تصفیه توسط اسمز معکوس:
ابتدا آب از تانک وارد یک فیلتر شنی می شود که در آن لایه های شن روی هم قرار گرفته اند و عمل فیلتراسیون را انجام می دهند.
سپس توسط پمپ،آب را به تانک دومی می فرستد که علاوه بر لایه های شن حاوی یک رزین به نام منگنز رزین است.درنهایت آب وارد واحد های ROمی شود.
به آب پیش از ورود به ROدو ماده تزریق می شود.1) آنتی اسکیلAnti scale یا ماده ضد رسوب.
2) متابی سولفیت سدیم.
سیستم اسمز معکوس شامل چندین لوله های توخالی دو جداره ای است که سر و انتهای آن درپوش دارد و دو جدار توسط یک غشای نیمه تراوا از جنس استات سلولز و پلی آمید از یکدیگر جدا شده.جدار خارجی آنها استیل زنگ نزن است و در جدار داخلی آنها که همان ممبران می باشد آب تصفیه شده جریان دارد. این فیلترها بر اساس خاصیت اسمز معکوس عمل تصفیه را انجام می دهند.عبور آب از یک محیط رقیق تر به یک محیط غلیظ تر از خلال یک غشای نیمه تراوا را اسمز می گویند و برای انجام اسمز معکوس یعنی ورود آب از یک محیط غلیظ به محیط رقیق تر، بایستی انرژی مصرف کرد که آب از محیط باTDSبیشتر به محیطی با TDSکمتر برود و تصفیه شود .این انرژی توسط فشار پمپ RO تامین می شود.که با نیروی گریز از مرکز فشاری معادل 10barایجاد می کند.بنابراین آب تصفیه شده در لوله داخلی جریان می یابد.و آب تصفیه نشده با TDSبالا توسط یک لوله دیگر جمع آوری شده و وارد فاضلاب می شود.
هر واحد RO دارای 2 فیلتر اسمز معکوس است که آب ابتدا از فیلتر اولی با مش حدود 10 میکرون عبور می کند. و سپس از فیلتر دومی با مش 5میکرون عبور کرده و کوچکترین ناخالصی ها جدا می شود.آب خروجی ازROتوسط پمپ ها و لوله هایی در تانک 60000 لیتری که در خارج از سالن تصفیه قرار دارد و در واقع دپوی آب کارخانه است،ذخیره می شود و در هنگام نیاز توسط پمپ دوباره به همین سالن بازگشته تا از لامپ UVعبور کند و بسته به خط مورد نیاز از لوله مربوطه به آن بخش برود.
عصاره خانه:
یکی از مراحل مهم تولید نوشابه،مرحله تهیه عصاره است.که با توجه به فرمولاسیون ساخت عصاره تهیه می شود.ابتدا شربت را از حل کردن شکر با کیفیت بالا در آب تصفیه شده به دست آورده وبه آن سایر ترکیبات نظیر طعم دهنده،نگهدارنده،اسید های خوراکی و ... اضافه می کنند.
برای تولید شربت،شکر را از قسمت انبار شکر به تانک های 4 واحدی ساخت شربت،که در بخش عصاره خانه وجود دارد ،وارد کرده،آب تصفیه شده با شکر به نسبت1:1 مخلوط شده.یعنی یک گالن آب و یک گالن شکر را با هم در تانک ریخته،نگهدارنده بنزوات سدیم را نیز بر طبق فرمولاسیون به مقدار مشخصی که در ادامه ذکر خواهد شد،اضافه کرده و مخلوط می کنند که کریستالهای شکر کاملا در آب حل شوند.درصورتی که بخواهیم شربت را برای تولید عصاره نوشابه پرتقالی یا لمون لایم تهیه کنیم،در همین تانک به آن اسید سیتریک نیز به مقدار ذکرشده در فرمولاسیون اضافه می کنیم.شربت تهیه شده به خاطر حضور ناخالصی ها کدر است و ممکن است علاوه بر رنگ وبوی نامطلوب،آلودگی میکروبی نیز داشته باشند.بنابراین می بایست آن را تصفیه نمود.اولین مرحله تصفیه شامل عبور شربت از فیلترهای مشبک استیل است که ناخالصی های آن تا حدودی گرفته شود.در مرحله دوم تصفیه شربت،آن را از فیلتر هایی به نام فیلتر لنزا عبور می دهند.البته پیش از آن،در تانک مجاور،آب و سوپر سل یا خاک دیاتومه مخلوط شده و وارد فیلتر لنزا می شود.فیلتر لنزا نیز یک تانک است که داخل آن لوله های عمودی وجود دارند و روی لوله ها شیارهایی وجود دارند. خاک دیاتومه روی جداره لوله می نشیند در همین زمان شربت را به فیلتر لنزا سر کوله می کنند،شربت از جداره لوله ها وارد خود لوله شده و از لایه خاک دیاتومه coat شده روی جدار داخلی لوله عبور می کند.این لایه مانند صافی بامش ریز عمل کرده و تمام ناخالصی های شربت را جدا کرده و شربت تصفیه شده در لوله ها جریان می یابد.همان طور که ذکر شد،به منظور تصفیه کامل شربت عمل سرکولاسیون روی آن انجام می گیرد و شربت مرتبا بین فیلتر و تانک 4 واحدی در جریان است.این عمل 20 دقیقه انجام می گیرد تا ناخالصی های شربت کاملا جدا شوند.
مرحله بعد،مرحله پاستوریزاسیون است.شربت تصفیه شده وارد پاستوریزاتور شده ودر آن به مدت 30 ثانیه تا 1 دقیقه در دمای 80 درجه سانتی گراد حرارت می بیند.این سیستم توسط plate heat exchanger ها یا مبدل های حرارتی صفحه ای حرارت را به شربت منتقل می کند.در این مبدل ها در یک صفحه بخار آب و در صفحه مجاور شربت جریان دارد که به مدت 1-5/0 دقیقه در صفحه ها می مانند.در این مدت دمای شربت به 85 درجه رسیده و وارد بخش بعدی مبدل ها می شوند.درقسمت بعد شربت بوسیله آب سرد به سرعت سرد می شود.در این مرحله کنترل دما بسیار مهم است.چرا که اگر حرارت کمتر از این مقدار به شربت برسد،نابودی میکروارگانسیم ها میسر نخواهد بود و اگر دما از 90 درجه بالاتر رود،شربت سوخته و کارامل تولید می شود.
شربت تهیه شده وارد تانک دیگری شده وآنجا با عصاره تهیه شده که از مخلوط کردن قسمت های BوA عصاره بدست آمده میکس شده و در تانک های عصاره نهایی ذخیره می شود.در سالن عصاره خانه به تعداد13-14 عدد از این تانک هاوجود دارند.از داخل تانک ها لوله هایی برای هدایت شربت به خطوط مختلف تولید در کارخانه وجود دارد که با فعال کردن پمپ مربوطه،عصاره به خط مورد نظر رفته ودر تانک های موجود در سالن تولید تا زمان مصرف نگهداری شوند.
فرمولاسیون ساخت عصاره های کارخانه های زمزم:
فرمولاسیون ساخت عصاره کولا ( برای هر واحد یا 450 گالن یا 39600 بطر نوشابه )
مقدار1124 کیلوگرم شکر+250 گالن آب+375/1 کیلوگرم بنزوات سدیم بعد از اختلاط،تصفیه و پاستوریزه شدن با مخلوط 595/14 کیلو گرم بخش Aعصاره کولا و 7 کیلو گرم بخش B ترکیب می شود.
فرمولاسیون ساخت عصاره پرتقالی برای یک واحد شامل 450 گالن:
1170 کیلوگرم شکر + 250 گالن آب + 5/10 کیلو گرم اسید سیتریک مونو هیدراته با 10 کیلو گرم اسید سیتریک آنهیدرو + 25/1 کیلوگرم بنزوات سدیم بعد از اختلاط،تصفیه و پاستوریزاسیون با مخلوط 10 کیلوگرم بخش A عصاره پرتقالی و5/4 کیلوگرم بخش B عصاره ترکیب شده و در تانک های عصاره ذخیره می شود.
فرمولاسیون ساخت عصاره لمون لایم:
286- پروژه و تحقیق آماده: فرآیند تولید نوشابه - 26 صفحه فایل ورد - word
