اختصاصی از
نیک فایل دانلود مقاله تبیین رابطه اخلاقیات و مدیریت سود در شرکت های پذیرفته شده دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .
تبیین رابطه اخلاقیات و مدیریت سود در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران
چکیده
هدف این پژوهش بررسی رابطه بین اخلاقیات و مدیریت سود در شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران می¬باشد. در این پژوهش برای اندازه¬گیری اخلاقیات از پرسشنامه¬های استاندارد در این زمینه و به منظور محاسبه مدیریت سود از مدل تعدیل شده جونز (ارائه شده توسط دچو، سلوان و سویینی، 1995) استفاده شده است. در این پژوهش تعداد 54 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران برای دوره زمانی 1386-1380 بررسی شده است. جهت آزمون فرضیه¬های پژوهش از مدل¬های رگرسیونی حداقل مجذورات معمولی، آزمون گرنجر جفتی و برآوردهای خودرگرسیوبرداری با 2 دوره وقفه زمانی در نرم¬افزار 6 EViewsاستفاده شده است. یافته¬های پژوهش نشان می¬دهد که تغییرات متغیر مدیریت سود فقط 6% تحت تأثیر سازه¬های اخلاقی بوده است. لازم به ذکر است که استفاده از مدل خودرگرسیو برداری باعث بهبود نتایج مدل¬های رگرسیونی به میزان حداقل 2 و حداکثر 7 درصد شده است. با توجه به نتایج حاصل از این پژوهش، پیشنهاد می¬شود که استفاده¬کنندگان اطلاعات مالی در تصمیم¬گیری¬های خود علاوه بر متغیرهای مالی به سازه¬های اخلاقی نیز توجه کنند.
واژه¬های کلیدی: مدیریت سود ، تعهدات حرفه¬ای ، ایدئولوژی اخلاقی ایده¬آل¬گرایی ، ایدئولوژی اخلاقی نسبی-گرایی ، مسئولیت¬پذیری اجتماعی ، تعهدات سازمانی و منافع فردی .
مقدمه
مدیران به عنوان تهیه کنندگان صورتهای مالی با وقوف کامل بر وضعیت مالی شرکت وبا برخورداری از سطح آگاهی بیشتر نسبت به استفادگنندگان صورتهای مالی (کردستانی و امیر بیگی ،1387) از یک سو و افزایش اطلاعات مدیران راجع به روشها و دستورالعملهای حسابداری ، همگام با قدرت گرفتن بازارهای سرمایه و همچنین انعطاف پذیری اصول و استانداردهای پذیرفته شده حسابداری از سویی دیگر منجر به ایجاد انگیزه های بیشتر در مدیران جهت ارائه تصویری مطلوب از وضعیت مالی واحد تجاری از طریق پدیده نو ظهوری به نام مدیریت سود گردیده است(جواد کوتنایی ، 1379). حال سوالی که مطرح می شود این است که مدیران با چه انگیزهایی به مدیریت سود می پردازند.با بررسی پژوهشهای انجام شده در این زمینه متوجه می شویم که در رابطه با انگیزه های مدیریت سود و رابطه آن با متغیرهای دیگر حسابداری ،پژوهشهای زیادی انجام شده است اما در هیچ کدام از این پژوهشها مبحث اخلاقیات مورد توجه قرار نگرفته است .پژوهش حاضر با الهام از نتایج پژوهشهای قبلی سعی در معرفی اخلاقیات در پژوهشهای مربوط به مدیریت سود دارد و به عبارت دیگر در این پژوهش رابطه بین مولفه های اخلاقی شامل تعهدات حرفه ای ،منافع فردی،ایدئولوژی اخلاقی ایده آل گرایی و نسبی گرایی و مدیریت سود در شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران مورد بررسی قرار گرفته است.
بیان مسأله
این پژوهش درصدد معرفی و طرح موضوع اخلاقیات در مباحث حسابداری بوده و به طور خاص به تبیین این مسئله اساسی می¬پردازد که چه رابطه¬ای بین اخلاقیات و مدیریت سود در شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران وجود دارد.
فرضیه¬های پژوهش
فرضیه اصلی :
فرضیه 1 : بین اخلاقیات و مدیریت سود در شرکت های پذیرفته شده بورس اوراق بهادار تهران رابطه معناداری وجود دارد .
فرضیه های فرعی :
فرضیه 1 : بین تعهدات اجتماعی افراد و مدیریت سود در شرکت پذیرفته شده بورس اوراق بهادار تهران رابطه معناداری وجود دارد
فرضیه 2 : بین تعهدات حرفه ای و مدیریت سود در شرکت های پذیرفته شده بورس اوراق بهادار تهران رابطه معناداری وجود دارد .
فرضیه 3 : بین منافع شخصی و مدیریت سود در شرکت های پذیرفته شده بورس اوراق بهادار تهران رابطه معناداری وجود دارد .
فرضیه 4 : بین منافع سازمانی و مدیریت سود در شرکت های پذیرفته شده بورس ا.وراق بهادار تهران معناداری وجود دارد .
فرضیه 5 : بین ایدئولوژی اخلاقی ایده آل گرایی و مدیریت سود در شرکت های پذیرفته شده بورس ا.وراق بهادار تهران معناداری وجود دارد .
فرضیه 6 : بین ایدئولوژی اخلاقی نسبی گرایی و مدیریت سود درشرکت های پذیرفته شده بورس ا.وراق بهادار تهران معناداری وجود دارد .
اهداف پژوهش
منظور از این پژوهش شناسایی بیش¬تر ادبیات و چارچوب نظری مربوط به اخلاقیات ، روش¬های اندازه¬گیری آن و شناسایی ارتباط بین مباحث اخلاقیات و مدیریت سود در حسابداری می¬باشد.
جامعه و نمونه آماری
جامعه آماری این پژوهش شرکت¬های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران و از همه صنایع طی سال¬های 1380 تا 1386 می¬باشد. روش نمونه¬گیری از نوع تصادفی طبقه¬بندی شده و به صورت حذف سیستماتیک خواهد بود. شرکت-های انتخابی به عنوان نمونه باید حائز شرایط زیر باشند:
1. پایان سال مالی شرکت¬ها، اسفند ماه هر سال باشد.
2. شرکت¬ها طی سال¬های 1380 تا 1386 سال مالی خود را تغییر نداده باشند.
3. معاملات سهام آن¬ها به ¬طور مداوم در بورس اوراق بهادار تهران روی داده و توقف معاملاتی بیش از یک ماه نداشته باشند.
با توجه به موارد ذکر شده، تعداد شرکت¬های مورد بررسی به 100 شرکت تقلیل یافته و نمونه آماری با توجه به تجانس شرکت¬ها و راهنمایی¬های آماری، تعداد 54 شرکت انتخاب شده است.
ابزارها و روش¬های گردآوری و تجزیه و تحلیل داده¬ها
به منظور گردآوری داده¬های مربوط به مدیریت سود از صورت¬های مالی شرکت¬های مورد مطالعه در طی دوره زمانی پژوهش، برای جمع¬آوری داده¬های مربوط به متغیر مؤلفه¬های اخلاقی از پرسشنامه استاندارد کلایک¬من و هنینگ (2000) برای جمع¬آوری داده¬های مربوط به تعهدات حرفه¬ای و منافع فردی و از پرسشنامه وضعیت اخلاقی فارسیث (1980) برای گرد¬آوری داده¬های مربوط به ایدئولوژی¬های اخلاقی به¬دلیل پایایی و روایی بالای آن¬ها استفاده شده است.
پرسشنامه¬های مربوط به اخلاقیات بین 640 نفر از کارکنان مالی و حسابداری و شرکت¬های مورد آزمون توزیع گردید که در نهایت تعداد 540 پرسشنامه دریافت شد که از طریق نرم¬افزار اقتصادسنجی EViews 6، داده¬های پژوهش مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
روش و ابزار گردآوری داده¬ها
روش جمع¬آوری اطلاعات، روش کتابخانه¬ای و روش میدانی به ¬صورت مشترک خواهد بود. روش کتابخانه¬ای برای گردآوری اطلاعات گزارش¬های مالی مربوط به شرکت¬های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران و روش میدانی برای جمع¬آوری آراء و نظرات مدیریت رده بالای شرکت¬های مزبور خواهد بود. در روش کتابخانه¬ای با مطالعه و استخراج داده¬های مالی، اطلاعات مورد نیاز برای اندازه¬گیری متغیرهای پژوهش با استفاده از لوح فشرده بانک اطلاعاتی بورس اوراق بهادار فراهم خواهد شد و هم¬چنین در روش میدانی با استفاده از پرسشنامه و مصاحبه به جمع آوری آراء و نظرات مدیران رده بالای شرکت اقدام می¬شود.
روش تحلیل داده¬ها
در این پژوهش برای تبیین روابط بین متغیرهای پژوهش از ضریب همبستگی چندگانه برای به دست آوردن شدت رابطه بین متغیرهای بیش از دو مورد و از ضریب همبستگی جزئی برای به دست آوردن شدت رابطه بین دو متغیر به شرط ثابت بودن متغیر دیگر و هم¬چنین از روش تحلیل رگرسیون چندگانه برای تعیین میزان وابستگی متغیر اخلاقیات و فرهنگ با متغیرهای زیر مجموعه آن استفاده خواهد شد.
مبانی نظری و پیشینه پژوهش
بررسی ادبیات و سوابق مربوطه در این تحقیق به 2 بخش تقسیم می شود که در بخش اول مختصری از ادبیات و چارچوب نظری مربوط به اخلاقیات و مدیریت سود و در بخش دوم نیز پیشینه مختصری از تحقیقات انجام شده در این خصوص ارائه خواهد شد .
مبانی نظری اخلاقیات
با بررسی و مطالعه ادبیات مربوط به پژوهش¬های مربوط به اخلاقیات مشخص می¬شود که دانشگاهیان و جامعه حرفه-ای به بحث اخلاقیات علاقه بالایی نشان داده¬اند. این پژوهش¬ها به دو بخش تقسیم می¬شوند: الف) پژوهش¬های مربوط به آموزش اخلاقیات، ب) پژوهش¬های مربوط به توسعه اخلاقیات در سطح حرفه. ادبیات مربوط به بحث آموزش اخلاقیات، خود به پنج حوزه به شرح زیر تقسیم می¬شود: 1.چارچوب نظری اخلاقیات، 2. بازبینی اخلاقیات، 3. اثربخشی مدل فعلی آموزش، 4. امکان سنجی آموزش اخلاقیات و 5. چگونگی آموزش اخلاقیات.
ساختار تصمیم¬گیری اخلاقی
این ساختار که توسط جفری (2006) ارائه شده، به مراحل زیر طبقه¬بندی می¬شود:
1. شناخت مباحث اخلاقی: تفسر شرایط خاص و آگاهی از اعمال ممکن و بخش¬ها و افراد متأثر از آن.
2. تجزیه و تحلیل مباحث اخلاقی: قضاوت اخلاقی درباره آن اعمالی که از نظر اخلاقی درخور توجه هستند.
3. شکل¬گیری نیات اخلاقی: اولویت¬بندی کردن ارزش¬های عالی اخلاقی از سایر ارزش¬ها.
4. پای¬بندی در مباحث اخلاقی: تدوام پیروی از ارزش¬های اخلاقی در عمل
مدل توسعه اخلاقیات کولبرگ (1984)
مدل توسعه اخلاقیات کولبرگ برای کشف و پاسخ¬گویی به این سؤال است که چگونه اعضای سازمان با معمای اخلاقیات می¬توانند برخورد مناسبی داشته باشند. کولبرگ می¬گوید که مردم با توجه به ظرفیت¬شان برای ارائه استدلال-های اخلاقی مستقل و برای در نظر گرفتن رفتارهای دیگران باید از سه مرحله اصلی و شش مرحله فرعی عبور کنند که عبارتند از:
مرحله اول: این مرحله بر اطاعت و فرمان¬برداری و مجازات استوار است.
مرحله دوم: این مرحله بر اهداف و تفاوت¬های ابزاری استوار است.
مرحله سوم: این مرحله بر مطابقت میان¬ فردی، یکنواختی و انتظارات متقابل استوار است.
مرحله چهارم: این مرحله بر مطابقت اجتماعی و حفظ سیستم استوار است.
مرحله پنجم: این مرحله بر قرارداد اجتماعی و حقوق فردی مبتنی است.
مرحله ششم: این مرحله بر اصول اخلاقی کلی و جهان شمول مبتنی است.
این مراحل را کولبرگ به سه طبقه پیش قراردادی (مراحل 1 و 2)، قراردادی (مراحل 3 و 4)، پس قراردادی (مراحل 5 و 6) تقسیم می¬کند.
مبانی نظری مدیریت سود
نقش اصلی گزارش¬گری مالی انتقال اثربخش اطلاعات به افراد برون سازمانی به روشی معتبر و به موقع است. برای انجام این مهم، مدیران از فرصت¬هایی برای اعمال قضاوت در گزارش¬گری مالی برخوردار شده¬اند. مدیران می¬توانند از دانش خود درباره فعالیت¬های تجاری برای بهبود اثربخشی صورت¬های مالی به عنوان ابزاری برای انتقال اطلاعات به سرمایه¬گذاران و اعتباردهندگان استفاده کنند. با این حال، چنانچه مدیران برای گمراه کردن استفاده¬کنندگان صورت¬های مالی(درون و برون سازمانی) از طریق اعمال اختیارات خود در زمینه گزینش¬های حسابداری اختیاراتی داشته باشند، احتمال می¬رود مدیریت سود رخ دهد (واتز و زیمرمن، 1986).
پیشینه پژوهش¬
با بررسی پایگاه¬های اطلاعاتی داخلی و خارجی، هیچ¬گونه رساله¬ای در خصوص موضوع پژوهش در مقاطع مختلف دیده نشد و اکثریت پژوهش¬ها، متغیرهای پژوهش را به طور جداگانه مورد بررسی قرار داده بودند که در زیر مختصری از پژوهش¬های انجام شده ارائه می¬شود:
فارسیث (1992) معتقد است که افراد با ایدئولوژی ایده¬آل¬گرا، تمایل دارند که کم¬تر به مدیریت سود بپردازند چرا که این عمل از نظر آن¬ها ممکن است منافع دیگران را به خطر بیندازد.
شاب و همکاران (1993) در پژوهش خود دریافتند که حسابرسان نسبی¬گرا نسبت به حسابرسان ایده¬آل¬گرا، احتمال کمی وجود دارد که مباحث غیراخلاقی را کشف کنند.
تجزیه و تحلیل داده¬های پژوهش
مدل¬ رگرسیونی رابطه بین اخلاقیات و مدیریت سود :
فرضیه اصلی: بین مؤلفه¬های اخلاقی و مدیریت سود رابطه وجود دارد.
مدل کلی رگرسیونی تأثیر اخلاقیات بر مدیریت سود در جدول شماره 1 زیر نشان می¬دهد که رابطه بین کلیه سازه¬های اخلاقی به جز تعهدات حرفه¬ای و مدیریت سود در طی دوره پژوهش منفی بوده ولی رابطه هیچ کدام از متغیرهای مذکور با مدیریت سود از لحاظ آماری معنی¬دار نمی¬باشد. نتایج مربوط به آماره ضریب تعیین نشان می¬دهد که تنها 6% از تغییرات مدیریت سود در شرکت¬های بررسی شده تحت تأثیر سازه¬های اخلاقی بوده است. این موضوع نیز نشان می¬دهد که عوامل بی¬شماری به جز مقوله¬های اخلاقی در میزان مدیریت سود در شرکت¬های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران تأثیرگذار است که بایستی با انجام پژوهش¬های آتی، این فاکتورها شناسایی و بررسی شوند. میزان آماره F و آماره دوربین- واتسون نشان می¬دهد که این مدل در حالت کلی معنی¬دار بوده و فاقد مشکل خودهمبستگی می¬باشد.
جدول شماره 1 : مدل کلی رگرسیونی رابطه بین اخلاقیات و مدیریت سود
مدل¬های رگرسیونی رابطه بین مؤلفه¬های اخلاقیات و مدیریت سود :
فرضیه فرعی 1: بین تعهدات حرفه¬ای و مدیریت سود رابطه وجود دارد.
نتایج مدل رگرسیونی در جدول شماره 2 نشان می¬دهد که بین تعهدات حرفه¬ای و مدیریت سود رابطه مثبت وجود دارد یعنی با افزایش تعهدات حرفه¬ای، میزان مدیریت سود افزایش می¬یابد. لازم به ذکر است که این رابطه با توجه به ضریب رگرسیونی و مقدار آماره t ضعیف بوده و از لحاظ آماری معنی¬دار نمی¬باشد. مقدار آماره ضریب تعیین نشان می¬دهد که در طی دوره پژوهش تنها 2% از تغییرات مدیریت سود تحت تأثیر تعهدات حرفه¬ای بوده است. مدل در حالت کلی با توجه به معنی¬دار نبودن اثر این متغیر بر مدیریت سود، معنی¬دار نبوده و آماره دوربین- واتسون نشان می-دهد که مدل فاقد مشکل خودهمبستگی می¬باشد. این موضوع نشان می¬دهد که شاید مدیریت سود در شرکت¬های بررسی شده از نوع سودمند بوده است. رابطه رگرسونی بین تعهدات حرفه¬ای و مدیریت سود به صورت زیر است:
جدول شماره 2 : مدل رگرسیونی رابطه بین PC و EM
فرضیه فرعی 2: بین ایدئولوژی اخلاقی ایده¬آل¬گرایی و مدیریت سود رابطه وجود دارد.
نتایج مدل رگرسیونی در جدول شماره 3 نشان می¬دهد که بین ایدئولوژی اخلاقی ایده¬آل¬گرایی و مدیریت سود رابطه منفی و معکوس وجود دارد یعنی با افزایش ایده¬آل¬گرایی، میزان مدیریت سود کاهش می¬یابد. این رابطه با توجه به ضریب رگرسیونی و مقدار آماره t نسبتاً قوی بوده ولی از لحاظ آماری معنی¬دار نمی¬باشد. مقدار آماره ضریب تعیین نشان می¬دهد که در طی دوره پژوهش حدود 1% از تغییرات مدیریت سود تحت تأثیر ایدئولوژی اخلاقی ایده¬آل¬گرایی بوده است. مدل در حالت کلی با توجه به آماره F معنی¬دار نبوده و آماره دوربین-واتسون نشان می¬دهد که مدل فاقد مشکل خودهمبستگی می¬باشد. رابطه منفی بین این دو متغیر را می¬توان این چنین توجیه کرد که در اذهان عمومی بالاخص ایده¬آل¬گرایان، همیشه نسبت به مدیریت سود برداشت منفی وجود دارد. رابطه رگرسونی بین ایدئولوژی اخلاقی ایده¬آل¬گرایی و مدیریت سود به صورت زیر است:
جدول شماره 3 : مدل رگرسیونی رابطه بین EIO و EM
فرضیه فرعی 3: بین ایدئولوژی اخلاقی نسبی¬گرایی و مدیریت سود رابطه وجود دارد.
نتایج مدل رگرسیونی در جدول شماره 4 نشان می¬دهد که بین ایدئولوژی اخلاقی نسبی¬گرایی و مدیریت سود رابطه منفی و معکوس وجود دارد یعنی با افزایش نسبی¬گرایی، میزان مدیریت سود کاهش می¬یابد. این رابطه با توجه به ضریب رگرسیونی نسبتاً قوی بوده ولی از لحاظ آماری معنی¬دار نمی¬باشد. مقدار آماره ضریب تعیین نشان می¬دهد که در طی دوره پژوهش حدود 2% از تغییرات مدیریت سود تحت تأثیر ایدئولوژی اخلاقی نسبی¬گرایی بوده است. مدل در حالت کلی با توجه به آماره F معنی¬دار نبوده ولی آماره دوربین- واتسون نشان می¬دهد که مدل فاقد مشکل خودهمبستگی می¬باشد. رابطه منفی بین این دو متغیر نیز دلالت بر سودمند نبودن مقوله مدیریت سود در جهت منافع ذی¬نفعان از دیدگاه نسبی¬گرایان دارد. رابطه رگرسونی بین ایدئولوژی اخلاقی نسبی¬گرایی و مدیریت سود به صورت زیر است:
جدول شماره 4 : مدل رگرسیونی رابطه بین ERO و EM
فرضیه فرعی 4: بین مسئولیت¬پذیری اجتماعی شرکت و مدیریت سود رابطه وجود دارد.
نتایج مدل رگرسیونی در جدول شماره 5 نشان می¬دهد که بین مسئولیت¬پذیری اجتماعی شرکت و مدیریت سود رابطه منفی و معکوس وجود دارد یعنی با افزایش مسئولیت¬پذیری اجتماعی شرکت، میزان مدیریت سود کاهش می¬یابد. این رابطه با توجه به ضریب رگرسیونی و مقدار آماره t نسبتاً قوی بوده ولی از لحاظ آماری معنی¬دار نمی¬باشد. این موضوع نشان می¬دهد که احتمالاً مدیران ایرانی یا از مسئولیت¬پذیری اجتماعی به عنوان سپری برای مقوله مدیریت سود استفاده نمی¬کنند و یا به دلیل این که توجه به چنین مسئولیت¬هایی باعث کاهش عملکرد شرکت در کوتاه مدت می¬شود، مدیران نیازی به پنهان شدن پشت این سپر ندارند. مقدار آماره ضریب تعیین نشان می¬دهد که در طی دوره پژوهش حدود 2% از تغییرات مدیریت سود به طور معکوس تحت تأثیر مسئولیت¬پذیری اجتماعی شرکت بوده است. مدل در حالت کلی با توجه به آماره F معنی¬دار نبوده و آماره دوربین- واتسون نشان می¬دهد که مدل فاقد مشکل خودهمبستگی می¬باشد. رابطه رگرسونی بین مسئولیت¬پذیری اجتماعی شرکت و مدیریت سود به صورت زیر است:
فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد
تعداد صفحات این مقاله12 صفحه
پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید
دانلود با لینک مستقیم
دانلود مقاله تبیین رابطه اخلاقیات و مدیریت سود در شرکت های پذیرفته شده