تعداد صفحات:20
نوع فایل: word (قابل ویرایش)
لینک دانلود پایین صفحه
فرقه شیخیه
ایدئولوژى شیخیه
این ایدئولوژى با دست گذاشتن روى مفهوم «نایب امام زمان» از مکتب شیعه فاصله مى گیرد و نهایتاً با تدوین اصول و فروع دین جدید کاملاً از دین اسلام جدا مى شود.
در دوره آقامحمدخان و فتحعلى شاه قاجار با رشد دانش دین در نزد ایران و عتبات عالیات، مخالفت با تصوف و اخبارى گرى فزونى مى یابد و در همین اوان است که رشد شیخیه و بعد از دوران بابیگرى و بهائى گرى از سوئى و مخالفت با آنان از سوى دیگر اتفاق مى افتد. اصولى ها و اخبارى ها به نبوغ علمى رسیده بودند ، اصولى ها با نوشتن کتاب «جواهر» به نقطه اى از تکامل در کاربرد عقل به عنوان ابزارى براى استخراج احکام دین از متون مذهبى دست مى یابند و برخى از اخبارین (شیخیه) براى اجتناب از بکارگیرى عقل در پاسخ به انتقاد کسانیکه روش آنان را موجب تهجر وکهنه شدن دین مى دانستند با ابداع «رکن رابع» ادعاى ارتباط مستقیم با معصوم را طرح مى کنند بدین وسیله ادعا مى کنند که از طریق مکاشفه و خواب و نظایر اینها فرامین در هر زمان را از خود امام معصوم مى گیرند تا نیازى به بکارگیرى عقل در تفسیر دین نداشته باشند.
از طرفى فتحعلى شاه در دوره خود به تجدید بقاع متبرکه امامان معصوم و امامزادگان همت گماشت تا بر مشروعیت خود از طریق جلب پشتیبانى نهاد دین بیفزاید.
رهبران و مبدعان اصلى فرقه شیخیه که خود مستقلاً از بهائیت تا به امروز به حیات خویش ادامه داده است، سیدکاظم دشتى و شیخ احمد احسایى مى باشد. شیخ احمد احسایى همانند دیگر دانشمندان شیعــه اعتقـاد بــه خاتمیــت حضــرت رسول و امــامت و حیـات حضرت حجة ابن الحسن المهدى (عج) دارد. او در کتاب جوامع الکلام مى نویسد: «حضرت محمد بن عبد الله(ص) خاتم الانبیا است و پس از او پیغمبرى نخواهد آمد زیرا که خداوند فرموده: ولکن رسول الله و خاتم النبیین… و پیامبر فرموده است: لانبى بعدی. پس فرمایش آن حضرت حق است و باید بپذیریم.... سپس حسن بن على العسکرى منصوب گردد و پس از او خلف صالح و حجت قائم محمدبن الحسن جانشین شود که درود خدا بر همه ایشان باد»
یکى از نقاط افتراق شیخ احمد احسایى با علماى شیعه نوع عقیده او در مورد نواب امام زمان (عج) مى باشد. به نظر او میان امام غایب و مردم باید رجال الهى باشند که ایشان واسطه فیض و رابط بین خلق و حجت خدا گردند و ایشان را به تقلید از قران کریم «قریه ظاهره» بین امام و رعیت مى نامید. او صفات بسیارى ازجمله آشنایى به علوم ائمه و مذاق ایشان را براى قراء ظاهره قائل مى شد و این صفات را به گونه اى عنوان مى نمود که نهایتاً به شنونده القا شود که خود او داراى آن صفات است و همان قریه ظاهره است درحقیقت با توجه به اندیشه علماى شیعه باب نیابت خاصه امام غایب را که از سال 329 (با شروع غیبت کبرى مسدود شده بود بار دیگر شیخ احمد باز نمود و خود را به تلویح همان نایب خاص یا باب امام و یا قریه ظاهره بین امام و مردم خواند. تنها تفاوتى که او میان قراء ظاهره و نواب اربعه قائل مى شد این بود که آنان از جانب خود امام به طور رسمى تعیین شده بودند و حال آن که اینان به سبب بزرگى مرتبت خود حائز چنین مقامى مى گشتند.
اغلب بیانات شیخ توسط او به خوابهایى نسبت داده مى شد که از امامان معصوم مى دید. از این رو در بسیارى از موارد روش او از نظر استناد با روش علماى اصولى که مطالب خویش را به قرآن کریم و روایات ارجاع مى دهند متفاوت است و مرجع مکتوبى ندارد. همانطور که گفته شد مشرب فقهى او مشرب اخبارى است. شیخ احمد احسایى عقاید خویش را صریح و روشن بیان نمى کرد. سید کاظم رشتى نیز مانند شیخ احمد خود را مسلمان و شیعه دوازده امامى مى داند و معرفى مى کند. او اعتقادات خود را در وصیت نامه اش که در ابتداى کتاب مجموعه الرسائل آمده چنین مى نگارد:
«وصیت من آن است که شهادت مى دهم… که محمدبن عبدالله بنده خدا و فرستاده اوست. تمام شرایع منسوخ شده اند جز اسلام که تا روز قیام باقى خواهد بود… شهادت مى دهم به دوازده نفرکه بنص پیامبراسلام به جانشینى معرفى گشته اند و عبارتند از ابوالحسن على بن ابیطالب سپس… سپس ابوالقاسم حجه ابن الحسن که عدل و دادگرى را روى زمین بگستراند. او نمى میرد تا آن گاه که بت پرستى را از جهان براندازد.خدایا اینان پیشوایان من اند… آنچه پیغمبر اسلام فرمود حق است و شکى در آن نیست و شریعت او تا پایان روزگار پا بر جا خواهد بود.»
سید کاظم رشتى، به موضوع قریه ظاهره اهمیت زیاد مى داد و پیاپى مردم را به یافتن این رجل الهى دعوت مى نمود و در واقع به طور غیرمستقیم آنان را به سوى خویشتن مى خواند. وى مدعى بود که اساس دین بر شناسایى چهار رکن استواراست: خدا، پیغمبر،امام و باب امام یا قریه ظاهره.اما مردم نمى توانند به معرفت خدا و پیامبر و امام و شناخت آنان نائل گردند زیرا که از دسترسشان بدورند. پس بناچار باید به دنبال رکن چهارم و یا شیعه خالص باشند و با شناخت او به معرفت ارکان بعد نائل آیند. بر این پایه وى مریدان بسیارى را گرد آورد.
دانلود تحقیق درباره بهائیت