنیهای فرضی اختلاط آب شیرین با منابع بالاقوه شوری در کانزاس...............22
شکل 3-1- موقعیت گنبدهای نمکی مطالعه شده استان فارس.....................................................28
شکل 3-2- شکل شماتیک گنبد نمکی هرمود...................................................................................31
شکل 3-3- نقشه زمین شناسی گنبد نمکی هرمود و خطوط همارزش EC................................33
شکل 3-4- شکل شماتیک گنبد نمکی چاهل....................................................................................34
شکل 3-5- نقشه زمین شناسی گنبدهای نمکی چاهل، سیاهتگ، کرمستج و علی آباد............36
شکل 3-6- شکل شماتیک گنبد نمکی سیاهتگ................................................................................36
شکل3-7- شکل شماتیک گنبد نمکی کرمستج.................................................................................38
شکل 3-8- نقشه همپتانسیل دشت کرمستج در آبانماه 1387.....................................................40
شکل 3-9- نقشه هدایت الکتریکی دشت کرمستج در اسفندماه 1381.......................................40
شکل 3-10- شکل شماتیک گنبد نمکی علی آباد.............................................................................41
شکل 3-11- شکل شماتیک گنبد نمکی مسیجان............................................................................42
شکل 3-12- نقشه زمین شناسی گنبد نمکی مسیجان....................................................................44
شکل 3-13- شکل شماتیک گنبد نمکی کورده.................................................................................45
شکل 3-14- نقشه زمین شناسی گنبدهای نمکی کورده و علی آباد............................................47
شکل 3-15- شکل شماتیک گنبد نمکی دهکویه...............................................................................48
شکل 3-16- نقشه زمین شناسی گنبد نمکی دهکویه......................................................................49
شکل 3-17- شکل شماتیک گنبد نمکی نینا.....................................................................................50
شکل 3-18- نقشه زمین شناسی گنبدهای نمکی نمکی و نینا......................................................51
شکل 3-19- شکل شماتیک گنبد نمکی نمکی.................................................................................52
شکل 3-20- شکل شماتیک گنبد نمکی قلعهشور.............................................................................54
شکل 3-21- نقشه زمین شناسی گنبدهای نمکی قلعهشور و گورو...............................................55
عنوان                      صفحه
شکل 3-22- شکل شماتیک گنبد نمکی گورو...................................................................................56   
شکل 3-23- شکل شماتیک گنبد نمکی بناکوه.................................................................................57
شکل 3-24- نقشه زمین شناسی گنبد نمکی بناکوه........................................................................58
شکل 3-25- تصویر ماهوارهای از گنبد نمکی منصورآباد..................................................................59
شکل 3-26- نقشه ایزوپتانسیل دشت جویم- بنارویه.......................................................................60
شکل 3-27- نقشه همارزش EC دشت جویم- بنارویه.....................................................................61
شکل 3-28- نقشه همارزش TDS دشت جویم- بنارویه..................................................................61
شکل 3-29- نقشه همپتانسیل دشت داراب........................................................................................63
شکل 3-30- نقشه همارزش EC دشت داراب....................................................................................64
شکل 3-31- موقعیت گنبد نمکی دارابگرد و راههای دسترسی به آن...........................................65
شکل 3-32- نقشه زمین شناسی گنبد نمکی کنارسیاه...................................................................66
شکل 3-33- نقشه همپتانسیل دشت فیروز آباد.................................................................................67
شکل 3-34- نقشه همارزش EC دشت فیروز آباد.............................................................................68
شکل 3-35- نقشه همتیپ دشت فیروز آباد........................................................................................68
شکل 3-36- نقشه زمین شناسی و همارزش EC گنبدهای نمکی دبیران و تنگ خسویه.......71
شکل 3-37- نقشه همپتانسیل دشت کازرون.....................................................................................72
شکل 3-38- نقشه خطوط همارزش EC دشت کازرون...................................................................73
شکل 3-39- نقشه هم پتانسیل دشت محدوده طشک.....................................................................74
شکل 3-40- نقشه همارزش EC از محدوده طشک..........................................................................74
شکل 3-41- نمایی از گنبد نمکی داریان............................................................................................75
شکل 3-42- جهت جریان در دشت داریان.........................................................................................76
شکل 3-43- نقشه زمین شناسی گنبدهای نمکی جهانی و خوراب..............................................78
شکل 3-44- نقشه زمین شناسی گنبد نمکی کوه ساک..................................................................79
شکل 3-45- نقشه زمین شناسی گنبد نمکی کمهر.........................................................................80
شکل 3-46- نقشه زمین شناسی محدوده گنبد نمکی کمارج........................................................82
شکل 3-47- نقشه جهت جریان در دشتهای مجاور گنبد نمکی.................................................84
شکل 3-48- نقشه همارزش EC در دشتهای مجاور گنبد نمکی فسا........................................84
شکل 3-49- نقشه همکلر در دشتهای مجاور گنبد نمکی فسا....................................................85
شکل 3-50- نقشه راه دسترسی گنبد نمکی رمقان..........................................................................86
شکل 3-51- موقعیت گنبد نمکی رمقان بر روی نقشه زمین شناسی 1:100000....................87
شکل 3-52- نقشه همارزش هدایت الکتریکی دشت خرمایک........................................................89
عنوان                      صفحه
شکل 3-53- نقشه زمین شناسی گنبدهای نمکی سبوک و مورجان............................................90    
شکل 3-54- نقشه همپتانسیل تهیه شده برای آمار فروردین 88..................................................91
شکل 3-55- نقشه همارزش EC تهیه شده برای آمار فروردین 88..............................................92
شکل 3-56- نقشه همتیپ تهیه شده برای آمار فروردین 88.........................................................92
شکل 3-57- نقشه زمین شناسی گنبد نمکی قلات..........................................................................93
شکل 3-58- نقشه همپتانسیل آبهای زیرزمینی دشت ایزدخواست............................................94
شکل 3-59- نقشه زمین شناسی گنبد نمکی استهبان....................................................................96
شکل 3-60- نقشه زمین شناسی گنبدهای نمکی لایزنگان............................................................97
شکل 3-61- نقشه زمین شناسی گنبدهای نمکی غرب فدامی و غرب فورگ.............................98
شکل 3-62- نقشه زمین شناسی گنبد نمکی باینوج........................................................................99
شکل 3-63- نقشه زمین شناسی گنبد نمکی شرق فورگ...........................................................100
شکل 3-64- نقشه زمین شناسی گنبد نمکی بختگان...................................................................101
شکل 4-1- نقشه همپتانسیل تهیه شده برای آبانماه 87.............................................................109
شکل 4-2- نقشه هم پتانسیل تهیه شده برای اردیبهشتماه 88................................................109
شکل 4-3- نقشه هدایت الکتریکی دشت داراب در آبانماه 87...................................................110
شکل 4-4- نقشه همتیپ دشت داراب برای آبانماه 87................................................................112
شکل 4-5- نقشه همتیپ دشت داراب برای اردیبهشتماه 88....................................................112
شکل 4-6- بخش شرقی گنبد نمکی داراب......................................................................................114
شکل 4-7- بخش غربی گنبد نمکی داراب.......................................................................................114
شکل 4-8- رخنمون نمک در دیواره عمودی بخش غربی گنبد نمکی.......................................115
شکل 4-9- وجود شافت در بخش غربی گنبد نمکی......................................................................115
شکل 4-10- چشمه نمک درحال خشک شدن واقع در بخش غربی گنبد نمکی داراب........116
شکل 4-11- بخش کربناتی گنبد نمکی داراب................................................................................116
شکل 4-12- نقشه زمین شناسی محدوده گنبد نمکی داراب و مقطع تهیه شده از آن.........118
شکل 4-13- محدوده پخش نمک در دشت داراب.........................................................................119
شکل 4-14- نقاط نمونه برداری به همراه تیپ آب و میزان هدایت الکتریکی.........................121
شکل 4-15- نمودار شولر نمونهبرداریهای 22/9/89....................................................................122
شکل 4-16- خطوط همارزش EC در آبرفت غربی گنبد نمکی داراب.....................................124
شکل 4-17- خطوط همارزش EC در آبرفت شرقی گنبد نمکی داراب....................................124
شکل 4-18- دهانه خشک شده چشمه شاهیجان...........................................................................126
شکل 4-19- چشمه گلابی...................................................................................................................127
    عنوان                      صفحه
شکل 4-20- نقشه زمین شناسی محدوده جویم.............................................................................134
شکل 4-21- نقشه سنگ کف دشت جویم.......................................................................................135
شکل 4-22- نقشه همعمق سطح ایستابی در دشت جویم برای آذر 87...................................137
شکل 4-23- نقشه ایزوپتانسیل دشت جویم برای آذر 87............................................................137
شکل 4-24- نقشه ایزوپتانسیل دشت جویم برای خرداد 88.......................................................138
شکل 4-25- نقشه همارزش EC برای نمونههای آذر 87............................................................139
شکل 4-26- نقشه همارزش EC برای نمونههای خرداد 88.......................................................139
شکل 4-27- نمایی از گنبد نمکی بنارویه.........................................................................................141
شکل 4-28- نقشه و مقطع زمین شناسی از محدوده گنبد نمکی بنارویه................................141
شکل 4-29- پراکندگی آبراههها در محدوده گنبد نمکی بنارویه................................................142
شکل 4-30- نقشه هدایت الکتریکی تهیه شده برای مناطق اطراف گنبد نمکی بنارویه.......145
شکل 4-31- تیپ آب نمونههای اطراف گنبد نمکی بنارویه.........................................................145



 چکیده:

هدف از این تحقیق بررسی مشخصات گنبدهای نمکی استان فارس و طبقهبندی آنها بر اساس تأثیرگذاریشان بر آبخوانهای آبرفتی مجاور میباشد. بر این اساس تعداد 56 گنبد نمکی به صورت انفرادی یا خوشهای در استان شناسایی شد و مورد مطالعه قرار گرفت. این گنبدهای نمکی بر مبنای موقعیتشان نسبت به دشت به سه گروه A (گنبدهایی که ارتباط مستقیم با دشت دارند)، B (گنبدهایی که ارتباط مستقیمی با دشت نداشته و تنها از طریق آبهای سطحی دشت را شور میکنند) و C (گنبدهایی که هیچ ارتباطی با دشت ندارند) تقسیم شدند. گنبدهایی که تماس مستقیم با دشت دارند (گروه A) بر اساس نحوه قرارگیری نسبت به جهت جریان آب زیرزمینی خود به سه گروه گنبدهای ورودی دشت (1A)، گنبدهای میانی دشت (2A) و گنبدهای خروجی دشت (3A) تقسیمبندی شدند.
به منظور بررسی اثر گنبدهای نمکی گروه A (که تهدیدکنندهترین گنبدهای نمکی میباشند) بر شوری آبخوانهای آبرفتی مجاور، دو گنبد نمکی به عنوان نمونه انتخاب گردیدند. این دو گنبد شامل گنبد نمکی داراب واقع در شمال دشت داراب و گنبد نمکی بنارویه واقع در جنوب دشت جویم است. نتایج نشان داد که گنبد نمکی داراب که در ورودی دشت می باشد نسبت به دیگر گنبد نمکی (بنارویه) اثر شورکنندگی بیشتری بر دشت مجاور دارد.