لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
فرمت فایل word و قابل ویرایش و پرینت
تعداد صفحات: 14
مقدمه:
از آنجا که شاعران مسلمان حکمرانی فلک و تقدیر را آن گونه که در بعضی از متون و روایات گذشته وجود داشته است . بدون تغییر یا اعمال نظر پذیرفته و به نظم در آورده اند، در این مقاله با طرح مقوله تقدیر در دو منظومه غنایی و یس و رامین فخرالدین اسعد گرگانی و خسرو و شیرین نظامی ، به بیان پیشینه تقدیر پرداخته و در یافته ایم که ایرانیان حتی قبل از ظهور زردشت که مظاهر طبیعت را می پرستیدند به تلاش و کوشش اهمیت می دادند ، و پس از پذیرش آیین زردشتی هم با توجه به تاکید این آیین بر اختیار انسان از اهمیت دادن سعی و تلاش غافل نبوده اند . آنچه سبب شد به مرور زمان تفکر جبر گرایی و اعتقاد به تقدیر در میان مردم رواج پیدا کند ایجاد انحراف در دین زردشت و ظهور اندیشه زروانی در این آیین بود. بعد از ظهور اسلام نیز تفسیر آیاتی از قران که مبتنی بر اینگونه آیات بود که افعال انسان از قبل برای او مقدر شده است و فاعل همه افعال انسان خداست ، توسط شاعره و حمایت خلفای حاکم آن روزگار از این اندیشه ، تفکر جبری و اعتقاد به حاکمیت تقدیر در زندگی انسانها را گسترش داد. چنان که سرایندگان این دو منظومه که در چنین فرهنگی پرورش یافته بودند. از تاثیر این مباحث مصون نماندند و در منظومه های خود نظام آفرینش ، فلک و بعضی اشخاص موثر در حوادث داستان را واسطه رقم خوردن و حتی وصل و هجران عشاق را ثمره تقدیر تصور کردند و در نهایت اراده خداوند را بر همه چیز مسلط دانستند بدان گونه که مثلا فخرالدین اسعد گرگانی عشق ویس و رامین را حکم یزدان می داند و نظامی نیز مرگ مریم را فرصتی برای شیرین فرض می کند که خداوند به او عطا کرده است تا بدان وسیله جواب طنز آمیز خسرو را که در مرگ فرهاد برایش فرستاده بود . بدهد بعلاوه حکم الهی سبب می شود که شیرویه پسر خسرو ، در خانه اش بزرگ شود و سرانجام پدرش را به قتل برساند و موبد نیز با یک اتفاق ساده از راه رامین برداشته شود.
فخرالدین اسعد گرگانی:
فخرالدین اسعد گرگانی شاعر داستانگوی ایرانی نیمهٔ نخست سده پنجم هجری است. ولادت او را با توجه به قرائنی باید در آغاز قرن پنجم هجری دانست . وفات فخرالدین اسعد بعد از سال ۴۴۶ و گویا در اواخر عهد طغرل سلجوقی اتفاق افتاده‌است.
وی از داستان سرایان بزرگ ایران است و معتزلی مذهب بوده‌است. او هم‌زمان با سلطان ابوطالب طغرل (۴۲۹-۴۵۵) می‌زیسته‌است. او در فتح اصفهان با طغرل همراه بوده و بعد از آنکه سلطان از اصفهان به قصد تسخیر همدان خارج شد، فخرالدین اسعد همانجا بماند و با عمید ابوالفتح مظفر نیشابوری حاکم اصفهان باقی ماند و تا ز مستان سال ۴۴۳ را در آن شهر به سربرد. گفتگوهای او با امیر ابوالفتح مظفر به نظم داستان ویس و رامین توسط او انجامید.
بعدها بسیاری از گویندگان در منظومه‌های خویش به شیوه شاعری وی توجه نمودند که از آن جمله نظامی گنجوی را باید نام برد که هنگام سرودن خسرو و شیرین به برخی از موارد این کتاب نظر داشته‌است.
ویس و رامین:
در سومین بخش از مجموعه‌‌ی «عشق در ادبیات و زندگی» منظومه‌‌ی داستانی ویس و رامین بررسی و از عواملی یاد می‌شود که کار عشق و عاشقی را به سامان می‌‌رسانند و رابطه‌‌ی عاشقانه را محکم و پایدار و کامیاب می‌‌کنند. ویس و رامین، اثر فخرالدین اسعد گرگانی کهن‌‌ترین داستان عاشقانه‌‌‌‌ی فارسی ست.
فخرالدین اسعد گرگانی بزرگترین و ارزنده ترین شخصیت منطقه گرگان در دوران سلجوقی که آوازه ای جهانی نیز یافته است. او پیشتاز میدان شعر غنائی و یکی از داستانسرایان بزرگ فارسی است که در قرن 5 هجری هنوز با خط و زبان پهلوی آشنائی داشت. بعلت تبحر در علم کلام و فلسفه او را اعتزالی (پیرو معتزله) دانسته اند. فخرالدین اسعد از ملازمان و یاران ثقه الملک شهریار از سلسله باوندی کوسهتان طبرستان بود. او شاهکار جاودانه خود « ویس و رامین» را از سا ل446 آغاز و تا سال 455 به پایان رساند. این داستان نخستین منظومه عشقی در تاریخ ادبیات ایران است. اصل آن به زبان پهلوی و بقول مینورسکی، استاکلبرک و دکتر محجوب، از افسانه های کهنسال ایرانی زمان اشکانیان بود که تا این عصر هنوز از داستانهای مشهور و زبانزد خاص و عام بود. البته مؤلف « مجمل التواریخ و
فخرالدین اسیعد گرگانی