دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .
لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
فرمت فایل word و قابل ویرایش و پرینت
تعداد صفحات: 14
نمایشنامه های پیشنهادی( جهت مطالعه وبررسی مباحث شخصیّت شناسی)
تراژدی
-پرومته در بند – اشیل
- ایرانیان =
- آژاکس سوفوکل
- آنتیگون =
- اودیپ شهریار =
- الکترا =
- مده آ - اوریپید
-زنان تروا - سنه کا
-زنان فنیقی =
-هنری ششم - شکسپیر
-ریچارد سوم =
-ریچارد دوم =
-هنری چهارم =
-هملت =
-اتللو =
-شاه لیر =
-مکبث =
-آنتونی و کلئو پاترا =
-تیمون آتنی =
-هنری هشتم =
-هنری ششم =
-ریچارد سوم =
-ریچارد دوم =
کمدی
-پرنده ها - اریستوفان
-بدقلق - مناندر -آندریا - ترنس
- کمدی اشتباهات - شکسپیر
-رام کردن زن سرکش =
-هیاهوی بسیار برای هیچ =
-هرطور شما بخواهید =
-ولپن - بن جانسون
-ا شتباهکار (کمدی اشتباهات) - مولی یر
-طبیب اجباری =
-حقه های اسکاپن =
-تارتوف =
-میزانتروپ (مردم گریز) =
-خسیس =
-مریض خیالی =
شخصیّت شناسی
( personology)
ضرورت وفایده ی مطالعه ی شخصیّت
شناخت شخصیّت ،ویژگی ها ،چگونگی شکل گیری ،عوامل مؤثر در ایجاد شخصیّت ومسائلی از این قبیل ،از یک جنبه ارضاء حس کنجکاوی و میل به حقیقت جوئی را در انسان به دنبال دارد.زیرا این شناخت نوعی خودشناسی است.
از سوی دیگر ،این شناخت ها و اطلاعات به دانشجوی تئاتر امکان می دهد که در ارتباط متقابل با شخصیّت های نمایش ،موضع گیری های مناسب وآگاهانه داشته باشد.
تعاریف شخصیّت
شخصیت (Personality) از ریشه لاتین (Persona) که به معنی «نقاب و ماسک» است گرفته شده است و اشاره به ماسک و نقابی دارد که بازیگران یونان و روم قدیم بر چهره می گذاشتند و این تعبیر تلویحا به این موضوع اشاره دارد که «شخصیت هر فرد ماسکی است که او بر چهره خود می زند تا وجه تمایز (تفاوت) او از دیگران باشد»
شخصِت عبارتست از سازمان ثابت و پایداری ازمنش وخوی،حالات عاطفی ،انفعالی،خصوصیات درونی و جسمی مشخص است که برروی هم میزان سازگاری اورا در محیط معیّن می کند وبوسیله ی آن می توان به عکس العمل هائی که انسان از نظر رفتار و احساسات در ارتباط با مردم یا نسبت به محیط زندگی نشان می دهد ،پی ببرد.بعبارتی دیگرمی توان شخصیّت را سازمان مستقلی دانست که در هر کل مرکب یامشخص دارای وحدت خاصبی است و بعضی هم آنرا مرکب از یک سلسله جریان های روانی دانسته اند که هدایت آن بوسیله ی دسته ای از عوامل درونی و خارجی انجام می گیرد.
«شخصیّت عبارتست از آنچه که به ما اجازه می دهد کاری را که هر فرد آدمی در موقعیّت معیّن صورت خواهد داد را پیش بینی کنیم.»
کاتل روانشناس امریکائی معاصر) kattel)
رفتار هرکس معّرف شخصیّت اوست؛البته نه کاملا و نه همیشه.
رفتار به معنی وسیع کلمه شامل اشارات ،کنایات ،الفاظ،حرکات ،افعال و......... بوده که معرف شخصیت می باشد.
چون تماس با عالم خارج وعوالم گوناگون آن در تمام مدت زندگی ادامه دارند واین عوامل غالبا در تغییر هستند،شخصیت شکل قطعی وثابت بخود نمی گیرد،بلکه پیوسته در تغییر و تحّول است.
ابعاد شخصیت آدمی (Personality Dimensions)
بنا به اعتقاد روان شناسان،شخصیّت آدمی دارای 5 بعد«مرحله» است:
1- بعد روانی حرکتی:این بعد عمدتا مهارتهای شخص را در برمی گیرد.
2- بعد شناختی: این بعد از رفتار انسان ،معلومات،افکار وعقاید اورا شامل می شود.
3- بعد عاطفی:این بعد از رفتار آدمی به احساسات ،گرایشات و ارزش های او اطلاق می شود.
4- بعد اجتماعی:در این بعد به روابط اجتماعی شخص توجه می شود.اینکه ا. با مردم چگونه ارتباط برقرار می کند،چقدر از روابط اجتماعی لذّت می بردواینکه چقدر وچگونه می تواند از این روابط نگهداری کند.
5- بعد اکولوژیک(بوم شناخنی): این بعداز رفتار انسان رابطه ی او را با طبیعت در برمی گیرد،یعنی چگونه از طبیعت الهام می گیرد.
محیط فیزیکی آن محیط طبیعی است که دارای آب و هوا ، شرایط اقلیمی ، منابع غذایی و دیگر امکانات مادی می‌باشد. هر کدام از این عوامل می‌توانند بر روی شخصیت افرادی که به نحوی با آنها در ارتباط هستند، تاثیر بگذارد. در مناطقی که با تغییرات فصلی ، تغییرات دمایی بارزی صورت می‌گیرد، می‌توان اعمال بسیار خصمانه‌ای را در فصل تابستان گرم بیشتر از فصل زمستان مشاهده کرد. مردمی که در مناطق کوهستانی زندگی می‌کنند، با غریبه‌ها کمتر جوش می‌خورند. در حالی که مردمی که در مناطق جلگه‌ای زندگی می‌کنند، چنین نیستند. شواهد متعددی که حاصل پژوهشهای مختلف در این زمینه می‌باشد، حاکی از تاثیر محیطهای فیزیکی بر شخصیت افراد و شکل گیری و رشد آن است.
تمرین(1)
بررسی ابعادشخصیّت
(
ضمن بررسی دیدگاه های کاتل( روانشناس امریکائی معاصر) شخصیّت های اصلی نمایشنامه ی انتخابی خود رادر ابعاد:
شناختی،عاطفی،روانی حرکتی،بوم شناختی
با یکدیگر مقایسه نمائید.
(
شخصیّت های اصلی :
1)اشخاص بازی اصلی: جریان کنش وواکنش درون متن کاملا به حضور آنها بستگی داردکه اگرآنهاراازنمایش بیرون بکشیم،آن واقعه دیگر وجود نخواهد داشت.انواع اشخاص بازی اصلی:
الف)پروتاگونیست(شخص بازی محوری)که می تواند هم مثبت وهم منفی باشد.این شخصیت درطول نمایش رشد میکند،یعنی دچار تغییراتی میشود که نهایتاموجب تحول وی میگردد.ماازطریق کنش های شخصیت محوری،به کنش اصلی نمایش می رسیم.
ب)آنتاگونیست(شخص بازی مقابل)که نگهدارنده نظم جاری جامعه است.
منش(شخصیّت اختصاصی)
Character
همه ی انسانها دارای شخصیّت هستند ولی این شخصیّت را به اعتبار خصوصیّتی که در هر فرد پیدا می کند وبه او وضع و حالی مخصوص می دهدوازدیگران متمایزش می کند ،منش یا شخصیت اختصاصی می نامند.
ریبو Th.Ribot(روانشناس فرانسوی معاصر) آدمیان را از نظر شخصّیت اختصاصی (منش)به هفت گروه تقسیم می کند.از جمله:
1- مردم «بی اراده » که نمی توانندعزمی بکنند و تصمیمی بگیرند.
2- مردم «متلّون » (دم دمی) که هر دم رآی و عقیده و عزم وتصمیمی تازه دارند.
3- مردم« زودانگیخت » (حساس) که زود رنج ،کم رو،ترسوهستند و زندگی شان بیشتر درونی است.
4- مردم « کارآور» (فعال) که راحت نمی نشینندوتاکاری راتمام نکرده به کاری دیگر دست نمی زنند.
5- مردم «راحت طلب» که خود پسند،تنبل،بیکاره واز دردسر گریزان هستند.
6- مردم «فکور» که کار آوری آنها در خارج نمود نداردوبیشتر درونی است واحیانا صرف تحقیقات علمی می شود.
7- مردم« معتدل» که ادراک،انفعال وفعال را با رعایت تناسب و اعتدال تحت کنترل عقل واراده قرار می دهند.
طبقه بندی هیمنس heymensو ویرسما wiersmaازشخصیت ومنش(شخصیت اختصاصی)
این دو روانشناس هلندی پس از بررسی های دقیق بر این باورند که صفات و خصال اصلی روان که منش هر کس از آنها ساخته شده – واز اینرو پایه و مایه ی شخصیت ها هستند – عبارتند از: انگیختگی ، کارآوری، آهنگی . شدت وضعف و چگونگی ترکیب این سه صفت یا سه عامل اصلی،هشت نوع منش (شخصیت اختصاصی) بو جود می آورند.
انگیختگی: هر کسی در برابر حوادث و پیش آمدهای زندگی به هیجان می آید و تکان می خورد. درجه ی این انگیختگی (حساسیت) در همه ی افراد یکسان نیست.پاره ای مردم از کوچکترین چیزی تکان می خورند-برانگیخته می شوند- (زود انگیخت)؛وپاره ای دیگر در صورتی این حال در صورتی این حال را پیدا می کنند که محرکی(پیش آمد،حادثه،...)نسبتا شدید در کار باشد؛ از چیزهای کوچک وکم اهمیت به هیجان نمی آیند(دیر انگیخت).
صفاتی که با عامل زود انگیختگی همبستگی دارند: خلق و خوی متغیر،شتابزدگی،دلیل تراشی،سختگیری نسبت به دیگران(نقصان تسامح ومدارا)،دینداری،کمی علاقه به تفکر ودرک حقایق.
صفاتی که با دیر انگیختگی دارای همبستگی مثبت هستند: خلق وخوی متشابه،تسامح و مدارا،تسلط بر نفس،علاقمندی به تفکر وتحقیق.
کارآوری: کارآوری یا فالیت نیز در هر فرد زنده ای ملاحظه می شود،ولی بعضی افراد کاری را که در پیش دارند – هر چند دشوار باشد-به طیب خاطر انجام می دهند و اگر موانعی در راه باشد ،به رفع آن ها می کوشند واز عمل خود که احیانا بصورت خودداری است ،احساس ناراحتی نمی کنند،بلکه غالبا لذت می برند؛این افراد را کارآور میخوانند. اما کسانی که نه تنها از کار لذت نمی برند،بلکه تا می توانند طفره می روند،یا به اصطلاح از زیر کار در می روند.
کارآوری عملی است که در برابر مانع و درجهت آن وبرای رفع آن از آدمی سر می زند.بنابراین نبایدآنم را با جنب و جوش وحرکات فراوان غالبا بیهوده که مولود زود آهنگی هستند،اشتباه نمود. آدم کارآور از بیکاری رنج می برد ،او حتی در اوقات فراغت هم خود را بکاری مشغول میدارد،وظیفه شناس است،کاری را که عهده دار شده بدقت انجام می دهد،خوشرو ،خوشخو وخوشبین است.استقلال طلب وکنجکاو است.در کارهای دستی معمولا مهارت دارد.
آهنگی: میان دو فعالیت روانی متوالی- مانند کنش و واکنش(عمل وعکس العمل) – همیشه یک فاصله ی زمانی موجود است؛این فاصله در بعضی افراد کوتاه است(زودآهنگ) و در بعضی افراد دراز(دیرآهنگ).
زودآهنگان رفتاری دارند سریع و پرنمایش،یعنی جالب توجه؛خوش برخورد وجذاب جلوه می کنند ولی عمیق وجدی نیستند؛پرجنب وجوش،بی تآمل،شتابزده ،بی نظم وترتیب درکارها،باگذشت،سریع دردوستی ودشمنی،پیوسته در جستجوی دوستان تازه و تآثرات جدید،زود باور،خواهان تغییر،جویای نتایج فوری،دارای رفتار متناقض وفکر سطحی،نیازمند به تفریحات و لذات مادّی،متمایل به شوخی های نیش دار،مسرف و ولخرج، پایبندی چندانی به صداقت و وفای به عهد ندارند.
دیرآهنگان دارای رفتاری کند وآرام ،برخوردی سرد ،مؤقر ومتین وقابل اعتماد،مدتی مدید تحت تآثیر امور باقی می مانند،نمی توانند خود را تسلی دهند،کینه توز وانتقام جو هستند،در دوستی و محبت پابرجا هستند،به خاطرات گذشته و عقایدی که پیدا کرده اند دلبستگی دارند،نسبت به عادات خود با وفا می مانند،رفتارشان مبتنی بردور اندیشی است،با تآمل دست بکار می شوند،کارشان نظم وترتیب دارد، به عهد خود وفا می کنند،با دلیل سخن می گویند، بیشتربه اشیاء توجه دارندتا به اشخاص وبه طور کلی طبق اصول وموازین معمول زندگی می کنند.
چنانکه اشاره شد،شدت و ضعف وچگونگی ترکیب سه عامل انگیختگی،کارآوری وآهنگی ،هشت تیپ یا نوع شخصیت را بوجود می آورند که عبارتند از: کردمند، تند کار، آرزو پرور، جوشی، خونسرد، خونگرم، بی درد، بی رنگ.
جدول زیر این انواع هشت گانه را با صفات و خصالی که مخصوص هر یک از آنهاست را نشان می دهد:
انواع منش ها یا شخصیت های اختصاصی
وجوه مختلف اخلاق ورفتار
کردمند
زود انگیخت-کارآور-دیرآهنگ
-یک دنده و سرسخت و با استقامت
-دارای هیبت و قدرت طبیعی و صفت فرماندهی
-بسیار سخت گیر نسبت به خویشتن
-مقاصد جاه طلبانه و دور و درازخودرابا شدت بعمل می آورد
-کارآوری خودرا روی هدفی برگزیده و معین تمرکز می دهد.
تندکار
زود انگیخت-کارآور- زود آهنگ
-خوش بین
-مثبت و فعال و دارای جنبه ی عملی فراوان
-نیازمند به کارآوری در جهات متعدد
-با حرارت در اجتماع وبا استعداد در رهبری
-ذوق ندارد و حد واندازه را نگه نمی د ارد
آرزو پرور
زود انگیخت-ناکارآور-دیرآهنگ
-فاقد جنبه ی عملی(در مسائل عادی زندگی گلیم خود را ازآب بیرون نمی برد)
- مردد و دو دل
-انزوا دوست و گوشه گیر
-مستعد برای اختلالات جسمانی(تنگی نفس ،آسم و...)
جوشی
زود انگیخت-ناکارآور-زود آهنگ
دم دمی(با احساسات تند ومتغیر)
دوستدار تفریحات مختلف و امور تحریک کننده ومهیّج
هم خشم انگیز و هم دل انگیز و جالب
خوش ذوق وباسلیقه
دروغ پرداز (نیازمند به شاخ وبرگ بستن به واقع،فاقد جنبه ی واقع بینی)
