فرمت فایل : WORD (قابل ویرایش)
تعداد صفحات:66
موضوع :آزمایشگاه فنی مکانیک خاک و بتن شرکت سپاسد
مکان : طرح سد و نیروگاه کارون 4
فهرست مطالب:
فصل اول : آشنایی کلی با مکان ، اهداف و موقعیت طرح
فصل دوم : تولید بتن توسط شرکت مهندسی سپاسد ، جهت مقاطع مختلف کاری
- تولید مصالح و انتقال انها به بتن ساز مرکزی
- تولید بتن ، حمل و ریختن ان
- مرمت بتن
فصل سوم : مخلوط خاک و سیمان
فصل چهارم : آزمایشگاه و آزمایشات بتن
- آشنایی با آزمایشگاه
- آزمایشات
- آزمایشات بتن
فصل پنجم : آزمایشات خاک
- دانه بندی مصالح سنگی
- آزمایش تعیین درصد رطوبت مصالح ریز دانه و درشت دانه
- آزمایش استاندارد تعیین دانه بندی کامل مصالح
- آزمایش ارزش ماسه ای
- آزمایش تراکم خاک و سیمان
فصل اول
آشنایی با مکان ، اهداف و موقعیت طرح
موضوع بررسی ها و اهداف طرح
بر اساس مفاد قرارداد خدمات مهندسی در مرحله دوم سد مخزنی و نیروگاه کارون 4 به شماره 761203 مورخ 18/1/72 مابین شرکت مهندسی مشاور مهاب قدس و شرکت توسعه منابع آب و نیروی ایران ( آب و نیرو ) ، مطالعات مرحله دوم (نهایی ) طرح بر طبق پیوست 1 قرارداد خدمات مهندسی مشاور مهاب قدس انجام شده بود صورت گرفت .
گزارش مرحله مقدماتی طرح
که شامل بهگزینی موقعیت محور ، نوع سد ، سازه های جنبی و نیز نیروگاه آن بود در اردیبهشت ماه سال 1376 تسلیم کارفرما شد. گزارش حاضر تحت عنوان گزارش میانکار مرحله دوم به تدبیق و تکمیل مطالعات مرحله اول طرح ، رفع بعضی از ابهامات و ملحوظ داشتن نقطه نظرات دفتر فنی کارفرما ، در محور منتخب بالا دست تلاقی دو رودخانه کارون و منج می پردازد. در مطالعات حاضر کماکان از نقشه های بزرگ مقیاس توپوگرافی به مقیاس 10000 : 1 و500 :1 برای ساختگاه سد و نیز نقشه های 2000 :1 و 1:500 برای مسیر تونل انتقال منج استفاده شد. در این مرحله از مطالعات از نتایج مطالعات حفاری ژئوتکنیک گسترده و جامعی که در ساختگاه سد انجام شد ، اطلاعات ارزشمندی به دست آمده که در طراحی ها مورد استفاده قرار گرفت.
موقعیت ساختگاه
ساختگاه سد مخزنی و نیروگاه کارون 4 در بخش جنوب غربی ایران در دامنه های شمال شرقی رشته کوه های زاگرس چین خورده در محلی با مختصات ً53 ً35 ً31 عرض شمالی و ً50 ً24 ً50 طول خاوری واقع شده است. محدوده محل سد بخش عظیمی حوزه آبریز رودخانه کارون را تشکیل می دهد. این بخش از حوزه آبریز دارای وسعتی معادل 14320 کیلومتر مربع می باشد . شیب عمومی حوزه حدود 28/1 درصد ، از سمت شمال به مغرب است. در بخش ضمائم موقعیت تقریبی طرح نشان داده شده است. محدوده مورد نظر عمدتاً کوهستانی است. روند
عمومی کوه ها و ارتفاعات شمال باختری – جنوب خاوری می باشد که بلندترین نقطه آن 4200 متر از سطح دریا ارتفاع دارد. در حوزه آبریز ساختگاه طرح از یک طرف رشته کوه های بلند زاگرس شرایط مناسبی را برای ریزش های جوی ( ارتفاع متوسط بارندگی سالانه حوزه حدود 680 میلیمتر ) به وجود آورده است که خود باعث جریان دبی زیاد در سرشاخه ها گردیده و از طرف دیگر وجود دره های عمیق در مسیر جریان ، امکانات بالقوه ای را از نظر سد سازی و تولید انرژی پدید آورده است.
مطالعات پیشین
اب رودخانه کارون که بزرگترین رودخانه ایران می باشد از دیرباز در امر آبیاری دشت های خوزستان استفاده می شده است. در دهه های اخیر استفاده از پتانسیل رودخانه کارون و شاخه های اصلی آن به ویژه در امر تولید انرژی توجه ختص قرار گرفته است. نظیر طرح توسعه دز که رودخانه دز یکی از سرشاخه های اصلی رودخانه کارون می باشد. در سال 1346 ( 1967 میلادی ) مهندسین مشاور بین المللی هارزا ، گزارش مقدماتی طرح توسعه ، در سطح منطقه ای و ملی را تهیه نمود.
در سال 1347 ( 1968 میلادی ) گزارش مرحله اول طرح توسعه کارون تهیه گردید که موضوع اصلی آن جنبه های فنی و اقتصادی نیروگاه برق آبی کارون 2 و شبکه 1000 مگا وات با میزان انرژی متوسط سالانه 4120 گیگا وات ساعت توصیه شده است.
در سال 1356 (1977 میلادی ) سد بتنی قوس کارون 1 با ارتفاع 200 متر و نیروگاهی به ظرفیت نصب 1000 مگا وات مورد بهره برداری قرار گرفت و نیاز آبی حدود 40000 هکتار از اراضی زراعی پایین دست نیز تأمین گردید.
در سال 1361 (1982 میلادی ) گزارش های شناخت طرح های کارون 2 و 3 و مشترکاً به وسیله شرکت های « عمران منابع زمین و آب » و « ایکرز » تهیه و چارچوب طرح های توسعه کارون 2 و 3 مشخص شد و چهار محور سد برای احداث نیروگاه های جریانی در کیلومتر های 468 ، 437 ، 413 ، 379 از مصب رودخانه توصیه گردید.
اولین طرح توسعه پیشنهادی در کیلومتر 615 به نام سد کارون 3 می باشد که در سال 1363 ( 1984 میلادی ) گزارش مرحله اول سد مذکور تهیه گردید. در آن گزارش ، ظرفیت نصب اولیه 2000 مگا وات و ظرفیت نصب نهایی 3000 مگا وات با رقوم عادی سطح آب مخزن برابر 840 متر از دریا پیشنهاد گردید. این سد در سال 1383 ( 2004 میلادی ) به بهره برداری رسید.
مطالعات مرحله اول طرح کارون 4 از سال 1373 توسط شرکت مهندسی مشاور مهاب قدس آغاز شد که طی دو مرحله گزارش های میانکار ( آبان 1357 ) و مقدماتی (اردیبهشت 1376 ) آن تسلیم کارفرما گردید. بر مبنای مطالعات انجام شده فوق سیمای طرح به شرح زیر می باشد :
- با توجه به بررسی های فنی و اقتصادی تر از نرمال بهینه سد مخزنی کارون 4 در تراز 1025 متراژ سطح دریا توصیه شد.
- تراز حداقل بهره برداری بهینه با توجه به بیشترین مقدار انرژی مطمئن در گزینه های مختلف ، رقم 990 متر از سطح دریا می باشد.
- ضریب کارکرد نیروگاه 5/19 درصد ، قدرت نصب 1000 مگا وات و میزان انرژی مطمئن ، ثانویه و کل به ترتیب برابر 27/62 ، 1443/663 و 89/2106 گیگا وات ساعت در سال شده است.
- حجم کل مخزن در تراز نرمال بهینه 2190 میلیون متر مکعب و حجم غیر فعال
- ( نظیر تراز حداقل بهره برداری در ارتفاع 990 متر از سطح دریا ) برابر 9/1307 میلیون متر مکعب و حجم مفید جهت تولید انرژی برقابی 1/882 میلیون متر مکعب می باشد.
- بررسی های فنی ، اقتصادی انجام شده بر روی گزینه های مختلف سنگریزه ای و بتنی ، نهایتاً منجر به انتخاب و توصیه سد قوسی وزنی برای ادامه مطالعات شد که با توجه به مطالعات هیدرولوژی ، بررسی منابع آب و تعیین پتانسیل برق آبی و مطالعه اقتصاد طرح تراز تاج 1032 متر از سطح دریا تعیین گردید.
- سرریز روی بدنه سد قرار دارد که به کمک پایه های میانی به پنج دهانه هر یک به عرض 14 متر تقسیم شده است. بدین ترتیب طول کلی تاج با اعتصاب عرض پایه ها برابر 86 متر می باشد. هر یک از دهانه های مذکور مجهز به یک دریچه قطاعی به منظور کنترل جریان ورودی به سرریز و همچنین شیار مربوط به دریچه انسداد ، به منظور بستن دهانه ورودی سرریز در مواقع اضطراری می باشد. ابعاد دریچه های قطاعی برابر 56/14×14 متر ( ارتفاع × عرض ) با رقوم نشست 0/1011 متر از سطح دریا است.
- حوضچه استغرار طبیعی ، انرژی جریان را در خود مستهلک می سازد.
- نیروگاه با قدرت نصب 1000 مگا وات به صورت سطحی در جناح چپ سد و در ساحل رودخانه منج قرار گرفته است که واحد های آن به صورت خطی و با فاصله محور تا محور 21 متر از یکدیگر می باشد.
بر این اساس آبگیری برای هر واحد از طریق دهانه ای مجزا ( پنستاک ها ) واقع بر وجه بالا دست نیروگاه انجام می پذیرد جریان آب پس از ورود به دهانه سازه آبگیر به شفت ها سرازیر
می شود که طول عمودی هر کدام از این شفت ها 50 متر می باشد و پس از آن وترد پنستاک ها شده و پس از خروج از آنها وارد توربین ها می شود.
قطر داخلی شفت برابر 6 متر و قطر حفاری آن 7 متر است. و همچنین قطر داخلی پنستاک ها 6 متر و قطر خارجی آنها 7 متر می باشد.
- برای تخلیه مخزن در مواقع اضطراری ، از دو تخلیه کننده عمقی استفاده می شود و موقعیت هر دو تخلیه کننده در جناح راست سرریز قرار دارد که جریان خروجی از آنها به داخل حوضچه استغراق سرریز ، می ریزد.
- سیستم انحراف از دو رشته تونل با مقطع داخلی نعل اسبی شکل به قطر 5/9 متر و مقطع حفاری نعل اسبی شکل به قطر 11 متر تشکیل یافته است که در ساحل سمت راست رودخانه کارون قرار دارند.
- برای انتقال آب رودخانه منج با متوسط دبی 26/11 متر مکعب بر ثانیه ، از یک بند انحرافی که در فاصله حدود 4 کیلومتری بالا دست محل تلاقی دو رودخانه منج و کارون واقع است ، بهره گرفته می شود. جریان منحرف شده توسط بند از طریق انتقال با قطر داخلی 4 متر به سمت مخزن کارون 3 هدایت می گردد.
نحوه انجام مطالعات کنونی
مطالعات میانکار مرحله نهایی طرح ( مرحله یک تکمیلی ) با استفاده از نقشه های موجود مخزن و ساختگاه سد ، عکس های هوایی ، حفاری های اکتشافی و آزمایش های صحرائی و آزمایشگاهی و مطالعات دفتری به شرح زیر انجام گرفته است :
الف) گردآوری و بررسی آمار و اطلاعات مربوطه به هوا شناسی و هیدرولوژی و نیاز های شبکه برق .
ب) تهیه نقشه ها شامل :
- نقشه های توپوگرافی موجود 10000 : 1 ، 2000 : 1 ، 1000 : 1 و 500 : 1 که قبلاً به منظور استفاده در مطالعات مرحله اول ، تهیه شده بود.
- نقشه های زمین شناسی به مقیاس 10000 : 1 ، 2000 : 1 ، 1000 : 1 و 500 : 1
- عکس های هوایی محدود مورد نیاز به مقیاس 25000 : 1
پ) بررسی های صحرائی زمین شناسی ، منابع قرضه و مصالح ساختمانی
ت) حفر چاهک های آزمایشی دئر منابع قرضه و مصالح ساختمانی
ث) نمونه بقر داری ها و انجام آزمایش های آزمایشگاهی بر روی آنها
ج) بازدید های مکرر فنی به وسیله گروه های مختلف ، مطالعاتی و طراحی
چ) بررسی های دفتری شامل کلیه مطالعات فنی و بررسی های اقتصادی و نهایتاً تهیه و ارائه گزارش میانکار مرحله نهایی طرح
مشخصات رود کارون
رودخانه کارون از کوه های زاگرس جنوبی در نواحی کوهرنگ ، ارمنده ، خراسان ، ونک و بازفت سرچشمه گرفته و پس از طی مسافتی در حدود 800 کیلومتر در امتداد شمال شرق به جنوب غربی سرانجام در خرمشهر اروند رود و سپس به خلیج فارس می رسد.
کارون از نظر آبدهی و حوزه آبریزی بزرگترین رودخانه ایران محسوب می شود میزان دبی سالیانه رودخانه کارون در محل احداث سد کارون 4 ، معادل 6/165 متر مکعب بر ثانیه برآورد شده است. همچنین دبی با سیلاب های با دوره بازگشت 1000 و 10000 ساله به ترتیب برابر
/s m3 6255 و m3/s 86000 و سیلاب حداکثر متحمل m3/s 9600 می باشد.
